شنبه ۲۷ تير ۱۳۸۳ - سال يازدهم - شماره ۳۴۴۰ - Jul 17, 2004
گزارش همشهري از نرخ ارز
انتظار افزايش نرخ ارز در بازار
گروه اقتصادي: نرخ ارز از جمله مهمترين متغيرهاي اقتصادي است كه تحولات آن همواره مورد توجه سياستگذاران و عاملان اقتصادي بوده است.
اقتصاد ايران طي سالهاي اخير همواره با اين سئوال مواجه است كه چه سيستم ارزي بايد براي خود انتخاب كند و در اين سيستم نرخ مناسب ارز چگونه تعيين مي شود. تصميم گيران بانك مركزي بر اين عقيده اند كه سيستم فعلي نرخ ارز در كشور مديريت شناور شده است. اما برخي صاحبنظران اين ادعا را قبول نداشته و علاوه بر آن بر اين نكته پافشاري مي كنند كه بالا بودن نرخ ارز فرصتهاي بسياري را از اقتصاد ايران گرفته است.آنچه طي روزهاي اخير در بازار ارز شاهد آن هستيم نشان دهنده اتخاذ سياستهايي در جهت افزايش مداوم اما تدريجي نرخ ارز است.
نگاهي به آمار و ارقام اين ادعا را براحتي اثبات مي كند.
براساس آمار منتشر شده توسط بانك مركزي متوسط نرخ دلار در بازار آزاد طي بهار سال ۸۲ در حدود ۸۱۸ تومان بوده است. اين ميزان در تابستان پارسال به ۸۳۲ تومان و در پاييز۸۲ به ۸۳۸ تومان افزايش يافته است.
اين آمارها نشان مي دهد كه متوسط نرخ ارز در زمستان ۸۲ نيز به حدود ۸۳۹ تومان رسيد، درحالي كه قيمت هر دلار در ماه اسفند به بيشترين مقدار خود يعني ۸۴۳ تومان رسيده بود.بنابراين همان طور كه آمار رسمي بانك مركزي نشان مي دهد فاصله افزايش نرخ دلار در فاصله بهار تا زمستان ۸۲ حدود ۲۱ تومان بوده است.
اما مقايسه نرخ دلار در زمستان ۸۱ با زمستان ۸۲ حكايت از اين دارد كه در اين مدت نيز هر دلار آمريكا حدود ۳۵ تومان افزايش قيمت داشته است. نرخ هر دلار آمريكا در زمستان ۸۱ در حدود ۸۰۵ تومان بود.
آنچه در ماههاي اوليه سال جاري در بازار آزاد ارز اتفاق افتاده نيز اين حقيقت را نشان مي دهد كه سناريوي افزايش قيمت ارز - هر چند در دامنه اي محدود - در سال جاري نيز ادامه دارد. براساس آخرين قيمتها در بازار تهران، هر دلار آمريكا تقريبا به مرز ۸۷۰ تومان نزديك شده و اين در حالي است كه نرخ دلار در ماههاي ابتدايي سال بين ۸۵۰ تا ۸۵۸ تومان در نوسان بوده است.
بنابراين طبق آنچه اقتصاددانان به آن معتقدند و اگر چارچوب انتظارات تطبيقي را به معني پذيرش روند گذشته در متغيرهاي اقتصادي بپذيريم انتظار افزايش قيمت دلار در ماههاي پاياني طبيعي است به طوري كه از هم اكنون مي توان پيش بيني كرد نرخ دلار در پايان سال به ۹۰۰ تومان نيز برسد.
البته كارشناسان اقتصادي بانك مركزي نيز هر چند در لفافه اما به روشني اين حقيقت را به زبان خود توضيح داده اند. اكبر كميجاني معاون اقتصادي بانك مركزي معتقد است: عدم تعديل نرخ ارز متناسب با تورم داخلي موجبات كاهش نرخ واقعي ارز و در نهايت زمينه رشد بي رويه واردات را فراهم آورده كه در صورت اجتناب از اتخاذ سياستهاي ارزي مناسب، رشد بالاي واردات ادامه خواهد يافت.
به هر حال اين جملات سواي ادله آن يك حقيقت را نشان مي دهد و آن تمايل بانك مركزي به افزايش نرخ ارز آن هم متناسب با نرخ تورم است و اين چيزي است كه در ادبيات كلاسيك علم اقتصاد هم به چشم مي خورد.

