گروه اقتصادي: با وجود فعال شدن دولت و نهادهاي دولتي براي مهار قيمت ها، افزايش قيمت كالاها همچنان خانواده هاي ايراني را مي آزارد. با دكتر محمد طبيبيان، اقتصاددان پيرامون علل و عوامل افزايش قيمت ها گفت وگو كرده ايم.
***
* علت اصلي افزايش نرخ تورم و بالارفتن قيمت ها كدام است؟
- مهمترين علت افزايش قيمت ها در ايران كسري بودجه دولت است .وقتي دولت قبل از پايان سال از طريق ايجاد نقدينگي كسري را تامين نموده و نقدينگي را بالا مي برد طبيعتا بعد از عيد بايد منتظر تورم باشد. به نظر مي رسد در سال گذشته بالاتر از ۲۵ درصد به دليل كسري بودجه ايجاد نقدينگي شده باشد بنابراين طبيعي است بعد از ايجاد اين نقدينگي، آثار آن نمايان خواهد شد. در برنامه سوم توسعه براي جلوگيري از افزايش نقدينگي راهكار موثري پيش بيني نشده است و اعلام كرده اند قيمت خدمات دولتي بايد كنترل شده و از ۱۰ درصد بالاتر نرود، كه اين امر سبب ايجاد تورم شده و در عين حال دستگاه هاي دولتي توليدكننده خدمات و كالا مانند هواپيمايي، راه آهن و نيروگاه ها نيز دچار تنگنا و مشكل مالي شده اند و از تورم نيز جلوگيري نشده است.
تا موقعي كه دولت و قوانين مجلس اجازه افزايش نقدينگي را مي دهد بانك مركزي نمي تواند از اين مساله جلوگيري كند و ابزارهاي مقابله با اين تصميمات را در اختيار ندارد.جنبه رواني در افزايش قيمت ها دخيل نيست و افزايش قيمت بنزين نيز تاثيري در افزايش نرخ تورم ندارد.
* تصميمات ۹گانه اي كه اخيرا توسط دولت اتخاذ شده تا چه حد در كنترل قيمت ها موثر خواهد بود؟
- اقدامات كنترل مستقيم و اداري براي جلوگيري از افزايش قيمت ها نه تنها در كشور ما بلكه در هيچ جاي ديگر اثر مثبتي به همراه نخواهد داشت و تا زماني كه اصل موضوع يعني رشد نقدينگي حل نشود، اقدامات جانبي كه بعضا موجب اختلال در پروسه اقتصاد كشور نيز مي شود مشكلي را حل نخواهد كرد. گمان مي كنم دولت، وزرا و برخي از نمايندگان نيز مي دانند كه اين اقدامات نتيجه اي ندارد اما به دليل جنبه هاي سياسي و اين كه نشان دهند كه پيگير معضل هستند اين كارها را انجام مي دهند كه نه تنها جنبه مثبت را در پي ندارد بلكه ممكن است تبعات منفي را به همراه داشته باشد.
* چه راهكارهايي براي جلوگيري از افزايش و كنترل نرخ تورم مي تواند مورد توجه قرار گيرد؟
مشكل تورم را به اين سادگي و با تصميمات موضعي نمي توان برطرف كرد بايد سيستم بودجه كشور تنظيم و تصحيح شود و درآمدهاي دولت بر مبناي درآمدهاي واقعي كه از داخل اقتصاد جمع آوري مي شود تعيين شود. همچنين بودجه و هزينه دولت در حد درآمدهاي آن قرار گيرد تا زمينه ثبات قيمت ها در كشور فراهم شود. تا زماني كه اين اتفاق نيافتد جلوگيري از افزايش سطح قيمت ها ميسر نخواهد بود.بانك مركزي بايد مستقل بوده و وظيفه كنترل سطح قيمت ها به اين بانك واگذار شود. همچنين بانك مركزي بايد اختيار اعمال سياست هاي پولي را داشته باشد و كسي در كار آن دخالت نكند همانطور كه در دنيا مرسوم است هدف كلي بانك مركزي توسط قانونگذار تعيين مي شود و دخالتي در امور آن صورت نمي گيرد تا اين بانك بتواند هدف كلي ترسيم شده را پيگيري كند و در مقابل نتايج حاصل شده پاسخگو باشد.
بايد بودجه دولت سروسامان يابد و درآمدهاي دولت، درآمدهاي تزريقي نباشد بلكه اين درآمدها از داخل جامعه جمع آوري شده باشد. موضوعي كه درحال حاضر اكثر اقتصاددانان با آن مخالف هستند اين است كه درآمدهاي دولت يا از طريق درآمد نفت و يا ايجاد پول جديد تزريق مي شود. بهتر است كه اين درآمدها از طريق انواع ماليات از قبيل ماليات بر درآمد، ثروت و مصرف كالاهاي لوكس تامين شود كه آثار ضدتورمي دارد ولي متاسفانه كساني كه در مناصب تصميم گيري قرار دارند خود بعضا ذينفع بوده و علاقه اي به پرداخت ماليات ندارند و در نتيجه اين امور را به نحو موثر پيگيري نمي كنند.

داراييهاي ارزي كشور در سال ۸۲ از مرز ۲۳ ميليارد دلار گذشت.
به گزارش خبرگزاري فارس، جمع داراييهاي ارزي كشور در سال ۸۲ حدود ۲۳ ميليارد و ۸۷ ميليون و ۷۰۰ هزار دلار بود كه نسبت به سال ۸۱ از افزايشي معادل ۷/۳ ميليارد دلار برخوردار بوده است. اين گزارش حاكي است كه داراييهاي ارزي كشور در سال ۸۱ در حدود ۱۹ ميليارد و ۳۸۱ ميليون دلار بود. بنابراين گزارش از كل داراييهاي ارزي كشور ۸ ميليارد و ۴۴۳ ميليون دلار آن مربوط به موجودي حساب ذخيره ارزي كشور است.
اين گزارش حاكي است كه مجموع كل داراييهاي ارزي كشور در سبدي كه شامل ۱۰ جزء است، نگهداري مي شود.
اسكناس و نقود بيگانه، سپرده هاي ارزي ديداري، سپرده هاي ارزي مدت دار، اوراق قرضه ارزي و بدهكاران موقت از جمله اجزاي اين سبد هستند.
بنابراين گزارش اوراق قرضه ارزي با جمع ۱۱ ميليارد و ۴۹ ميليون دلار بيشترين جمع داراييهاي ارزي كشور را داشته است. بعد از اوراق قرضه ارزي، سپرده هاي ارزي مدت دار با حجم ۹ ميليارد و ۳۳۵ ميليون دلار در رتبه دوم و سپرده هاي ارزي ديداري با ۷۴۲ ميليون دلار در رتبه سوم قرار دارند.
اين گزارش حاكي است كه ۳۰۴ ميليون دلار از داراييهاي ارزي كشور به شكل اسكناس و نقود بيگانه نگهداري شده و ۷۹۹ ميليون دلار نيز به شكل حسابهاي تهاتري و مخصوص مي باشد.
بنابراين گزارش، در سال ۸۱ در حدود ۸ ميليارد و ۶۵۷ ميليون دلار از داراييهاي ارزي كشور به شكل اوراق قرضه ارزي و ۸ ميليارد و ۵۳۵ ميليون دلار به شكل سپرده هاي ارزي مدت دار بوده است.

گروه اقتصادي: همايش همكاري هاي اقتصادي ايران و عراق عصر ديروز به كار خود پايان داد.
به گزارش خبرنگار ما، در مراسم پاياني اين همايش، معاون اقتصادي وزير امورخارجه با تشريح دستاوردهاي همايش اعلام كرد، صندوق ضمانت صادرات ايران پوشش براي اعتبارات اسنادي صادره از سوي بانك تجارت عراق را تامين مي كند.
به گفته دكتر عادلي، توافقنامه مربوط به اين ضمانت، امروز بين مقام هاي صندوق ضمانت صادرات ايران و بانك تجارت عراق (TBI) امضا مي شود.
معاون اقتصادي وزير امورخارجه، رد و بدل شدن اطلاعات بين نمايندگان بخش دولتي و خصوصي ايران و عراق و توافقات ضمني و اوليه بين بخش هاي مذكور را از دستاوردهاي اين همايش دانست و گفت: ايران آماده است با استفاده از توانايي هاي داخلي خود با ديگر رقبا در بازسازي عراق و خدمات رساني به اين كشور رقابت كند و اين سياست رسمي ايران است.
وي افزود: عراق آباد، آزاد، دموكراتيك و توسعه يافته براي ايران مطلوب است . همچنين در مراسم پاياني اين همايش برخي از مقام هاي دولتي عراق و نمايندگان بخش خصوصي دو كشور ضمن ابراز رضايت از برگزاري چنين همايشي، بر گسترش روابط اقتصادي ايران و عراق تاكيد كردند.
در اين زمينه معاون ارزي بانك مركزي نيز به خبرگزاري فارس گفت: ايران براي سرمايه گذاري و صادرات به عراق و افغانستان ۶۰۰ ميليون دلار گشايش اعتبار انجام داد.
دكتر مجرد گفت: بانك مركزي ايران براي ايجاد شعبه در عراق اعلام آمادگي كرده و يك هيات بانكي هم به عراق اعزام كرده است. مجرد با اشاره به اين كه مذاكرات مقدماتي انجام شده و اين فرآيند در دست بررسي است، گفت: پس از اعلام آمادگي مقام هاي عراقي آمادگي وجود دارد كه شعبه بانك هاي ايراني در عراق افتتاح شود. وي گفت: هنوز مقام هاي عراقي موافقت خود را اعلام نكرده اند.

نخستين خودروهاي وارداتي در حالي كه به گمرك بندرعباس وارد شده  و در حال ترخيص بودند، به دليل ابلاغ نشدن حكم تعرفه ۱۳۰ درصدي متوقف شده و واردات خودرو به حالت تعليق درآمده  است.
به گزارش ايسنا، درحالي كه منابع مختلف از آغاز واردات خودرو خبر مي دادند و طبق آخرين اطلاعات تعدادي خودرو وارداتي در حال ترخيص از گمرك مناطق جنوبي كشور بودند به دليل ابلاغ نشدن حكم تعرفه ۱۳۰ درصدي واردات خودرو متوقف شد. اين در حالي است كه شركت هاي واردكننده مي توانند با تعرفه ۱۴۷ درصدي واردات انجام دهند، البته به صرفه نبودن واردات با تعرفه ۱۴۷ درصد حتي با وجود دريافت نكردن مبلغي از سوي سازمان حمايت از واردكنندگان كه بخشوده شده است، از دلايل تعليق واردات عنوان مي شود.
علت ديگر انجام نشدن واردات با تعرفه ۱۴۷ درصد اين است كه بعضي از واردكنندگان تنها قصد دارند تعداد محدودي را براي مشخص شدن قيمت وارد كنند كه تعرفه ۱۴۷درصدي و تفاوت آن با ۱۳۰ درصد يكي ديگر از عوامل عقب افتادن واردات عنوان شده است.

مدير اجرايي شركت نفتي هاليبرتون آمريكا گفت: شركتهاي بزرگ آمريكايي در سودآور بودن سرمايه گذاري در ايران ترديد نكنند و اتخاذ تصميم براي فعاليت در اين كشور نبايد مورد سئوال واقع شود.
به گزارش خبرگزاري فارس جان گيبسون افزود: فعاليت شركت نفتي هاليبرتون كه مورد انتقاد برخي قرار گرفته است، نه تنها قانوني است؛ بلكه كاملا منطقي است. وي تصريح كرد: هاليبرتون با فعاليت در ايران هيچ قانوني را نقض نكرده است و اين فعاليت كاملاً صحيح است. گيبسون با اشاره به اين كه فعاليت در ايران در چهارچوب قانون منفعت زيادي دارد، گفت: فعاليت شركتهاي آمريكايي در ايران مي تواند روابط دو جانبه را بهبود بخشد و اثرات مثبتي را از خود به جا بگذارد.

گروه اقتصادي: نخستين قطار خصوصي در مسير تهران كرمان تا پايان ماه جاري راه اندازي مي شود.
آقايي، مديرعامل شركت قطارهاي مسافري رجاء در گفت و گو با خبرنگار ما با اعلام اين خبر افزود: مشكلات پيش آمده در كارخانه واگن پارس براي تحويل واگن هاي توليدي برطرف شده و بزودي با انجام آن و آغاز كار نخستين قطار خصوصي در كشور زمينه سرمايه گذاري در بخش حمل و نقل ريلي مسافر فراهم مي شود.وي علاوه بر اين از راه اندازي شبكه خريد و فروش بليت از طريق اينترنت خبر داد و گفت: از اول شهريور ماه متقاضيان خريد بليت مي توانند با ورود به سايت اين شركت به خريد بليت در مسيرهاي مورد نياز خود اقدام كنند.وي خاطرنشان كرد افراد براي خريد بليت بايد در يكي از بانكهاي عضو شبكه شتاب حساب داشته باشند و براي خريد بليت پس از اعلام زمان و مسير مورد نظر شماره حساب بانكي خود را اعلام مي كنند و سپس شماره ويژه اي به آنان اعلام مي شود كه مي توانند از همه مراكز فروش و يا مركز ويژه اي در ايستگاه راه آهن بليت خود را دريافت كنند.

ظرف يك هفته آينده آگهي مزايده فروش ۱۰۰ شركت دولتي از سوي سازمان خصوصي سازي منتشر مي شود. عبدالله پوري حسيني رئيس هيأت عامل سازمان خصوصي سازي با اعلام اين مطلب به «ايران بورس» گفت: با فاصله ۱۰ تا ۱۵ روز پس از انتشار آگهي هاي فروش از طريق مزايده، واگذاري بلوك هاي سهام دولتي در بورس نيز آغاز مي شود. وي افزود: همان طور كه قبلاً نيز اعلام شده بود تلاش داريم فهرست اوليه شركت هاي قابل واگذاري را تا نيمه مرداد ماه جاري تهيه كنيم و از طريق پيش آگهي ها منتشر سازيم. وي ادامه داد: در مرحله نخست ابتدا آگهي واگذاري سهام شركت هاي خارج از بورس، به دليل طولاني تر بودن روند برگزاري مزايده  منتشر خواهد شد تا سرمايه گذاران بتوانند با در اختيار داشتن زمان كافي در مورد حضور در مزايده خريد تصميم گيري كنند.
پوري حسيني گفت: حضور شركت هاي خارجي در مزايده فروش سهام دولتي منعي ندارد . بر اين اساس سرمايه گذاران خارجي مي توانند طبق مفاد قانون تشويق و جلب سرمايه هاي خارجي و اخذ مجوز از مراجع ذيربط در مزايده ها شركت كنند.
وي افزود : از آن جا كه دريافت مجوز براي سرمايه گذاران خارجي به يك سقف زماني خاص محدود نيست اميدواريم آنان بتوانند با توجه به همكاري مسئولان امر ظرف چند روز مجوزهاي لازم را دريافت كنند.
معاون وزير اقتصاد گفت : تمام تلاش سازمان خصوصي سازي بر اين قرار گرفته كه بازار رقابت در فروش سهام دولتي به گونه اي شكل بگيرد كه هيچ  يك از سرمايه گذاران علاقه مند در داخل و خارج عقب نمانند. وي تأكيد كرد: از امروز اعلام مي كنم سرمايه گذاري خارجي براي اعلام سري اول فهرست شركت هاي قابل واگذاري در چند روز آينده آماده باشند.
پوري حسيني ادامه داد : در اين مرحله سهام تعداد قابل ملاحظه اي از شركت هاي دولتي كه احتمالاً بالغ بر ۱۰۰ شركت مي شود به صورت تك تك يا گروهي از طريق مزايده به فروش مي رسند. رئيس هيأت عامل سازمان خصوصي سازي اعلام كرد : سعي داريم شركت هاي متنوعي را كه به ۴ تا ۵ شركت مادر تخصصي وابسته هستند در اين مرحله واگذار كنيم تا تنوع لازم براي متقاضيان سرمايه گذاري فراهم آيد. پوري حسيني گفت: سرنوشت فروش دانه درشت ها به مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام پيوند خورده بود، حال با مصوبه اخير مجمع تصور مي كنيم راه براي ما باز شده است.
وي افزود: بر اين اساس هر گاه مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام و جزئيات آن پس از طي مراحل قانوني به سازمان خصوصي سازي ابلاغ شود ظرف يك تا دو ماه مي توان شرايط اجراي آن را فراهم كرد. وي ادامه داد: به اين ترتيب با رفع ابهامات موجود مي توانيم براي فروش سهام بانك ها، بيمه ها و شركت هاي بزرگي نظير فولاد سازي ها برنامه ريزي كنيم. پوري حسيني گفت : در بخش فروش از طريق بورس نيز فعلاً مشغول واگذاري تدريجي و خرد سهام در بورس هستيم به طوري كه طي سه هفته اخير توانسته ايم معادل ۲۰ ميليارد تومان از سهام دولتي را در اين بازار به فروش برسانيم.
وي در عين حال تصريح كرد: اما خود ما نيز معتقديم سرمايه گذاران بورس به دنبال سهام بلوكي هستند و نه سهام خرد به همين دليل تلاش داريم ظرف ۱۰ تا ۱۵ روز پس از انتشار آگهي هاي فروش از طريق مزايده واگذاري بلوك سهام را در بورس آغاز كنيم. وي تأكيد كرد : طبق برآوردهايي كه به عمل آمده، فكر مي كنيم بلوك هاي سهام در بورس زودتر از سهامي كه در مزايده ها عرضه مي شود به فروش خواهد رسيد.

