برنامه هاي رفاهي آموزش عالي در گفت و گو با رئيس صندوق رفاه دانشجويان وزارت علوم اعلام شد
در شرايطي كه هزينه يك خوابگاه ساده در شهرهاي مختلف كشور بين ۶۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است، وام هاي خوابگاهي كه صندوق رفاه دانشجويي در اختيار دانشجويان مجرد و متأهل قرار مي دهد، براي هر ماه حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان است.
«حميد خوشگفتار» رئيس صندوق رفاه دانشجويان وزارت علوم، تحقيقات و فناوري اعتبار لازم تأمين هزينه وام هاي مسكن دانشجويان را كافي نمي داند به گفته او «۵۰ درصد دانشجويان بايد تحت پوشش وام مسكن دانشجويي قرار گيرند، اما تاكنون با ماهي ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان به ۴۲ درصد از اين سقف رسيده ايم.» يعني احتمالاً بايد بخشي از بودجه ۳۲۰ ميليارد ريالي كه خوشگفتار اعلام مي كند به تأمين وام مسكن نيمي از ۳۵۵ هزار دانشجوي كشور اختصاص يابد. او از مكانيزه شدن سيستم پرداخت وام دانشجويي كشور مي گويد و اينكه با وجود كاستي هاي اين سيستم ۹۵ درصد مشكلات آن حل شده و قرار است وام هاي كمك هزينه تحصيلي در ماه هاي اول و دوم ترم آتي پرداخت شود. او تضمين مي كند كه دانشگاه ها براي دريافت وجوه شهريه با دانشجويان «كنار خواهند آمد» .
از مسئول صندوق رفاه دانشجويان درباره عملكرد سال گذشته اين مركز پرسيديم و او به روش مسئولان پاسخ گفت.
* آيا با وجود مكانيزه شدن سيستم مركزي، ارائه وام ها «به موقع» و «تسهيل» شده است؟
- ما از ابتداي سال تحصيلي ۸۲-۸۳ سيستم ارائه وام را از طريق شبكه اينترنت هدايت كرديم و چون اين سيستم جديد بود مشكل داشتيم، در نتيجه وام ها در ابتداي ترم پرداخت نشد. در نيم سال دوم ۸۰ درصد وام ها ابتداي ترم پرداخت شده و تنها ۲۰ درصد از آنها به پايان ترم موكول شده است.
* آيا اكنون اين مشكل برطرف شده است؟
- سعي ما بر اين است كه در ترم جديد صددرصد وام ها در يك يا ۲ ماه اول پرداخت شود.
* در اين صورت آيا دانشگاه ها با دانشجويان بر سر دريافت هزينه ها كنار خواهند آمد؟
- توجه كنيد كه ارسال ليست ها بر عهده دانشگاه هاست اگر آنها ليست را دير ارسال كنند، خودشان دچار مشكل مي شوند. دانشگاهي كه ليست ها را دير مي فرستد، هزينه ها را دير دريافت خواهد كرد. اما دانشگاهي كه ماه اول ليست ها را ارائه مي كند ،ديگر اين مشكل را نخواهد داشت.
ما اميدواريم در ماه اول و دوم تمام وام هاي كمك تحصيلي را پرداخت كنيم. اين هماهنگي شده كه پول به حساب دانشگاه ريخته شود.
* يعني همه وام ها در اين مدت زمان پرداخت مي شود؟
- خير اين وام هاي ضروري مخصوص شهريه دانشجويان شبانه است، يعني دانشجويان نوبت دوم. جريان اين وام با بقيه وام ها متفاوت است.
* در ۶ ماهه اول سال ۸۳ به چند نفر وام پرداخت كرده ايد؟
- در مجموع ۲۶۶ هزار نفر.
* دانشجويان از اين مركز چه وام هايي دريافت مي كنند؟
- وام تحصيلي كه ماهي ۱۰ هزار تومان است و بايد ۶۰ درصد دانشجويان تحت پوشش آن قرار گيرند و ما اكنون تنها ۳۷ درصد آنها را تحت پوشش قرار داده ايم.
۵۰ درصد از دانشجويان كه غير بومي هستند تحت پوشش وام خوابگاهي قرار مي گيرند و ما اكنون در مجموع تنها ۴۲ درصد از مجردان و متأهلان را تحت پوشش وام خوابگاهي قرار داده ايم و اين مقدار براي دانشجويان شبانه حدود ۳۰ درصد است كه ما ۱۵ درصد را پوشش داده ايم.
* پس با توجه به اين شرايط آيا بودجه اي كه دولت براي صندوق رفاه دانشجويان در نظر گرفته كافي است؟
- كافي نيست، ما هم مثل همه كه از كمبود بودجه گله دارند كمبود اعتبار داريم، اگر قرار باشد به شرايط خوبي برسيم اين بودجه بايد حداقل دو برابر شود.
* با يك حساب سرانگشتي اين بودجه با دو برابر شدن هم كم به نظر مي رسد...
- درست است. حداقل دو برابر _ بودجه بايد خيلي بيشتر شود.
