امير بهادري نژاد
فوتبال واقعاً ورزش عجيبي است. سه هفته پيش از برگزاري فينال جام كنفدراسيون ها، تيم ملي آرژانتين موفق شد در چارچوب رقابت هاي راهيابي به جام جهاني با نتيجه سه بر يك برزيل را در شهر بوينس آيرس شكست بدهد. اما ۲۱ روز بعد اين دو تيم در فينال جام كنفدراسيون ها باز هم به هم رسيدند كه در اين ديدار يك طرفه، برزيل ۴ بر يك پيروز شد تا انتقام آن شكست تلخ را بگيرد.در واقع اين پيروزي، بزرگترين پيروزي برزيل مقابل آرژانتين در ۳۷ سال اخير بود.به هر حال بامداد روز پنج شنبه گذشته جام كنفدراسيون ها در سال ۲۰۰۵ با قهرماني برزيل به پايان رسيد. به اعتقاد كارشناسان، اين دوره از رقابت ها، يكي از بهترين دوره هاي جام كنفدراسيون ها از لحاظ جذابيت و نكات فني بود كه طي ۱۶ بازي، ۵۶ گل از خط دروازه ها عبور كرد تا اينكه همگان به برگزاري بازي هاي زيبا در جام جهاني ۲۰۰۶ اميدوار بشوند.آنچه در پي مي آيد، تحليل كارشناسان از اين رقابت ها و بررسي آماري آن مي باشد.
سقفي كه سوراخ شد
در طول دو هفته برگزاري رقابت هاي جام كنفدراسيون ها هواي آلمان بسيار گرم و طاقت فرسا بود اما در روز بازي فينال ناگهان باد و باران زندگي مردم فرانكفورت را تحت تأثير قرار داد و دماي هوا در زمان برگزاري بازي پاياني به ميزان محسوسي كاهش يافت. همين هواي سرد، بازيكنان برزيل را دچار مشكل كرد، اما حتي هواي سرد، توفان و صاعقه شهر فرانكفورت نتوانست از غرق شدن آرژانتين در توفان زرد برزيل جلوگيري بكند.يكي ديگر از نكات جالب ديدار پاياني، سوراخ شدن بخشي از سقف پلاستيكي ورزشگاه بود و به همين دليل سيلي از باران روي سر عكاسان و تماشاگران نزديك خط كرنر ريخت.
تحليل فني بازي فينال توسط اندي راكسبرا
من تمرين تيم برزيل را دو شب قبل از بازي فينال تماشا كردم كه «كارلوس آلبرتو پري يرا» به مدت ۵/۱ ساعت آنها را تحت فشار قرار داد كه از همان زمان متوجه شدم كه او قصد دارد به هر قيمتي حريف خود را شكست بدهد. بخش اعظم تمرينات برزيل، كارهاي تدافعي در زمان ارسال توپ از كناره ها و ضربات شروع مجدد بود. پري يرا مي  دانست كه ارسال هاي ريكلمه از جناحين بسيار خطرناك مي باشد.او همچنين تأكيد خاصي بر ضد حملات داشت.
مربي تيم برزيل براي بازي پاياني آرايش تيمش را تغيير داد. در بازي هاي قبلي برزيل از روناليدينيو و كاكا روي يك خط پشت سر دو مهاجم تيمش استفاده مي كرد اما در بازي فينال از آرايش «الماس» استفاده كرد يعني، رونالدينيو را در نوك الماس قرار داد و امرسون و كاكا روي يك خط در ميانه ميدان پشت سر او بازي كردند.
با آنكه كاكا بيشتر به سمت راست زمين تمايل داشت، اما بسيار زياد نفوذ مي كرد كه براي بازيكني كه در اين پست بازي مي كند بسيار عجيب است. هنگامي كه يك تيم به روش «الماس» بازي مي كند آنگاه مدافعان حريف تنها مي توانند بازيكني را كه در نوك الماس قرار دارد مهار نمايند. به همين دليل مدافعان آرژانتين تنها با رونالدينيو يارگيري كردند و كاكا عملاً آزاد شد.
در خط حمله نيز آدريانو و روبينيو تنها با سه مدافع آرژانتيني مواجه بودند به همين دليل آنها را به كناره هاي زمين مي بردند تا فضايي براي يورش مستقيم كاكا و رونالدينيو به قلب خط دفاعي آرژانتين باز بشود.همواره گفته ايم اگر تيمي از سه فاكتور قدرت، سرعت و تكنيك برخوردار باشد، تمام حريفان را تهديد خواهد كرد. برزيل در بازي فينال از اين سه فاكتور بهره مند بود و با توجه به اينكه در ۲۰ دقيقه ابتدايي بازي دو گل بسيار زيبا به ثمر رساند، بازگشت براي آرژانتين بسيار دشوار بود.
البته آرژانتين از لحاظ كار گروهي در ميانه ميدان عالي بود، اما برزيل بيش از حد در ضد حملات به آنها ضربه زد. به هر حال اين تورنمنت نشان داد كه دو تيم برزيل و آرژانتين مدعي جدي قهرماني در جام جهاني ۲۰۰۶ خواهند بود. آنها نشان دادند كه علاوه بر ارائه فوتبال جذاب مي توانند بسيار مفيد و مؤثر بازي كنند.
تحليل فني بازي رده بندي توسط ليم كيم چون
بازي رده بندي جام ،۲۰۰۵ يكي از زيباترين بازي هاي تاريخ جام كنفدراسيون ها بود و ۴۳ هزار تماشاگر حاضر در ورزشگاه از آن لذت بردند. مكزيك براي اينكه آلمان را بترساند در ۲۰ دقيقه اول تا جايي كه مي توانست به خط دفاعي حريف فشار آورد اما اين خط به رهبري روبرت هوث، انسجام خود را از دست نداد. به هر حال پس از گذشت ۲۰ دقيقه، آلمان خود را در زمين پيدا كرد و روي كارهاي گروهي دو گل به ثمر رساند، اما نقطه عطف بازي زماني بود كه مايك هانكه از زمين اخراج شد.
۱۰ نفره شدن آلمان در واقع، مكزيك را دچار مشكل كرد چون آلمانها با انگيزه و نظم بيشتري به اين بازي پرداختند در يك كلام، مكزيك نتوانست از برتري عددي خود استفاده بكند.
استراتژي مكزيك، ارسال مداوم توپ هاي بلند و كوتاه براي بورگتي در محوطه جريمه آلمان بود اما هر بار دو مدافع آلماني او را يارگيري كرده بودند. اگر آنها خونسردي و آرامش خود را مانند ديدار با برزيل حفظ مي كردند، به احتمال بسيار زياد، آلمان را شكست مي دادند.
مدافعان آلماني در بازي رده بندي هرگز مسئوليت خويش را فراموش نكردند و از تكل زدن هراس نداشتند. با آنكه مدافعان آلماني در اين جام بارها مورد انتقاد قرار گرفتند اما به نظر تاكتيك هاي تدافعي آلمان در بازي رده بندي عالي بود.
شعار آلمان در اين بازي «هرگز نگو مي ميرم» بود و به همين دليل حتي در وقت هاي اضافي خسته نشد. در واقع قدرت بدني و روحي آلمانها منجر به پيروزي آنها شد.
نتايج اين دوره از رقابتها
* گروه اول: آلمان _ آرژانتين - تونس _ استراليا
* گروه دوم: مكزيك _ برزيل _ ژاپن _ يونان
* نتايج گروه اول: آرژانتين۲- تونس يك، آلمان ۴ _ استراليا ،۳ تونس صفر _ آلمان ،۳ استراليا ۲ _ آرژانتين ،۴ استراليا صفر _ تونس،۲ آرژانتين ۲ _ آلمان ۲
* رده بندي گروه اول: ۱ _ آلمان (۷ امتياز) ۲ _ آرژانتين (۷ امتياز) ۳ تونس (۳ امتياز) ۴ _ استراليا (بدون امتياز)
* نتايج گروه دوم: ژاپن يك _ مكزيك ،۲ برزيل ۳ _ يونان صفر، مكزيك يك _ برزيل صفر، يونان صفر _ ژاپن يك، يونان صفر _ مكزيك صفر، ژاپن ۲ _ برزيل ۲
* رده بندي گروه دوم: ۱ _ مكزيك (۷ امتياز) ۲ _ برزيل (۴ امتياز) ۳ _ ژاپن (۴ امتياز) ۴ _ يونان (يك امتياز)
در پايان مرحله اول، تيم هاي آلمان،  آرژانتين، مكزيك و برزيل به مرحله نيمه نهايي راه يافتند.
* مرحله نيمه  نهايي: آلمان ۲ _ برزيل ،۳ مكزيك يك _ آرژانتين يك (آرژانتين ۵ بر ۶ در ضربات پنالتي پيروز شد)
* ديدار رده بندي: آلمان ۴ _ مكزيك ۳
* بازي پاياني: برزيل ۴ _ آرژانتين يك
برترين هاي اين دوره از رقابتها:
در پايان هر دوره از رقابتهاي جام كنفدراسيونها جايزه كفش طلايي به بهترين گلزن و كفش نقره اي و برنز به ترتيب به بازيكناني كه در رده دوم و سوم جدول گلزنان قرار دارند اهدا مي شود.
اين بار جايزه كفش طلايي به آدريانو از برزيل رسيد كه با به ثمررساندن ۵ گل در صدر جدول گلزنان قرار گرفت. با توجه به اينكه بالاك از آلمان و جان آلويسي از استراليا هر يك ۴ گل به ثمر رسانده بودند، تعداد پاس هاي گل آنها محاسبه شد و چون بالاك يك پاس گل بيشتر از آلويسي داده بود، كفش نقره اي را تصاحب كرد و كفش برنز به آلويسي رسيد.
اما جايزه توپ طلايي كه به بهترين بازيكن جام اهدا مي شود به آدريانو تعلق گرفت. در واقع خبرنگاران رسانه هاي گروهي حاضر در جام كنفدراسيون اقدام به گزينش بهترين بازيكن جام مي كنند كه آدريانو با ۳۶۸ امتياز در رده اول جاي گرفت و خوان ريكلمه با ۵۵ امتياز كمتر رده دوم را به خود اختصاص داد. همچنين رونالدينيو با ۱۶۵ امتياز سوم شد.
اما در بخش بازي جوانمردانه تيم مكزيك با كسب ۸۸۶ امتياز صاحب لوح تقدير و ۱۰ هزار دلار بن خريد كالاهاي ورزشي براي تيم هاي جوانان و نوجوانان خود شد. براي انتخاب بهترين تيم اخلاق، فاكتورهايي همچون احترام به تماشاگر و داور، تعداد كارتهاي زرد و قرمز دريافت شده، نحوه برخورد با بازيكنان تيم مقابل و رعايت قوانين مد نظر قرار مي گيرد.
تهاجمي ترين تيم ها از لحاظ تفاضل گل
۱ _ برزيل با ۱۲ گل زده و ۶ گل خورده و تفاضل گل مثبت ۶
۲ _ آلمان با ۱۵ گل زده و ۱۱ گل خورده و تفاضل گل مثبت ۴
۳ _ مكزيك با ۷ گل زده و ۶ گل خورده و تفاضل گل مثبت يك
۴ _ آرژانتين با ۱۰ گل زده و۱۰ گل خورده و تفاضل گل صفر
تعداد كارتهاي زرد و قرمز
۱ _ آلمان با ۱۳ كارت زرد و يك كار قرمز
۲ _ مكزيك با ۱۲ كارت زرد و يك كارت قرمز
۳ _ آرژانتين با ۱۱ كارت زرد و يك كارت قرمز
۴ _ استراليا با ۹ كارت زرد
جدول گلزنان
۱ _ آدريانو (برزيل) با ۵ گل
۲ _ بالاك (آلمان) با ۴ گل
۳ _ آلويسي (استراليا) با ۴ گل
۴ _ فيگورآ (آرژانتين) با ۴ گل
بيشترين پاس گل
۱- سيسينيو (برزيل) با ۳ پاس گل
۲- روبينيو(برزيل) با ۳ پاس گل
۳- دايسلر (آلمان) با ۲ پاس گل
۴- كوراني (آلمان) با ۲ پاس گل
ضربه به سوي دروازه
۱- بالاك (آلمان) با ۱۰ ضربه
۲- ريكلمه(آرژانتين) با ۱۰ ضربه
۳- آدريانو (برزيل) با ۹ ضربه
۴- روبينيو (برزيل) با ۹ ضربه
بهترين دروازه بان
۱- سانچز (مكزيك) با ۲۱ مهار
۲- ديدا (برزيل) با ۱۶ مهار
۳- لوكس (آرژانتين) با ۱۴ مهار
۴- نيكو پوليديس(يونان) با ۱۳ مهار
بهترين بازيكنان ۱۶ ديدار
در پايا هر ۱۶ ديدار رقابتهاي جام كنفدراسيون ها كميته مطالعات فني فيفا(TSG) اقدام به گزينش بهترين بازيكن ميدان كرد كه فهرست بهترين بازيكنان ۱۶ ديدار انجام به اين شرح است:
