چهارشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۸۴
دستاوردي كه در جهان جنجال به پا كرد
«شبيه سازي» كره اي ها
002085.jpg
نيلوفر قديري
اتاق گرم و نيمه تاريك است و فقط از در شيشه اي آن اندك نوري درز مي كند. قفسه هايي به اندازه يخچال اما با درجه حرارت بدن انسان كنار يكي از ديوارها چيده شده است. كنار ديوار ديگر، زن جواني با لباس يكسره آبي رنگ و ماسك با ميكروسكوپ مشغول بررسي چند تخمك انساني است. در حالي كه در يك دست پيپت شيشه اي و در دست ديگر سوزن كوچكي دارد، يكي از تخمك ها را به پيپت نزديك مي كند و انگار كه مي خواهد با سوزن بخيه بزند، شكاف كوچكي روي تخمك ايجاد مي كند. سپس تخمك را چنان به ديوار پيپت فشار مي دهد كه مواد درون آن مثل مغز يك كلوچه بيرون بزند. اين اتاق، آزمايشگاه طبقه ششم ساختمان شماره ۸۵ دانشگاه ملي سئول است، مركز فعاليت «وو سوك هوانگ» دانشمند كره جنوبي است كه اخيراً به تيتر رسانه هاي جهان تبديل شده است. او اعلام كرده كه گروهش با استفاده از تكنيك گوسفند شبيه سازي شده (دالي)، ۱۱ خط سلول بنيادين انساني ايجاد كرده كه با DNA بيماران همخواني دارد. اين دستاوردي فراتر از همه پيشرفت هاي گذشته است. تخمك هايي كه در اين ساختمان خالي مي شوند با سلول هاي پوستي تركيب مي شوند كه از چندين بيمار ۲ تا ۵۶ سال گرفته شده و بعد در شرايط بي سابقه اي به سلول هاي بنيادين تبديل مي شوند. اين فرآيند كه در سايت اينترنتي مجله ساينس منتشر شد، پزشكان را يك گام مهم به درمان طيف گسترده اي از بيماري ها با استفاده از سلول بنيادين نزديك تر كرد.اما شيوه هوانگ نكات جنجال برانگيزي دارد كه به ويژه در آمريكا جنجال زيادي به راه انداخت و كاخ سفيد بلافاصله اين آزمايش را مورد انتقاد قرار داد.
اين فرآيند «انتقال هسته اي سلول هاي كالبدي» يا به اختصار SCNT خوانده مي شود اما اكثر مردم مي دانند كه اين كار همان شبيه سازي مصطلح است. جورج بوش در واكنش به اين خبر گفت: «من خيلي نگران شبيه سازي هستم. نگران دنيايي هستم كه در آن شبيه سازي مورد قبول قرار گيرد و پذيرفته شود.» بوش تاكيد كرد كه اگر كنگره، لايحه مربوط به تحقيقات شبيه سازي را تصويب كند او با استفاده از قدرت خود آن را وتو خواهد كرد.
اما دانشمندان فارغ از اين انتقادات و بحث ها، به كار خود مشغولند. «پل برگ» يكي از برندگان جايزه نوبل در دانشگاه استنفورد و از حاميان طرح سلول بنيادين در كاليفرنيا گفت: «اين يك پيشرفت قابل ملاحظه و چشمگير است. كار كره اي ها واقعاً تكان دهنده است.»
مدير آزمايشگاه زيست شناسي كالج ليگ در لندن هم گفت: «اين يك گشايش بسيار بسيار بزرگ و قابل توجه است.»
