هم اكنون 10 هزار تن زباله اتمي سطح بالا و متوسط در نيروگاه سلافيلد مدفون است تا راه حل مناسبي براي دفع آنها پيدا شود، اما مشكل به همين جا ختم نمي شود، حتي اگر ديگر هيچ نيروگاه هسته اي جديدي در انگليس ساخته نشود
جواد نصرتي
اين روزها به خاطر مشكلات پيش آمده در مورد مسائل هسته اي ايران، انرژي هسته اي در ايران فعلا يك مسئله سياسي انگاشته مي شود تا راهكار اقتصادي يا پيشرفت علمي، اما انرژي هسته اي بيرون از ايران به عنوان منبع مطمئني براي توليد انرژي در سطح بسيار وسيعي مورد استفاده قرار مي گيرد. استفاده از انرژي هسته اي با وجود منابع غني مرتبط با اين انرژي حق مسلم ملت ايران است. در صورتي كه كشوري با نام آمريكا كه از جنايتكاران نخستين استفاده غيرصلح آميز از انرژي هسته اي است، ادعا مي كند در ايران استفاده هاي غيرصلح آميز از اين تكنولوژي مي شود. البته شايد تاريخ فراموشكار باشد و ديگر بمبهاي اتمي ناكازاكي و هيروشيما را به ياد نياورد، در صورتي كه كشورهاي ديگر استفاده هاي وسيعي از اين انرژي دارند. به عنوان نمونه قسمت اعظم انرژي برق در فنلاند توسط چندين راكتور هسته اي توليد مي شود و كشورهاي در حال توسعه نظير تركيه هم تمايل بسيار زيادي براي استفاده از انرژي هسته اي از خود نشان مي دهند.
اما انرژي هسته اي فقط مشكل ما نيست. يكي از كشورهاي پيشرفته كه از قضا يكي از مذاكره كنندگان اروپايي با ايران بر سر انرژي هسته اي است نيز در اين زمينه دچار مشكل شده، اين كشور انگليس است. البته مشكل آنها بسيار متفاوت است چون آنها در حال حاضر داراي چندين راكتور هستند. مشكل آنها خود همين راكتورها و نحوه جايگزيني آنها در آينده است.
انگليس داراي 14 راكتور اتمي است كه نيمي از آنها تا سال 2010 از رده خارج مي شوند و در سال 2023 فقط يكي از آنها مي تواند فعاليت هاي خود را ادامه دهد. اين بدان معنا است كه سهم انرژي اتمي در توليد برق در انگليس به دو سوم كاهش خواهد يافت، يعني از 21 درصد فعلي به 7 درصد در سال 2020 خواهد رسيد.
گروه هاي دوستدار محيط زيست مي گويند حتي اگر مشكل نحوه دفع زباله هاي راديو اكتيو اتمي حل شود و تضمين داده شود كه حادثه اي مشابه انفجار راكتور چرنوبيل در اوكراين ديگر هرگز اتفاق نخواهد افتاد، ديگر وقت كافي براي ساخت راكتورهاي جديد وجود ندارد. اشاره آنها به ساخت آخرين راكتور اتمي انگليس كه ساخت «سايزول بي» جديدترين نيروگاه اتمي انگليس است و پانزده سال طول كشيد و هزينه ساخت آن دو برابر بودجه اصلي بود.
بريوني ورثينگتون، يكي از اعضاي بلندپايه يكي از گروه هاي دوستدار محيط زيست (FOE) در اين مورد مي گويد: «طرح هاي ارائه شده براي حل اين مسئله به سرعت به اينجا رسيدند كه بايد 9 راكتور با طراحي مدل هاي قبلي ساخته شود.» او همچنين اظهار مي دارد: «در واقع ما هيچ وقت هيچ راكتوري را به موقع در اين كشور نساخته ايم و هزينه  تمام شده آنها هميشه بيشتر از ميزان مورد نظر بوده و اين در حالي است كه كارايي آنها در سطح پايين تري از آن چيزي است كه ما انتظار آن را داشته ايم.»
اما دغدغه اصلي ورثينگتون و گروه او، مسئله كاهش گازهاي گلخانه اي است. آنها معتقدند حتي اگر راكتورهاي هسته اي در انگلستان دو برابر شوند تنها 8 درصد از گازهاي گلخانه اي كم مي شود. اين در حالي است كه كيث پاركر، مدير اجرايي انجمن صنايع هسته اي در اين مورد مي گويد: اگر تصميمات دولت در اين زمينه عملي شوند، نسل جديدي از نيروگاه هاي هسته اي در انگليس ساخته خواهد شد كه كمك مي كند دولت تا سال 2010 ۱۰، درصد گازهاي گلخانه اي را كاهش دهد. او همچنين معتقد است اگر تمام موانع برداشته شوند و طرح ها به سرعت پيش بروند 10 نيروگاه جديد ساخته خواهد شد. او مشكل اصلي را سال 2015 مي داند: «در اين سال ديگر فقط مشكل نيروگاه هاي هسته اي مطرح نيست بلكه نيروگاه هاي فسيلي هم از رده خارج خواهند شد.» او دليل اين امر را قوانين اتحاديه اروپا براي از بين بردن گاز سولفور مي داند.
انجمن صنايع هسته اي انگليس همچنين روي منابع تجديد پذير انرژي كار مي كند، اما اين منابع ظرفيت كافي براي جايگزيني منابع فعلي را ندارند. كيث پاركر، تنها منبع مناسب براي جايگزيني نيروگاه هاي فعلي را گاز مي داند و اضافه مي كند كه 80 درصد گاز مورد نياز انگليس بايد از خارج كشور وارد شود. او اين وضعيت را خطري جدي براي آينده انگليس مي داند: «اين امر هشداري جدي براي سياستمداران و مصرف كنندگان ما است چون ما براي تامين سوخت به روسيه، خاورميانه و شمال آفريقا متكي خواهيم بود.»
اما پروفسور يان فلس، رئيس مركز انرژي هاي نو تجديدپذير برخلاف پاركر، تنها گزينه مناسب را انرژي اتمي مي داند و معتقد است كه انگليس بدون نيروي هسته اي هيچ كاري نمي تواند انجام دهد. او در اين زمينه مي گويد: «اگر ما در سال آينده و سالهاي بعد هيچ تصميمي در اين مورد اتخاذ نكنيم اتفاقي نمي افتد، اما بزودي متوجه خواهيم شد كه تامين الكتريسيته مورد نياز بسيار شكننده خواهد شد و با قطع برق مواجه شده و حتي ممكن است وضع از اين هم بدتر شود.
اما اگر فرضا انگليس طبق گفته پروفسور فلس آينده  هسته اي را انتخاب كند، با مشكل بسيار بزرگي رو به رو خواهد شد و آن مسئله زباله هاي اتمي حاصل از نيروگاه هاي اتمي است، چون انگليس فعلا هيچ برنامه موثر و رسمي   براي دفع زباله هاي اتمي ندارد.
هم اكنون 10 هزار تن زباله اتمي سطح بالا و متوسط در نيروگاه سلافيلد مدفون است تا راه حل مناسبي براي دفع آنها پيدا شود، اما مشكل به همين جا ختم نمي شود، حتي اگر ديگر هيچ نيروگاه هسته اي جديدي در انگليس ساخته نشود، اين ميزان در پايان قرن به نيم ميليون تن افزايش خواهد يافت.
با توجه به اين مشكلات ديگر منابع انرژي در انگليس مورد توجه قرار گرفته اند. در همين راستا انجمن انرژي بادي انگليس به تازگي اعلام كرده كه آنها به عنوان دهمين گزينه براي توليد برق در انگليس انتخاب شده اند. قرار است آنها كه با پروژه هاي ساحلي و فراساحلي نيروي برق توليد مي كنند در 12 ماه آينده به صورت جدي به چرخه توليدكنندگان الكتريسيته در انگليس وارد شوند. اگر حمايت هاي لازم از اين بخش از توليد انرژي انجام گيرد، انرژي بادي مي تواند تا سال 2010 به ميزان 10 درصد انرژي برق انگليس را توليد كند.
تحليلگران مي گويند: اگر حمايت ها از انرژي هاي نو و تجديدشونده بيشتر شود، در سال 2020 اين بخش مي تواند 20 درصد برق انگليس را تامين كند. البته اين نظريه طرفداران چندان زيادي ندارد و در حال حاضر آينده انگليس فقط اتمي فرض مي شود.

چندي پيش يكي از شركت هاي فضايي مستقل آمريكا، به سفارش وزارت دفاع اين كشور طرحي را ارائه كرد كه مي توانست بهترين گزينه براي جانشيني شاتل ها باشد. اين طرح كه سي اي وي نام دارد، بازتاب هاي بسياري را به دنبال داشت، اما جدي ترين آنها اظهارنظر رئيس ناسا مايكل گريفين بود كه سي اي وي را بهترين گزينه براي جانشيني شاتل ها عنوان كرده است. البته تاكيد گريفين بيشتر بر بازنشسته كردن شاتل ها ست تا استفاده از سي اي وي. وي در مورد ضرورت بازنشسته كردن شاتل ها اينگونه  عنوان مي كند:  «همه ما مي دانيم دير يا زود، شاتل ها يك حادثه ديگر مي آفرينند و من مي خواهم پيش از اينكه چنين حادثه اي اتفاق افتد، شاتل ها را از رده خارج كنم.»
سي اي وي پروژه اي است كه قرار است علاوه بر حمل خدمه به ايستگاه فضايي، در آينده انسان را به ماه و مريخ هم انتقال دهد. طبق برنامه هاي زمان بندي شده، سي اي وي اولين پرواز خود را در سال 2014 انجام خواهد داد. اما مشكل اينجاست كه طبق برنامه، شاتل ها در سال 2010 از رده خارج مي شوند و اگر ايستگاه بين المللي فضايي «ISS» تا آن زمان تكميل نشود ديگر هيچ وسيله اي براي انتقال خدمه به ايستگاه بين المللي وجود نخواهد داشت و همين يكي از دلايلي است كه ناسا از پروژه  سي اي وي حمايت مي كند و خواستار تسريع روند تكميل آن است. البته براي اين كار ناسا بايد متحمل هزينه سنگيني شود و به همين خاطر چند جلسه با كميسيون هاي مربوط در سنا برگزار كرده تا بودجه موردنياز خود را از اين طريق تامين كند.
وضعيت فعلي شاتل ها
پرواز شاتل ها از سال 2003 كه شاتل كلمبيا هنگام ورود به جو زمين منفجر شد، با ترديدهاي بيشماري مواجه شده است. اولين پرواز شاتل ها پس از حادثه كلمبيا براي ماه جاري تنظيم شده بود اما به دليل ايجاد تغييراتي در تانك سوخت آن به آينده موكول شده است. در شاتل كلمبيا هم به دليل ايجاد نقص در همين قسمت بود كه شاتل منفجر شد وتمام هفت سرنشين آن ازجمله اولين فضانورد زن هند كشته شدند. اگر نواقص موجود برطرف شوند و سيستم ها و قطعات جديد به موقع نصب شوند، پرتاب شاتل بين 13 تا 31 جولاي (اواخر تير و اوايل مرداد) انجام خواهد گرفت.
دو پرواز اول شاتل ها قرار است براي آزمايش تجهيزات و سيستم هاي جديد نصب شده روي آنها انجام گيرد اما بااين حال ماموريت آنها رساندن چندمحموله به ايستگاه بين المللي است و همين انتقادهاي بسياري را در پي داشته است چون اگر حادثه اي كه براي كلمبيا اتفاق افتاد در نزديكي ايستگاه بين المللي اتفاق بيفتد، ضايعه جبران ناپذيري درپي خواهد داشت.
ناسا مي گويد براي تكميل سازه هاي بيروني ايستگاه بين المللي 18 پرواز ديگر نياز است و پس از آن بايد 10 پرواز ديگر انجام گيرد تا دستگاه هاي موردنياز آزمايش ها به ايستگاه حمل شود، اين در حالي است كه ناسا سالانه فقط 4 بار مي تواند شاتل هايش را به فضا پرتاب كند.
به احتمال بسيار زياد طرح جامع ناسا براي از رده خارج كردن شاتل و جايگزيني آنها با نمونه هاي مهمتر –كه سي اي وي بهترين گزينه در بين آنها به نظر مي رسد- اوايل تابستان به كنگره ارائه خواهد شد.

محققان به تازگي به روش جديدي براي ساخت الماس هاي بزرگ دست يافته اند كه با كيفيت بسيار بالا مي تواند تحولي در صنعت اپتيك ايجاد كند.
تا به حال محققان و صنعتگران مي توانستند با روشي موسوم به سي.وي. دي الماس مصنوعي توليد كنند، اما الماس هايي كه آنها توليد مي كردند هيچ گاه به 3 قيراط نمي رسيد، ولي الماس هايي كه اخيرا توليد مي شوند حتي از 8 قيراط هم سنگين ترند. «راسل هملـي» يكي از محققان آزمايشگاه ژئوفيزيك انستيتو كارنگي كه روي اين طرح كارمي كند در اين مورد چنين مي گويد: «ساختن الماس هاي مصنوعي 10 قيراطي و نيم اينچي  واقعا كار خارق العاده اي است.» او همچنين در مورد سرعت توليد الماس مي گويد: «ما روزانه 3/1 قيراط الماس توليد مي كنيم.»
اندازه الماس هاي توليد شده با روش جديد، در حدود پنج بار بزرگتر از الماس هايي است كه توليدكنندگان با استفاده از روش  استاندارد قبلي مي ساختند. اين روش به صورت تئوري مي تواند الماس هايي به اندازه يك اينچ و بزرگتر و به عبارتي 300 قيراط بسازد، اين در حالي است كه يكي از مشهورترين الماس هاي دنيا به نام هوپ فقط 52/45 قيراط است.
الماس هاي طبيعي كه از كربن فشرده شده ساخته شده اند، سخت ترين مواد شناخته شده روي زمين هستند. آنها مي توانند ميليون ها سال زير سنگين ترين فشارها دوام بياورند. امروزه از الماس ها بيشتر در تحقيقات علمي و صنعت استفاده مي شود تا ساخت لوازم زينتي گرانقيمت. آنها بهترين گزينه براي بريدن اشيا هستند و حتي در مواد چند رسانه اي هم مورد استفاده قرار مي گيرند.
الماس ها به قدري سخت هستند كه مي توانند براي بررسي فشار مركز زمين مورد استفاده قرار گيرند.
الماس هاي طبيعي مي توانند بدون رنگ، رنگي باشند كه اين به وجود مواد ديگر در الماس بستگي دارد. الماس هاي تركيبي معمولا زرد يا قهوه اي هستند كه اين امر باعث محدوديت كاربرد آنها در صنايع اپتيك مي شود. ساختن الماس هاي بدون رنگ هم كه در صنايع و تحقيقات و ساختن جواهرات كاربرد بسيار زيادي دارد، گران است.
هملي در مورد تفاوت الماس طبيعي و مصنوعي مي گويد: «اساسا اين دو متفاوت نيستند. هر دو از ساختار كريستال مشابهي برخوردارند ، اما با اين حال، الماس طبيعي داراي نواقص بيشتري است.»

روباتي كه شبيه خود را مي سازد
محققان آمريكايي روبات ساده اي ساخته اند كه مي تواند شبيه خود را بسازد. سازندگان اين روبات مي گويند توانايي توليد، فقط به زيست شناسي منحصر نمي شود. هدف بلندمدت آنها ساخت روبات هايي است كه از صدها يا هزاران مدل پايه شناسايي توليد شوند.اين روبات ها مي توانند در صورت افتادن قطعه اي از ساختارشان خود را تعمير كنند، از خود براي انجام بهتر فعاليت هاي محول شده انعطاف نشان دهند و حتي كمك هاي بيشتري از خود ارائه دهند. با اين حال اين روبات ها- اگر بتوان آنها را روبات ناميد- فقط از سه يا چهار قطعه متحرك ساخته شده اند.اين روبات از يك كامپيوتر ساخته شده است كه روبات را كنترل كرده و پيام ها را دريافت و تحليل مي كند.
با روشن كردن روبات، روبات قطعات جديد را برداشته و مورد بررسي قرار مي دهد كه آيا متعلق به ساختار آن است يانه. سپس روبات با استفاده از قطعات جديد در ساختار خود تغييراتي ايجاد مي كند.
روبات هاي فعلي اين سيستم، به صورت چندمكعب هستند و در كمتر از يك دقيقه مي توانند يك چيدمان مكعبي همانند خود بسازند. دكتر ليپسون يكي از محققان اين پروژه در دانشگاه كرنل در ايساكاي نيويورك، طرح فعلي را بيشتر يك بازي كودكانه مي داند اما در مورد طرح هاي آينده اين روبات مي گويد: «اولين كاربردي كه در مورد اين روبات ها به ذهن مي رسد، استفاده از آنها در ماموريت هاي فضايي است. اگر شما يك روبات به يكي از اقمار مشتري بفرستيد و روبات شكسته شود،  ماموريت به پايان مي رسد. به همين خاطر شما به يك سيستم روباتيك نياز داريد كه با محيط سازگار باشد و يا خود را از راه دور تعمير كند.»از اين روبات همچنين مي توان در ميادين مين يا تاسيسات هسته اي استفاده كرد. تركيب فن آوري ساخت اين روبات ها و زيست شناسي خودترميمي مي تواند باعث انقلابي در زمينه ساخت روبات ها شود.
مريخ نورد آپورچونيتي در چاله شني متوقف شد
مريخ نورد آپورچونيتي در حال رهايي از چاله شني است كه با فرو افتادن در آن در حدود دو هفته است ماموريتش به حالت تعليق درآمده است. البته مهندسان ناسا اعلام كرده اند آپورچونيتي فقط تا حدودي وضعيت خود را بهبود بخشيده است. مارك ماي مون كه يك مهندس نرم افزارهاي حركتي در ناسا ست و در آزمايشگاه پيش رانش جت ناسا مشغول به كار است در ليت مورد گفته كه با ارسال فرمان هاي جديد حركتي به آپورچونيتي، اين مريخ نورد توانسته است 6/4سانتيمتر از موقعيت پيشين خود بالاتر بيايد. هرچند اين ميزان  جابه جايي كه طي يك آخر هفته كامل به دست آمده است براي بيرون آمدن كامل آپورچونيتي چندان موثر به نظر نمي رسد، اما ماي مون آن را يك «پيشرفت خوب» مي داند.
اين مريخ نورد شش چرخ، 26آوريل هنگام طي كردن يك مسير 295 فوتي در سطح مريخ ناگهان از كار ايستاد. مهندسان ناسا با كنترل اوضاع توسط دوربين ها متوجه شدند چرخ هاي آپورچونيتي هنگامي كه مي خواسته است از يك توده شن يك فوتي عبور كند در آن فرو رفته اند و ديگر قادر نيستند از آن بيرون بيايند. آپورچونيتي و ديگر مريخ نورد ناسا كه طرف مقابل مريخ را كاوش مي كند از زمان فرود بر سطح سياره سرخ يعني ژانويه۲۰۰۴ تاكنون شواهد زمين شناسي زيادي را كه بر وجود آب در زمان هاي پيشين در سطح مريخ گواهي مي دهد،كشف كرده اند.
ابزاري جديد براي پايداري پروازي
مهندسان دانشگاه Lehigh به تازگي يك ابزار كنترل جديد را طراحي و با موفقيت آزمايش پروازي كرده اند كه خلبان با كمك آن مي تواند به پايداري پهلوئي بسيار زيادي در پروازها دست يابد.
يواخيم گرنشتد، استاد مهندس مكانيك اين دانشگاه، «تيغه هاي كج شده اي»  را طراحي كرده است كه به بالچه هواپيما – متحرك كنترل كننده بال كه هواپيما را به بالا و پايين هدايت مي كند – وصل مي شود.
گرنشتد كه خود يكي از علاقه مندان پرواز با هواپيماست و يك هواپيماي دو نفره دارد، طول و پهناي اين تيغه را فقط چند اينچ عنوان كرده است. تيغه ها دور يك لوله آلومينيومي كه درون بالچه  ها قرار گرفته اند پيچيده مي شوند. در اولين آزمايش در مدرسه ملي تست خلبان در كاليفرنيا، سه تيغه در هواپيما كار گذاشته شد كه اين امكان وجود داشت وضعيت قرارگيري آنها را تا 30 درجه تغيير داد. هنگامي كه اين تيغه ها در يك هواپيماي آرماچي آ – ام 3 تست شدند، هواپيما را تا حد بسيار زيادي پايدارتر كردند. يكي از بزرگ ترين مشكلات هواپيمايي نظير آرماچي اين است كه برخلاف هواپيماهاي پيشرفته امروزه، نمي توان آن را فقط با سكان رو به بالا چرخاند و براي اين كار حتما بايد از بالچه استفاده كرد. اما راس استيوارت كه يك خلبان آزمايشي است توانست هنگام پرواز با يك آرماچي كه به دستگاه كنترل كننده ساخته شده در دانشگاه Lehigh مجهز شده بود، آن را فقط با سكان رو به بالا بچرخاند. بعد از اين آزمايش پروازي، گرنشتد و يكي ديگر از محققان دانشگاه به نام بيل مازون، چند بالچه را به صورت مخصوص براي آرماچي تهيه كردند و آنها را با تيغه هاي كج كنترل كننده خود مجهز كردند و پس از آزمايشات گوناگون به اين نتيجه رسيدند كه نصب اين ابزار تاثير بسيار زيادي بر پايداري هواپيما دارد.

غلبه بر جاذبه زمين
«هر چيزي كه بالا مي رود، پايين مي آيد» اين باور چندين هزار ساله مردم است و تا وقتي كه انسان پا را فراتر از جو زمين نگذاشته بود، هيچ كس نمي توانست خلاف آن را متصور شود. پس از آن قانون ديگري در بين مردم رايج شده كه «هر چيزي كه در زمين بالا مي رود، پايين مي آيد» اما دانشمندان اين قانون را هم نقض كردند.
محققان مركز مطالعات و فن آوري آژانس فضايي اروپا در نوردويك هلند در ساختمان اراسموس اين مركز، به تازگي ساختمان بسيار بلندي از جنس آهن بافته شده ساخته اند كه مي توانند با آن نيروي جاذبه را براي 5/1 ثانيه خنثي كنند. البته آنها اين كار را براي كپسولي انجام مي دهند كه از بالاي ساختمان آهني رها مي شود و 5/1 ثانيه پيش از برخورد، با فضاي بدون جاذبه مواجه مي شود.
منظور اصلي آژانس فضايي اروپا از ساخت اين برج انجام كارهاي علمي نيست بلكه آنها مي خواهند با استفاده از اين برج، دانش آموزان، دانشجويان و بازديدكنندگان را با حالت بي وزني آشنا كنند.
پيش از اين برج، برج ديگري هم در اروپا وجود داشت كه براي لحظاتي حالت بي وزني را ايجاد مي كرد. اين برج Zarm نام دارد و در دانشگاه برمن آلمان قرار دارد. Zarm 146 متر ارتفاع دارد و هر بار كه يك وزنه 400 كيلوگرمي از آن به پايين انداخته مي شود، مي تواند 7/4 ثانيه حالت بي وزني براي آن ايجاد كند.
جديدترين راه توليد پيل سوختي
محققان دانشگاه ميشيگان به روش جديدي براي توليد پيل سوختي دست يافته اند كه بسيار ارزان تر از روش هاي معمولي توليد پيل سوختي است. لوي تامپسون، پرفسور مهندسي شيمي و رئيس تيم تحقيقاتي پيل سوختي جديد در اين مورد چنين مي گويد: «ما به سامانه اي رسيده ايم كه بسيار مشابه سامانه هايي است كه براي توليد ابزارهاي ميكرو الكترونيك مورد استفاده قرار مي گيرد.»
روشي كه پرفسور تامپسون و تيم همكار او به آن رسيده اند، استفاده از ميكروفابريكيشن است. ميكروفابريكيشن خلق ساختارهاي فيزيكي، ابزار و مواد مركبي است كه اجزاي تشكل دهنده آنها در حدود يك ميكرومتر هستند. ميكروالكترونيك ها منبع انرژي كالاهاي بسيار زيادي هستند از كارت تبريك صوتي گرفته تا كامپيوترهاي قابل حمل.
تامپسون يكي از بزرگترين موانع استفاده تجاري و گسترده از پيل هاي سوختي را هزينه بالاي ساخت آن مي داند. براي اينكه از اين منبع در مصارف روزمره استفاده كرد، بايد هزينه توليد آن پايين تر بيايد تا مثلا در يك كامپيوتر قابل حمل مورد استفاده قرار گيرد.
در شيوه  معمول كنوني، پيل هاي سوختي، مشابه خودروها توليد مي شوند يعني قطعات مختلف آنها به صورت جداگانه ساخته مي شوند و سپس روي هم سوار مي شوند تا يك پيل سوختي توليد شود. اين كار گستره بسيار زيادي دارد و علاوه بر هزينه بالاي آن، كه به آن اشاره شد نياز به زمان بسيار زيادي دارد. اما گروه تحقيقاتي تامپسون با استفاده از فرآيند پيشرفته ميكروفابريكيشن، نسل جديد پيل هاي سوختي را مي سازد. اين بار به جاي توليد جداگانه پيل سوختي، آنها به صورت لايه لايه ساخته مي شوند، روشي كه در حال حاضر براي ساخت ابزارهاي ميكروالكترونيك مورد استفاده قرار مي گيرد.
محققان دانشگاه ميشيگان اميدوارند با استفاده از اين فن آوري ارزان قيمت و همچنين استفاده از مواد ارزانتر، قيمت پيل هاي سوختي را از 10 هزار دلار براي هر كيلو وات به 1000 دلار برسانند.
با اين قيمت، پيل هاي سوختي مي توانند با باتري هاي يون لتييوم كه در سطح وسيع مورد استفاده قرار مي گيرند رقابت كنند.
دانشگاه ميشيگان استفاده از ميكروفابريكيشن براي توليد پيل سوختي را دو سال و نيم پيش آغاز كرد. اولين بازار آنها وسايل برقي است، ولي آنها در گام بعدي مي خواهند از پيل هاي سوختي در اتومبيل ها استفاده كنند.