عكس : گلناز بهشتي

عده زيادي از اقشار كم درآمد و محروم تحت پوشش بهزيستي هستند كه نيازمند مسكن بوده و با توجه به اينكه عنوان اين طرح، مسكن سازي براي معلولان و محرومان جامعه است لازم است افراد بيشتري از مزاياي اين طرح استفاده كنند
فاطمه خليل پور
رمضان 82 بود كه سازمان بهزيستي اعلام كرد اگر هر ايراني 14 تومان به نيت 14 معصوم به حساب اين سازمان واريز كند، بهزيستي با اين پول 3 هزار واحد مسكوني براي معلولان سراسر كشور مي سازد.
طرح اسكان معلولان و محرومان كشور عنواني بود كه مسئولان سازمان بهزيستي براي اين كار انتخاب كردند، اما بعدها معلوم شد كه بهزيستي براي ساخت اين خانه ها، نيكوكاران و خيران مدرسه ساز كه تجربه موفق مدرسه سازي در كشور داشتند را وارد ميدان كرده و قرار است با مشاركت انجمن نيكوكاران و خيرين مسكن ساز كه در واقع همان گروه خيران مدرسه ساز بودند، براي معلولان كشور خانه ساخته شود. سازمان بهزيستي كشور شماره حساب 9999 بانك ملت شعبه لاله زار جنوبي و شماره حساب 1340 بانك مسكن شعبه تجريش را براي دريافت كمك هاي مردمي به نام «جامعه نيكوكاران مسكن ساز» اعلام كرد. اگرچه سازمان بهزيستي اعلام نكرد كه از محل كمك هاي مردمي چه ميزان دريافتي براي ساخت خانه هاي معلولان به دست آورده است، اما محمدرضا راه چمني، رئيس اين سازمان، 22 خرداد ماه 83 در مراسم كلنگ زني 100 واحد مسكوني از اين طرح كه در محمد شهر كرج انجام مي شد، گفت: كار ساخت 3 هزار واحد مسكوني براي مددجويان بهزيستي آغاز شده و هزار واحد مسكوني آن تا پايان رمضان به بهره برداري مي رسد.
محمد رضا خباز، قائم مقام سازمان بهزيستي كشور مي گويد: «طرح ساخت مسكن براي معلولان تحت پوشش بهزيستي ابتكاري بود كه از سوي آقاي راه چمني، رئيس سازمان مطرح شده و با اجراي آن در يك سال گذشته تاكنون هزار واحد مسكوني آن، آماده و تحويل معلولان تحت پوشش بهزيستي شده است.»
وي مي افزايد: «از مجموع پولهايي كه مردم به حساب بهزيستي ريختند و درآمد ناشي از فروش اوراق ارمغان بهزيستي، در كل يك ميليارد و 520 ميليون تومان براي مسكن معلولان اختصاص داده شد.»
خباز مي گويد: «با توجه به اينكه اين اعتبار براي ساخت مسكن مورد نياز معلولان كافي نبود، قرار شد مشاركت افراد خير در قالب انجمن نيكوكاران مسكن ساز نيز جلب شود و با توافق انجام شده، اين انجمن  نيز معادل همين ميزان اعتبار را براي ساخت مسكن معلولان تخصيص دهد و مجموع اين پولها موجب ساخت هزار واحد مسكوني براي معلولان شد كه در عيد فطر و 22 بهمن سال گذشته در دو مرحله به خانواده هاي معلولان واگذار شد.
تجربه موفق مسكن سازي براي معلولان، بهزيستي را بر آن داشت تا كار مسكن سازي براي معلولان را ادامه دهد، اما با توجه به بودجه محدود اين سازمان، سالانه بيش از 300 تا 400 واحد مسكوني ساخته نمي شود در حالي كه 80 هزار معلول بدون مسكن شناسايي شده در كشور وجود دارد.
علاوه بر معلولان، عده زيادي از اقشار كم درآمد و محروم نيز تحت پوشش بهزيستي هستند كه نيازمند مسكن بوده و با توجه به اينكه عنوان اين طرح، مسكن سازي براي معلولان و محرومان جامعه است لازم است افراد بيشتري از مزاياي اين طرح استفاده كنند.
براي رفع مشكل اعتباري طرح مسكن سازي براي معلولان و محرومان جامعه و با توجه به اينكه بودجه بهزيستي به اين سادگي ها افزايش نمي يابد با رايزني هايي كه با مجلس شوراي اسلامي داشته ايم، مجلس اجازه برداشت 3 درصد از كل اعتبارات بهزيستي را براي ساخت مسكن معلولان به سازمان بهزيستي داد كه بر اساس آن امسال 6 ميليارد تومان اعتبار براي ساخت خانه معلولان در اختيار داريم.

عكس : گلناز بهشتي

طرح ساخت مسكن براي معلولان از سوي سازمان بهزيستي كه در مرحله اول متصدي ساماندهي آسيب هاي اجتماعي و پيشگيري از اعتياد، طلاق، كودك آزاري، خشونت هاي خانگي و ... است اندكي تامل برانگيز است، بخصوص اينكه سازمان هاي ديگري از جمله وزارت مسكن و شهرسازي مسئول تامين مسكن مردم و از جمله اقشار محروم و كم درآمد جامعه هستند كه از چند سال پيش با عنوان كردن سياست ساخت مسكن ارزان قيمت و افزايش تسهيلات و فروش متري مسكن مطرح شده است.
شايد بهتر بود وزارت مسكن و شهرسازي نيز گزارشي از ميزان ساخت و واگذاري خانه هاي ارزانقيمت به جوانان و اقشار كم درآمد جامعه ارائه مي كرد تا در كنار ساخت شهرك گلخانه اي اين دستگاه دولتي كه در شهر جديد هشتگرد به كشت آبي انواع ميوه و صيفي مي پردازد در كارنامه اين دستگاه ثبت مي شد.
به هر حال سازمان بهزيستي با توجه به مسئوليت خود در تامين همه نيازهاي افراد تحت پوشش، ساخت مسكن معلولان را نيز عهده دار شده است؛ معلولاني كه شمار آنها به 2 ميليون و 700 هزار نفر در كشور مي رسد و به گفته رئيس اين سازمان 550 هزار نفر از آنها تحت پوشش دولت هستند. رئيس انجمن علمي مددكاري ايران مي گويد: «اينكه يك وزارتخانه يا سازمان بخواهد براي افراد تحت پوشش خود مسكن بسازد كار غلطي است. مسكن را بايد وزارت مسكن كه تخصص آن را دارد بسازد.»
وي ادامه مي دهد: «كار سازمان بهزيستي يك اشكال بزرگتر هم دارد و آن اينكه بهزيستي خودش مسكن را نمي سازد، بلكه با مشاركت افراد خير اين كار را مي كند، اين مسئله باعث مي شود كه سايه منت افراد خير كه آدم هاي شناخته شده اي هستند، هميشه بر سر معلولان و محروماني كه خانه دار مي شوند،  بماند و اين باعث سرشكستگي و شرمساري هميشگي آنان است.»
اقليما معتقد است: «در دين مقدس ما اسلام، هميشه توصيه شده اگر كار خيري مي كنيد يواشكي انجام دهيد تا كسي نفهمد و آبروي كسي نرود، ولي بهزيستي هر وقت مي خواهدتعدادي مسكن به افراد تحت پوشش خود تحويل دهد مراسم راه  مي اندازد، افراد خير را دعوت مي كند،  روبان پاره كرده و با كلي سر و صدا خانه ها را به مردم واگذار مي كند.با اين كارها همه اهل محل مي فهمند كه آن خانه به فرد مستضعف داده شده است، يعني او گدا و محتاج بوده است. به اين ترتيب آن فرد هرگز نمي تواند در آن محل ارزش و اعتباري داشته باشد و سر بلند كند و فرزندان آنها به كل نابود مي شوند و هميشه سرافكنده هستند.»