معماي اين پيشرفت قابل توجه آن است كه هريك از خطوط سلول بنيادين ايجاد شده از نظر ژنتيك با يكي از بيماران هوانگ يكسان است. اين به آن معني است كه هر بافت جديدي كه از سلول بيمار ايجاد مي شود را مي توان بدون ايجاد واكنش ايمني در بدن به خود فرد تزريق كرد. اگر پژوهشگران بتوانند عفونت اوليه را متوقف كنند، آن وقت روزي ممكن است بتوانند بافت جايگزيني را كه براي درمان بيماري آن بسيار مناسب است ايجاد كنند. حداقل مي توان گفت كه اين يك روياست. هنوز هيچ كس نمي داند آيا مي توان از اين سلول هاي بنيادين بدون هيچ خطري براي انسان ها استفاده كرد يا نه.بسياري از دانشمندان جهان از ميزان پيشرفت كره اي ها حيرت زده شده اند. ۱۵ ماه پيش گروه تحقيقاتي «هوانگ» تازه اين حركت را آغاز كرد. در آن زمان بايد از ۲۴۲ تخمك براي ايجاد يك رشته سلول بنيادين از يك زن سالم استفاده مي شد، اما اكنون با استفاده از ۱۷ تخمك، ۱۱ مجموعه سلول بنيادين ايجاد شده است. به اين ترتيب كارايي اين شيوه هم تا حد غيرقابل پيش بيني بالا رفته است.
دانشمندان آمريكايي و انگليسي با حيرتي آميخته با حسادت، اين پيشرفت را ستايش مي كنند. تحقيقات و فعاليت هاي مربوط به سلول هاي بنيادين در آسيا يعني علاوه بر كره جنوبي در چين، ژاپن و سنگاپور، به سرعت در حال پيشرفت و پيشي گرفتن از آمريكاست.اين به دليل تفاوت هاي موجود در سياست دولت هاي اين كشورها با دولت آمريكاست. مثلاً كره جنوبي اخيراً استفاده از تكنيك هاي شبيه سازي براي ايجاد نوزادان را ممنوع كرده اما كاملاً از كار «هوانگ» با بودجه اي ۲ ميليون دلاري در سال حمايت مي كند. اين در حالي است كه پژوهشگران آمريكايي براي تحقيق در باره سلول هاي بنيادين با محدوديت هاي قانوني بسيار روبه رو هستند.اما در توضيح دليل موفقيت كره اي ها در اين مورد، فقط نمي توان به تفاوت قوانين و سياست ها اشاره كرد. با مشاهده آزمايشگاه هوانگ مي توان دريافت كه همه چيز در اين اتاق هدفمند است و هيچ كس مشغول تر و متمركز تر از خود هوانگ، مدير آزمايشگاه نيست.
هوانگ درست بعد از جنگ كره متولد شد و در روستاي فقيري در استان جانگ چئونگ كه سه ساعت با سئول فاصله دارد بزرگ شد. زندگي او بسيار دشوار بود. پدرش وقتي هوانگ ۵ ساله بود از دنيا رفت و مادرش با كار در خانه همسايه هاي ثروتمند تر و مراقبت  از دام هاي آنها، شش فرزندش را بزرگ كرد. هوانگ بعدازظهرها و پس از پايان كلاس درس از سه رأس گاوي كه نگهداري اش به او سپرده شده بود مراقبت مي كرد. در همان زمان تصميم گرفت كه در بزرگسالي روي حيوانات تحقيق و مطالعه كند.او بعد از به پايان رساندن مدرسه به درس خواندن ادامه داد و يك دامپزشك شد. او مي گويد بدون انجام تحقيقات گسترده روي حيوانات هيچ گاه نمي توانست به چنان پيشرفتي در زمينه سلول هاي بنيادين برسد. هوانگ با استفاده از دانسته هايي كه از آزمايش روي گاوها، خوك ها و اردك ها به دست آورده بود، كار بالا بردن كارايي توليد سلول هاي بنيادين را آغاز كرد. او مي خواست يك تكنيك منحصر به فرد ايجاد كند تا كار ديگران كامل شود.در حالي كه در آزمايشگاه هاي ديگر براي تخليه هسته تحمك ها از دستگاه استفاده مي شود، دستياران هوانگ با دست، اين كار را مي كنند.
