لاله مير اسكندري
به نظر مي رسد بعضي اتفاقات استرس زا باعث خاكستري شدن مو در حين شب مي شود. يك تيم تحقيقاتي كشف كرده اند كه فشارهاي احساسي شديد مثل آنچه توسط طلاق، از دست دادن شغل، يا مراقبت از فرزند يا پدر و مادر بيمار ايجاد مي  شود، باعث افزايش سرعت پير شدن سلو ل هاي بدن در سطح ژنتيك مي شود.
اين يافته ها كه جديدا منتشر شده است، اولين رابطه مستقيم فشار عصبي، رواني و سن بيولوژيك را نشان مي دهد.
محققان متوجه شدند كه سلو ل هاي خوني زناني كه سال هاي طولاني را صرف مراقبت از كودك ناتوان خود كرده اند، از نظر ژنتيك 10 سال پيرتر از سلو ل هاي كساني است كه تجربه پرستاري كمتري داشته اند.
گرچه پزشكان پيش از اين رابطه استرس رواني و كاهش فعاليت ايمني بدن و بالا رفتن احتمال ابتلا به سرماخوردگي را يافته بودند، ولي هنوز در تلاش براي يافتن رابطه فشار عصبي و ضعف بافت ها هستند.
اين تحقيق جديد، راه جديدي ارايه مي كند كه ثابت مي كند اين نوع صدمه اتفاق مي افتد و از طرفي نشان مي دهد كه اين پروسه مي تواند به صورت عكس هم اتفاق بيفتد.
دكتر بروس مك ايون، مدير آزمايشگاه اعصاب - هورمون دانشگاه راكفلر نيويورك مي گويد: اين يك يافته نو وبسيار برجسته است. در اين تحقيقات تا به حال شواهد بسيار واضحي كشف شده است. يعني در حقيقت قيمت تاثير اشك  و زاري روي بافت ها كه هر كسي در طول زندگي پر از استرس خود مي پردازد.
دكتر مك ايون اينگونه ادامه مي دهد: همه ما مي دانيم كه با افزايش سن تمايل بيشتري براي چاق شدن، ابتلا به بيماري قلبي و ديابت داريم.
در اين آزمايش ها، دكتر اليسا اپل و دكتر اليزابت بلكبرن از دانشگاه كاليفرنيا در سان فرانسيسكو تيمي از محققان را رهبري مي كنند كه خون 58 مادر جوان و ميانسال را مورد آزمايش قرار مي دهند. 39 مورد از اين مادران از كودكان مبتلا به انواع ناتواني ها مراقبت مي كنند. با استفاده از تكنيك هاي ژنتيك، DNA گلبول هاي سفيد خون اين افراد كه مركز پاسخگويي ايمني بدن نسبت به عفونت ها را شامل مي شوند، مورد آزمايش قرار گرفتند.
گاهي اوقات زنان بر خلاف استرس زيادي كه به آنها وارد مي شود، تلقي منعطفي از استرس دارند. قدم بعدي كشف چگونگي اين انعطاف پذيري است 
دانشمندان روي قسمتي از DNA به نام تلومر كه در انتهاي كروموزوم هاي سلولي قرار دارد تمركز كردند. هر بار كه سلولي تقسيم مي شود تلومر منقبض شده و باعث همانند سازي سلول مي شود.
سلو ل ها در طول عمر انسان بارها و بارها تكثير مي شوند تا اعضاي ميزبان خود را تعمير و قوي كنند و يا باعث رشد و مقابله با بيماري ها شوند.
ماده شيميايي به نام تلومراز كمك مي كند تا قسمتي از تلومر در هر بار تكثير حفظ شود، ولي بعد از 10 تا 50 تقسيم تعداد به نوع و سلامتي سلول بستگي دارد، تلومر اينقدر كوچك مي شود كه سلول عملا بازنشسته شده و ديگر قادر  به تكثير نيست.
بعضي از انسان ها با يك بيماري مادرزادي به نام ديسكراتوزيس كانجنيتا به دنيا مي آيند كه باعث مي  شود تلومرها به سرعت كوچك شوند و يا در جواني و معمولا در سنين ميانسالي بميرند كه علت اصلي آن هم ضعف شديد سيستم ايمني است. به عبارت ديگر تغيير در طول تلومر با گذشت زمان، عامل سنجش عمر سلول است.