ايــــن كارشــناس آسيب هاي اجتماعي معتقد است: «در اغلب كشورها وقتي مي خواهند به اقشار كم درآمد كمكي بكنند مي گويند حقش است و دولت و وزارتخانه مسئول در چارچوب قوانين به افراد كم درآمد خانه مي دهد و اگر فرد خيري هم مي خواهد كمك كند پولش را به حساب دولت مي ريزد و دولت خانه مي سازد و تحويل مي دهد. درست مثل كارمندي كه در يك اداره وام مسكن مي گيرد، اما در كشور ما بر عكس ،اگر كار خيري هم انجام مي شود همه جا بوق و كرنا مي زنيم و آبروي فرد را مي بريم. سازمان بهزيستي كشور شايد اولين تجربه خود را در واگذاري مسكن به افراد تحت پوشش تجربه مي كند و حتما در آينده نقص ها و ضعف هاي چنين طرح هايي كاهش مي يابد، اما هنوز تعداد زيادي از محرومان و معلولان در سراسر ايران هستند كه حتي نامي از اجراي طرح هاي مسكن سازي در كشور نشنيده اند.»
«علي همت محمود نژاد»، نايب رئيس جامعه معلولان ايران مي گويد: طرح مسكن سازي براي معلولان نيز مانند ساير طرح هاي اين سازمان «طرحي عقيم و شكست خورده است.در ابتدا قرار بود اين طرح توسط سازمان بهزيستي و با استفاده از كمك هاي مردمي كه به حساب اين سازمان واريز مي شد اجرا شود، اما بعد اين طرح تغيير كرد و قرار شد با مشاركت 50 درصدي افراد خير اجرا شود.»
محمود نژاد مي گويد: «اگر بهزيستي مي خواهد براي ساخت مسكن معلولان كاري كند، بهتر است اجراي قانون 16 ماده اي حمايت از معلولان را پيگيري كند كه بر اساس آن وزارت مسكن موظف شده است 10 درصد از كل خانه هاي ارزان قيمت ساخته شده در سراسر كشور را به معلولان اختصاص دهد.با وجود اينكه اين قانون در تاريخ 16/2/83 در مجلس تصويب شده و دولت موظف شده ظرف 3 ماه آئين نامه هاي اجرايي آن را تدوين و ابلاغ كند، پس از گذشت يك سال هنوز هيچ اقدامي در اين زمينه انجام نشده است. »
رئيس انجمن حمايت از حقوق معلولان مي افزايد: «معلولان نيز مانند همه شهروندان شخصيت اجتماعي دارند و بايد احترام و آبروي آنها حفظ شود، اما با اجراي چنين طرح هايي كه از ابتدا شكست آن قابل پيش بيني است، شخصيت معلولان خدشه دار مي شود و چنين طرح هايي اصلا به دل معلولان نمي چسبد.
سازمان بهزيستي با اعلام ساخت هزار واحد مسكوني براي معلولان مثل هميشه از اعلام آمار و ارقام كيلويي و بدون مدرك و سند ابايي ندارد ، در حالي كه من به عنوان فردي كه حداقل روزانه ده ها و گاهي صدها معلول را ملاقات مي كنم هرگز باور نمي كنم كه حتي 200 خانه هم براي معلولان ساخته شده باشد.»

با برپايي نمايشگاه هايي كه به صورت دوره اي و البته كلي و بدون تفكيك موضوع برگزار مي شود، بازديدكنندگان از موزه ها و مجموعه هاي فرهنگي تاريخي، همزمان براي بازديد از نمايشگاه هاي عكس نيز ترغيب مي شوند
بنيامين صدر- سردر «كاخ ملت» از كاخ هاي مجموعه سعدآباد تهران كه روزگاري به «كاخ سفيد ايران» شهرت داشت و استراحتگاه تابستاني محمدرضا پهلوي بود، اين روزها ميزبان نمايشگاه عكسي با موضوع ميراث فرهنگي و جاذبه هاي گردشگري ايران است كه در آن 7 عكاس ايراني از آژانس خبري ميراث، 56 قطعه عكس را به نمايش گذاشته اند.
اين نمايشگاه كه به مناسبت هفته ميراث فرهنگي در كاخ ملت برپا شده، نگاهي است به زواياي پيدا و پنهان جاذبه هاي سرزمين مادري كه به صورت كلي و بدون تفكيك موضوعي خاص در قاب تصوير ثبت شده است.