بعد از آن كه DNA يك بيمار به تخمك تخليه شده وارد مي شود، اين سلول با مواد شيميايي و الكتريكي تحريك مي شود تا تقسيم شدن را آغاز كند. پژوهشگران ديگر از عوامل رشد حيواني براي رشد دادن تخمك استفاده مي كنند، اما هوانگ مي گويد اگر قرار باشد از اين سلول ها براي درمان انسان استفاده شود، اين كار مشكل ايجاد مي كند.
وقتي سلول هاي بنيادين درون تخمك شروع به رشد مي كنند، پژوهشگران هيچ تلاشي براي تسريع اين روند انجام نمي دهند. اكثر دانشمندان در اين مرحله از مواد شيميايي براي تسريع كار و جداسازي سلول ها استفاده مي كنند، اما هوانگ مي گويد: به نظر من هر چه كمتر سلول ها را دستكاري كنيم بهتر است.
چنين توجه ويژه اي به سير طبيعي كار براي دانشمندي كه هيچ جاي كارش طبيعي نيست و اصلاً كارش دستكاري در طبيعت است، اندكي عجيب به نظر مي رسد. اما براي هوانگ، توليد سلول بنيادين چيزي بيش از يك فرآيند علمي است؛ به همين دليل هم هست كه در آزمايشگاه او تعداد آدم ها از ماشين ها و دستگاه ها بيشتر است. او مي خواهد اين روند را تا آنجا كه ممكن است انساني نگاه دارد. هوانگ دست كم يكي از پژوهشگرانش را تمام روز در كنار سلول ها مي گذارد و در توضيح اين كار مي گويد: «در اين كار بايد نوعي روح انساني وجود داشته باشد، قلب و روح و تماس انسان در اين كار ضروري است.» او همواره در حرف هايش مراقب است كه از كلماتي مثل شبيه سازي يا شبيه درماني استفاده نكند بلكه اين فرآيند را همواره انتقال هسته اي مي خواند. اين دانشمند كره اي نمي خواهد كه هيچ كس كار او را با شبيه سازي اشتباه بگيرد چرا كه اين كار را «غيرمطمئن و غير فني» مي داند. به اعتقاد او شبيه سازي كامل يك انسان از نظر بيولوژيك غيرممكن است و نمي خواهد مردم تصور كنند درمان از طريق سلول هاي بنيادين به زودي زود محقق شده و در دسترس همه قرار خواهد گرفت. نخستين فايده كار هوانگ اين خواهد بود كه درك چگونگي پيشرفت بيماري را آسان تر مي كند. «هانس كرايستيد» يك عصب شناس در دانشگاه كاليفرنيا مي گويد: به جاي مطالعه بر روي بيمار يا بافت هاي برداشته شده از بيمار، مي توانيم مجموعه اي سلول بنيادين داشته باشيم كه براي هميشه رشد كنند.
يك متخصص سرطان در كمبريج هم مي گويد: «از به وجود آوردن اين احتمال كه بتوانيم بافت هايي از مثلاً بيماران نوجوان ديابتي داشته باشيم براي انجام تحقيق بر روي عوامل ژنتيك و غيرژنتيك ديابت، هيجان زده هستم. آينده سلول هاي بنيادين شبيه سازي شده مي تواند به جاي درمان از طريق شبيه سازي، همين تحقيق بر روي بيماري ها باشد.
اما پرسشي كه بسياري از پژوهشگران اكنون مي پرسند اين است كه اقدام بعدي كره اي ها چيست؟ هوانگ اخيراً با«يان ويلموت »اسكاتلندي كه دالي (اولين گوسفند شبيه سازي شده) را شبيه سازي كرده بود، ديدار كرده است. موضوع اين ديدار تحقيق درباره يك بيماري است. هوانگ بعد از اين ديدار و چند ملاقات ديگر با دانشمندان آمريكايي به آزمايشگاه خود در سئول بازگشت، جايي كه بيشترين فاصله را با دانشمندان ديگر جهان دارد.