اوپك با لغو اجلاس آينده
توليد نفت را ۵۰۰ هزار بشكه افزايش مي دهد
قيمت نفت خام افزايش يافت
010377.jpg
گروه اقتصادي: در حالي كه ديروز اعلام شد براساس تفاهم وزراي نفت كشورهاي عضو اوپك، از اول آگوست مصادف با يازدهم مرداد ماه توليد اوپك ۵۰۰ هزار بشكه ديگر افزايش مي يابد، ديروز قيمت نفت در بازارهاي جهان افزايش يافت.به گزارش خبرنگار ما به نقل از منابع خبري خارجي با توافق اعضاي اوپك جلسه آ ينده اين سازمان در ۳۱ تيرماه لغو خواهد شد.در روز جمعه قيمت نفت برنت درياي شمال براي تحويل در ماه آينده ۳۷ سنت افزايش يافت و ۸۵/۳۷ دلار داد و ستد شد. نفت سبك آ مريكا نيز با ۲۱ سنت افزايش ۹۸/۴۰ دلار معامله شد.
عليرغم ادامه عرضه نفت از سوي اوپك و متعادل بودن عرضه و تقاضا در فصل تابستان امسال، ناآرامي و انفجارهاي پياپي در كشورهاي نفت خيز به ويژه عراق نگراني ها در مورد ثبات عرضه نفت در بازارهاي نفت را تشديد كرده است.علاوه بر انفجارهاي پياپي در خط لوله هاي صادراتي نفت عراق گزارش ها از ذخاير سوخت در آمريكا نيز به افزايش قيمت نفت خام كمك كرده است.

براي همه رشته هاي صنعتي استراتژي جداگانه تهيه مي شود
گروه اقتصادي: وزارت صنايع و معادن براي همه رشته هاي صنعتي كشور در حال تهيه استراتژي هاي جداگانه است.اسحاق جهانگيري وزير صنايع و معادن بدون اشاره به جزئيات طرح تهيه استراتژي براي صنايع گوناگون كشور افزود: براي صنعت نساجي كه از صنايع قديمي كشور است و توليد و اشتغال آن نقش مهمي در كشور دارد نيز استراتژي جداگانه در حال تهيه است.وي كه با خبرگزاري فارس گفتگو مي كرد با بيان اين كه بخش زيادي از مشكلات صنايع نساجي كشور برطرف شده است، خاطرنشان كرد: بخشي از اين مشكلات هنوز باقي مانده كه به مرور برطرف مي شود.وي مهمترين راه نجات هر رشته صنعتي را وجود يك بازار مناسب براي محصولات آن دانست و تاكيد كرد: براي حل مشكلات اين صنعت بايد حوصله كنيم.وزير صنايع و معادن در ارتباط با دلايل عدم بكارگيري مشاورين خارجي در تدوين استراتژي هاي صنعتي، گفت: در برخي رشته ها كه نيازمند كسب اطلاعات از بازارهاي جهاني هستيم، از كارشناسان يونيدو در تدوين استراتژي استفاده كرده ايم، اما در صنعت نساجي شايد نياز چنداني به اين كار نباشد.

رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام:
ايران، چهارراه انتقال انرژي است
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام، ايران را چهار راه انتقال انرژي خواند كه دنيا به آن نياز دارد و تاكيد كرد: هيچ نقطه دنيا مانند ايران در منطقه، استعداد توسعه انرژي را ندارد و بايد از اين موقعيت استفاده كنيم.
به گزارش شانا، وي براي ديدار از تاسيسات مربوط به طرح «كراس »در پايانه نفتي نكا وارد اين منطقه شد.
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام در حالي كه معاون وزيرنفت در امور نفت و گاز خزر و تني چند از مديران
بخش هاي مختلف اين پايانه وي را همراهي مي كردند از بخش هاي مختلف اين پايانه ديدن كرد و از نزديك در جريان چگونگي فعاليت ها براي معاوضه نفت خام حوزه خزر
« سوآپ» قرار گرفت. بر پايه اين گزارش؛ هاشمي رفسنجاني همچنين در جمع مديران، مسئولان، كارشناسان و كاركنان صنعت نفت، بر ضرورت استفاده بهينه و مطلوب از منابع شناخته شده انرژي تاكيد كرد و آن را اجتناب ناپذير خواند.

