توليد پيكان سالا نه هزار ميليارد تومان سود نصيب سازنده اش مي كند. از دست دادن اين سود آسان نيست و با وجود تعهد وزارت نفت براي جبران بخش قابل توجهي از كاهش سود!! سازنده پيكان، شايعات حكايت از آن دارند كه به رغم وعده هاي داده شده، قرار است پيكان سال آينده هم توليد شود
محمدمحمدپور
ارديبهشت ماه امسال در نمايشگاه خودرو، خبرنگاري از جهانگيري، وزير صنايع پرسيد: كدام خودرو بعد از پيكان از خط توليد خداحافظي خواهد كرد؟ جهانگيري با لبخندي جواب داد: شما دعا كنيد پيكان ختم به خير شود، بعدا مي توان در مورد بقيه فكر كرد و تصميم گرفت.
اما ظاهرا پيكان ختم به خير نشده است و به رغم آنكه موكدا گفته مي شد توليد پرتيراژ ترين خودروي كشور با پايان سال 83 متوقف خواهد شد، زمزمه هايي مبني بر ادامه توليد آن درسال آينده شنيده مي شود. يك منبع آگاه در ايران خودرو مي گويد: پيكان پرسودترين محصول ايران خودروست، توليد آن به مدت يك سال يا 6 ماه ديگر براي كسي ضرر ندارد.
و بخشي از اين گفته نزديك به واقعيت است: خودرويي كه بنا بر برخي اطلا عات قيمت تمام شده اش 2 ميليون و 100 هزار تومان است، حدود 6 ميليون تومان به خريداران عرضه مي شود و سودي 4 ميليوني را نصيب سازنده اش مي كند.
اين سالها تلاش هاي فراواني براي توقف توليد پيكان صورت گرفته است اما شايد هيچكدام به اندازه توافق قطعي ارديبهشت ماه امسال در نمايشگاه خودرو جدي نبود، زماني كه دو وزير جذاب كابينه خاتمي زنگنه و جهانگيري كنار هم نشستند و متن توافقنامه اي را امضا كردند كه بر اساس آن پيكان براي هميشه به تاريخ مي پيوست.
متن توافقنامه به اين شرح بود:
... شوراي اقتصاد موافقت خود را با اختصاص كمك بلاعوض از طرف شركت ملي نفت ايران به شركت هاي خودروسازي براي توقف توليد خودروهاي پرمصرف با تكنولوژي قديمي و نوسازي شركت هاي خودروسازي كشور براي توليد خودروهاي با فن آوري بالا، كم مصرف و گازسوز بين 2 وزارتخانه نفت و صنايع و معادن اعلام مي كند.
۳ شرط نيز البته در اين توافقنامه گنجانده شده بود. نخست حمايت 2 وزارتخانه از توقف توليد خودروهاي پرمصرف، شرط دوم كه همزمان با اجراي توافقنامه به اجرا گذاشته شد عقد قراردادي به مبلغ 310 ميليون دلار از طرف وزارت نفت يا گروه صنعتي ايران خودرو با موضوع توقف توليد خودروي پرمصرف با تكنولوژي قديم پيكان سواري تا پايان سال 83 با جايگزين كردن انواع OEM گازسوز نظير انواع محصولات پژو، 09 L وانت و ... با ظرفيت توليد سالانه 410 هزار دستگاه و بر اساس شرط سوم، شركت هاي دولتي و خصوصي خودروسازي كشور مي توانند همسو با اهداف اين تفاهمنامه پيشنهاد هاي خود را شامل تمام مدارك و مستندات فني و مالي براي انعقاد قرارداد به سازمان بهينه سازي مصرف سوخت كشور ارسال كنند.
ادامه توليد پيكان در سال آينده زير پا گذاشتن اين تفاهمنامه است؛ تفاهمنامه اي كه بسياري را خوشحال كرد و البته عده اي را ناراحت.
مهدي هاشمي كه از طرف بيژن نامدار زنگنه حاضر شد 310 هزار دلار حدود 250 ميليارد تومان به منطقي بدهد تا تعهد جهانگيري را براي توقف توليد پيكان بگيرد، از او خواسته است تا اين مبلغ براي توليد 410 هزار دستگاه خودروي۹۰ L و پژو هزينه شود. چه، اين اقدام براي سازمان بهينه سازي مصرف سوخت و وزارت نفت يعني از رده خارج كردن خودرويي كه با ولع بنزين را مي بلعد.
وزير نفت پيش از اين گفته بود: پيكان و برخي از خودروهاي پرمصرف تا پايان سال از چرخه توليد حذف خواهند شد و به موازات آن توليد خودروي گازسوز آغاز مي شود. اضافه شدن هر خودرو گازسوز به خودروهاي كشور سالانه 2 هزار و 500 ليتر صرفه جويي در مصرف بنزين خواهد داشت.
ذكر اينكه پيكان چقدر بنزين مي بلعد و چقدر هوا را آلوده مي كند، شايد حذف آن را لذتبخش تر كند: پيكان انژكتوري با 14 ليتر مصرف بنزين در هر يكصد كيلومتر پيمايش، پرمصرف ترين خودروي كشور است و ميزان انتشار گاز گلخانه اي۲ CO در هر كيلومتر پيمايش توسط آن 243 گرم برآورد شده است. پيكان برچسب مصرف سوخت ندارد و رتبه انرژي آن بين خودروهاي توليدي كشور مردود اعلام شده است. پيكان هاي مدل 82 با 5/3 ليتر اضافه مصرف نسبت به خودروهاي همرده روز دنيا، 520 هزار و 982 ليتر بنزين اضافه مي سوزانند. پيكان 40 درصد بنزين كشور را مصرف مي كند كه حدود 30 ميليون ليتر است.
با اين همه پيكان همچنان خود را به دليل ارزانتر بودن به خريداران تحميل كرده است.
خودروسازان سعي دارند در صورت توقف توليد پيكان، خودرويي عرضه كنند كه هم قيمت پيكان باشد، اعطاي تسهيلات 310 ميليون دلاري به منظور دستيابي به اين خواسته بود.
اما با ادامه توليد پيكان تمام آن خوش و بش هاي قبلي بي اثر خواهد شد. ديگر اين اظهارنظر جهانگيري طعم اوليه اش را نخواهد داشت كه به ايران خودرو پيشنهاد كرده ايم نام باشگاه پيكان را به سمند تغيير دهد تا ديگر نامي از اين خودرو باقي نماند.
پيكان را شركت تالبوت انگليس در سال 45 طراحي كرد و 5 سال بعد مونتاژ آن در تهران آغاز شد. سال 64 بهزاد نبوي تالبوت را خريد. وزير صنايع سنگين وقت، كل خط توليد پيكان را به قيمت 20 ميليون دلار به داخل منتقل كرد تا پس از گذشت دو دهه زمزمه انتقال آن به كشورهاي آفريقايي نظير كنيا شنيده شود.
پيكان اما اگر از نظر خريداران نمره مردود مي گيرد ولي از ديد مسوولان نمره اي عالي دارد. رضا ويسه مديرعامل سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران كه قرارداد توليد خودروي۹۰ L را با فرانسوي ها امضا كرد، در پاسخ به سوالات يك خبرنگار در ارديبهشت ماه سال جاري چنين گفته بود:
چه نمره اي به پيكان مي دهيد؟
من نمره عالي مي دهم.
شفاف تر بگوييد، چه نمره اي مي دهيد؟
من به پيكان در طول عمر خودش نمره خوب مي دهم.
يعني چه؟
تقسيم بندي ها عالي، خوب، متوسط و ضعيف است. بنده به پيكان نمره خوب مي دهم.
و پاسخ سوال؟ لطفا نمره بدهيد؟
من به پيكان نمره 15 تا 16 مي دهم.
آيا مي توان اميدوار بود اين شعار قديمي كه هر ايراني بايد يك پيكان داشته باشد تحقق نيابد و توليد اين محصول پرضرر براي مصرف كننده و پرسود براي فروشنده تا پايان امسال متوقف شود؟
يك فعال محيط زيست مي گويد: در چند سال گذشته هر وقت كه خودروسازان تحت فشار رسانه ها، افكار عمومي و بعضا نمايندگان مجلس قرار گرفته وعده هايي بر توقف پيكان داده اند تا از زيرفشار خارج شوند. وعده خودروي ملي، وعده توليد خودروي ارزان، وعده صادرات خودرو، وعده توقف توليد پيكان و ... از جمله اين وعده ها بودند كه بعضي از آنها به خصوص توقف پيكان هرگز تحقق نيافتند و از ابتدا نيز معلوم بود كه قابل تحقق نيستند. مشكل اين است كه در ايران مصرف كننده هيچگونه حامي قانوني ندارد.
اين كارشناس محيط زيست در پاسخ به اين سوال كه واكنش افكار عمومي چه خواهد بود؟ گفت: قطعا اعتراض هايي برانگيخته خواهد شد اما تجربه نشان
داده خودروسازان از زير چنين فشارهايي هم مي توانند جان سالم به در ببرند. تقريبا صفحات اقتصادي اكثر روزنامه هاي كثيرالانتشار در اختيار خودروسازان است و بسياري از نهادهايي كه به عنوان نماينده منافع عمومي شهروندان از آنها انتظار مي رود در اين باره منفعل نباشند، عملا سر بزنگاه هميشه به نفع خودروسازان كنار كشيده اند. به همين خاطر تصور اين است كه پيكان همچنان توليد خواهد شد و هيچكس نمي تواند كاري كند.
