Hamshahri Newspaper

حامد شهبازي

حامد كرزاي رئيس دولت انتقالي افغانستان درحالي پس از پيروزي در نخستين انتخابات رياست جمهوري افغانستان و انجام مراسم تحليف و سوگند وفاداري در اواسط آذر ماه سال جاري به عنوان رئيس جمهور منتخب اين كشور جنگ زده برگزيده شد كه تحليلگران بر اين باورند وي در دوران زمامداري خود با مشكلات و چالش هاي بسياري از جنبه امنيتي، سياسي و اقتصادي روبه رو خواهد بود.
كرزاي كه با چهار ميليون و ۴۲۲ هزار و ۲۴۷ رأي و كسب ۴/۵۵ درصد مجموع آرا به مدت ۵ سال زمام امور افغانستان را در دست خواهد گرفت پنج شنبه گذشته (۳ دي ماه) با صدور بيانيه اي رسمي، ۲۶ وزير و دو مشاور عالي خود را معرفي كرد و از اعضاي كابينه جديد خود خواست بدون توجه به مسائل قومي و حزبي تنها براي خدمت به مردم و با توكل به خدا كار كرده و رفاه و آسايش مردم افغانستان را فراهم نمايند.
كرزاي پس از پيروزي در انتخابات در گفت وگو با شبكه تلويزيوني سي ان ان تمايل مردم افغانستان به داشتن يك زندگي خوب و مبتني بر صلح را يكي از دلايل پيروزي خود در انتخابات دانست.
وي در عين حال تجربه حاصل از انتخابات افغانستان را از جنبه هايي قابل اعمال بر انتخابات ۳ ژانويه (۱۱ بهمن) عراق دانست و از مردم عراق خواست از فرصت به دست آمده استفاده كنند.
كرزاي در گفت وگوي خود با سي ان ان درخصوص مسائلي چون اقدامات انجام شده بدون دستگيري اسامه بن لادن رهبر القاعده و سران طالبان، كشت خشخاش و ديگر تحولات صحبت كرد و اين ادعا را كه ممكن است بن لادن در ايران باشد رد كرد. متن كامل اين گفت وگو به شرح زير است:
* سي.ان.ان: آقاي رئيس جمهور! باتوجه به وجود رقباي بسيار، تروريست ها، طالبان و القاعده كه به دنبال مختل كردن روند انتخابات رياست جمهوري افغانستان بودند، مهم ترين عامل پيروزي خود را در اين انتخابات چه مِي دانيد؟
كرزاي: تمايل مردم افغانستان براي داشتن زندگي خوب، زندگي كه تحت حاكميت قانون باشد، تمايل آنها به صلح و در عين حال همكاري شگفت انگيز جامعه بين الملل عوامل اين امر است.
* فكر مي كنيد چه تجاربي از برگزاري انتخابات در افغانستان كسب كرده ايد كه فكر مي كنيد در انتخابات آتي عراق در ۳۰ ژوئن قابل اعمال هستند؟
- درس اصلي در افغانستان اين بود كه مردم افغانستان خواستند حكومت تروريسم تغيير يابد. اين امر در افغانستان ۳ سال پيش به اثبات رسيد و هر گامي كه ما برمي داريم، مردم افغانستان آن را به اثبات رسانده اند.درسي كه ما براي عراق داريم اين است و من اميدوارم مردم عراق نيز از فرصت استفاده كنند و بدانند كه مردم افغانستان طي ۳۰ سال گذشته متحمل چه مسائلي شدند، جنگ با اتحاد جماهير شوروي و پس از آن جنگ داخلي ميان احزاب سياسي و افراد مسلح و آنگاه شاهد حكومت ظالمانه طالبان بوديم كه كشورمان را به نابودي كشاند و زندگي ما را تباه كرد. مردم عراق بايد بدانند درصورتي كه به اين افراد كه از خارج اين كشور آمده اند و زندگي آنها را تباه مي كنند اجازه عمل دهند، چيزي به دست نمي آورند. آنها بايد در انتخابات حاضر شوند. آنها بايد از اين فرصت استفاده و افراد منتخب براي حضور در پارلمان را انتخاب كنند و دولتي متعلق به خود را داشته باشند و به صلح دست يابند. آنها بايد چنين تمايلي داشته باشند و اين راهكار مطلوب براي آنهاست.

* باتوجه به اين ديدگاه شما و اين كه شما در منطقه اي زندگي مي كنيد كه فاصله چنداني با عراق نداريد، چه برداشتي از انتخابات عراق داريد و آيا نسبت به اين امر خوشبين هستيد كه حركتي صلح آميز به سوي دموكراسي در عراق صورت خواهد گرفت و انتخابات، موفقيت آميز خواهد بود؟
- هنگامي كه ديدم تعدادي از احزاب و شخصيت هاي سياسي عراق فهرستي متشكل از ۲۰۰ نامزد را براي انتخابات تهيه كرده اند بسيار اميدوار شدم. در عين حال از اين كه ديدم اين امر از سوي آيت الله سيستاني مورد حمايت واقع شده است بسيار خشنود شدم. اين مسئله اي اميدواركننده بود و از مشاهده آن خشنودم. اميدوارم ديگر احزاب و شخصيت هاي سياسي و رؤساي قبايل عراق اين امر را پيگيري كنند و كشورشان را به سوي انتخابات و در نتيجه آن، به سوي صلح رهنمود كنند.
* قرار است طبق برنامه ،انتخابات پارلماني افغانستان را در بهار برگزار كنيد. ارزيابي شما از اين انتخابات چيست و فكر مي كنيد تمامي مسائل طبق برنامه براي برگزاري مسالمت آميز انتخابات پيش رود؟
- بله، همه مسائل طبق برنامه پيش مي رود. آمادگي هاي فني در حال انجام است. احزاب سياسي تلاش مي كنند نامزدهاي بسياري را روانه انتخابات كنند و در آن به پيروزي برسند. پارلمان ساختار حكومتي افغانستان را تكميل خواهد كرد. اين امري است كه ما براي ايجاد نظم قانوني در افغانستان به شدت به آن نياز داريم. بنابراين بسيار مشتاقم كه شاهد تشكيل پارلمان باشم و يك نظام دمكراتيك كامل را در كشور نظاره گر باشم كه اميدوارم طي ۵ يا ۶ ماه آينده ظهور كند.
* شما در گفت وگوي پيشين خود با سي ان ان اعلام كرديد كه اسامه بن لادن، ملامحمدعمر و ديگر رهبران القاعده و طالبان را دستگير خواهيد كرد. فكر مي كنيد اكنون در مقايسه با ۶ ماه قبل به دستگيري رهبر القاعده نزديك شده ايد يا خير؟
- خب، رويدادها در افغانستان نشان داده كه تروريسم شكست خورده است. از جنبه سياسي القاعده و طالباني وجود ندارد. مردم افغان و جامعه بين الملل به ما در شكست آنها كمك كردند. اكنون درباره اسامه بن لادن كه در حال فرار است و مخفي شده است، تكرار مي كنم كه هيچ فراري اي تا ابد نمي تواند بگريزد. ما دير يا زود بن لادن را پيدا مي كنيم. در اين باره به من اعتماد كنيد. ما اين كار را خواهيم كرد.
* آيا به دستگيري اسامه بن لادن نزديك شده ايد؟
- در رابطه با آنچه كه به مردم افغانستان مربوط مي شود و ائتلاف عليه تروريسم، بايد بگويم بله، بسيار نزديك شده ايم اما در رابطه با اين كه بن لادن را شخصا بيابيم بايد بر اقبال خوب و تداوم جست وجوها حساب كنيم.
* فكر مي كنيد بن لادن در كجا مخفي شده است؟ در افغانستان، پاكستان يا ديگر مكان هاي ممكن.
- بسيار مشكل است كه گفت وي كجا مخفي شده است. بن لادن نمي تواند از منطقه اش دور شود. وي قطعا در همين منطقه است. مناسب نيست كه بگويم وي در مرز يا در افغانستان يا در پاكستان يا مكاني ديگر است. اما با قاطعيت مي توانيم بگوييم كه وي در اطراف همين منطقه است و نمي تواند تا ابد بگريزد.
* اين موضوع نيز مطرح شده كه ارتش پاكستان در حال تغيير استقرار شماري از نيروهايش در منطقه وزيرستان جنوبي يعني در امتداد مرز است و لزوما اقدامات مقتضي را براي يافتن بن لادن انجام نمي دهند. پرويز مشرف رئيس جمهوري پاكستان در گفت وگو با سي ان ان تأكيد كرد كه نيروهاي اين كشور هرآنچه در توان داشته باشند انجام مي دهند. فكر مي كنيد ارتش پاكستان و جامعه اطلاعاتي اين كشور خود را به يافتن اسامه بن لادن كاملا متعهد مي دانند؟

- بله، آنها خود را متعهد مي دانند. آنها اين امر را طي چند ماه گذشته اثبات كردند. آنها در خاك خود عليه تروريسم به خوبي مبارزه كردند. آنها سربازان خود را در اين راه از دست دادند. درواقع انتخابات براي آوارگان افغان در پاكستان به خوبي برگزار شد. آنها چندي پيش فردي را دستگير كردند كه مدعي بود رهبر گروه «جيش المسلمين» است كه در پي ربودن سه كارمند سازمان ملل بود. ما از اقداماتي كه پاكستان انجام مي دهد، خشنوديم. اگر ما همگي با هم در اين رابطه همكاري كنيم، براي همگي ما بهتر خواهد بود اما از اقدامات پاكستان در چند ماه گذشته سپاسگزارم. من از تعهدي كه آقاي مشرف در مبارزه با تروريسم و كمك به افغانستان نشان داده، متشكرم.
* برخي تحليلگران و كارشناسان مي گويند كه ممكن است اسامه بن لادن در ايران مخفي شده باشد. آيا شما دليلي براي پذيرفتن اين امر مي بينيد؟
- من چنين مسئله اي را نشنيده ام كه بن لادن در ايران مخفي شده باشد. در اين باره نمي توانم نظر بدهم. در اين باره چيزي نمي دانم.
* به نظر مي رسد طالبان تلاش مي كنند به رغم پيشرفت هاي صورت گرفته در افغانستان بار ديگر خود را مطرح كنند. چرا دستگيري ملامحمد عمر رهبر پيشين طالبان تا به اين حد دشوار است؟
- خب، در ابتدا بايد بگويم كه هيچ كس واقعا ملامحمد عمر را نديده است. ما نمي دانيم وي چه چهره اي دارد، ولي مي تواند شبيه هزاران افغان باشد، ثانيا، وي جايي مخفي شده و فراري است. در اين مورد نيز آن گونه كه درباره بن لادن گفتم، مي گويم كه ملامحمد عمر را هم روزي خواهيم گرفت. بايد بگويم بارها به دستگيري اين افراد نزديك شده ايم و ممكن است به آنها بسيار نزديك شويم و بار ديگر تا حدي به آنها نزديك مي شويم كه آنها را دستگير كنيم.
* موضوع آزاردهنده ديگري در افغانستان به چشم مي خورد كه توليد ترياك است. به گفته سازمان ملل خانواده هاي افغان حدود ۳۵ درصد توليد ترياك را در دست دارند. سفير آمريكا در افغانستان اخيرا گفته است كه تجارت مواد مخدر تهديدكننده براي افغانستان است و آينده سياسي آن را تهديد مي كند. دلالان مواد مخدر بر نظام سياسي سلطه مي يابند. مواد مخدر اقتصاد را تهديد مي كند و باندهاي جنايتكار و مافيايي اقتصاد را تحت كنترل خود درمي آورند. شما به عنوان رئيس جمهوري افغانستان چگونه مي توانيد اين اوضاع را تحت كنترل خود درآوريد؟ مواد مخدر نه تنها تأثير مخربي بر افغانستان بلكه در سراسر جهان دارد؟
- خب، ما به عنوان يك ملت از اين امر ناراحت هستيم. من نمي خواهم وارد جزئياتي شوم كه ما را وارد چنين اوضاعي كرده است اما در يك كلام مي گويم كه اين فلاكت و بدبختي ۳۰ سال گذشته بود كه مردم افغانستان را به توليد ترياك مجبور كرد. باغ هاي انار مردم افغان به مزارع خشخاش تبديل شدند. تاكستان هاي مردم افغان به مزارع خشخاش تبديل شدند. باغ هاي زردآلو به مزارع خشخاش تبديل شدند. اين امر براي ما رضايتبخش نيست. مردم افغانستان دوست ندارند كه به عنوان پرورش دهندگان خشخاش شناخته شوند. در عين حال چندي پيش شاهد برگزاري كنفرانس ملي عليه ترياك بوديم كه من در آن سخنراني كردم و بسياري از شخصيت هاي افغان نيز سخنراني كردند. آنها درخصوص مبارزه با ترياك احساس تعهد كردند. شوراي روحانيون افغان كه نهاد مذهبي افغانستان محسوب مي شود هر زماني كه جلسه اي داشته، در اين باره اظهاراتي داشته اند. آنها در بيانيه اي از من خواستند كه به حرف هايم عمل كنم و با كشت ترياك مبارزه كنيم. ما تمايلي نداريم در كشورمان خشخاش كشت كنيم. من قول مي دهم و جامعه جهاني بدانند كه ما با ترياك مبارزه مي كنيم . كشت ترياك خوب نيست . اين امر به اقتصاد ما ضربه
مي زند . دولت ما را نابود مي كند. باعث بدنامي ما مي شود. درآمد ناشي از آن به ديگر كشورهاي جهان مي رود و نصيب ما نمي شود. حتي اگر اين پول نصيب ما شود، ما خواهان چنين پولي نيستيم. بنابراين با آن مي جنگيم. ما خواهان يك زندگي توأم با مشروعيت و احترام با مابقي جهان هستيم. ما مي دانيم ترياك به ما لطمه مي زند. به ديگران لطمه مي زند. بنابراين با آن مبارزه مي كنيم.
* چه زماني شاهد كاهش كشت يا توليد ترياك در افغانستان خواهيم بود؟
- ما مترصد نابودي مزارع خشخاش هستيم. ما بر اين قصد هستيم كه درصد معيني از مزارع خشخاش را در سال جاري نابود كنيم و قطعا دنبال اين هدف خواهيم بود. بايد اميدوار باشيم كه در آنچه قصد انجام آن را داريم، موفق شويم. زمان اين كار شايد چند ماه ديگر باشد، به شما خواهم گفت كه ما طي اين سال چه ميزان مزارع خشخاش را نابود كرديم و طي سال آينده چه ميزان نابود خواهيم كرد. ما بر آن هستيم كه ديگر محصولات را جايگزين خشخاش كنيم و كشاورزي و اقتصاد را به جاي آن به كار گيريم. تكميل اين امر به چند سال زمان نياز دارد. اما عزم خود را براي مبارزه با ترياك جزم كرده ايم و نابودي بخشي از اين مزارع را طي سال جاري آغاز خواهيم كرد و اين كار را مي كنيم.
* آقاي رئيس جمهوري ديده بان حقوق بشر در نامه اي به تاريخ ۳ دسامبر خطاب به شما نوشته است: «نيروهاي آمريكايي به دستگيري افغان ها در بازداشتگاه هاي اطراف كشور بدون آن كه كسي از آنها اطلاع داشته باشد و زمان حبس آنها روشن باشد، ادامه مي دهند. اتهام هاي بدرفتاري هاي فيزيكي همچنان مطرح است و ارتش آمريكا به اين اتهامات پاسخ روشن و مناسبي نمي دهد. دولت افغانستان مسئول نقض حقوق بشري است كه در زندان هايش است. حتي اگر اين نقض ها از سوي نيروهاي مسلح خارجي صورت گيرد كه از جانب اين دولت عمل مي كنند. آيا شما اين نامه را ديده ايد؟
- به هر حال اين امر بدون پرداخت هزينه ميسر نيست. در اين ميان اشتباهاتي صورت گرفت. همگي ما اشتباهاتي صورت مي دهيم. نيروهاي آمريكايي اشتباهاتي در افغانستان مرتكب شدند. دولت افغانستان اشتباهاتي را مرتكب شد. ديگران اشتباهاتي را صورت دادند و نيروهاي ائتلاف نيز اشتباهاتي را مرتكب شدند، مردم افغان اين اشتباهات را مشاهده كرده و آن را تحمل كرده اند. اكنون كه دولت افغانستان در حال شكل گيري هرچه بيشتر است، ديدگاه مردم افغانستان اين است بسياري از عملياتي كه صورت مي گيرد بايد در هماهنگي با دولت افغانستان باشد. ما به اين امر توجه داريم و آن را با دولت آمريكا، نيروها و سفير اين كشور در افغانستان در ميان گذاشته ايم. در قبال اين امر توافق كاملي وجود دارد. ما در حال پيشرفت به سوي بهبود اوضاع هستيم. اين امري است كه موضع ما درباره آن روشن است و آن را حل خواهيم كرد.