نصب توربين نيروگاه كارون ۴ آغاز شد
گروه اقتصادي: با نصب نخستين قطعه درفت تيوپ به وزن ۱۸ تن عمليات نصب توربين نيروگاه آبي كارون ۴ آغاز شد.
سعيد دادگستر نيا مجري طرح سد مخزني و نيروگاه كارون ۴، با اعلام اين مطلب گفت: با نصب اين قطعه احداث نيروگاه كارون ۴ وارد مرحله جديدي شد.
مهندس دادگسترنيا پيشرفت عمليات احداث سد و نيروگاه يك هزار مگاواتي كارون ۴ را ۲۳ درصد اعلام كرد و افزود: در اين پروژه به ۸/۴ ميليون مترمكعب حفاري نياز است كه تاكنون بيش از ۷۳ درصد آن انجام شده است.

اكبر تركان:
كساني كه بهره مالكانه را رد كردند پيشنهاد جايگزين هم بدهند
معاون برنامه ريزي وزارت نفت در پاسخ به اين سوال كه «آيا وزارت نفت برنامه اي براي جايگزيني بهره مالكانه دارد يا خير؟» گفت: برنامه وزارت نفت همان است كه در لايحه به مجلس داده بود. آنهايي كه اين ماده را حذف كرده اند، خود بايد بگويند چه طرحي براي جايگزيني آن دارند.
اكبر تركان در گفت و گو با خبرگزاري فارس در پاسخ به اين سوال كه «برخي از نمايندگان معتقدند جايگزيني طرح جديد وظيفه مجلس نيست؟» افزود: اگر نمايندگان معتقدند وظيفه آنها نمي باشد، لايحه برنامه چهارم را ابلاغ نمايند تا ببينيم قابل اجرا است يا خير؟ وي با تاكيد بر اين مسئله كه «برنامه چهارم بدون ماده سه قابل اجرا نيست» گفت: به هر حال اشخاص بايد بفهمند كه جاي آن چيزي كه حذف شده است، چيز ديگري لازم است و اگر به اين امر معتقد نيستند، بايد ديد آيا برنامه چهارم به اين صورت قابل اجرا است يا خير؟
وي در خصوص اساسنامه شركت ملي نفت ايران گفت: اساسنامه شركت ملي نفت ايران، هر ساله به تاييد شوراي نگهبان مي رسد و تاكنون به دفعات اصلاح شده است ، حال اساسنامه اي كه هر ساله به تاييد شوراي نگهبان مي رسد ، چطور شد كه ظرف دو ماهه اخير، غيرقانوني شد.
به زعم تركان ، رفتارهاي نسنجيده و بدون مطالعه به كشور خسارت خواهد زد. وي با اشاره به اين كه «با حذف ماده سه، برنامه چهارم به طور كلي به هم ريخته است و قابل اجرا نخواهد بود» افزود: براي جايگزيني ماده سه برنامه اي نداريم. وي افزود: بهره مالكانه جزيي از ماده سه بود كه در مجلس شوراي اسلامي حذف شد. در ماده سه رابطه بين دولت و نفت تعريف شده بود و البته اين رابطه در برنامه سوم نيز وجود داشت كه در لايحه برنامه چهارم به صورت كاملتري تعريف شده بود.
تركان با اشاره به اين كه «در ماده سه اعلام شده بود كه دولت مالك مخازن است» گفت: همچنين در اين ماده تعريف شده بود كه وزارت نفت، نمايندگي دولت در مالكيت مخازن را به عهده دارد و شركت نفت در مقابل بهره برداري از مخازن، بهره مالكانه و ماليات ويژه پرداخت مي كند. وي افزود: در اين ماده مبنا اين است كه شركت نفت براي همه نفت توليدي اعم از اين كه در داخل مصرف شود و يا صادر شود بايد حقوق دولتي پرداخت نمايد. در قانون برنامه سوم اين گونه نبود و اين يكي از نقاط قوت لايحه برنامه چهارم بود. معاون وزير نفت در ادامه اظهاراتش گفت: در ماده سه، شركت نفت موظف شده بود كه ۵۰ درصد قيمت نفت را بدون كم و كاست به خزانه واريز نمايد و ۳۰ درصد را نيز به عنوان ماليات ويژه به حسابي واريز نمايد تا اگر دولت خواست آن را به سوخت داخلي يارانه بدهد و مابقي را به خزانه وارد كند. وي با اشاره به اين كه با حذف ماده سه، روابط نفت و دولت نامشخص خواهد ماند، گفت: با حذف اين ماده، معلوم نيست پول نفت را بايد چكار كرد، چه كسي مسئول قراردادهاي نفتي خواهد بود و نفت را چه كسي مي فروشد. وي در پاسخ به اين سوال كه آيا نمي شود مانند گذشته عمل شود؟ گفت: چون امسال، سال آخر برنامه سوم مي باشد اگر مي خواهيم مانند گذشته عمل كنيم، بايد بگوييم برنامه سوم در برنامه چهارم تكرار شود.

