سيامك قليچ خاني
امروز فريدون زندي يك سمبل است. پس از آن كه سالهاست دولت ايران براي جلوگيري از فرار نخبه ها و بازگرداندن سرمايه هاي ايراني دست به اقدامات وسيعي زد و امكانات قانوني و تسهيلات مالي فراواني به وجود آورد، ورود يك چهره پرطرفدار ورزشي توانست نقطه عطفي در جريان نه چندان موفق جذب ايرانيان خارج از كشور باشد.
شنيديم كه دولت يك بودجه هنگفت را به همين هدف تصويب كرد و يا چندي پيش معاون وزير بازرگاني با هيأتي بلند پايه براي ترغيب ايرانيان مقيم امارات به آن كشور سفر كرد تا آنها به وطن برگردند، اما روشن است كه هيچ كدام از اين اقدامات به اندازه حضور يك ايراني متولد و مقيم آلمان خبرساز و توجه برانگيز نبوده است. حالا همه آنهايي كه براي بازگشت به وطن با ترديد روبه رو بوده اند دانسته اند كه چه آسان مي شود به وطن خدمت كرد. آنهايي كه مي توانند متفكران علمي، سرمايه داران با نفوذ و يا شهروندان ساده اي باشند كه براي آينده خود دچار ترديد هستند. در همين جاست كه حضور فريدون زندي مي تواند مايه تحولات مهمي در آينده باشد. بايد بدانيم كه جذب زندي، جذب يك نفر نيست و اثرات تعامل ما با چنين پديده اي آثار مثبت اجتماعي و فرهنگي بسياري دارد. فريدون براي پيوستن به تيم ملي ايران، نه تنها امتيازي درخواست نكرد بلكه براي انتخابش ارزش بسياري قائل است. اميدواريم كه فريدون زندي اولين و آخرين نمونه بازيكناني نباشد كه مي آيند تا سرباز ايران باشند. با فريدون زندي در شهر منامه بحرين گفت وگوي اختصاصي انجام داده ايم كه مشروح آن را بخوانيد.
* از كجا شروع كنيم، فكر كن من نويسنده كيكر هستم، مي خواهم اولين سئوال درسي براي خودم باشد، سئوال هاي خبرنگار كيكر چگونه شروع مي شود؟
- آنها بدون مقدمه سراغ بازي مي روند و براساس نمره اي كه مي دهند، سئوال خود را آغاز مي كنند؟ البته بعد از بازي هاي بوندس ليگا.
* خوب، پس اجازه مي دهي كه نمره بدهم، مثل خبرنگار كيكر، فكر مي كنم زندي مقابل بحرين حداكثر ۶ مي گرفت يعني ضعيف، البته اگر مصاحبه در اين نقطه قطع نشود؟
- (با خنده) نه، من بد بودم، قبول هم دارم، اول اين كه اولين بار بود كه در نقش يك بازيكن در جناح چپ بازي مي كردم كه خاصيت دفاعي داشت. در تمام تيم هايي كه بازي كردم يا هافبك چپي بودم كه پشت سرم يك دفاع چپ پا كلاسيك بازي مي كرد يا اين كه هافبك نفوذي بودم، ابتدا خيلي گيج بازي مي كردم، جواد- نكونام- وظيفه داشت توپ هاي نخست را از دفاع بگيرد و من هم عرض او تقريباً كارايي ام را از دست مي دادم بعد از بيست دقيقه فكر مي كنم راه افتادم، كمي جلوتر بازي كردم، البته آنها گوش راست فوق العاده اي داشتند و محمد- نصرتي- مجبور بود كه دفاعي تر بازي كند، بعد از ۲۰ دقيقه چطور بودم؟
* به نظرم از ابتداي نيمه دوم تا زماني كه تعويض شدي بهترين زمان بازي شما بود؟
- اين را قبول ندارم، بايد از رختكن يا كنار نيمكت ذخيره ها باشي تا متوجه شوي كه مربي چه مي خواهد، ما پس از ۲۰ دقيقه تغيير روش داديم و در بازي ام تأثيرگذاشت.
* از ديد من دفاعي تر شد؟
- از ديد من منطقي تر و هوشيارانه تر، خوب بازي بسيار فيزيكي بود، انگار همه با احساس خود بازي مي كردند و ما بايد در اين جدال احساسي، منطقي بازي مي كرديم.
* چرا بازي به سمت مسير احساسي پيش رفت؟
- نمي دانم، من تنها دو روز در كنار تيم ملي بودم، ولي فكر مي كنم، نتيجه چهار سال پيش و شكست مقابل بحرين، بدجوري در روحيه تيم تأثيرگذاشته بود. تماشاگران ايراني وقتي به من مي رسيدند دنبال يك هدف بودند، انتقام؛
* مثل اين كه مصاحبه شكل خود را پيدا كرده است؟
- جالب است.
* بازي در تيم ملي ايران چه تفاوت هايي با بازي در كايزرسلاترن دارد؟
- فضاي تيم ملي با باشگاه بسيار متفاوت است، من تجربه ۳ بازي ملي با تيم المپيك آلمان را دارم. در تيم ملي حداقل سالي ۱۰ الي ۲۰ بار دور هم جمع مي شوي و حداكثر در سال يك ماه كنار هم بازيكنان خود هستي اما فضاي باشگاه متفاوت است. زندگي باشگاهي روزانه شده است.
* منظورم فني است، البته به حالات روحي هم مي رسم؟
- خوب فكر مي كنم جواب من، بعد فني را هم نشان دهد، تيم هاي باشگاهي هماهنگ تر هستند. فكر مي كنيد در حال حاضر تيم ملي اي پيدا شود كه تيمي مثل بارسلونا يا رئال را شكست دهد.
* مثال هايت اسپانيايي بود، آيا دوست داري در لاليگا بازي كني؟
- امسال، اولين دوره اي است كه حضور در بوندس ليگا را به عنوان بازيكن ثابت حس مي كنم . دو سال در لوبك در بوندس ليگا(B) و همچنين بازيكن ذخيره در نورنبرگ در سالهاي پيش بود. پس هنوز براي رشد زمان دارم، به خصوص كه از قراردادم با كايزرسلاترن دو سال و نيم ديگري زمان باقي است.
* از لحاظ حسي منظورم بود؟
- چه كسي دوست ندارد در تيم هايي مانند بارسلونا، رئال و والنسيا بازي كند. اما فعلاً در آلمان راحت ترم.
* اگر ايران به جام جهاني صعود كند، چطور؟ بازي در جام جهاني امتيازات بي شماري دارد؟
- صد در صد، بازي جام جهاني، آن هم در آلمان كه زندگي مي كني، اگر صعود كنيم، ،۲۰۰۶ سال پرش من خواهد بود.
* از فضاي تيم ملي ايران بگو؟
- عالي بود، اين را در حال حاضر نمي گويم. باور نمي كنيد اما كريستين يانكر مهاجم كايزرسلاترن كه زماني با علي دايي هم بازي بود از خصوصيات مثبت ايراني ها برايم گفته بود. ابتدا به دليل تسلط زبان آلماني مهدي [مهدوي كيا] با او اخت شدم، من، مهدي و هاشميان زودتر از ديگر بچه ها به بحرين رسيديم، زماني كه كل تيم رسيدند هم فضاي فوق العاده اي بود. قرار بود من را معرفي كنند اما آنقدر محيط دوستانه بود كه نيازي به معرفي نداشت. بخصوص خداداد، فوتبال خداداد را زماني كه در كلن بازي مي كرد به ياد دارم، حضور خداداد در تيم ملي از لحاظ روحي و فني غنيمت است. البته بايد از محمدرضا فاضلي نيز تشكر كنم او به خوبي فضاي تيم ملي را براي من تشريح كرد.
* فكر نمي كني تيم ملي ايران كم كم شبيه تيم ملي يوگسلاوي مي شود؟
- از چه جهت؟
* يك زماني به يوگسلاوي مي گفتند برزيل اروپا، تمام بازيكنان اين تيم ستاره بودند و شاغل ليگ هاي معتبر دنيا، اما وقتي در تيم ملي يوگسلاوي جمع مي شدند، يك تيم بي نظم بودند و ناموفق؟
- بالاخره نمي شود از بازيكنان حرفه اي گذشت. حضور در ليگ هاي اروپايي به پيشرفت بازيكنان ايراني كمك مي كند.
* اما هفت بازيكن در خارج از ايران بازي مي كنند و عدم حضور آنها در تمرينات و غيره؟
- با برنامه ريزي صحيح مي شود. بايد طوري برنامه ريزي كرد كه با تقويم فيفا هماهنگ شد. به عنوان مثال اگر بازي ايران با بوسني در تقويم فيفا گنجانده مي شد و تمام لژيونرها به ايران مي آمدند، تركيب اصلي مقابل بوسني قرار مي گرفت و تيم ملي با آمادگي بيشتري مقابل بحرين بازي مي كرد.
* پس قبول داري، مقابل بحرين ناهماهنگ بوديم؟
- بله، در ابتدا هم به آن اشاره داشتم.
* مي دانم خسته اي و شب هم عازم آلمان اما چند سئوال ديگر هم دارم؟
- بپرس.
* از نظر شما، بهترين بازيكن ميدان ايران و بحرين چه كسي بود؟
- گوش راست بحرين فوق العاده بود. در تيم خودمان نمي دانم، قرار است محمد رضا فاضلي فيلم بازي را به آلمان بفرستد، بعداز اينكه ديدم در مورد ايران اظهارنظر مي كنم.
* هميشه عادت داري فيلم بازي هايت را ببيني؟
- در باشگاه بعد از بازي، به اتفاق مربيان فيلم بازي را مي بينيم، اما خودم هم سعي مي كنم، بازي هاي خودم را مرور كنم.
* چي شد كه تصميم گرفتي در تيم ملي ايران بازي كني، در حالي كه مجوز حضور در تيم ملي آلمان را هم داشتي؟
- وقتي يورگن كلينزمن سرمربي تيم ملي آلمان شد، در يك مصاحبه گفت، تيم ملي آلمان را دگرگون مي كنم و قول داد از نيروهاي جوان استفاده مي كند. حتي يك ليست تهيه كرد به نام، آلمان ۲۰۰۶؛ كه من هم در آن ليست بودم. اما از دو جنبه دوست داشتم در ايران بازي كنم. دليل اول ، خانواده ام بود. آنها بدون آنكه كمترين فشاري به من وارد كنند مايل بودند كه براي تيم ملي ايران بازي كنم. يك حس دروني نيز من را به ايران نزديك مي كرد. دليل دوم هم فكر مي كنم اينكه حرفه اي فكر كردم. احتمال انتخابم براي تيم ملي آلمان در جام جهاني اندك بود. اما با ايران مي توانم در جام جهاني بدرخشم.
* حركت ايران با يك تساوي شروع شد، اگر صعود نكنيم چطور؟
- اميدوارم، تيم ملي ايران به جام جهاني صعود كند. اتفاقاً امشب- بعد از تساوي مقابل بحرين- بيشتر اميدوار شدم. جو تيم ملي، بازيكنان و تاكتيك پذيري آنها فوق العاده است. تازه من ۲۴ ساله هستم و اطمينان دارم با ايران در دو جام جهاني بازي مي كنم.
* از جمع نفرات كنوني فكر مي كني، كدام يك مي توانند در بوندس ليگا بازي كنند؟
- همه نفرات، شوخي نمي كنم. تمام اين نفراتي كه ديدم توانايي حضور در اروپا را دارند. فقط بايد خودشان را باور كنند.
* دوست داشتي اولين بازي خودت رابا ايران با پيروزي آغاز مي كردي؟
- در ابتدا خيلي دوست داشتم در بازي ايران و آلمان در ورزشگاه آزادي به ميدان مي رفتم. آن روز بازي ايران را به طور مستقيم ديدم، احساس عجيبي داشتم. تيم ملي ايران خيلي خوب بازي كرد.
* آن بازي تأثيري در انتخاب تو داشت؟
- به هر حال دورنماي تيم ملي فوتبال ايران و آن حسي كه قبلاً توضيح دادم موجب شد تا از صميم قلب راضي باشم كه به تيم ملي ايران بپيوندم. الان هم خيلي راضي هستم.
* چه زماني به تهران خواهيد آمد؟
- در نوروز، خيلي جالب است. بعد از سالها به ايران بيايي، در ورزشگاه آزادي مقابل صد هزار نفر بازي كني و عيد نوروز باشد. از الان لحظه شماري مي كنيم.
* پس ادامه مصاحبه در تهران در عيد نوروز؟
- حتماً.