عكس : ايپنا

علي شاكري
اشاره: ديگر به همه ثابت شده است كه واليبال ايران در راه آماده سازي تيم هاي نوجوان و جوانش از مدعيان سنتي واليبال آسيا چون چين، ژاپن، كره و مدعيان جديد مثل تايوان و هند هم جلو زده و سازوكار اين كار را خوب ياد گرفته است.
البته اين نكته را از بعد قهرماني مي گوييم و بحث گسترش و تعميم در ميان نيست كه طبيعي است ژاپن، چين و كره همانند صنعت و تكنولوژيشان در اين زمينه ها از ما پيش اند.
نحوه بازي بازيكنان نوجوان و جوان ما اثبات مي كند كه ما به نسبت ساير رقباي آسيايي خود حرفه اي ترو جلوتر حركت مي كنيم و آنان همواره در رويارويي با ما حداقل در ده سال اخير دست خالي برگشته اند. كره اي ها و اصولا تيم هاي شرق آسيايي و حتي هند به اين آساني ها به شكست و تسليم شدن در ميدان ورزش تن نمي دهند ولي ديديم كه نوجوانان ما چگونه در سايه جنگندگي، تكنيك و تاكتيك برتر از آنان شكست خوردگاني محض ساخته و آنان را وادار به اعتراف اين حقيقت كرده كه گفته اند نوجوانان ايراني از چه استعداد و توانايي ممتازي برخوردارند و همين براي ما كافي است تا بيشتر پي به اين واقعيت ببريم. پنجمين دوره مسابقات نوجوانان آسيا و اقيانوسيه اگرچه از نظر كمي با بازي هاي سال ۲۰۰۱ اصفهان فاصله داشت ولي در ابعاد كيفي شاهد نزديكي تيم ها و سنگيني رقابت ها از روز نخست تا روز پاياني بوديم، نكته اي كه در دوره هاي قبل كمتر ديده بوديم. با اين اوصاف نگاهي داريم به رقابت هاي يك هفته اي تهران كه شور و هيجان زيادي در ميان نسل نوجوان و جوان جامعه به وجود آورد و مايه غرور آنان شد.
ايران در محاصره حريفان سرعتي
تيم نوجوانان ايران بدون هيچ شناختي از حريفان سرعتي در گام نخست به مصاف ژاپن رفت. ژاپني ها اگرچه آن فروغ دهه هاي قبل را در همه رده ها ازجمله نوجوانان ندارند، ولي روحيه بالاي آنان مي توانست مانعي بزرگ براي ما محسوب شود و نقطه قوتي براي حريف.
تيم ايران در گروهي قرار داشت كه هر سه تيم همگروهش از شرق آسيا مي آمدند. تايوان، ژاپن و تايلند هركدام داعيه كسب عنوان و درخشش مقابل تيم ميزبان داشتند. بازيكنان ايران بدون هيچ سابقه رويارويي با تيم هاي سرعتي سيلي نخست را به ژاپن كه پيشينه قوي تري نسبت به ساير شرق آسيايي ها داشت زد. اگر از اندك دقايق اوليه كه نوجوانان ما به دليل بازي در خانه و با بردوش كشيدن مسئوليت خطير به دليل موفقيت هاي تيم هاي دوره هاي قبل به  لحاظ رواني دچار استرس شديد بودند بگذريم، آنچنان بر بازي مسلط شد كه ژاپن چاره اي جز شكست پيدا نكرد. دفاع هاي مستحكم و استفاده از برتري قدي به همراه تكنيك برتر باعث شد كه از لبخند اوليه و تحرك ژاپني ها در پايان چيزي برجاي نماند.
تايلند هم با وجود خلق مشكلاتي براي تيم ايران، با دو تعويض حساب شده و توانايي هاي روي نيمكت ايران منكوب شد و آنگاه تايپه در بازي با ايران فرصت انديشيدن و فرار از شكست را پيدا نكرد.