دانشمندان با مقايسه DNA مادراني كه از كودكان ناتوان نگهداري مي كنند، دريافتند كه هر چه طول مدت پرستاري در اين مادران بيشتر بوده، طول تلومرها كمتر و فعاليت  تلومر در آنها پايين تر بوده است و بعضي از مادراني كه تجربه پرستاري طولاني تري داشتند، بر اساس بررسي  گلبول هاي سفيد شان، بسيار پيرتر از سن اصلي خود بودند.
دكتر بلكبرن مي گويد: وقتي كه شخصي تحت استرس روحي است به نظر شكسته مي آيد و انگار جلوي چشم شما پيرتر و پيرتر مي شود و اين در حقيقت نتيجه آن چيزي است كه در سطح مولكولي رخ مي دهد.
محققان در اين راستا پرسشنامه هايي به اين زنان دادند كه در آنها سوال شده بود تا چه اندازه فكر مي   كنند در كار روزانه غرق شده اند يا تا چه حد فرصت رسيدگي به كارهاي مهم زندگي خود را ندارند؟ نتيجه اين شد: زناني كه خودشان هم فكر مي كردند واقعا تحت استرس هستند در مقايسه با زناني كه احساس راحتي بيشتري مي كردند تلومرهاي كوتاه تري داشتند.
دكتر اپل مي گويد: گاهي اوقات زنان بر خلاف استرس زيادي كه به آنها وارد مي شود، تلقي مختصري از استرس دارند. قدم بعدي كشف چگونگي اين انعطاف پذيري است.
وي مي افزايد كه گروه برنامه هايي براي بررسي اثرات مديتيشن، تمرينات تمركزي و يوگا را روي ميزان تلقي از استرس و طول تلومرها امتحان كنند.
شخصيت و تربيت افراد تاثير زيادي بر اين اختلافات فردي دارند. گرچه در سال 2003 دانشمنداني كه روي 850 فرد نيوزيلندي تحقيق كردند به اين نتيجه رسيدند كه ژن خاصي وجود دارد كه ميزان استعداد افراد را براي ابتلا به افسردگي پس از وقايعي مثل طلاق يا بيكار شدن تعيين مي كند.
دكتر رولاند گليسر مدير انستيتو تحقيقات پزشكي رفتاري دانشگاه ايالت اوهايو كه به همراه همسرش دكتر جنيس گليسر تاثير استرس بر سيتسم ايمني راتدوين كرده اند، مي گويد:تمام اين عوامل دست به دست هم مي دهند تا تعيين كنند يك فرد چگونه با استرس كنار مي آيد. در حال حاضر ما شواهد زيادي در زمينه هاي مختلفي چون التيام زخم ها، التهابات و واكسن ها در دست داريم و حالا هم كه تحقيق روي طول عمر سلول ها، اين مساله را كاملا روشن مي كند كه استرس مي تواند آسيب هاي غير قابل جبراني برجاي گذارد.
البته متخصصان هشدار مي دهند كه تحقيقات روي تلومرها هنوز كامل نشده است و شواهد مقطعي براي تاثير استرس روي طول تلومرها به دست نيامده است. گرچه دانشمندان به طور قطع مي دانند كه استرس باعث توليد هورمون هاي استرسي مثل استروئيدها مي شود كه مي توانند در طول زمان به سلول ها آسيب برسانند. حال اينكه تاثير اين هورمون ها و سموم ديگر ناشي از استرس روي تلومرها چيست، هنوز معلوم نيست.

عليرضا آشوري 
مطالعات اخير نشان مي  دهد كه فرآيند تكامل به اين سادگي ها باعث پيچيدگي  ذهن انسان نشده است. در واقع انسان ها، حيواناتي متمايز با ذهني پيشرفته هستند كه تكامل غيرعادي و سريع  آن در تمام گونه ها منحصر به فرد است.
بروس لان، استاديار ژنتيك انساني دانشگاه شيكاگو و يكي از محققان موسسه پزشكي هاروارد هيوز مي  گويد: فرآيند تكامل فعاليت بسيار سختي براي ساختن ما انسان ها داشته است.