منبع: تايم

آشنايي با همايش ها و سمينارها
همايش اروپا VIV2005
۱- تاريخ برگزاري: ۴-۲ نوامبر ۲۰۰۵
۲- مكان برگزاري:  هلند/ اوتريخت
۳- پست الكترونيكي:
viv. europe @ Vnuexhibitions . com
۴- صفحه الكترونيكي: http:// www. viv, net
۵- نيم نگاه: همايش viv ۲۰۰۵ در واقع نمايشگاهي براي معرفي توليدات جديد از حيوانات شامل انواع مواد غذايي فرايند شده، تغذيه حيوانات و تأثير آن بر توليدات حاصله از حيوانات است. از ديگر محورهاي گفت وگو مي توان به؛ سلامتي انسان و توليدات دامي، بازاريابي و فروش توليدات دامي، تكنولوژي توليد فرآورده هاي دامي، تجهيزات و ماشين آلات جديد مورد استفاده در صنعت غذا براي توليد فرآورده هاي دامي- حيواني، صادرات و واردات توليدات حيواني و... اشاره كرد. همايش در واقع در دو بخش صنايع غذايي براي بررسي ارتباط تغذيه انسان و حيوان و بخش كشاورزي ويژه تغذيه صحيح حيوانات به ويژه دام ها و صادرات و واردات و توليد فرآورده هاي دامي برگزار مي شود.
همايش بين المللي رياضيات
۱- تاريخ برگزاري: ۱۲-۷ آگوست ۲۰۰۵
۲- مكان برگزاري:  آفريقاي جنوبي/ ماله لان
۳- آخرين مهلت ارسال مقالات: ۳۱ مه ۲۰۰۵
۴- پست الكترونيكي: mif @ math. up. ac za
۵- صفحه الكترونيكي:
http:// www. mif. up. ac. za/
۶- نيم نگاه: همايشي به منظور بررسي ويژه ها و پژوهش هاي دانشگاهي به ويژه پژوهش هاي قابل استفاده به صورت كاربردي در زمينه علم رياضي برگزار مي شود. از محورهاي بحث مي توان به؛ روش هاي جديد مورد استفاده در آناليز، الگوهاي كمي و محاسبه اي و روش هاي اجراي آن، كاربرد رياضيات و الگوهاي جديد علم رياضي در محاسبات مالي و آماري و... اشاره كرد.
همايش انرژي، محيط زيست و خطرات
۱- تاريخ برگزاري: ۳۰-۲۴ جولاي ۲۰۰۵
۲- مكان برگزاري:  آمريكا/ شارلوت
۳- مسئولين برگزاري: مؤسسه بين المللي سيستم هاي انرژي و محيط زيست وابسته به دانشگاه كاروليناي شمالي در شارلوت، مؤسسه بين المللي محيط زيست و ژئوتكنولوژي (ISEG) و سازمان يونسكو (UNESCO)
۴- آخرين مهلت ارسال مقالات: ۱۵ ژوئن ۲۰۰۵
۵- پست الكترونيكي: giees @ email. uncc. edu
۵- صفحه الكترونيكي: http:// www. iseg. giees. uncc. edu / INCEED ۲۰۰۵
۵- نيم نگاه: در اين همايش بيش از ۸۰۰ پژوهشگر كه در زمينه هاي مرتبط با محورهاي همايش پژوهش انجام داده اند حضور دارند. تاكنون ۵۰۰ مقاله از ۵۰ كشور جهان به دبيرخانه همايش ارسال شده است. از محورهاي بحث و گفت وگو در اين همايش مي توان به؛ محيط زيست و خطرات ناشي از مصرف نادرست منابع انرژي، آلودگي هاي زيست محيطي ناشي از مصرف بي رويه انرژي، زباله هاي سوختي و اثرات نامطلوب آن بر محيط زيست، دفع ناصحيح زباله ها و تأثير آنها بر سلامت محيط زيست و... اشاره كرد.