حسن سربخشيان كه 12 عكس را با موضوع ميراث كهن و زندگي ايل قشقايي ارائه داده است، درخصوص برپايي اين نمايشگاه مي گويد: «اين يك اتفاق جالب و منحصر به فرد است كه با برپايي چنين نمايشگاه هايي كه به صورت دوره اي و البته كلي و بدون تفكيك موضوع برگزار مي شود، بازديدكنندگان از موزه ها و مجموعه هاي فرهنگي تاريخي، همزمان براي بازديد از نمايشگاه هاي عكس نيز ترغيب مي شوند.»
در اين نمايشگاه عكس هاي مربوط به ميراث معنوي و مادي ايران با موضوع مردم شناسي، موزه ها، طبيعت و جاذبه هاي گردشگري از آثار عكاسان آژانس عكس ميراث كه قريب به يك ماه است از اعلام موجوديت آن مي گذرد، به نمايش درآمده است.
حسين كريم زاده، فرهاد رنجبران، ارشيا كياني، حسن سربخشيان، حسين سلمان زاده، اميد صالحي و حسن غفاري با تصاويري از اسب سواري در تركمن صحرا، ويرانه هاي ارگ بم، تخت جمشيد و روند غير اصولي حفاظت از آن، عشاير مناطق مختلف ايران، بويژه ايل قشقايي، سد كارون 3، محوطه تاريخي آياپير، جزيره كيش و برخي از آثار ايراني در خارج از كشور مانند طاق كسري در عراق و آثار ايراني موجود در موزه لوور پاريس در اين نمايشگاه شركت كرده اند.
سربخشيان با بيان اينكه برپايي چنين نمايشگاه هايي مي تواند در جلب گردشگر خارجي نيز موثر باشد، مي گويد: «نمايشگاه «ميراث ايراني» در روز گشايش مورد استقبال بازديدكنندگان خارجي كه براي ديدار از مجموعه فرهنگي تاريخي سعدآباد آمده بودند، قرار گرفت و آنان را براي ديدار از نقاط ديگر ايران ترغيب كرد.
مهمترين هدف از راه اندازي آژانس عكس ميراث كه همزمان با برپايي اين نمايشگاه به طور رسمي آغاز به كار كرده است، ثبت تصاويري از فرهنگ و تمدن ايراني در حوزه هاي مختلف فرهنگي مانند ابنيه تاريخي، مردم شناسي و آداب و رسوم در سطح استانداردهاي حرفه اي عكاسي است كه مي تواند به فرآيند توليد و ارائه تخصصي عكس در ايران كمك بزرگي كند.
محمدرضا شاهرخي نژاد- عكاس- مهمترين ويژگي اين آژانس عكس را عرضه و نمايش تخصصي حوزه ميراث فرهنگي و گردشگري ايران مي داند و معتقد است وجود عكاساني كه در حوزه هاي مختلف داراي تخصص هاي ويژه باشند، مي تواند به ارتقاي فنون عرضه و نمايش عكس در ايران كمك كند.
شاهرخي نژاد ادامه مي دهد: همچنين آژانس هاي تخصصي عكس، امكان همكاري عكاسان جوان را كه در حرفه عكاسي نيز شناخته شده باشند، ميسر مي كند و آنان مي توانند در اين حوزه هاي تخصصي به فعاليت بپردازند. اين امكان سبب مي شود تبادل تجربيات با عكاسان حرفه اي ديگر نقاط جهان نيز به شكل منسجم و حرفه اي تري صورت گيرد.
وي همچنين پرداختن صرف به مقوله «معماري و بنا» را براي شناساندن ميراث كهن ايران چندان مناسب و كافي نمي داند و بر اين باور است كه با پرداختن بيشتر به آداب و رسوم كهن ايراني كه در عين حال حاوي حرف هاي تازه اي نيز باشد، مي توان در شناساندن ميراث كهن سرزمين مادري به جهانيان موفق تر بود. اين عكاس با اشاره به عكس هاي اميد صالحي در نمايشگاه ميراث ايراني كه مجموعه پاسارگاد را با شرايط امروزي آن به تصوير كشيده، بر خلق نماهاي جديد براي ارتباط بصري بهتر با مخاطب تاكيد مي كند.
در ميان عكس هاي اميد صالحي از مجموعه تاريخي پاسارگاد، دو عكس به چشم مي خورد كه به دليل نوع نگاه تازه عكاس به مقوله حفظ و حراست غيراصولي از ميراث كهن ايراني با استقبال بيشتري نسبت به ديگر عكس هاي او روبه رو شد.
يكي از اين عكس ها زن جواني را به تصوير كشيده كه در حال صحبت كردن با تلفن همراه خود، روي يكي از سنگهاي تاريخي و گرانبهاي باقيمانده از كاخ آپادانا نشسته و پاي خود را روي آن مي كوبد.
عكس ديگر صالحي مربوط به مرمت آرامگاه كوروش، بنيانگذار سلسله هخامنشي است كه در آن ميله هاي فلزي، مقبره را همچون حصاري فولادين احاطه كرده و جلوه اي ناخوشايند به اين يادگار كهن ايرانيان بخشيده است.
در مجموع عكس هاي اميد صالحي با نگاهي نو و به دور از كليشه هاي رايج امروزي به معرفي آثار تاريخي سرزمين مادري مي پردازد.
نمايشگاه عكس ميراث ايراني كه قرار بود در محوطه باز مقابل كاخ ملت به نمايش درآيد به علت بارندگي به ايوان باشكوه ورودي كاخ منتقل شد، هرچند كه به صورت موضوعي تفكيك نشده، اما نگاهي است اجمالي به فرهنگ كهن اين سرزمين كه در قالبي نو و در 56 قاب، چشم ها را به خود خيره مي كند.

محمد مطلق- سوم خرداد، روز خوبي براي زوج هاي جوان بود، روزي كه ابراهيم شيباني، رئيس كل بانك مركزي از افزايش وام ازدواج خبر داد. براساس اين خبر خوب، بانك هاي عامل موظف شده اند سقف وام ازدواج را از 3 ميليون ريال براي هركدام از زوجين به 5 ميليون ريال افزايش دهند. بدون ترديد وام ازدواج مي تواند بخشي از مشكلات مالي جوانان را در روزهاي نخستين زندگي مشترك حل كند، اگرچه مشكلات اخذ وام و نيز چگونگي استفاده از آن به قوت خود باقي است. اجازه دهيد موضوع را به دو شق كاملا مجزا تقسيم كنيم؛ در اولين بخش راجع به بانك هاي عامل پرداخت وام مي توان حرف زد. معمولا ارباب رجوع با دردسرهاي عديده اي در پروسه درخواست تا اخذ وام مواجه مي شود، بخصوص آنكه نيازمندان واقعي وام ازدواج از قشر آسيب پذيرند و چه بسا در جلب رضايت يك شخص براي ضمانت وام خود نيز درمانده شوند، در حالي كه برنامه ريزي اين خانواده ها فقط و فقط بر مبناي وام بانكي است. اينجا باز همان موضوع تكراري راجع به كليت وام هاي بانكي پيش مي آيد و اينكه اغلب كساني مي توانند از اين وام هاي متعدد استفاده كنند كه چندان هم بدان نيازمند نيستند و هرچه ميزان نيازمندي پايين تر باشد، ميزان بهره وري از وام نيز بيشتر خواهد بود كه اين مسئله در مورد وام ازدواج و سرعت اخذ آن نيز صادق است.
