Hamshahri Newspaper

شهر واتيكان كه در متون لاتين از آن به عنوان كشور نيز ياد شده است در قلب شهر رم در ايتاليا قرار دارد. واتيكان كوچكترين كشور مستقل جهان-چه از نظر وسعت و چه از نظر جمعيت- به شمار مي آيد. اين شهر كشور كه محل اقامت پاپ، رهبر كاتوليك هاي جهان است شامل دو قسمت تپه واتيكان و زمين هاي واتيكان است كه در قسمت شمالي تپه واتيكان قرار دارند.
تاريخچه
تصور بر اين است كه اين قسمت از شهر رم كه در ساليان دور بدون سكنه بوده حتي قبل از ظهور مسيحيت نيز بسيار مقدس به شمار مي رفته است. در سال 326ميلادي كليساي باسيليكا در مكاني احداث شد كه گمان مي رود محل دفن سنت پيتر است و از زمان احداث اين كليسا رفته رفته بر جمعيت ساكنان اين شهر اضافه شد.
از آن پس پاپ هاي مختلف هر كدام قلمرو خود را وسعت دادند و بيش از هزار سال (تا اواسط قرن نوزدهم) قسمت هاي عمده اي از شبه جزيره ايتاليا را تحت سيطره خود داشتند.
در سال 1870و با سقوط رم دامنه قدرت پاپ نيز محدودتر شد. سرانجام در 11فوريه 1929و در زمان حكومت موسوليني با امضاي سه معاهده مناقشات بين پاپ هاي «زنداني » و حكومت مركزي ايتاليا خاتمه يافت. در پي اين معاهدات كشور مستقل شهر واتيكان(!) تاسيس شد و شاخه كاتوليك مسيحيت نيز جايگاه ويژه اي در ايتاليا پيدا كرد. درسال 1984 تبصره اي بر آن معاهدات به تصويب رسيد كه چند مورد از معاهدات قبلي را اصلاح مي كرد. از جمله آن موارد عبارت بودند از اهميت بيش از حد شاخه كاتوليك به عنوان مذهب رسمي كشور ايتاليا.
واتيكان نمونه نادري از سلطنت انتخابي و غير موروثي است. پاپ كه بايد زير 80سال سن داشته باشد توسط تمام كاردينال ها انتخاب مي شود. پاپ بالاترين مقام قانوني، اجرايي و قضايي در واتيكان است. پاپ افرادي را منصوب مي كند تا وي را در اداره شهر واتيكان كمك كنند. فرماندار واتيكان مقام اجرايي اين شهر- كشور به شمار مي آيد و يك كاردينال نيز به عنوان وزير كشور مسئوليت روابط خارجي واتيكان را به عهده دارد. كميسيون ويژه اي نيز در حكم مجلس قانونگذاري اين شهر كشور عمل مي كند. اعضاي اين كميسيون توسط پاپ و براي يك دوره 5ساله منصوب مي شوند.
شهر كشور واتيكان كه در سال 1929 و براي هويت دادن به اين سرزمين مقدس در قلب شهر رم تاسيس شد يك قلمرو ملي محسوب مي شود كه تابع قوانين بين المللي است. در همين راستا واتيكان مي تواند به كشورهاي مختلف نماينده ديپلماتيك بفرستد و پذيراي ديپلما ت هاي كشورهاي ديگر باشد يا در مذاكرات و تفاهمات بين المللي نقش مستقل خود را ايفا كند.
به دليل محدوديت جغرافيايي كشور واتيكان، سفارتخانه هاي كشورهاي ديگر در قسمت ايتاليايي شهر رم قرار دارند. حتي سفارت ايتاليا نيز در رم قرار دارد! واتيكان عضو ناظر سازمان ملل متحد است و در ژوئيه سال 2004 تمام حقوق عضويت كامل را به جز حق راي به دست آورد. اسقف اعظم سلستينو ميگليوره ، نماينده دائم واتيكان در سازمان ملل متحد مي گويد:«ما راي نمي دهيم، زيرا خود اين طور خواستيم». وي اضافه مي كند:«ما تمام شرايط عضو بودن را داريم و اگر در آينده بخواهيم كه چنين اتفاقي بيفتد، دست ما باز است.»
سيستم اداري شهر
پاپ اختيارات لازم را براي امور اداري داخلي به كميسيون قانونگذاري تفويض مي كند. نگهبانان نيز از نيروهاي داوطلب گارد كشور سوئيس و همچنين نيروهاي ويژه ايمني هستند. اين شهر همچنين براي خود داراي اداره پست، سوپر ماركت، بانك، ايستگاه قطار، نيروگاه برق و چاپخانه است.
واتيكان داراي سكه و تمبر مخصوص خود است. راديو واتيكان هم يكي از با نفوذترين ايستگاه هاي راديو در اروپاست. روزنامه نيمه رسمي لوسرواتوره رومانو نيز هر روز به زبان ايتاليايي و هر هفته به زبان انگليسي، اسپانيايي، پرتغالي، آلماني و فرانسوي و هر ماه به زبان لهستاني چاپ مي شود.
موقعيت جغرافيايي
شهر واتيكان روي تپه واتيكان، در سمت شمال غربي رم و در چند صدمتري رودخانه تيبر قرار دارد. يك ديوار سر تا سري در راستاي مرز 2/3 كيلومتري اين شهر كه تماما با ايتالياست كشيده شده تا از پاپ در مقابل حملات احتمالي محافظت كند. ميدان معروف سنت پيترهم روبه روي باسيليكاي سنت پيتر قراردارد و توسط ستون هاي برنيني احاطه شده است. واتيكان با 44/0 كيلومترمربع وسعت، كوچكترين كشور دنياست. پاپ به عنوان عاليترين مقام كشور توسط كميسيون تحت نظر خود، شهر كشور واتيكان را اداره مي كند. آب و هواي واتيكان نيز طبيعتا مانند رم است: هوايي مديترانه اي با زمستان هاي ملايم و باراني كه از سپتامبر آغاز مي شود و تا اواسط ماه مي ادامه پيدا مي كند و تابستان هاي بسيار گرم وخشك كه از ماه مي تا سپتامبر ادامه دارد.
اقتصاد
مجموعه درآمدها و بودجه اين كشور (در سال 2003) معادل 252 ميليون دلار بود. منابع اين شهر- كشور نيز عبارتند از چاپ و توليد موزائيك و يونيفورم و فعاليت هاي مالي مختلف در سراسر دنيا. اين اقتصاد غير بازرگاني منحصر به فرد، توسط كاتوليك هاي خير در سرتاسر جهان و همچنين فروش تمبرهاي پستي و درآمدهاي مربوط به توريسم و حق چاپ مطالب، حمايت مالي مي شود. وضعيت مالي و معيشتي كارگران وكارمندان در شهر واتيكان قابل مقايسه و كمي بهتر از افراد با مشاغل مشابه در شهر رم است.
مردم
تقريبا تمام 921 نفر شهروند واتيكان داخل ديوارهاي اين شهر زندگي مي كنند. شهروندان واتيكان را تماما افراد روحاني عالي رتبه، كشيش، راهبه و نگهباناني كه همگي از نيروهاي داوطلب گارد سوئيس هستند تشكيل مي دهند. 3هزار كارگر و كارمند نيز در واتيكان وجود دارند كه محل زندگيشان خارج از واتيكان است. زبان رسمي واتيكان لاتين است، اما براي محاوره روزانه، چاپ مطالب و پخش برنامه هاي راديويي غالبا از زبان ايتاليايي و بعضي اوقات نيز از زبان هاي رايج ديگر استفاده مي شود. زبان رسمي گارد سوئيس نيز آلماني است.
فرهنگ
شهر واتيكان ازنظر فرهنگي نيز متمايز و شاخص است. ساختمان باسيليكاي سنت پيتر و كليساي سيستين از زيباترين آثار هنري دنيا به شمار مي آيند كه آثار هنرمندان بزرگي مانند بوتي چلي، برنيني و ميكل آنژ را در خود جاي داده اند. كتابخانه واتيكان و مجموعه هاي موجود در موزه هاي واتيكان نيز از اهميت تاريخي، علمي و فرهنگي ويژه اي برخوردارند. جمعيت ثابت واتيكان را غالبا مردها تشكيل مي دهند، گرچه عده اي از راهبه هاي زن نيز در واتيكان زندگي مي كنند. همانطور كه گفته شد خيلي از كارگران و كارمندان شهر واتيكان خارج از ديوارهاي اين شهر زندگي مي كنند. از جمله اين افراد عبارتند از افراد گارد و كارمندان سفارتخانه ها. مردان و بخصوص زنان بايد قوانين مربوط به حجاب را رعايت كنند.
توريسم در واتيكان يكي از عناصر مهم زندگي روزانه به حساب مي آيد. پاپ در مراسم مذهبي هفتگي شركت مي كند و در خيلي از تعطيلات و مناسبت هاي مذهبي مانند عيد پاك در ملاعام ظاهر مي شود و اين امر مشتاقان زيادي را همه ساله از سراسر دنيا به شهر كشور واتيكان مي كشاند.