گفت وگوي امروز
كاهش قيمت ميوه نيازمند نظارت بيشتر است
گروه اقتصادي: قيمت ميوه كه از آغاز سال جاري با افزايش روبرو شده بود با تغييرات جوي چند ماه گذشته روند صعودي بيشتري به خود گرفت. با وجود ۸ دستگاه نظارتي براي جلوگيري از اين روند، اكنون شاهد رشد واسطه گري در بازار عرضه ميوه و تره بار هستيم كه فشار بر اقشار آسيب پذير جامعه را بيشتر كرده است.
با صدرالله دوست عضو هيات مديره و قائم مقام سازمان ميادين ميوه و تره  بار شهرداري تهران پيرامون وضعيت عرضه و قيمت ميوه در اين ميادين گفت و گو كرده ايم.
***
* دلايل افزايش قيمت ميوه از آغاز سال جاري و شدت يافتن آن در روزهاي اخير چيست؟
- افزايش قيمت ميوه در اوايل بهار سال جاري ناشي از سرمازدگي و در ارديبهشت ماه نيز به دليل طوفان و تگرگ بوده است.
همچنين كمبود عرضه ميوه و فعاليت دلالان و واسطه ها نيز در اين افزايش قيمت نقش داشته است و نظارت كافي براي جلوگيري از اين افزايش قيمت توسط دستگاه هاي ذي ربط نيز صورت نگرفته است.
* سازمان ميادين ميوه و تر ه بار شهرداري چه اقدامي براي جلوگيري از افزايش قيمت ميوه در ميادين تحت پوشش به عمل آورده است؟
- سعي كرده ايم تا با فراهم كردن ميوه به اندازه كافي و با قيمت و كيفيت مناسب از افزايش قيمت ها جلوگيري كنيم ضمن اينكه در شرايط فعلي نيز كه شاهد بحران در قيمت ها هستيم با تشديد نظارت، افزايش ميزان عرضه ميوه و ثابت نگه داشتن يا كاهش قيمت همانطور كه در دو هفته گذشته اعمال شد، تلاش كرده ايم تا با اين بحران مقابله كنيم وظيفه شهرداري در اين خصوص فقط مرتبط با ميادين ميوه و تره بار تحت پوشش است.
* برخي كيفيت ميوه عرضه شده در ميادين ميوه و تره بار را چندان مطلوب نمي دانند آيا نظارت لازم در اين خصوص صورت مي گيرد؟
- در تمامي ساعاتي كه در بازارهاي تحت پوشش شهرداري ميوه عرضه مي شود از طريق عوامل سازماني مانند رئيس بازار،بازبين نرخي و بازرسان نظارت لازم صورت مي گيرد. گرچه يكي از دلايل عنوان شدن اين گلايه مربوط به كساني است كه تاكنون نياز خود را از بازارهاي ديگري به جز ميادين ميوه و تره بار شهرداري تأمين مي كرده و خريدار اين ميادين نبوده يا بخش كمي از نياز خود را از اين ميادين تأمين مي كرده اند و اكنون براي خريد به فضاي جديدي وارد شده اند و به اين فضا عادت ندارند. اما به طور عموم روزانه بالاتر از يك هزار تن صيفي و سردرختي در ميادين ميوه و تره بار شهرداري عرضه مي گردد و طبيعي است اگر قيمت اين محصولات در بازارهاي ديگر پايين بود به اين ميادين روي نمي  آوردند سپس علت استقبال از اين ميادين در صرفه اقتصادي ميوه عرضه شده در ميادين ميوه و تره بار شهرداري براي خريداران بوده است.
مدعي هستيم كه در مقايسه با كيفيت مشابه در بازار ميوه ها با ۵۰ تا ۷۰ درصد قيمت در اين ميادين عرضه مي شود.
* راهكار كاهش قيمت ميوه كدام است؟
- بايد دستگاه هاي نظارتي مانند وزارت بازرگاني، سازمان بازرسي و نظارت و... با ورود به بازار در تنظيم و كنترل نرخ دخالت كنند تا مشكل مرتفع شود. در مقطع كنوني با وجود اينكه تقاضاي خريد ميوه در ميادين شهرداري يك و نيم برابر افزايش پيدا كرده اما از نظر كيفيت و قيمت، ميوه عرضه شده در اين ميادين قابل قبول است و كمبودي نيز در زمينه عرضه ميوه وجود ندارد به نحوي كه در روز سه شنبه (۲۳/۴/۸۳) به ميزان ۳۷۰ تن سردرختي و بيشتر از ۶۵۰ تن انواع صيفي جات در ميادين ميوه و تره بار شهرداري عرضه شده است.