تحقيق پرفسور لان كه اخيرا در ژورنال سلول به چاپ رسيد پيشنهاد مي  كند كه انسان ها توانايي هاي دانستني خود را مرهون چند جهش ژنتيك محدود و مجزا نيستند كه به طور عادي در طبيعت رخ مي  دهد، بلكه اين مساله به دليل رخ دادن جهش هاي فراوان ژنتيك در يك برهه زماني كوتاه است كه توانايي هاي استثنايي ذهن بشر را شكل داده است.
زيست شناساني كه درباره تكامل تحقيق مي  كنند عموما بحث مي  كنند كه انسان ها مشابه بقيه موجودات روي كره زمين تكامل يافته اند. جهش هاي ژنتيك از يك نسل به نسل ديگر بعضا براي تطابق يك موجود با محيط اطرافش افزايش مي  يابند. آنهايي كه به بهترين شكل ممكن با محيط اطراف خود تطابق يابند بيشتر شانس زنده ماندن داشته و ژن هاي خود را به نسل  بعدي انتقال مي  دهند.
تكامل يك ذهن بزرگ در انسان ها مي  تواند به شكل مشابهي در روند منتهي به درازتر شدن دندان عاج فيل يا بزرگتر شدن شاخ گوزن ها مشاهده شود.
ولي در مقايسه با خويشاوندان ابعاد مغز انسان كمي غيرعادي است. مغز ما به طرز غيرقرينه اي بزرگ است كه خيلي بزرگتر از مغز اجداد اوليه انسان  و خويشاوندان نزديك مثلا شامپانزه ها است. پرفسور لان و تيم تحقيقاتي اش۴۱۳، DNA ژن مرتبط با تكامل مغز انسان، ميمون، موش هاي صحرايي و موش هاي عادي را آزمايش كردند.
در مقايسه با جهش هايي كه تاثيري در عملكرد آنها ندارند با آن جهش هايي كه تاثير واضحي ايجاد مي  كنند، نشان مي  دهد كه آنها بر مبناي فشار انتخاب طبيعي روي آن ژن ها اتفاق مي  افتند.
دانشمندان دريافتند كه ژن هاي مغزانسان در برهه زماني بسيار كوتاهي دچار جهش هاي متعدد و تكامل غيرقابل تصوري شده كه از فرآيند تكامل ژن هاي حيوانات فرسنگ ها جلوتر است.
پرفسور لان مي  گويد: ما ثابت  كرديم كه تفاوت بزرگي بين تكامل انسان و موجودات ديگر وجود دارد. تكامل انسان در واقع يك روند شاخص با مزيت فراوان بوده چون دربرگيرنده تعداد بسيار زيادي جهش است كه ژن هاي زيادي را پوشش داده است.
پرفسور لان مي  افزايد: چند 10 ميليون سال قبل، با توجه به زمان كوتاه تكامل، روندهاي انتخابي مورد نياز بوده كه از روندهاي عادي بيولوژيك امروز متفاوت بوده است.
پرفسور لان دليل رخ دادن اين اتفاقات را به پيشرفت و تحول اجتماع مرتبط مي  داند. در پيشرفت محيط جامعه، توانايي هاي دانستني بيشتر به چيزي فراتر از يك قابليت تبديل مي  شود.
پرفسور لان مي  گويد: با اجتماعي تر شدن انسان، تفاوت در هوش به تفاوت هاي به مراتب بزرگتري در تطابق ترجمه مي  شود چرا كه شما مي  توانيد از ساختار اجتماع به نفع خود بهره برداري كنيد. حتي در صورت عاري بودن از يك زمينه اجتماعي، هر چه انسان ها باهوش تر شدند، احتمالا موقعيتي را خلق كردند كه نزديك به همان تعريف اجتماعي بود.

اشاره: نامه اي كه در زير مي  آيد، متني است كه دانشجويان و فارغ التحصيلان رشته دندانپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي تهران خطاب به رياست جمهوري نوشته اند. ضميمه اين نامه طوماري تقريبا 4 متري از امضاهاي دانشجويان اين دانشكده وجود داشت كه به نماينده شان بازگردانديم. مشكل اين دانشجويان، مشكلي است كه سال ها دانشجويان دانشگاه آزاد با آن دست به گريبانند. مطابق قانون در ازاي گذراندن دوره تحصيل پزشكي، پزشك بايد دو سال براي دولت كار كند. اما مساله اينجاست كه دانشجويان دانشگاه  آزاد اسلامي طي دوران تحصيل خود پولي از دولت دريافت نمي  كنند كه در ازاي آن بخواهند براي دولت كار كنند....
بخش هايي از اين نامه را در زير مي  خوانيد.
پس از تحمل مشقات و مشكلات آزمون سراسري و پس از پشت سرگذاردن مشكلات عديده اي كه يكي پس از ديگري دامنگير تك تك دانشجويان رشته دندانپزشكي دانشگاه آزاد اسلامي مي  شود، انتظار اين است كه ديگر با فراغت از تحصيل دوران سختي به پايان برسد و ثمره تلاش ها و سختي هايي كه متحمل شديم را درك كنيم ولي گويا اين تازه اول ماجراست و اصلي ترين مشكل ما وقتي خودنمايي مي  كند كه سرخوش از پايان تحصيلات دانشگاهي جهت گذراندن دوران طرح به اداره طرح و توزيع نيروي انساني وزارت بهداشت مراجعه مي  كنيم. پس از مراجعه متوجه تصويب قانون جديدي شديم كه از تاريخ 1/4/83 اجرا مي  شود و مطابق آن توزيع نيروي انساني متخصص از اين پس به جاي اداره طرح و توزيع نيروي انساني وزارت بهداشت به دانشگاه هاي دولتي واگذار شده و طبق اين قانون گرفتن اعلام نياز به عهده شخص فارغ التحصيل است. وقتي به دانشگاه دولتي مربوطه مراجعه كرديم متاسفانه اعلام عدم نياز كردند و عنوان شد كه در صورت پذيرش هم اولويت اعزام به طرح با فارغ التحصيلان همان دانشگاه دولتي است. پر واضح است در شرايطي كه اولويت با دانشگاه دولتي باشد ديگر جايي براي فارغ التحصيلان دانشگاه آزاد نمي  ماند و اين يعني تضييع بيشتر حق ما.
جالب اينجاست كه با وجود همين ظرفيت محدود و اولويت ها، مراكز بهداشتي دولتي با وجود ترخيص نيروي قبلي، نيروي جديد جذب نمي  كنند و در اين ميان تنها معدودي از مراكز در دورافتاده ترين و محروم ترين نقاط كشور باقي مي  مانند كه تازه اينجا هم كلمه نازيبا ولي آشناي پارتي كارساز مي   شود. لازم به ذكر نخواهد بود كه طي كردن اين دو سال در اين مناطق، براي دختران چه مشكلاتي خواهد داشت.
طبق مصوبه وزارت بهداشت، خانم هاي متاهل به تبعيت از همسر امكان گذراندن طرح در محل سكونت همسر خود را دارند، مصوبه اي كه پيش از آنكه از جانب مسوولان وزارت بهداشت تصويب شده باشد از سوي شرع، عقل و عرف براي حفظ كيان خانواده بر آن تاكيد شده است؛ در حالي كه پذيرش براي همين گروه نيز از جانب مراكز بهداشتي دولتي، جهت گذراندن دوران طرح در شهر محل سكونتشان وجود ندارد.
علاوه بر اين آيا گذراندن اين دوران براي دختران مجرد كه مطابق مصوبات وزارت بهداشت، بالاجبار بايد دوران طرح را به تنهايي در مناطق محروم دور از خانواده بگذرانند و اجازه طي اين دوران را در شهر محل سكونت خود ندارند، با علم به اين مطلب كه اكثر خانواده ها يا بايد در تمام اين دوران هر روز با هزاران دلهره و تشويش و نگراني از تنهايي فرزندشان بگذرانند يا خود نيز آواره شهري ديگر شوند، از نظر احكام اسلامي، اخلاقي و عقلي مورد تاييد است؟ و اين موكد اين مطلب است كه مشكلات دختران مجرد كمتر از متاهلان نيست.
علاوه بر اين شركت در امتحان تخصصي كه آرزوي اكثر فارغ التحصيلان، حتي سال ها پيش از فراغت از تحصيل است نيز منوط به طي دوره طرح است و مسلما اين سردرگمي و معطلي فارغ التحصيلان جهت اعزام به طرح، امكان شركت به موقع در اين آزمون را از آنان مي  گيرد و مشكلي ديگر بر مشكلات مي  افزايد.
اين در حالي است كه از نظر قانوني و منطقي، طي اين دوران و اجراي اين تعهد به ازاي هزينه اي است كه دولت جهت تربيت اين نيروي متخصص متقبل مي  شود، در حالي كه به دانشجويان دانشكده دندانپزشكي دانشگاه آزاد و به طور كلي دانشگاه آزاد اسلامي، حتي ريالي از بودجه دولتي تعلق نمي  گيرد و تمامي مخارج تحصيل، آن هم در چنين رشته پرهزينه اي بر عهده خود دانشجويان است. با اين وجود دوره هاي متعددي است كه فارغ التحصيلان دانشگاه آزاد در گروه پزشكي، پس از فراغت از تحصيل دو سال را در قالب طرح به خدمت دولتي مي  پردازند.
متاسفانه آنچه ضرورت اين نوشته را موجب شد، نه تنها اين اجبار به ظاهر غيرمنطقي بر گذراندن دوره طرح، بلكه عدم پذيرش اين نيروي داوطلب از سوي مراكز بهداشتي دولتي مربوطه نيز هست كه علاوه بر سردرگمي، از آنجايي  كه گرفتن شماره نظام پزشكي فقط با گذراندن دوران طرح امكانپذير است، مانع فعاليت اجتماعي آنان، در هر مركز خصوصي يا عمومي مي  شود و در واقع اين به معناي هدر رفتن آن همه هزينه و وقتي است كه تقبل و صرف كرده ايم، يعني عدم بهره وري.
در اينجا متذكر مي  شويم كه هدف ما شانه خالي كردن از خدمت به هموطنانمان در مناطق محروم كشور نبوده، بلكه حذف اجبار بي  مورد بر خدمت در مراكز بهداشتي دولتي است. لازم به ذكر است كه در كنار قانون طرح، قانوني مبني بر جمع امتياز جهت تاسيس مطب در مناطقي مثل تهران مي  باشد كه اين نيز به معناي گذراندن دوره هاي كاري در حد چند سال در مناطق محروم است، با اين تفاوت كه ديگر اجباري به خدمت در مراكز محدود دولتي نيست و مي  توان جهت كسب اين امتياز چند سالي را در مراكزي غير از مراكز دولتي خدمت كرد و البته در اين مورد ديگر محدوديت پذيرش وجود نخواهد داشت.
در پايان ياد آور مي  شويم كه هدف ما از نوشتن اين نامه، ارايه درخواست معافيت دانشجويان دندانپزشكي دانشگاه  آزاد اسلامي از گذراندن دوران طرح است كه با تفاسيري كه گفته شد، حق مسلم ما است؛ حقي كه سال ها از آن محروم بوده ايم.
ما بدان مقصد عالي نتوانيم رسيد
هم مگر پيش نهد لطف شما گامي چند

يك مرغدار آلماني مدعي است كه نام او بايد در فهرست ركوردداران جهان ثبت شود چرا كه توانسته مرغي را پرورش دهد كه تخمش 169 گرم است.
مرغدار آلماني مي  گويد او تخم مرغش را در اولين روز سال جديد ميلادي پيدا كرد كه 8 سانتيمتر و 75 ميليمتر طول و 20 سانتيمتر محيط دارد و بسيار باعث شگفتي وي شده است. كارگران مرغداري نسبت به اينكه كداميك از 35 هزار مرغ موجود اين تخم را گذاشته اند اظهار بي  اطلاعي مي  كنند چون تخم مرغ ها توسط ماشين جمع آوري مي  شود.
اما مرغدار آلماني مدعي است كه اين تخم توسط يك مرغ جوان 27 هفته اي گذاشته شده است.
مسوول مرغداري، اين روزها در حال رايزني با دست اندركاران ثبت ركوردهاست تا بتواند نام خود را در اين فهرست به ثبت برساند.
مرغدار آلماني مي  گويد بهار سال گذشته يك تخم مرغ به وزن 160 گرم در بلاروس به ثبت رسيده است و به خاطر 9 گرم اضافه وزن تخم مرغ موجود، اين نام بايد جايگزين شود.