ترجمه و تنظيم: مهتاب خسروشاهي

اخبار
تهيه پيش نويس سند توسعه ICT آموزش و پرورش
معاون برنامه ريزي و پشتيباني سازمان پژوهشي وزارت آموزش و پرورش، گفت: سند توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات آموزش و پرورش تهيه و آماده ارائه به شوراي عالي آموزش و پرورش است.
ابراهيم آقاخاني در گفت وگو با ايسنا، با بيان اينكه پيش نويس سند توسعه ICT وزارت آموزش و پرورش آماده شده است، گفت: اين سند مصوبه شهريور ماه شوراي عالي آموزش و پرورش است كه مدير طرح و توسعه فناوري اطلاعات در آموزش و پرورش را موظف كرده سند توسعه ICT در آموزش و پرورش را آماده كند. وي خاطرنشان كرد: در اين سند مباحثي پيرامون چشم اندازها و ماموريت هاي آموزش و پروش، راهبرد، استراتژي ها و برنامه هاي اجرايي وجود دارد.
آقاخاني، گفت: سابق بر اين سند چشم انداز در شوراي راهبري به تصويب رسيده بود كه بعد از طرح موضوع در شوراي عالي آموزش و پرورش مجددا موظف شديم سند ملي ديگري را با عنايت به سندهاي موجود طراحي كنيم.
وي، ادامه داد: اين اسناد شامل چشم انداز ۲۰ ساله كشور، برنامه پنج ساله چهارم توسعه، فلسفه و اهداف آموزش و پرورش و اجلاس جامعه اطلاعاتي WSIS ژنو است كه با عنايت به اين اسناد بايد چشم اندازها و ماموريت هاي آموزش و پرورش در توسعه IT نوشته و به شوراي عالي آموزش و پرورش ارائه شود.
آقاخاني با ياد آوري اين موضوع كه پيش نويس سند تهيه شده و تا قبل از پايان خرداد ماه به كميته علمي جهت تاييد و بعد از آن به شوراي راهبري جهت تصويب ارسال خواهد شد، ادامه داد: بعد از اين مرحله اين سند به شوراي عالي آموزش و پرورش كه در جلسه اي با حضور رييس جمهور تشكيل خواهد شد ارائه مي شود و در آنجا اين سند به تصويب نهايي خواهد رسيد.
معاون برنامه ريزي و پشتيباني سازمان پژوهشي وزارت آموزش و پرورش گفت: با تهيه و تصويب اين سند تكليف آموزش و پرورش و ماموريت ها و برنامه هاي آن در عصر اطلاعات مشخص خواهد شد و آموزش و پرورش بايد تمامي برنامه هاي خود را مبتني بر آن سند انجام دهد.
اصلاح آيين نامه نحوه رسيدگي به تخلفات اعضاي هيات علمي دانشگاه ها
تخلفات اعضاي هيات علمي مامور در دستگاه هاي اجرايي به وسيله دانشگاه مربوط رسيدگي مي شود.
هيات وزيران اصلاح آيين نامه اجرايي قانون مقررات انتظامي هيات علمي دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي و تحقيقاتي كشور را تصويب كرد.
تخلفات اعضاي هيات علمي مامور در دستگاه هاي اجرايي (خارج از دانشگاه ها و مراكز آموزشي و پژوهشي كشور) در هيات هاي بدوي و تجديدنظر رسيدگي انتظامي دانشگاه يا موسسه ماموريت دهنده رسيدگي مي شود.
تخلفات اعضاي هيات رئيسه دانشگاه ها، مراكز آموزشي و پژوهشي كشور و همچنين اعضاي هيات هاي رسيدگي انتظامي، مديران ستادي كه عضو هيات علمي هستند و اعضاي هيات علمي شاغل در وزارتخانه هاي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت،  درمان و آموزش پزشكي در هياتهاي بدوي و تجديدنظر رسيدگي انتظامي مستقر در ستاد هر يك از وزارتخانه هاي يادشده رسيدگي مي شود.

علم
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سينما
ورزش
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سينما  |  علم  |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |