دوره يائسگي يا منوپوز پايان دوره زايش و توليد مثل در زنان است. عادت ماهانه (قاعدگي) براي هميشه قطع مي شود و عمل تخمك گذاري - كه هر چهار ماه يك بار انجام مي شود- ديگر رخ نمي دهد. در اين دوره تغييرات شديد عصبي و هورموني در زنان ديده مي شود. اين تغيير آنها را براي دچار شدن به انواع بيماريها و ناراحتي هاي بدني- رواني آماده مي كند. پوكي استخوان و ناراحتي هاي عصبي رواني مانند بدخلقي و افسردگي نمونه هاي بارز اين بيماريهاست. به همين دليل است كه به آن يائسگي يا دوره يأس مي گويند كه از يأس و نااميدي برگرفته شده است.
گر گرفتگي يا برافروختگي نيز يكي از ناراحتي هايي است كه در نتيجه نابساماني هاي عصبي- رواني ايجاد مي شود و در زنان يائسه بيشتر ديده مي شود. تقريباً ۷۵ درصد از زنان در دوره يائسگي به گر گرفتگي دچار مي شوند و در حدود ۱۰ درصد آنها تا ۱۵ سال پس از يائسه شدن نيز آن را احساس مي كنند.
گر گرفتگي در نتيجه تغييرات هورموني و كاهش ميزان تركيبات شبه ترياكي داخل بدن (اندروفين ها) رخ مي دهد. اندروفين ها درست مانند ترياك و مرفين هستند. اما با اين تفاوت كه در داخل بدن و به صورت طبيعي از دستگاه عصبي مركزي ترشح مي شوند. اين تركيبات در هنگام دوره استرس (فشار عصبي- رواني)  و بلارنا و مصيبت هاي طبيعي و خانوادگي درست مانند يك مسكن در بدن ترشح مي شوند تا ما بهتر بتوانيم درد و رنج را تحمل كنيم.
ورزش بويژه شنا از عواملي است كه ترشح اندروفين ها را افزايش مي دهد. بنابراين به نظر مي رسد كه خانم ها مي توانند به كمك ورزش، كاهش ترشح اندروفين  ها و ساير هورمون هاي بدن را جبران كنند و كمتر به گر گرفتگي و برافروختگي دچار شوند. پژوهش هاي زير مؤيد اين نظريه است.
در يك پژوهش، ۵۵ درصد از زنان يائسه اي كه به تمرينات هوازي (استقامتي) پرداختند كمتر به گر گرفتگي دچار شده اند. پژوهش ديگري كه با شركت ۸۰۰ نفر از زنان يائسه سوئدي انجام شد، نشان داد كه تنها ۵ درصد از زناني كه مرتباً  ورزش مي كردند به گر گرفتگي دچار شدند، در حالي كه اين ميزان در زناني كه به ندرت ورزش مي كردند ۱۵ درصد بود.
ورزش و كاهش وزن
كاهش فعاليتهاي بدني و تغييرات متابوليك، از مهمترين عوامل افزايش وزن زنان يائسه است. افزايش وزن خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي را افزايش مي دهد. اما در زناني كه به فعاليت بدني منظم مي پردازند وزن بدن و وزن چربي كل آن كاهش مي يابد، توده و وزن عضلاتي افزايش مي يابد و استقامت قلبي- عروقي بيشتر مي شود.
در پژوهشي كه در دانشگاه تگزاس آمريكا انجام شده، زنان غيريائسه از يائسه در يك دوره ۲۴ هفته اي از تمرينات هوازي شركت كردند. اين برنامه شامل راه رفتن ،دو نرم و تمرينات مقاومتي (قدرتي) سبك بود.
نتايج نشان داد كه توانايي دو گروه در كاهش وزن و بهبود توانايي هاي قلبي يكسان بود. پژوهشگران از محدود كردن كالري دريافتي نيز استفاده كردند. اين روش هم باعث كاهش وزن شد اما زماني كه بدون ورزش كردن به كار مي رفت سرعت كاهش وزن كم مي شد. دليل اين امر، عدم سوختن (اكسيداسيون) موثر چربي بود و هميشه اين احتمال وجود داشت كه وزن كاهش يافته به سرعت جايگزين شود.
پژوهشگران دانشگاه مريلند آمريكا نيز دو روش را با هم مقايسه كردند. در روش اول فقط كنترل غذايي و محدود كردن ميزان كالري دريافتي در نظر گرفته شد. اما در روش دوم، محدوديت كالري دريافتي با تمرينات استقامتي همراه بود. نتايج اين پژوهش درست مانند پژوهش قبلي بود. يعني هنگامي كه محدود كردن كالري دريافتي به تنهايي به كار مي رفت وزن بدن به سرعت جايگزين مي شد و به حالت اول باز مي گشت اما وقتي اين محدوديت با تمرينات بدني همراه بود، ديگر جايگزيني وزن كاهش يافته به آساني امكان پذير نبود.
آنها همچنين دريافتند كه در نتيجه كاهش وزن،  جرم و توده استخواني زنان (جرم مخصوص استخوان) نيز كم مي شد اما زناني كه ورزش مي كردند كمتر به اين مشكل دچار مي شدند و كاهش جرم مخصوص در استخوان خاصره آنها كمتر بود.
بنابراين، مي توان نتيجه گرفت رژيم هاي لاغري كه هم اكنون در بين خانمها شايع و مرسوم است، علاوه بر كم كردن وزن و چربي بدن، توده و جرم استخوان ها را نيز كاهش مي دهد و اين بسيار خطرناك است. اما اگر خانم ها به همراه برنامه غذايي مناسب و كاهش وزن ورزش نيز بكنند، خطر شكستگي در نتيجه لاغري و پوكي استخوان كم مي شود.
مصرف كلسيم، اضافي يا مكمل است؛ اما به نظر مي رسد كه تركيب مصرف كلسيم و تمرينات ورزشي منظم جرم مخصوص استخوان را بهتر افزايش مي دهد تا هر كدام از آنها به تنهايي به كار رود.
ورزش و پوكي استخوان
تقريباً از سن ۲۵ سالگي به بعد هر سال در حدود ۱ درصد از جرم مخصوص (دانسيته) استخوان زنان كاسته مي شود. بعد از يائسگي اين ميزان دو تا سه برابر مي شود. اين امر باعث ابتلا به پوكي استخوان شده و انواع شكستگي را افزايش مي دهد.
از آنجايي كه همواره پيشگيري از اهميت بيشتري برخوردار است، از اين رو بايد در سنين پيش از يائسگي به فكر ذخيره توده استخواني و بيمه كردن بدن در برابر اين ضايعه خطرناك بود.
با وجود اين، پژوهشگران اعتقاد دارند كه به مصداق «ماهي را هر وقت از آب بگيري تازه است» و «جلوي ضرر را از هر كجا كه بگيري منفعت است»  هيچ وقت براي آغاز تمرينات ورزشي و افزايش توده و جرم استخوان دير نيست. در يك پژوهش كه ۲۷ زن يائسه ـ كه به پوكي استخوان دچار شده بودند و از درد شكستگي استخوانهاي مچ دست رنج مي بردند ـ به دو گروه تمرينات ورزشي منظم و كنترل (گواه) كه تمرين نمي كردند تقسيم شدند، جرم مخصوص استخوان هاي گروهي كه تمرين مي كردند ۵/۳ درصد افزايش يافت؛ در حالي كه در همين مدت جرم مخصوص گروه بدون تمرين ۷/۲ درصد كاهش يافت.
ورزش و شايع ترين سرطان زنان
گزارشهاي متعددي وجود دارد كه نشان مي دهند ورزش عامل مهمي در كاهش خطر ابتلا به شايع ترين سرطان زنان است. يكي از اين گزارش ها مربوط به پژوهشي است كه در شانگهاي چين انجام شد. در اين پژوهش ۱۵۰۰ نفر از زناني كه به تازگي به اين سرطان دچار شده بودند با ۱۵۰۰ نفر از زنان سالم مقايسه شدند.
زناني كه به صورت منظم ورزش مي كردند و تمرينات ورزشي را از سنين نوجواني يا جواني آغاز كرده بودند، كمتر به اين سرطان دچار شده بودند و اين خطر در زناني كه در تمام طول زندگي ورزش كرده بودند، در كمترين حد خود بود.
همچنين در سالهاي اخير ورزش را عاملي مي دانند كه مي تواند به تسكين و تخفيف اثرات جنبي شيمي درماني در بيماران مبتلا به سرطان پستان كمك كند. يكي از اثرات جنبي شيمي درماني، احساس خواب آلودگي و چرت زدن است.
در پژوهشي كه در مركز پزشكي دانشگاه اورگون آمريكا انجام شد،
۷۲ نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان كه شيمي  درماني مي شوند مورد بررسي قرار گرفتند. اين زنان به تمرينات سبك ورزشي پرداختند. نتايج اين پژوهش  حاكي از كاهش احساس خواب آلودگي و چرت زدن در آنان بود.
ترجمه: مهين فرهادي  زاد

محققان اخيراً متوجه شده اند گروه كوچكي از مردم اوگاندا داراي محافظت طبيعي در مورد ويروس HIV هستند. اين گروه ۲۴ نفره هر چند با افرادي كه داراي HIV مثبت بودند، رابطه جنسي داشته اند، اما اين ويروس به بدن آنها وارد نشده است.
تحقيق درباره اين كه چگونه سيستم ايمني آنها اجازه انتقال ويروس را نمي دهد، مي تواند به دانشمندان براي يافتن واكسن مؤثري بر ضد ايدز كمك كند. تلاش هاي آزمايشگاهي بسياري تا كنون در سرتاسر جهان انجام شده اند و هر چند تا كنون موفقيت آميز نبوده اند، ولي كاملاً مشخص است كه يك روز امكان واكسيناسيون بر ضد ايدز به وقوع مي پيوندد.