همين ۳ بازي تيم ايران با تيم هاي سرعتي كه به صدرنشيني نوجوانان ما انجاميد باعث شد تا از كره اي ها در فينال يك مغلوب بزرگ بسازيم و به پشتوانه اين بازي ها در رويارويي احتمالي با كره در مسابقات جهاني الجزاير هراسي نداشته باشيم.
استراليا حريف تداركاتي بازي با هند
استراليا حريف چهارم تيم ايران بود. تيمي با ميانگين قدي ۲ متر و در اختيار داشتن نفراتي با قد بالاي دو متر در ميدان با فيزيك بدني ايده آل كه تا حدود زيادي در تكنيك و تاكتيك ضعيف مي نمود. بازي با اين تيم در مرحله پلي آف فرصتي بود تا تيم ايران به چشم بازي تداركاتي با هند به آن بنگرد. در اين بازي تيم ايران پس از انجام سه بازي با تيم هاي سرعتي به جنگ تيمي رفت كه فقط با اتكاء به قدرت چشم به پيروزي داشت. استراليا با انجام يك بازي پرفشار و دفاع بلند باعث هوشياري هرچه بيشتر تيم ايران در مصاف با هند يكي از حريفان اصلي اش شد. استراليايي ها با همه مقاومتي كه از خود به خرج دادند در ميانه راه از ادامه رقابت با نوجوانان ما بازماندند.
تيم ايران با تاكتيك سنجيده و بهره گيري از سرعت از پس استراليا معروف به آسمانخراش ها به خوبي برآمد و براي ديدار با هند مدافع عنوان قهرماني و نايب قهرمان جهان آبديده شد.
انتقام سخت از هند
هندي ها دو سال پيش در خانه شان و در پيش روي چشمان ده هزار تماشاگر خود قهرماني را از چنگ تيم نوجوانان ايران بيرون كشيدند و در مسابقات جهاني هم با مغلوب كردن تيم ما مانع از راهيابي تيم ايران به فينال شدند. آنها به نوعي هم قهرماني آسيا را از ما گرفتند و هم باعث تكرار نشدن نايب قهرماني ايران در مسابقات جهاني تايلند شدند. مسن ترين تيم بازي ها كه همه را به نوعي نگران كرده بود، در مصاف با تيم ايران با تيمي يكدست، با روحيه و مصمم مواجه شد. توپرساني خوب تيم ما اين توانايي را به بازي سازها (صابر نريمان نژاد و اشكان درخشان) داد تا با به  كارگيري پاس هاي تركيبي، سرعتي دفاع بلند حريف را خلع سلاح كنند. از همه مهم تر سرويس هاي سركش آرش كشاورزي بود كه باعث شكستن مقاومت حريف مي شد. دفاع هاي عالي سيدمحمد موسوي هم كمك كرد تا هند هرگز در حمله روي تور رنگ موفقيت را نبيند. بدين شكل بود كه هندي ها تقاص سختي را به تلافي دو پيروزي قبلي در تهران پس دادند. شكست سه بر صفر هندي ها به ذهن كمتر آدم خوش بيني مي گنجيد. هندي ها ساعت ها از اين باخت سنگين شوكه بودند و حال و روز خوشي نداشتند. اين بازي بهترين ديدار تيم ايران تا قبل از رويارويي با كره در فينال بود.
فينال با سرعت برق و باد
تيم ايران در فينال با كسب آمادگي آرماني به لحاظ روحي و جسمي و هماهنگي تيمي از بازي هاي پيشين به خصوص بازي با تيم هاي سرعتي همگروهش به سرعت برق و باد كره را خاموش ساخت. كره اي ها كه تا قبل از فينال، تكنيكي و تاكتيك پذيرترين تيم بازي ها از آنان ياد مي شد، در برابر اشتهاي سيري ناپذير تيم ايران براي كسب برتري خيلي زود دست ها را به علامت تسليم بالا بردند.
در اين بازي كه شايد در پنج فينال گذشته يك استثناء بود، تيم فيناليست همانند گنجشكي در دستان عقاب وار تيم نوجوانان ايران راهي براي گريز از شكست مي يافت. تيم ايران با سرعت به جنگ سرعت كره اي ها رفت و با ارائه يك بازي بي نقص در كمتر از ۷۰ دقيقه پيروزي و قهرماني به يادماندني را از خود برجا گذاشت.
بازيكنان ايران زير ذره بين
* صابر نريمان نژاد: او پاسور اول تيم ايران بود، باتجربه و باهوش. او به جز تزلزلي كوتاه مدت در ۲ بازي در راه قهرماني ايران به خصوص در سه بازي پاياني نقش اصلي را ايفا كرد. او نه تنها بهترين پاس ها را براي حمله به زمين حريفان طراحي كرد، بارها در دفاع و توپگيري امتيارات باارزشي براي تيم ايران گرفت. او حتي استحقاق كسب عنوان مؤثرترين و يا بهترين بازيساز اين دوره از بازي ها را داشت. او يكي از زنندگان خوب سرويس در اين دوره بود.
* اشكان درخشان: بازيساز دوم ايران بازيكني باروحيه كه هرگاه از سوي مربيان به ميدان رفت توانمندي هاي خود را بي ريا در اختيار موفقيت تيم گذاشت. وجود او غنيمتي بود تا محرك قوي براي درخشش نريمان نژاد شود.
* منصور زادون: سرگروه تيم ايران يكي از بهترين هاي اين دوره بود. قامت كشيده و تسلط او در حملات پشت خط و جلوي تور و تك دفاع هاي عالي اش در منطقه ،۲ نويد تولد ستاره بزرگ ديگري را داد. زادون نيز همانند نريمان نژاد يك دوره كوتاه افت را در همين مسابقات تجربه كرد.
* آرش كشاورزي: بهترين زننده سرويس كه در حمله روي تور و دريافت هاي هم عالي ظاهر شد. او از چنان روحيه بالايي برخوردار بود كه با وجود ناديده گرفتن او در تركيب اصلي اوليه هرگز به مربيان و تيمش پشت نكرد و هرگاه كه به ميدان فراخوانده شد همه را به تحسين خود واداشت. از او در آينده بيشتر خواهيم شنيد.
* ميلاد صادقي: همبازي بودن با نريمان نژاد براي او كافي بود تا در حمله يار پرثمري براي تيم ايران باشد. او به مرور از جلد بازيكن اصلي خارج شد چرا كه جانشينان او در دفاع مؤثرتر عمل مي كردند.
* رحمان داودي: اين بازيكن كمتر فرصت ميدان رفتن را يافت و بيشترين حضورش در ميدان در بازي پاياني بود. با اين وجود اين بازيكن قدرتي نشان داد كه مي شود در بازي ها و روزهاي سخت به او اطمينان كرد.
* سيدعلي سجادي: او به نوعي جانشين محمدحسين نجاتي تنها نماينده فارس در اولين تيم نوجوانان ايران بود. بازيكني كه كوتاهي قدش را با جسارت و ضربات سنگين جبران مي كرد. او در روزهاي آخر تا حدودي از آن بازيكن مؤثر هميشگي فاصله گرفت.
* سيدمحمد موسوي عراقي: يكي از پديده هاي اين دوره از بازي ها به شمار مي رفت. موسوي با
قد كشيده خود آنچنان توپ هاي كوتاه را با مكث به زمين حريفان مي كوبيد و يا با تك دفاع هاي عالي اش «چشم» درمي آورد كه همگان توقع بالا رفتن او را بر يكي از سكوهاي برتر بازيكنان را داشتند، ولي او هم همانند برخي ديگر برجستگي هايش ناديده گرفته شد.
* ولي نورمحمدي: با آن فيزيك بدني مناسب جاي بسياري براي پيشرفت دارد. او هرگاه براي مدت كوتاه به ميدان رفت با ضربات كوتاه و دفاع هايش جواب اعتماد مربيان را به خوبي داد.
* مصطفي شريفات: به اين بازيكن كمتر بازي رسيد. قد و بالاي رشيدش خبر از روزهاي خوب دارد.
* علي نجفي ليلاب: او يكي از دو سرعتي زن اصلي تيم ايران بود كه در دفاع خوب و در حمله ناموفق بود. او بايد روحيه و جسارت را به تكنيك خوبش اضافه كند.
* عبدالرضا عليزاده: يكي از نقاط قوت تيم ايران بود. در تيررس اول همه توپ هايي بود كه به زمين تيم ايران وارد مي شد. عليزاده باتجربه گرانبها از بازي هاي ليگ برتر ياري مطمئن بود كه سرانجام مزد بازي هاي خوبش را به عنوان برترين ليبرو گرفت.
در انديشه حضور قدرتمند
رئيس  فدراسيون  واليبال  با ابراز خرسندي  از كسب  عنوان  قهرماني  پنجمين دوره  مسابقات  واليبال  قهرماني  نوجوانان  آسيا گفت  كسب  عنوان  قهرماني  در سطح  آسيا كار ساده اي  نيست .تيم  ايران  در ميان  هشت  تيم  شركت كننده  در مسابقات  واليبال قهرماني  نوجوانان  آسيا در مكان  نخست  قرار گرفت  و به  همراه  تيم هاي  كره جنوبي  و هندوستان  جواز حضور در رقابت هاي  جهاني  اين  رشته  را كسب  كرد.
محمدرضا يزداني خرم  گفت:  تمامي تيم هاي  قدرتمند قاره  كهن  در اين  مسابقات  حضور يافتند و من  از نتيجه  كسب  شده  توسط تيم  ايران  راضي  هستم .
وي  افزود: ما براي  آماده  كردن  تيم  واليبال  نوجوانان  ايران  هزينه بسياري  كرديم  و با تشكيل  اردوهاي  مختلف  زمينه  حضور قدرتمند اين  تيم  را در رقابت هاي  آسيايي  مهيا نموديم .
يزداني خرم  در ادامه  اظهارداشت:  كسب  عنوان  قهرماني  آن هم  در حضور تيم هاي  ژاپن ، كره  جنوبي ، چين  و هندوستان  آسان  حاصل  نشده  است  و اميدوارم  اين  پيروزي ها تداوم  پيدا كند.
رئيس  فدراسيون  واليبال  تصريح  كرد:پيكارهاي  آسيايي  به  پايان  رسيده  است  و اكنون  ما در انديشه  حضور قدرتمند در رقابت هاي  جهاني  الجزاير هستيم .
چاره اي جز شكست نداشتيم
«كيم ايون چول» سرمربي تيم واليبال نوجوانان كره جنوبي در پايان بازي نهايي قدرت و توانايي تيم ايران را ستود. وي در گفت وگو با خبرنگاران عنوان داشت: هرگز فكر نمي كرديم كه با چنين تيمي در فينال روبه رو شويم. تيم ايران آنچنان توفنده ظاهر شد كه ما چاره اي جز شكست نيافتيم. «چول» گفت: بارها تغيير تاكتيك داديم وليكن بي فايده بود. وي افزود: ايران با اين تيم همچنان مي تواند به كسب مقام در مسابقات جهاني الجزاير اميدوار باشد. سرمربي كره اي از بازي صابر نريمان نژاد و منصور زادون به نيكي ياد كرد و گفت: از اينكه نتوانستيم انتقام شكست چهار سال پيش را از ايران بگيريم بسيار متاسفم. وي ضمن رضايت از نحوه پذيرايي فدراسيون واليبال، تهران را شهري زيبا خواند و گفت ميهمان نوازي ايراني ها عالي بود.
«چول» سطح اين دوره از رقابت ها را بالا دانست و با اشاره به صعود تيم كره جنوبي به همراه ايران و هند به مسابقات جهاني الجزاير گفت: پس از استراحتي كوتاه تمرينات آمادگي خود را براي حضور در اين بازي ها آغاز مي كنيم و سعي خواهيم كرد با برطرف كردن نقاط ضعف خود در الجزاير بدرخشيم. وي در خاتمه آرزو كرد كه نمايندگان آسيا بتوانند در الجزاير سفيران شايسته اي براي قاره كهن باشند.
تقدير ازبوگا نيكف
«بوگانيكف» و نقش سازنده او در احياي واليبال ايران بر هيچكس پوشيده نيست تا جايي كه رئيس فدراسيون واليبال همواره از او به عنوان بازوي قدرتمند خود ياد مي كند. ستاره بزرگ المپيك هاي ۶۴ توكيو و ۶۸ مكزيك نزديك به يك دهه است كه با تمام وجود در خدمت واليبال پايه است و اكثر ملي پوشان امروز واليبال به نوعي از دست پرورده هاي او در اردوهاي نوجوانان و جوانان محسوب مي شوند. از روزي كه واليبال ايران در رده هاي نوجوانان و جوانان در قاره آسيا مطرح شده است، او همواره زمينه ساز پرورش اين تيم ها بوده است كه با تفكرات مربيان ايراني توانسته اند سر از سكوي قهرماني درآورند. بوگانيكف در پايان رقابت هاي نوجوانان آسيا اينچنين روي دستان پرتوان شاگردانش مورد تقدير قرار مي گيرد.
جسارت پوركاشيان ودلگرمي كادر فني
كادر فني تيم نوجوانان ايران كه در رأسش احمد پوركاشيان مربي باتجربه قرار داشت همانند تيم ايران به تدريج خود را پيدا كرد و هرچه از بازيها گذشت به شرايط بهتري رسيد. يكي از ويژگي هاي پوركاشيان با وجود آن كه تجربه كار با نوجوانان را نداشت به جسارت او برمي گشت. سرمربي تيم ايران در روزهاي پاياني بهترين تعويض ها را انجام داد و با شناخت بيشتر از نفرات تيم خود سنجيده ترين تركيب را به ميدان مي فرستاد. بوگانيكف، خوشرويي، نعلبندي و از همه مهم تر حضور سرپرست سرد و گرم چشيده اي چون محمود دلاورخان موهبتي بود تا پوركاشيان در خط مقدم با دلگرمي و آرامش بيشتري در انديشه شكست حريفان باشد.
انتخاب سليقه اي برترين ها
مسابقات نوجوانان آسيا تنها رويدادي بود كه براي نخستين بار در آن خبري از تلاش VIS گروه آمار براي انتخاب برترين ها نبود و به همين دليل دست اندركاران برگزاري بازيها ترجيح دادند تا سليقه اي نسبت به انتخاب برترين هاي پست هاي مختلف اقدام كنند. دستپخت آنان در معرفي برترين ها تا حدودي با واقعيات مطابقت نداشت وگرنه چگونه مي شود باور كرد كه محمد موسوي و صابر نريمان نژاد سهمي در اين جمع نداشته باشند. آيا اگر گروه آمار همانند رويدادهاي ديگر برگزار شده در ايران براي اين بازيها فعاليت مي كرد آيا باز هم شاهد اعتراضي بوديم!؟
بهترين هاي جام پنجم از نگاه همشهري
* بهترين تيم: ايران
* بهترين داور: نادرانصاري (ايران) و پالوب (تايلند)
* بهترين دريافت:لي دي هيون (كره جنوبي)
* بهترين پاسور: صابر نريمان نژاد (ايران)
* بهترين مدافع روي تور: سيدمحمد موسوي (ايران)
* بهترين اسپك:گوتي كوندا(هند)
* بهترين سرويس: آرش كشاورزي (ايران)