گزارش هفتگي بورس شاخص كل ۲۹۴ واحد افزايش يافت
گروه اقتصادي: هفته گذشته بورس تهران شاهد داد و ستد ۳۶۰ ميليون سهم و حق تقدم به ارزش دو تريليون و ۵۷۸ ميليارد ريال بود.
در پايان معاملات هفته گذشته اعلام شد كه ارزش كل معاملات و تعداد سهام به ترتيب ۲۸ و ۲۹ درصد نسبت به هفته پيش افزايش يافت.
در تالار اصلي ۳۲۳ ميليون سهم و حق تقدم به ارزش ۲ تريليون و ۲۶۱ ميليارد ريال و در تالار فرعي ۳۵ ميليون سهم به ارزش ۳۱۶ ميليارد ريال داد و ستد شد.
شاخص كل قيمت سهام در پايان معاملات هفته گذشته نسبت به هفته پيش ۲۹۴ واحد افزايش يافت و به ۲۳۰۵۴ واحد رسيد.
هفته گذشته سازمان خصوصي سازي هيچ سهامي در بورس تهران عرضه نكرد.

هاليبرتون به اتهام فعاليت نفتي در ايران محاكمه مي شود
خزانه داري آمريكا محاكمه شركت هاليبرتون را به اتهام فعاليت نفتي در ايران آغاز كرد.
به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از عرب نيوز، در اين محاكمه اسناد مربوط به فعاليت نفتي يكي از شعبه هاي هاليبرتون در دبي طي سالهاي ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ در ايران بررسي مي شود.
بنابراين گزارش، شركت هاليبرتون متهم شد به اين كه اسناد حضور در مناقصه چندين قرارداد نفتي ايران را از شركت «كالا»، يكي از شعبه هاي شركت ملي نفت ايران، دريافت كرده است.
خزانه داري آمريكا در اين محاكمه در پي پاسخ به اين پرسشها است كه آيا اين قراردادها نهايي شد يا خير و اين كه  آيا اين قراردادها قانون تحريم اقتصادي آمريكا عليه ايران را نقض كرده است يا خير. گزارش عرب نيوز حاكي است: شركت هاليبرتون با ارايه كمك فني و تجهيزاتي به صنعت نفت ايران، در استخراج و توسعه ميادين نفت و گاز اين كشور نقش داشته است.

مدير كل دفتر اقتصاد كلان سازمان مديريت و برنامه ريزي:
جلسات بررسي برنامه چهارم با تفاهم خوب ميان نمايندگان دولت و مجلس پيش مي رود
در چهار جلسه براي بررسي موارد مورد ابهام لايحه برنامه چهارم ۳۳ مورد از ۱۱۲ مورد بررسي شد.
محمد كردبچه - مدير كل دفتر اقتصاد كلان سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور در گفت وگو با (ايسنا)، درباره تصميمات مجلس و نمايندگان دولت روي موارد ابهام لايحه برنامه چهارم مورد نظر شوراي نگهبان گفت: «دوشنبه و سه شنبه هفته گذشته (پانزدهم و شانزدهم تيرماه) جلسه اي تشكيل شد كه در اين جلسه موارد ابهام تا ماده هفت بررسي شد. ماده هاي (۱) و (۳) در جلسه روز دوشنبه و مواد(۷) و (۸) در جلسات روز سه شنبه بررسي شد.»
كردبچه با بيان اينكه در اين جلسات نمايندگان شوراي نگهبان، سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور و نمايندگان مجلس حضور داشتند تصريح كرد: «روز دوشنبه (بيست و دوم تيرماه) دو جلسه ديگر از ساعت ۱۴ تا ۱۷ تشكيل شد. در اين جلسات باقي مواد نيز بررسي شد.»
وي از بررسي موارد ابهام شوراي نگهبان از ماده ۹ تا ۳۵ در جلسه روز دوشنبه در كميسيون خبر داد و گفت: «مجموعا از نظر ايراداتي كه شوراي نگهبان گرفته بود براي ۳۳ مورد بررسي و تصميم گيري شد و در مورد تمامي آنها به تفاهم رسيدند.»

اقتصادي
اجتماعي
خارجي
سياسي
شهري
علمي فرهنگي
ورزش
ورزش جهان
يادداشت
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري دانشجو
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   خارجي   |   سياسي   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   ورزش   |   ورزش جهان   |  
|  يادداشت   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |