برقراري ارتباط دانشمندان با گرگ ها
سمفوني هاي طبيعت
دانشمندان با ضبط زوزه هاي مختلف يا حتي ساخت آنها توسط دستگاه هاي پيشرفته، گرگ ها را وادار به جوابگويي به اين صداها كردند. تحريك اين جانوران به گونه اي بود كه با توجه به هر گونه زوزه، آنها جواب لازم را مي دادند
|
|
|
|
رفتارهاي اجتماعي در ميان حيوانات از ديرباز باعث كنجكاوي بشر بوده و اين مورد امروزه با وجود ابزارهايي پيشرفته براي درك بهتر اين روابط، تبديل به موضوعي پرطرفدار براي دانشمندان و دانشجويان رشته هاي علوم جانوري شده است. شايد از زماني كه موريس مترلينگ با كتاب هاي علمي و جذاب خود درباره حشراتي اجتماعي همچون موريانه، مورچه و زنبور عسل، دنياي علوم جانوري را شگفت زده كرد، دانشمندان به اين فكر افتادند كه اين روابط را در ميان ديگر جانوران نيز پيگيري كنند و در اين ميان گرگ ها جانوراني جالب توجه نشان دادند. اين روابط اجتماعي در ميان تمام جانوران وجود دارد ولي بدون شك در ميان بعضي از جانوران به حد زيادي پيشرفت كرده و به حفظ بقاي آنها كمك مي كنند. شايد يك گرگ هيچگاه به تنهايي قادر به ادامه حيات در زمستان هاي سرد اروپا و آمريكاي شمالي نباشد ولي با توجه به ايجاد گروه و رهبري گروه، توسط قوي ترين آنها اين دوره را مي گذراند.
گرگ ها جزو خانواده canidae هستند، احتمالا انسان ها از ميان گوشتخواران، با اين خانواده بيشتر از بقيه رابطه داشته و خواهند داشت، زيرا بهترين و قديمي ترين دوست انسان از ميان جانوران – سگ ها- در اين خانواده قرار دارد. در اين خانواده كايوت ها و روباه ها نيز هستند.
از مشخصات اصلي اين خانواده مي توان به پاهاي بلند، پوزه كشيده، گوش هاي بزرگ نوك تيز و دم بلند اشاره كرد. در ميان اعضاي وحشي اين خانواده مي توان به كايوت ها، روباه ها و گر گ ها، بخصوص گرگ خاكستري كه قهرمان اصلي تحقيقات دانشمندان در رابطه با رفتارهاي اجتماعي است، اشاره كرد. اعضاي اين خانواده روي 4 پنجه خود راه مي روند. در كف پاي اين جانوران يك بالشتك وجود دارد كه كمك شاياني به راه رفتن اين جانوران مي كند.
اين بالشتك و شكل پنجه ها به اين جانوران امكان اين را مي دهد تا در هر شرايطي بتوانند به سرعت بدوند و مسافت هاي طولاني را بپيمايند. ناخن هاي اين جانوران مثل گربه سانان تيز و برنده نيست ولي درشت تر و قوي تر از آنهاست و در حفظ شكار و اعمال ديگر به آنها كمك مي كند. نقش ديگر اين ناخن ها، حمايت از استحكام پنجه ها در زمان دويدن است.
اين شكل آناتوميك در اندام حركتي به اعضاي اين خانواده گوشتخوار، اجازه مي دهد كه بدون ايجاد حالات پاتولوژيك قادر به طي فواصل زياي بدون اتلاف انرژي فراوان باشند. به صورتي كه روباه قرمز از اين خانواده فاصله 394 كيلومتر را مي تواند به صورت مستمر و آهسته طي كند. گرگ ها نيز در روز تا 72 كيلومتر پياده روي مي كنند. پيمودن اين مسافت هاي طولاني براي سگ سانان از اين لحاظ واجب است كه طي پيمودن اين مسافت قادر به پيدا كردن حيوانات ضعيف براي شكار كردن هستند. اين جانوران قادر به شكار هر گونه جانور هستند. آنها به صورت گروهي يا در بعضي از گونه ها به صورت انفرادي داراي محدوده شكار هستند؛ محدوده شكار هايي انحصاري. به عنوان مثال براي روباه ها اين محدوده تا يك مايل مربع هم مي رسد و براي قهرمان پژوهش علمي اين شماره – گرگ - از 50 تا 5 هزار مايل مربع هم ديده مي شود. آنها اين محدوده ها را با فضولات خود مشخص مي كنند تا هر گرگ غريبه اي از داخل شدن به اين محوطه خودداري كند.
روابط اجتماعي
در ميان گرگ ها، روابط اجتماعي با توجه به ابزارهاي داشته آنها ايجاد مي شود؛ ابزارهايي كه به نحوي عالي در جاي خود به درستي استفاده مي شوند. مهمترين ابزار ايجاد رابطه كه به صورت مجزا توضيح داده خواهد شد زوزه كشيدن آنهاست، ولي رفتارهايي ديگر همانند حركات دم، حركات گوش ها و نشان دادن دندان ها نيز كاربردهايي فراوان دارد.
نشان دار كردن درخت ها يا صخره ها توسط ادرار گرگ ها نيز نشان دهنده محوطه شخصي و حتي جنس گرگ به ديگر گرگ هاست. حركات دم نيز از رفتارهاي عجيب و تكامل يافته گرگ هاست.
آواي وحش
صداي زوزه كايوت ها در صبح در آمريكاي شمالي، نوايي هميشگي براي طبيعت آنجاست، يا صداي زوزه گرگ ها كه ديگر حتي بچه هاي كوچك نيز با شنيدن آن، به ياد قهرمان محبوب داستان جك لندن مي افتند. حتي گاهي سگ ها – پسر عموهاي شهر نشين گرگ ها – نيز با زوزه كشيدن، موقعيت و جالب تر از آن احساسات خود را نشان مي دهند!
اما چرا زوزه؟ چرا اين صدا، براي اين جانوران تا به اين حد ضروري است؟
تئوري هاي فراواني در اين باره وجود دارد، ولي يك تئوري اثبات شده كه چندي پيش دانشمندان با توجه به تبديل صداي گرگ ها به موسيقي قابل اجرا به صورت تكرار در طبيعت و مشاهده اجراي همان رفتارهاي اجتماعي، اين نظريه را توانستند به اثبات برسانند كه زوزه، مهمترين ابزار براي برقراري ارتباط و ايجاد نظم در جامعه گرگ هاست.
زوزه كه به عنوان ابزاري منحصر به فرد در اختيار اين خانواده است، شكل گرفته از سالهاي دور و تكامل يافته بر اساس نيازهاي زندگي اجتماعي است.
گرگ ها با زوزه هاي مختلف به يكديگر علايمي خاص ارسال كرده و يكديگر را ترغيب به جنگ، شكار و جفت يابي مي كنند. آنها گاهي با زوزه كشيدن رئيس گروه، متوجه به پيمودن ادامه مسير در جهت درست و در پشت سر وي مي شوند.
گاهي اين زوزه ها نشان دهنده حريم شخصي يا گروهي گرگ هاست. شنيدن صداي اين نوع زوزه با جوابي از طرف گرگ ها يا گروه هاي ديگر همراه است كه نشان دهنده درك صداي اوليه و عدم ورود به محوطه آنهاست.
دانشمندان با ضبط زوزه هاي مختلف يا حتي ساخت آنها توسط دستگاه هاي پيشرفته، گرگ ها را وادار به جوابگويي به اين صداها كردند. تحريك اين جانوران به گونه اي بود كه با توجه به هر گونه زوزه، آنها جواب لازم را مي دادند و اين يعني اثبات نظريه ايجاد روابط پيشرفته به كمك زوزه... .
|