كارشناسان جايكا پيش بيني كرده اند اگر گسل ري فعال شود، حدود 483 هزار خانه تخريب مي شود و اگر گسل نياوران فعال شود، 313 هزار بنا را تخريب مي كند، در حالي كه فعال شدن گسل شمال باعث تخريب 113 هزار واحد مي شود
امير موسي كاظمي
تصور فعال شدن يكي از گسل هاي سه گانه تهران، در نظر اول شايد فقط هراس برانگيز باشد، اما برآورد تقريبي كشته شدگان احتمالي اين حادثه آنقدر دلخراش است كه ديگر تنها واژه ترس، ظرفيت توصيف آن را ندارد.
اين برآورد كه حاصل تحقيقات گروه همكاري هاي بين المللي ژاپن (جايكا) است، بيان كننده حقايقي است تلخ كه تنها با مقاوم سازي و پيشگيري از خسارات احتمالي مي توان زهر آن را گرفت.
جايكا در ايران
رئيس كميته ايمني شوراي اسلامي شهر تهران از انجام 2 پروژه مطالعاتي طي 3 سال گذشته توسط جايكا خبر مي دهد و مي گويد: «پروژه اول كه يك سال و نيم طول كشيد، درخصوص تهيه ريز پهنه بندي شهر تهران بود و پروژه دوم با محوريت مديريت بحران در شهر تهران بود كه اين طرح مطالعاتي نيز پس از يك سال سرانجام به پايان رسيد.»
دكتر حمزه شكيب درخصوص نتايج اين مطالعات مي گويد: «در حال حاضر نتايج تحقيقات گروه جايكا به مركز پيشگيري مديريت بحران شهر تهران ارائه شده كه آنها نيز مشغول بررسي مطالعات هستند و در نهايت با اعمال نظرات استادان دانشگاهي، طرح را براي تاييد به ژاپن ارسال مي كنند.»
اين عضو شوراي شهر معتقد است: «براساس اين مطالعات، دستگاه هايي كه در ستاد بحران قرار دارند، به هنگام وقوع بحران تكليفشان مشخص است و مي دانند چه وظايفي را بايد انجام دهند.»
رئيس كميته ايمني شوراي شهر همچنين نگاه ساختاري باتوجه به لرزه خيزي شهر تهران را از ديگر نتايج مطالعات جايكا مي داند و از انتشار دستاورد مطالعات اين گروه ژاپني درخصوص مديريت بحران در پايتخت در آينده اي نزديك خبر مي دهد.
آينده اي نزديك
كارشناسان موسسه بين المللي جايكا تحقيقات خود را 5 سال پيش آغاز كردند و بعد از 2 سال به اهداف دوگانه خود رسيدند؛ اول تهيه نقشه هاي «ميكرو زونينگ» زلزله براي تهران و دوم ارائه توصيه هايي براي كاهش خسارات زلزله احتمالي تهران.
كارشناسان جايكا ابتدا به مطالعه خاك تهران و گمانه زني در مورد نوع آن پرداختند و سپس به جمع آوري اطلاعاتي پيرامون مسائل جمعيتي، تراكم ساختمان ها، فعاليت امداد و آتش نشاني، وضعيت اماكن دولتي، مدارس و اماكن عمومي و نقشه هاي تاسيسات شهري مشغول شدند، اما مهمترين تحقيقات اين گروه روي 3 گسل ري، شمال (نياوران) و مشاع (دماوند) صورت گرفت. اين 3 گسل به ترتيب 26، 58 و 68 كيلومتر طول و 16، 27 و 30 كيلومتر پهنا دارند و بيشتر شمال و شرق تهران و در جنوب، شهر ري را شامل مي شود.
كارشناسان جايكا تحقيقات خود را 5 سال پيش آغاز كردند و بعد از 2 سال به اهداف دوگانه خود رسيدند؛ اول تهيه نقشه هاي «ميكرو زونينگ» زلزله براي تهران و دوم ارائه توصيه هايي براي كاهش خسارات زلزله تهران
تحقيقات گروه جايكا در گزارش اول بر اساس نوع گسل و شدت زلزله، به تخمين ميزان خسارت هاي جاني و مالي زلزله هاي احتمالي ختم مي شود. آنها پيش بيني كردند كه اگر گسل ري فعال شود، حدود 483 هزار خانه تخريب مي شود و اگر گسل نياوران فعال شود، 313 هزار بنا را تخريب مي كند، در حالي كه فعال شدن گسل شمال باعث تخريب 113 هزار واحد مي شود. در اين گزارش كه تعداد بناها در كل تهران و به تفكيك در هر منطقه محاسبه شده است، ساختمان ها براساس سن تفكيك شده اند. ضمن اينكه تعداد مدارس، بيمارستان ها، مراكز پليس، دانشگاه ها و ديگر اماكن عمومي مشخص شده است.
همچنين اين گزارش، ريسك مناطق 9، 10، 11، 12، 14، 16 و 17 را در صورت فعال شدن گسل ري و مناطق 1 و 3 را در صورت فعال شدن گسل شمال، بيش از ساير مناطق مي داند.
وحشتناك تر از همه اينها اينكه در صورت وقوع زلزله در بدترين شرايط، 320 هزار كشته و در بهترين شرايط 250 هزار كشته براي تهران پيش بيني شده است و اين يعني فاجعه انساني در پايتخت ايران.
فاجعه انساني
از زمان تكميل گزارش موسسه بين المللي جايكا در مورد زلزله احتمالي تهران تا آينده نزديكي كه رئيس كميته ايمني شوراي اسلامي شهر از آن به عنوان زمان انتشار نتايج اين گزارش نام مي برد، 3 سال مي گذرد؛ سالهايي كه مي توانست با مشخص كردن سازمان متولي مقابله با زلزله، ساختن مركز امن و مقاومي براي آن سازمان، جمع آوري اسناد، اطلاعات، نقشه هاي تاسيساتي و تمام اطلاعات موردنياز سازمان در آن مركز، تهيه طرح تفصيلي مشخص براي مقابله با زلزله، تجهيز اماكن عمومي از نظر مقاومت، ايمني و تجهيزات موردنياز و ده ها اقدام عملي ديگر براي جلوگيري از خسارات احتمالي بگذرد. سالهاي بدون بازگشتي كه شايد بعدها افسوس آن را بخوريم.

آزاده بهشتي - حق شهروندي، تابلوهاي تبليغاتي، مردم، انتخابات، پايتخت و قطعه گمشده انتخابات كه با همه اين واژه ها ارتباط تنگاتنگي دارد؛ مشاركت. اينكه انتخابات با مردم به انجام مي رسد و در قبال شركت درانتخابات، برنامه هايي كه سرلوحه آن حقوق شهروندي است، قرار است طي 4 سال رياست جمهوري به انجام برسد ساده ترين نكته انتخابات است . تبليغات در اين ميان چه نقشي دارد؟ موضوعي كه نبايد تنها براي ارائه شعارها به چشم بيايد. تبليغات همانقدر كه گوياي اهداف و برنامه هاي فردي است كه قرار است سكان رياست جمهوري را به دست بگيرد، مي تواند نقض كننده تمام اين اهداف و برنامه ها باشد. حقوق شهروندي مي تواند بيش از هرچيز ديگر براي رئيس جمهور منتخب برگ برنده باشد. بعد از انتخابات چهره شهر عوض مي شود. اين تغيير از زمان آغاز تبليغات شروع مي شود، اما ماندگاريشان تا مدتها بعد از انتخابات - شايد نزديك به يك سال - ادامه پيدا مي كند. تبليغات چند روزي بيشتر نيست، اما آثار به جامانده آن بر در و ديوار كه 95 درصد آنها آثار مخدوش كننده چهره شهري به حساب مي آيند تا ماه ها ادامه پيدا مي كند.
زماني كه مهلت تبليغات كانديداهاي رياست جمهوري آغاز شد، سازمان زيباسازي شهرداري تهران با صدور اطلاعيه اي از همه كانديداهاي رياست جمهوري و ستادهاي انتخاباتي آنـــها خواســـت تــــا در حـــــــفظ پاكيزگي سيـــماي شهر در ايام تبليغات انتخابات تلاش كنند؛ اطلاعيه اي كه در آن بيش از هرچيز ديگر به رعايت حقوق شهري از لحاظ ديد بصري و كاهش آلودگي هايي از اين دست تاكيد داشت.اين اطلاعيه با بيان اينكه شهرداري تهران هزينه هاي هنگفتي كه در واقع از طريق شهروندان تامين مي شود را بابت رفع آلودگي هاي بصري و پاكسازي نماي ساختمان هاي شهر صرف كرده است، از كانديداها و ستادهاي انتخاباتي آنها خواست در حفظ پاكيزگي نماهاي شهري كوشا باشند.
حــــفظ حقـــوق شهروندان و جلوگيري از اغتشاشات بصري، حفظ محيط و منظر شهري از طريق پرهيز از نصب و الصاق پوسترهاي تبليغاتي در محل هاي غيرمجاز و استفاده از محل هاي پيش بيني شده، راه هاي مناسبي به نظر مي رسد.
زماني كه به سراغ ابوالقاسم وحدتي اصل، رئيس سازمان زيباسازي شهر تهران رفتيم، بيش از هرچيز ديگر از خاطره هاي انتخابات دوره هفتم مجلس ياد كرد؛ خاطره هايي كه چندان زيبايي بصري نداشت.
وحدتي به فضاهايي كه در اختيار كانديداها و ستادهاي آنها قرار داده شده است، اشاره كرده و گفت: حدود 500 هزار تابلوي ديواري در اندازه هاي 2*۲ و 3*۲ در قسمت هاي مختلف شهر نصب شده كه به صورت رايگان در اختيار كانديداهاست. او از ليستي كه محل هاي نصب اين تابلوها در آن قرار دارد، خبر داده و مي گويد: در زمان اخذ مجوز، اين ليست به صورت يك مجله در اختيار ستادها و كانديداها قرار گرفته تا از محل دقيق تابلوها مطلع باشند.
علاوه بر اين در 22 منطقه تهران، حدود 700 داربست با بنر سفيد در اندازه 5*۲ نصب شده است كه ستادها، تبليغات خود را روي آنها نصب كنند. مديركل سازمان زيباسازي شهر تهران با اعلام اين موضوع ادامه مي دهد: مجوز نصب 200 داربست هاي 4*۲ و 5*۲ در نقاط مختلف نيز به هر كانديدا داده شده است.
وحدتي با بيان اينكه فضاهاي بسياري در تهران براي تبليغ در اختيار كانديداهاست، گفت: در سال گذشته هزينه هنگفتي صرف پاكسازي ديوارهاي شهر از برچسب هاي ريز و درشت شده است و رعايت حق شهروندي مي گويد تا دوباره فضاي بصري آلوده نشود و مجبور نباشيم از پول شهروندان براي پاكسازي آنها استفاده كنيم.

افزايش قيمت زمين و مسكن، در پي افزايش تقاضا در كلانشهر ها ،زمين هاي دولتي، باغ ها ، زمين هاي حاشيه حريم و زمين هاي متعلق به شهرداري را در اين شهرها مورد توجه سود جويان قرار داده است . شيوه كار تقريبا در تمام اين شهرها يكسان است ، دلالان زمين ابتدا در فقدان نظارت مستمر اقدام به ساخت و ساز غير مجاز در اين زمين ها مي كنند و بعد به دليل برخي كاستي ها ي قانوني زمين ها را به تملك خود در مي آورند .
اين معضل طي يك سال اخير در تهران و گاه كرج اوج مي گرفت ،اما اخيرا به سراغ دومين شهر بزرگ كشور هم رفته است به طوري كه مسئولان شهري و قضائي اين شهر به فكر چاره جويي براي آن افتاده اند.
شهردار مشهد در حالي از هجوم زمين خواران حرفه اي به اراضي جنوب اين شهر خبر داد كه رئيس كل دادگستري خراسان رضوي، قوانين شهرداري ها را پاسخگوي ساخت و سازهاي غيرمجاز در مشهد نمي داند.
مهندس سيدهاشم بني هاشم از نشست مشترك با رئيس كل دادگستري خراسان رضوي و قضات مشهد گفت: ارتفاعات منطقه آب و برق كه اراضي دولتي است، توسط زمين خواران تصاحب مي شود و بنگاه داران با روشهاي حرفه اي از قبيل آلونك سازي، زمينه تصاحب اين زمين ها را فراهم مي كنند.
وي با تاكيد به اينكه نهادهاي دولتي بخوبي از اراضي خود حفاظت نمي كنند، افزود: فقط شهرداري مبادرت به دفاع از زمين هاي دولتي كرده است.سيد مرتضي بختياري، رئيس كل دادگستري خراسان رضوي با اشاره به اينكه قوانين گذشته پاسخگوي نياز امروز نيست، گفت: به دليل نارسايي هايي كه در قانون شهرداري ها وجود دارد، شاهديم كه عده اي از شهروندان در مشهد از اين نارسايي هاي قانوني سوء استفاده مي كنند.
وي افزود: بازنگري در قوانين شهرداري ها، اصولي ترين راهكار براي جلوگيري از ساخت و سازهاي غير مجاز و مبارزه با پديده زمين خواري است.
بختياري با بيان اينكه عدم نظارت بر ساخت و سازهاي غيرمجاز به يك آفت شهري تبديل مي شود، ادامه داد: براي جلوگيري از اين آفت بايد در مرحله شكل گيري و ابتدايي آن اقدامات قانوني انجام گيرد.
او نگاه دستگاه قضائي به پديده زمين خواري و جلوگيري از ساخت و سازهاي غيرمجاز را نگاه حكومتي دانسته است.

اين روزها هوا نسبتا خنك است، اما براي آنهايي كه زمان زيادي را بيرون از خانه و محيط هاي سربسته كه امكان نصب وسيله تهويه هوا نيست مي گذرانند، كابوس تابستان از اوايل ارديبهشت ماه شروع شد. درون تاكسي نشسته بوديم.
من و 4 مسافر ديگر، هركس با وسيله اي خود را باد مي زديم. مكالمه دو مسافر كنار دستم آنقدر توجهم را جلب كرد كه تكه كاغذي كه با آن خودم را باد مي زدم از دستم افتاد.
به گفته يكي از اين دو مسافر در كشور سوئيس، شهرداري براي راحتي شهروندان با نصب سيستم گرمايشي كف خيابان ها، امكانات ويژه اي را در سرماي زمستان به آنها ارائه مي دهد. مسافر ديگر هم مدعي شد كه در كشورهاي گرمسير نيز از طريق سيستم خنك كننده شايد كولر نسيم ملايمي در خيابان ها جريان پيدا مي كند.
اينكه شهرداري موظف به ارائه خدمات ويژه به شهروندان است، موضوع واضحي است، اما اين دو شهروند اصل موضوع را فراموش كرده بودند. در مورد اول در واقع عبور لوله هاي آب گرم تاسيسات شهري از زير برخي خيابان ها به آب شدن برف ها در زمستان هاي سرد سوئيس كمك مي كند و مورد دوم هم درحقيقت با كاشت درخت در مسيرهايي كه جريان باد در آن بيشتر است، به خنك شدن دما كمك مي كند. حالا اين موضوع را ربط بدهيد به احداث سرويس هاي بهداشتي كه گاهي اوقات ضرورت وجود آنها بيشتر از سيستم هاي گرمايشي و سرمايشي است، چون در هرصورت تحمل گرما و سرما به نظر راحت تر از ضرورت هايي از اين دست است.
از همان تاكسي كه پياده شدم، پشت ايستگاه اتوبوس رسالت ونك، دومين سرويس بهداشتي كه توسط سازمان زيباسازي احداث شده، در مرحله اتمام بود. همان طور كه در ذهنم امكانات ويژه اين سرويس ها را كه وحدتي اصل در مصاحبه اوليه و با ارائه ماكت هاي آن گفته بود مرور مي كردم، دليل جريان سازي خبري يكي از خبرگزاري ها عليه اين سرويس هاي بهداشتي برايم سست تر مي شد.
بارها و بارها بچه هاي كوچكي را ديده ايم كه ضرورت رفتن به دستشويي براي آنها به حدي عذاب آور شده است كه بالاجبار كنار جوي آب و پشت شمشادها را براي رفع حاجت انتخاب كرده اند، حالا اين تكه پازل را بچسبانيد كنار تمام اين خطوط و بياوريد كنار افرادي بگذاريد كه غالبا محل شغل آنها خيابان است، مثلا راننده هاي تاكسي، دستفروش ها يا حتي پليس هاي راهنمايي و رانندگي و كساني كه شايد براي يك سفر روزانه صبح به تهران آمده اند و شب هم برمي گردند.
اين دلايل براي احداث چند سرويس بهداشتي كاملا مكانيزه در ميدان ها، پارك ها و حتي كنار مغازه ها يا فضاهاي فرهنگي كافي است. كنار سرويس بهداشتي ميدان ونك به سمت شرق، يك پيراشكي فروشي است، وارد مغازه مي شوم و حين خريد پيراشكي از چند و چون و نظر صاحب مغازه درمورد مجاورتش با ساختمان جديد مي پرسم، مي گويد: «گناه كه نيست بالاخره يه چيزيه كه براي همه هست. بارها اومدن و خواستن از دستشويي ما استفاده كنن، اما اينجا شخصيه و اون كناريه...»
از مغازه بيرون مي آيم و از دكه روزنامه فروشي روزنامه اي مي خرم، روزنامه فروش نيست و اكثر مشتري ها از غيبت او ناراضي هستند. فروشنده با سرعت از راه مي رسد و با عذرخواهي مي گويد: «ببخشيد اين يكي ديگه غير قابل چشم پوشي بود، بالاخره آدمه ديگه.»
به چهارراه جهان كودك كه مي رسم هنوز اندر خم يك كوچه ام؛ نياز شهروندان با گرم يا سرد شدن را مي توان با كمي بالا يا پايين حل كرد، اما حذف سرويس هاي بهداشتي ضرورتي است كه حتي اگر بخواهيم هم نمي توانيم از آن چشم پوشي كنيم، حداقل ماجرا اين است كه اين خدمت رساني را با راه هاي درست از تبديل شدن به مكان هايي براي كار خلاف و پناهگاه معتادان دور نگه داريم و با نگهداري خوب، امكان استفاده مطلوب را فراهم كنيم.
به روزنامه مي رسم و هنوز يك علامت سوال در ذهنم باقي است، اينكه آيا خدمات شهري براساس نياز شهروندان شكل مي گيرد يا چيز ديگر؟!

مشتركان خانگي، بيشترين مصرف برق را دارند
۳۳ درصد كل انرژي برق مصرفي كشور در بخش خانگي مصرف مي شود و سهم بخش صنعتي و كشاورزي در مصرف برق در حال حاضر 46 درصد است كه با توجه به اقدامات صورت گرفته در صنعت برق ايران، مقرر است تا پايان قرن 14 شمسي سهم بخش هاي مختلف مصرف به نفع توليد (صنعت و كشاورزي) تعديل شود و به 60 درصد افزايش يابد. بر اساس اين گزارش در حال حاضر 100 درصد جمعيت شهري و 99 درصد جمعيت روستايي در حدود 48 هزار روستا از مزاياي انرژي برق و خدمات آن بهره مند هستند. بر اساس آمارهاي موجود در حال حاضر تعداد مشتركان برق در بخش هاي مختلف خانگي، صنعتي، كشاورزي و ... 18 ميليون و 842 هزار مشترك است.
افزايش جريمه هاي رانندگي
نيمه دوم تيرماه روز خوبي براي رانندگان متخلف نيست. قرار است جريمه هاي رانندگي براي سومين بار متوالي در نيمه دوم تيرماه افزايش يابد.