شق دوم بحث مي تواند به فرهنگ استفاده و ضرورت استفاده از وام برگردد. در اين بخش پاسخ به چند پرسش اهميت دارد؛ اول آنكه آيا واقعا وام ازدواج از طرف زوجين مورد استفاده قرار مي گيرد يا والدين ايشان؟ به عبارت روشن تر اين وام كمك به زوجين است يا خانواده هايشان و آيا اصولا تفاوت عمده اي در دو رويكرد وجود دارد يا خير؟
پرسش دوم اين است كه اگر زوجين احتياج و نيازي جدي به اين وام ندارند، چه ضرورتي باعث مي شود در ابتداي زندگي مشترك، خود را درگير پرداخت انواع و اقسام قسط هاي بانكي و غير بانكي كنند؟
پرسش سوم آنكه اگر قرار است وام ازدواج صرف خريد شود، آيا مي توان بر سليقه والدين يا تجربه خريد زوجين جوان اعتماد كرد؟
و پرسش آخر اينكه آيا وام هريك از دو نفر به طور جداگانه به مصرف خواهد رسيد يا در يك همكاري دوسويه تبديل به يك منبع مالي بزرگتري خواهد شد و مهمتر آنكه چه كسي پرداخت اقساط را برعهده خواهد گرفت؟
به نظر مي رسد اگر هر دو شق بحث، يعني ارائه تسهيلات به نيازمندان واقعي از سوي بانك به ساده ترين روش و نيز به ميزان مكفي و فرهنگ استفاده از آن از سوي خانواده ها و جوانان به دقت مورد توجه قرار گيرد، وام بانكي مي تواند اهرمي مطمئن براي مرتفع كردن مشكلات باشد، وگرنه در غير اين صورت به پديده اي دردسرساز و غير مفيد تبديل خواهد شد.

يوسف بهمن آبادي- زناشويي، دنياي تبادل احساسات ميان دوطرف زندگي است. در اين تبادل، نيازهاي عاطفي و احساسي به محك آزمايش درمي آيد. موفقيت در اين رابطه به توانايي به كار بردن تكنيك هاي ارتباطي بستگي دارد. بنابراين يك زندگي ناموفق زناشويي نه تنها ذاتي نيست، بلكه واقعيتي است كه دقيقا اكتسابي است و با تغيير در روش زندگي فرد به وجود مي آيد. گاهي حركات و رفتارهاي كوچكي كه انتظار نداريم، در روند پايداري زندگي زناشويي تاثيرات زيادي دارد و گام موثري در پيشرفت يك رابطه موفق است؛ چهره شاداب و خندان، در مقابل خنديدن به اشتباهات خود و همسرمان از نمونه هايي هستند كه مي توانند رنگ زندگي را تغيير دهند. بي شك مجهز شدن به رفتارهاي صحيح، مستلزم تكرار و تمرين است كه با كمي دقت و علاقه مي توان آنها را در رفتار خود دروني كرد. براي موفقيت پايدار در زندگي زناشويي، بهتر است در رفتارهاي رايج و كوچك دقت كرده و به عملي كردن راهكارهاي صحيح همت گمارد. يكي از واقعيت هاي مهم «اعتماد كردن به همسر» است. دو نفر زندگي بايد به همديگر اعتماد داشته باشند و همديگر را در نهان و آشكار بدون هيچ شك و ترديدي قبول داشته باشند، چرا كه اعتماد داشتن موجب مي شود تا طرف مقابل از هر جهت احساس ايمني كند و به اصطلاح «خيالش از همه جهت راحت باشد». در واقع، اعتماد موجب مي شود كه فرد بتواند زواياي نهان منفي پيش روي همسرش را كه مي رود تا زندگي را با بن بست مواجه سازد، با تدبير منطقي و عاقلانه تغيير دهد. «تصوير مثبت» از همسر مي تواند در يك ارتباط موفق موثر افتد. با داشتن تصوير مثبت از شريك زندگي مان، احساس اعتماد به نفس ما افزايش پيدا مي كند، توانايي مان در مقابل ناكامي هاي زندگي افزايش مي يابد و از بحران هايي كه ممكن است در زندگي پيش آيد، جلوگيري مي شود و اين در حالي است كه سلامت روحي دوطرف زندگي از مهمترين اصول زندگي است. از ديگر تكنيك ها و راهكارهاي قابل طرح براي داشتن يك زندگي موفق، مي توان به تحسين كردن همسر در تمام جنبه ها از جمله اهداي هديه اي ولو كوچك، سپردن مسئوليت ها در حد توانايي وي، سپاسگزاري از كارهاي مفيد و مثبت همسر و ... را نام برد. بنابراين يك زندگي زناشويي موفق با درك موقعيت ها، شرايط، توانايي ها، ناكامي ها و ارائه يك تصوير مثبت و زنده ،همراه با روشهاي پيشرو در جنبه هاي مختلف زندگي ميسر خواهد بود.