* از مشكل خوابگاه هاي دانشجويان گفتيد، آيا درست است كه مشكل خوابگاه دانشجويان شبانه با استفاده از خوابگاه هاي روزانه حل مي شود؟
- در خوابگاه هاي «ملكي» كه مربوط به روزانه هاست نبايد اين اتفاق صورت بگيرد مگر فضاي خوابگاهي اضافه بيابيد.
اين مشكل از زمان افزايش دانشجويان دختر رخ داده است. مگر مي توان آنها را در خوابگاه پسران جا داد؟ پس در نتيجه تنها در خوابگاه هاي پسران، دانشجويان شبانه مي توانند از خوابگاه هاي روزانه استفاده كنند.
* اصلاً چرا بايد اين اتفاق بيفتد؟
- افزايش پذيرش دختران فرم اصلي خوابگاه ها را به هم زده و در نتيجه به خاطر نبود خوابگاه مجبور هستيم كه ۴ نفر را در اتاق دو نفر جاي دهيم.
* آيا نبايد خوابگاهي براي دسته دوم ساخت؟
- اين وظيفه بخش ما نيست ما تنها مي توانيم نياز خوابگاه ها، تغذيه، درآمد، تجهيز و مسائل رفاهي خوابگاه ها را بر طرف كنيم. ساخت و ساز و خريد ساختمان به عهده حوزه ديگري است.
* پس در اين صورت آيا بايد دانشجويان شبانه را به اتاق دانشجويان روزانه راهنمايي كرد؟ آيا بايد تعداد دانشجويان شبانه همين گونه افزايش يابد؟
- اين ايراد را نيابد از ما بگيريد، ايراد بر كساني كه قانون را وضع و اجرا كرده اند وارد است. از آنها بپرسيد.
آمدن دانشجويان شبانه به خوابگاه ها پاسخ به خيل عظيم متقاضي به تحصيل در دانشگاه هاست. در كنار همه اين حرف ها ما مي گوييم مشكلي ايجاد نشده است.فقط در جايي خوابگاه به دانشجوي شبانه داده شده كه خوابگاه اضافه داشته ايم.
* چند دانشجوي ساكن خوابگاه و چند خوابگاه در كشور داريم؟
- ما اكنون ۱۲۲ هزار و ۵۱۷ نفر دانشجو را در ۷۰۰ دستگاه ساختمان اسكان داده ايم كه اين تعداد شامل ۳۸ درصد كل دانشجويان است.
* از سيل عظيم متقاضي تحصيل در دانشگاه ها گفتيد، سرانه رفاهي اين دانشجويان چقدر است؟
- اين را شما حساب كنيد، ۳۲۰ ميليارد ريال كل اعتبار ما بوده، و بايد ۳۵۵ هزار دانشجو را در كشور پوشش دهيم. اما اين تنها بودجه اي است كه در اختيار ماست. من از سرانه كل خبر ندارم چون بحث رفاه به ما خلاصه نمي شود. يارانه غذا، اياب و ذهاب، وام ها، تغذيه ها و ...
* از يارانه غذا گفتيد. زمزمه هايي شنيده مي شود كه قرار است كمك غيرنقدي حذف و بودجه ها در اختيار خود دانشگاه ها قرار گيرد. آيا اين اتفاق به ضرر دانشجويان تمام نمي شود؟
- درست است. به اين ترتيب دانشگاه ها مي توانند هر جنسي را كه بخواهند بخرند. مثلاً گوشت بهتر، يا شايد ماهي و مرغ .
* آيا به اين ترتيب نظارت بر توزيع و بهداشت مواد غذايي در دانشگاه ها دچار مشكل نمي شود؟
- كمكي كه به دانشگاه ها ارائه مي شود در دو بخش كالاهاي غيرنقدي و نقدي است. كالاهاي غيرنقدي در گذشته شامل ۵ قلم گوشت، برنج، روغن، پنير و قند و شكر بود كه دو بخش آخر آن حذف نشده و قرار است همگي تبديل به ريال شوند. البته اين كار خطراتي هم دارد و بايد تضمين شود كه اين خطرات ايجاد مشكل نخواهند كرد. مثلاً گوشتي كه دولت به دانشگاه ها مي دهد انتخاب شده نيست و در صورت دريافت يارانه نقدي دانشگاه ها مي توانند گوشت مورد نظر را خود انتخاب كنند.
* آن وقت اين گونه ضريب خطا بالا نمي رود؟
- نه چون پول معادل نرخ كالاهاست، مشكلي پيش نخواهد آمد. البته هنوز وزارتخانه زير بار اين سه قلم اساسي نرفته است.
* آيا اين اتفاق مي افتد كه دريافت نقدي با قيمت كالاها همخواني داشته باشد؟
- اين سياست كل كشور است كه به واجدين شرايط يارانه نقدي دهند. ما هم براساس اين سياست دولت است كه مي گوييم اتفاق خوبي است، به شرط اينكه معادل كالاها ريال بدهند. آمادگي پيدا كرده ايم كه به صورت آزمايشي اين قضيه را در چند دانشگاه امتحان كنيم.
* براي مسائل رفاهي دانشگاه ها چه مقدار اعتبار صرف مي شود؟
- به غير از كار پرداخت وام به دانشجويان، يارانه غذا در اختيار آنها قرار مي گيرد.كه اين يارانه از اعتبارات صندوق در دو مرحله بوده است. در مجموع ۳۰۰ ميليارد ريال به دانشگاه ها بودجه تخصيص داده ايم و تنها در ماه مبارك رمضان ۳ ميليارد ريال علاوه برسهميه عادي به عنوان يارانه ويژه ماه رمضان در اختيار دانشگاه ها قرار گرفته است، تا اينگونه خرما، شير و زولبيا و باميه خريداري شود و غذاهاي افطاري و سحري به صورتي تأمين گردد. در اين ماه غذاهاي افطار و سحر دانشگاه ها به صورت گرم ارائه مي شود.
* در دانشگاه هاي زاهدان و مناطق دور افتاده چطور؟
- من خبر ندارم.
* مگر يكي از اقداماتي كه مي تواند صورت بگيرد تهيه يخچال براي خوابگاه ها نيست؟
- اين توصيه ما به دانشگاه هاست.
* چطور تاكنون در جايي مثل زاهدان اين اقدام صورت نگرفته است؟
- البته توزيع اين يخچال ها مصادف شده با ماه رمضان. از يك ماه قبل از ماه رمضان توزيع ۳ هزار دستگاه يخچال در دانشگاه ها شروع شد و الان خبر تازه اي ندارم. ولي تلاش ما اين بود كه تا قبل از ماه رمضان اين توزيع صورت بگيرد.
اكنون توزيع بين خود دانشگاه ها به اتمام رسيده است.
* كيفيت غذاها چطور؟ همه غذاها گرم است؟
- البته، كيفيت خوب است.
* در جايي مثل زاهدان چطور؟
- ما يك هفته قبل از ماه رمضان به زاهدان رفتيم و از آنجا بازديد كرديم. غذاي آن روز خوابگاه بد نبود.
* آيا خود دانشجويان با شما ارتباط برقرار كردند؟
- بله حتي امكان ملاقات حضوري نيز برقرار است.
براي گرفتن اطلاعات و ارزيابي دانشگاه ها اقداماتي صورت گرفته و از سال گذشته تاكنون هم تغييراتي رخ داده كه آمار آن را در اختيارتان خواهم گذاشت.
به غير از ۳ هزار دستگاه اوليه، ۲۴۲۷ دستگاه يخچال در بين دانشگاه ها توزيع خواهد شد و همچنين ۱۳۶۰ اجاق جديد بين دانشگاه ها پخش مي شود.
* پس با وضع موجود فاصله ما با كشورهاي پيشرفته دنيا در زمينه مسايل رفاهي دانشجويان چقدر است؟
- شيوه هاي ما متفاوت است. ما مستقليم و نمي خواهيم مشابه سازي كنيم. ما بايد فرهنگسازي كنيم.
* طي ۲۵ سال گذشته هم بايد فرهنگ سازي مي كرديم؟
- البته درست است. بالاخره بايد از يك جا شروع كنيم و قدم به قدم به سوي پيشرفت گام برداريم.
* آيا شما شروع كرده ايد؟
- ما مجري طرح هستيم. مصلحت هر چه باشد انجام مي دهيم. بايد شفاف سازي كنيم.
* بودجه كافي است؟
- خير
* وام ها متعلق به چه كساني است؟
- دانشجوي مستعد كم بضاعت كه مشروط نشده باشد، در واحدهاي تمام وقت درس بخواند و امكانات مالي ضعيفي داشته باشد.
* دانشجويان چگونه بايد نظرات خود را به شما برسانند؟
- البته ما اي ميل داديم. از طرف ديگر شوراهاي صنفي حلقه واسطه بين دانشجويان، دانشگاه و وزارت علوم هستند.
* در پايان لطفاً آماري از اقدامات سال ۸۳ در اختيارمان قرار دهيد.
- در نيمسال اول سال ۸۳ يعني نيمسال دوم سال تحصيلي ۸۲-۸۳ ما ۲۴۷ دانشگاه، دانشكده، آموزشكده و دانشگاه پيام نور را تحت پوشش قرار داده ايم.
۹۹ هزار نفر وام تحصيلي، ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر وام مسكن، ۷ هزار و ۵۰۰ نفر وام ضروري، ۲۱۳۸ نفر ازدواج، ۵۴۶ نفر وديعه مسكن، ۹۱۲۶ نفر وام خدمات درماني و ۴۷۹۷ نفر وام ضروري دانشجويان، گرفته اند و به دانشجويان ممتاز ۹۵۳ مورد وام تحصيلي و ۱۶۱ مورد وام ضروري ارائه شده است.
براي شهريه ۳۱۹۷ شاغل به تحصيل در پيام نور وام در نظر گرفته ايم كه در مجموع اعتباري بالغ بر ۸۲ ميليارد و ۶۷۱ ميليون ريال هزينه شده است.