اجراي اين طرح در پي دستيابي به اهداف پيش بيني شده در مراحل قبلي طرح افزايش جريمه هاي رانندگي صورت مي گيرد. حداقل جريمه از نيمه دوم تيرماه به 10هزار تومان و حداكثر جريمه به 35 هزار تومان خواهد رسيد. جرايم رانندگي 7 هزار تومان مانند پارك در محل غيرمجاز به 10هزار تومان افزايش خواهد يافت. سرعت غير مجاز نيز كه پيش از اين 20هزارتومان جريمه داشت، از نيمه دوم تيرماه 35هزارتومان جريمه در بر خواهد داشت. مسئولان نيروي انتظامي معتقدند بالا رفتن ميزان جريمه ها سبب كاهش تخلفات و بهبود وضعيت ترافيك در تهران شده است. بهبود وضعيت ترافيك تاثير مستقيمي در كاهش مصرف سوخت و آلاينده هاي هوا دارد. بسياري معتقدند بالا رفتن ميزان جريمه ها، ريسك ناشي از تخلفات را بشدت كاهش مي دهد .
ساماندهي ترافيك در شهرداري منطقه۱۸
احداث دو دور برگردان در شمال و غرب ميدان شهيد سروري در بزرگراه آيت الله سعيدي (جاده ساوه) وضعيت ترافيك نابسامان اين محور را بهتر مي كند. اين كار از سوي حوزه معاونت حمل ونقل و ترافيك شهرداري منطقه۱۸ تهران انجام شده تا وسايل نقليه سبك و سنگين با اطمينان خاطر و سهولت از اين محدوده تردد كنند. مهندس مجيد شايسته، شهردار منطقه 18 با اعلام اين مطلب گفت: با اجراي اين طرح با حذف چراغ هاي راهنمايي در اين ميدان رانندگان مي توانند به آساني از طريق دوربرگردان هاي احداث شده از زمزم و جوانه به شمال و جنوب بزرگراه آيت الله سعيدي و بالعكس دسترسي داشته باشند.
وي با بيان اينكه حل مشكلات ترافيك در ميدان شهيد سروري (نعمت آباد) از اهداف احداث اين دوربرگردان بوده، افزود: در احداث دوربرگردان غرب اين ميدان با عبور بيش از 600 متر تاسيسات برقي شبكه 20 كيلو وات فشار قوي روبه رو بوديم.

افزايش فضاي سبز در شيراز
رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر شيراز گفت: ظرف 7 تا 8 سال آينده ، 10 هزار هكتار به فضاي سبز شيراز اضافه خواهد شد. غلام مهدي حقدل يكي از خدمات شوراي شهر را تقويت سرانه فضاي سبز اعلام كرده است كه بر اين اساس سعي مي شود فضاي سبز شيراز را در سالهاي آينده چند برابر افزايش داد. وي افزود: باغ هاي قصد دشت در سال 1353 ، 3 هزار هكتار بوده است در حالي كه امروزه اين ميزان به يكهزار و 200 هكتار رسيده است. رئيس كميسيون فرهنگي شوراي شهر شيراز افزود: طبق مصوبه شورا در سال 1384، 2 هزار هكتار فضاي سبز به صورت چند پارك در اطراف گهواره ديده به مساحت يكهزار هكتار و شهرك گلستان به مساحت 200 هكتار احداث مي شود.
زمين شهرداري مشهد براي ساخت فرهنگسرا
طرح واگذاري زمين به سازمان ملي جوانان براي ساخت فرهنگسرا در شوراي اسلامي شهر مشهد به تصويب رسيد. اعضاي شوراي شهر مشهد در جلسه هشتاد و ششمين شوراي اسلامي اين شهر به شهرداري مشهد اجازه داده اند كه نسبت به واگذاري زمين به سازمان ملي جوانان براي ساخت فرهنگسرا با اولويت در مناطق محروم اقدام كند. اين مصوبه احداث فرهنگسرا را با حفظ كاربري زمين در طبقه همكف و با 15 درصد سطح اشغال زمين حدود 11 هزار متر مجاز مي داند و طبق آن سازمان ملي جوانان مكلف است حداكثر 2 ماه پس از تحويل زمين عمليات پروژه را آغاز و حداكثر ظرف مدت 3 سال ساختمان را تكميل كند كه استفاده از زمين و ساختمان صرفا براي فعاليت هاي فرهنگي، هنري و مذهبي ويژه جوانان است. لازم به ذكر است كه در صورت نبود زمين مناسب در مناطق پايين شهر مشهد، اين طرح در پارك لادن بلوار وكيل آباد به اجرا درخواهد آمد.