اطلاعات لازم براي رويارويي با اين بيماري كه بيش از ۲۵ ميليون زن، مرد و كودك را در سرتاسر جهان كشته است، از گروه هايي به دست مي آيد كه معمولاً در معرض ابتلا به ايدز بوده اند، ولي هرگز دچار اين عفونت نشده اند. اولين مثال ، درمورد افرادي در كنياست كه به طور كاملاً جدي در حوزه ابتلا به ايدز بودند (به دليل رفتارهاي جنسي) ولي در عين حال داراي يك ايمني طبيعي نيز بودند. با تحقيقي كه به دنبال آن توسط تيمي متشكل از محققان دانشگاه آكسفورد و دانشگاه نايروبي انجام شد، واكسن اوليه اي ساخته شد كه در كنيا و انگليس نيز آزمايش شده است. اما گروه كوچك اوگاندايي هايي كه در اطراف درياچه ويكتوريا زندگي مي كنند، قادرند HIV را منفي نشان دهند؛ چرا كه بدن آنها به مقابله با اين ويروس پرداخته است. تحقيقي كه در اين مورد انجام شد، توسط مؤسسه تحقيقات ويروس اوگاندا شكل گرفت و تا پايان سال جاري منتشر مي شود.
پروفسور اندرو مك مايكل سرپرست تيم تحقيقاتي گروه آكسفورد مي گويد: آزمايش هايي كه در مورد واكسن ايدز انجام مي گيرد، بسيار دلگرم كننده و نويدبخش است. به عقيده او موارد مقاومت در برابر HIV به توانايي سيستم ايمني برمي گردد، پس اگر ما بتوانيم آن واكنش ايمني را توسط واكسن به وجود بياوريم، آنگاه مشكل محافظت از ايدز حل خواهد شد.
او با گروهي از دانشمندان كنيايي روي واكسن DNA-MVA كار مي كند و عقيده دارد تحقيق اوگاندايي ها به آنها كمك مي كند تا واكسن موجود را بررسي كرده و به نتايجي برسند كه موجب پيشرفت كار مي شود.
او در مصاحبه اي با BBC افزوده است: توليد يك واكسن روند بسيار كندي دارد. بنابراين هر ايده اي كه بر درست بودن آن صحه بگذارد، بسيار كمك كننده خواهد بود.
منبع: بي.بي.سي
ترجمه: فرشته صادقي

* پيش از صحبت كردن با افراد كم شنوا، توجه آنان را به خود جلب كنيد تا هيچ نكته اي از صحبت هاي شما را از دست ندهند.
* اطمينان حاصل كنيد كه به هنگام صحبت، چهره شما  را مي بينند.
* اطمينان حاصل كنيد هنگام صحبت، نور كافي بر چهره شما مي تابد. جلوي پنجره و پشت به نور نايستيد؛ زيرا نور اطراف سبب مي شود چهره شما تاريك تر به نظر آمده و ديدن چهره تان براي افراد كم شنوا مشكل شود.
* به هنگام صحبت كردن با تكان دادن دست ها يا نگه داشتن فنجان نوشيدني جلوي لبها، سيگار كشيدن، جويدن آدامس و... دهان و لب هاي خود را پنهان نكنيد.
* به هنگام صحبت كردن، سر خود را راست و مستقيم نگه داريد و به مخاطب كم شنوا نگاه كنيد.
* شمرده و واضح صحبت كنيد، اما فرياد نزنيد.
* سعي كنيد موضوع صحبت را براي مخاطب كم شنوا روشن كنيد.
* زماني كه در يك جمع صحبت مي كنيد، صحبت هاي خود را براي هر دو طرف كناري خود تكرار كنيد تا وجود ديگر افراد را در جمع يادآور شويد.
* سعي كنيد همزمان با فرد ديگري غير از مخاطب كم شنوا صحبت نكنيد. زيرا لب خواني همزمان دو فرد غيرممكن است.
* سعي نكنيد از راه دور يا از اتاق ديگر با فرد كم شنوا صحبت كنيد.
* پيش از پايان صحبت هاي مخاطب كم شنواي خود، شروع به صحبت نكنيد.
* در حركات لب هاي خود اغراق نكنيد؛ زيرا اين كار لب خواني را مشكل تر مي كند.
* استفاده از ژست ها و اشارات به شما كمك مي كند معناي مورد نظرتان را راحت تر منتقل كنيد.
* فرد كم شنوا را تنها رها نكنيد. به آنها بگوييد در چه موردي صحبت مي كنيد تا شانس بيشتري براي فهميدن صحبت هاي شما داشته باشند. در صورت لزوم صحبت هاي خود را برايشان تكرار كنيد.
* فقط يك كلمه را تكرار نكنيد، كل جمله را براي او بگوييد.
* صبر داشته باشيد. لب خواني امر مشكلي است. مشكل آنان را درك كنيد.
* هيچوقت نگوئيد «هيچي!» «چيزي نبود». افراد كم شنوا معمولاً در ارتباطات دچار مشكل اند و از گفت و گوي جمعي كنار گذاشته مي شوند. اما تمايل دارند از موضوع صحبت آگاه شوند.
گيتا موللي
كارشناس ارشد شنوايي شناسي