او در پاسخ به اين سوال كهاگر پيكان همچنان توليد شود، آيا مي توان مساله را از نظر حقوقي پيگيري كرد؟ گفت: من در ابتدا نيز گفتم كه در ايران مصرف كننده هيچگونه حامي قانوني ندارد. پيكان خودرويي است كه حتي در لحظه توليد به خاطر استانداردهاي پايين نوعي خودروي مستعمل و از رده خارج تلقي مي شود. از سويي ديگر اين خودرو سالانه با مصرف بي رويه بنزين، ميلياردها دلار به اقتصاد كشور لطمه مي زند، همچنين با آلوده كردن هوا دست كم در تهران سالانه عامل مرگ بيش از 2هزار نفر است . اما آيا مي توان از خودروسازان به جايي شكايت برد؟
شايد آنهايي كه به ادامه توليد پيكان فكر مي كنند غم 300 هزار خانوار ايراني را مي خورند كه از پيكان امرار معاش مي كنند. گفته مي شود خط توليد پيكان به مشهد انتقال خواهد يافت و ثبت نام از اقشار مختلف از جمله بازنشستگان نظامي همچنان ادامه دارد.
معاون محيط زيست چند روز پيش اعلام كرد كه پيكان از اول فروردين سال آينده نمره گذاري نخواهد شد اما سال 84 ممكن است با اين خبر آغاز شود: توليد پيكان ادامه مي يابد.
آلودگي پيكان 56 درصد بيشتر از پژو۲۰۶
فرق خودرويي كه با تكنولوژي روز توليد مي شود و خودرويي كه تكنولوژي قديمي دارد خيلي است. مثلا آلودگي پيكان انژكتوري 56درصد بيشتر از پژو۲۰۶ گزارش شد. براساس اعلام وضعيت خودروها توسط سازمان حفاظت محيط زيست، پژو۲۰۶ مدل۱۴۰۰ در هر كيلومتر پيمايش 149 گرم گاز گلخانه اي 2 COتوليد مي كند، در حالي كه اين رقم براي پيكان انژكتوري 6/243 گرم در هر كيلومتر است كه 56 درصد بيش از پژو۲۰۶ است. همچنين پژو۲۰۶ مدل 1600 نيز 153 گرم در هر كيلومتر گاز دي اكسيدكربن توليد مي كند كه بعد از پژو۲۰۶ مدل،۱۴۰۰ دومين خودروي پاك كشور نامگذاري شده است. پژو۲۰۶ داراي گواهينامه استاندارد يوروII اروپاست، اما پيكان انژكتوري هنوز استاندارد يورو را كسب نكرده است.
آلودگي پيكان 8 برابر لوكوموتيو است
شايد باورتان نشود، اما پيكان 8 برابر لوكوموتيو آلودگي ايجاد مي كند. سالانه حداقل 2ميليارد دلار بنزين وارداتي توسط پيكان هاي در حال تردد كشور سوزانده مي شود، اين در حالي است كه اختصاص اين بودجه 8 برابر بودجه توسعه حمل و نقل ريلي است. حمل يك ميليارد مسافر با راه آهن در هر كيلومتر 49 ميليارد ريال صرفه جويي از محل كاهش مصرف سوخت و 290 ميليارد ريال از محل كاهش اثرات تخريب زيست محيطي و آلودگي صوتي عايد اقتصاد ملي مي كند.
آخرين اظهار نظر
اين آخرين اظهارنظر درباره توقف توليد پيكان است. ويسه سه شنبه 27 بهمن ماه بار ديگر بر توقف توليد اين خودرو تا پايان سال تاكيد كرده بود: توليد پيكان در سال جاري، توليد پژو آر.دي در سال آينده و توليد پرايد تا 2 سال ديگر متوقف مي شود. رئيس سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران با اشاره به برنامه وزارت صنايع براي افزايش كيفيت خودروهاي توليد داخل افزود: پيكان، پژو آر.دي و پرايد خودروهايي هستند كه بايد هرچه سريعتر توليد آنها متوقف شود. تاكنون جايگزين خودروهاي پيكان، پژو آر.دي و پژو۴۰۵ بوده است، اما خودروهايي با پلت فورم مشترك و استاندارد اروپايي جايگزين نهايي اين خودروهاست.