تغيير قيمت (ريال)	آخرين قيمت (ريال)	نام شركت
۱۳۱۱	۹,۸۰۱	سرمايه گذاري پتروشيمي
۲۷۰	۵,۶۷۴	سرمايه گذاري صنعت نفت
۱۹۱۴	۴۰,۲۰۰	تكين كو
۹۴۰	۱۹,۷۴۰	پتروشيمي فارابي
۱۳۲۹	۲۷,۹۱۱	پتروشيمي آبادان
۳۹۱	۸,۲۱۲	فولاد كاويان
۴۶۴	۹,۷۵۲	كالسيمين
۷۵۰	۱۵,۷۵۷	تكنو تار
۲۷۳	۵,۷۴۲	تامين ماسه
۵۲۸	۱۱,۱۰۷	داده پردازي ايران
۸۱	۱,۷۰۳	كابلسازي تك
۳۰۵	۶,۴۱۸	سرمايه گذاري صنايع بهشهر
۴۲۵	۸,۹۴۱	معادن و فلزات
۱۹۵	۴,۱۱۲	آبگينه
۹۹	۲,۰۸۷	فارسيت دورود
۱۰۰	۲,۱۱۲	شيشه وگاز
۱۸۱	۳,۸۲۵	كارتن ايران
۳۴۸	۷,۴۸۶	سرمايه گذاري توس گستر
۸۶۶	۱۸,۶۲۸	لاستيكي سهند
۳۴۷	۷,۵۴۶	حمل و نقل توكا
۵۳۲	۱۱,۷۲۲	پتروشيمي اراك
۶۰۸	۱۳,۷۷۶	سرمايه گذاري بانك ملي
۲۷۶	۶,۵۷۳	معادن روي
۲۰۹	۵,۰۵۴	نيروترانس
۱۲۱	۳,۱۶۱	شيشه همدان
۱۳۸	۳,۶۱۶	معادن بافق
۵۷	۱,۶۷۵	قند مرودشت
۱۰۲	۳,۴۳۸	نورد آلومينيم
۵۶۲	۱۹,۱۵۲	سيمان خاش
۲۹۲	۱۰,۷۹۲	كاشي نيلو
۳۹	۱,۶۷۴	صنعتي پيام
۳۸۷	۱۷,۳۸۸	پتروشيمي اصفهان
۹۳	۴,۲۲۶	نيروي زنگان
۲۰۳	۹,۴۷۰	چادر ملو
۱۳۴	۷,۸۲۷	توسعه صنايع بهشهر
۳۲	۱,۹۰۰	گلتاش
۱۰۳	۶,۱۵۶	توكا فولاد
۶۳	۴,۲۹۲	شيشه قزوين
۴۷	۳,۴۲۰	مهركام
۲۵۹	۱۹,۵۱۱	پگاه آذربايجان غربي
۱۰۳	۷,۸۱۰	سرمايه گذاري ملي
۱۶۸	۱۳,۱۵۴	پتروشيمي خارك
۲۳	۱,۸۴۸	نيرومحركه
۲۹	۲,۵۱۹	سرمايه گذاري آذربايجان
۱۴۱	۱۲,۴۸۷	بانك كارآفرين
۸۵	۷,۹۸۰	سرمايه گذاري غدير
۴۶	۴,۷۶۷	صنعتي اردكان
۲۷	۲,۸۱۵	لاستيك دنا
۴۵	۴,۸۰۷	صنعت و معدن
۷۶	۸,۲۸۶	توليدي قطعات اتومبيل
۵۳	۶,۰۷۶	كنتورسازي ايران
۲۱	۳,۵۹۵	جوشكاب يزد
۲۰۳	۳۵,۳۵۹	سيمان شرق
۱۳	۳,۱۴۷	دشت مرغاب
۲۵۱	۶۳,۲۶۷	سيمان صوفيان
۱۱۳-	۴۴,۹۳۰	سيمان سپاهان
۱۲-	۴,۰۸۳	ساسان
۲۰-	۵,۹۹۹	ايران خودرو
۱۶۵-	۱۸,۳۹۰	صنعتي دريايي(صدرا)
۱۲۶-	۱۱,۳۷۰	سايپا ديزل
۱۱۸-	۸,۹۱۴	گروه بهمن
۱۶۸-	۸,۲۷۶	سايپا آذين
۶۹-	۲,۸۶۱	توسعه صنعتي
۱۷۶-	۴,۰۱۸	ايران خودرو ديزل
۳۷۰-	۸,۴۲۵	زامياد

نوع قيمت فروش (ريال)
يك بهار آزادي(قديم) ۹۷۰۰۰۰
يك بهار آزادي(جديد)۸۵۵۰۰۰
نيم بهار آزادي ۴۵۵۰۰۰
ربع بهار آزادي ۲۹۵۰۰۰
يك گرم طلاي ۱۸ عيار (ساخته نشده)۸۴۲۰۰
يك دلار آمريكا (بازار غيررسمي)۸۷۶۰
يك دلار آمريكا (نرخ رسمي بانك مركزي) ۸۷۰۹
يك يورو (نرخ رسمي بانك مركزي)۱۰۵۱۸