* بازي آرژانتين _ تونس: خوآن ريكلمه (آرژانتين)
* بازي آلمان- استراليا: ميشائيل بالاك (آلمان) 
* بازي ژاپن- مكزيك: زينها (مكزيك)
* بازي برزيل- يونان: روبينيو(برزيل)
* بازي تونس-  آلمان: ميشاييل بالاك (آلمان)
* بازي استراليا- آرژانتين: لوسيانو فيگوروآ (آرژانتين)
* بازي مكزيك- برزيل: ازوالدو سانچز(مكزيك)
* بازي يونان- ژاپن: شونسوكه ناكامورا(ژاپن)
* بازي استراليا- تونس: سانتوز(تونس)
* بازي آرژانتين- آلمان: خوان ريكلمه (آرژانتين)
* بازي يونان- مكزيك: ازوالدو سانچز (مكزيك)
* بازي ژاپن- برزيل: شونسوكه ناكامورا (ژاپن)
* بازي آلمان- برزيل: آدريانو (برزيل)
* بازي مكزيك- آرژانتين: خاوير زانتي (آرژانتين)
* بازي آلمان- مكزيك: ميشائيل بالاك (آلمان)
* بازي برزيل- آرژانتين: رونالدينيو (برزيل)

آدريانو و سرگيجه پري ِيرا
درخشش آدريانو در جام كنفدراسيونها، كارولس آلبرتوپري يرا مربي تيم برزيل را در آستانه رقابتهاي جام جهاني دچار سرگيجه كرده است. پس از اينكه رونالدو ترجيح داد به جاي شركت در جام كنفدراسيونها به استراحت بپردازد، آدريانو بيشترين بهره را از غيبت رقيب خود برد و عنوان بهترين گلزن و بازيكن جام كنفدراسيونها را به خود اختصاص داد.با توجه به درخشش آدريانو در رقابتهاي جام ملتهاي آمريكاي جنوبي و همچنين جام كنفدراسيونها، وي خواهان مكاني ثابت در تركيب اصلي تيم برزيل در جام جهاني ۲۰۰۶ است آن هم در شرايطي كه پري يرا با ترافيك مهاجم در خط حمله خود مواجه مي باشد.
پري ِيرا در اين رابطه مي گويد: واقعا فوتبال برزيل بايد خوشحال باشد كه به طور همزمان سه مهاجم بنام هاي رونالدو، روبينيو و آدريانو را در اختيار دارد. البته نمي توان به طور همزمان به همه آنها بازي داد كه اين مشكل را بايد مربي تيم برطرف بكند.
هنگامي كه پري يرا هدايت تيم برزيل را برعهده گرفت، آدريانو را براي بازي با چين به اردو دعوت كرد كه مورد انتقاد قرار گرفت اما از اين بازيكن حمايت كرد.
در واقع اين عادت آدريانو است كه قدرت اصلي خود را براي تور نمنت هاي بزرگ ذخيره مي كند.پري يرا در اين رابطه مي گويد: ما چنين بازيكني را مي خواهيم كه در مواقع بحراني قدرت واقعي خود را بروز بدهد. پري يرا پيش از آغاز اين رقابتها در مورد استفاده همزمان از كاكا، رونالدينيو، روبينيو و آدريانو مردد بود اما در بازي مرحله نهايي و فينال اين ريسك را تقبل كرده و در واقع نتيجه گرفت به ويژه از آدريانو كه دو جايزه را نيز بخود اختصاص داد.
گروه مطالعات فني فيفا
طي ۴ دهه اخير گروه مطالعات فني فيفا (TSG)به آناليز تمام بازيها در تورنمنت بين المللي پرداخته است. در واقع در سال ۱۹۶۵ ايده تأسيس اين گروه مطرح گرديد كه براي اولين بار كارشناسان TSG در جريان رقابتهاي جام جهاني ۱۹۶۶ لندن، به تحليل بازيها پرداختند.
اولويت TSG، ارزيابي و تحليل تيم ها در جريان مسابقه و تمرين است. در حال حاضر رياست بخش توسعه فني اين گروه بر عهده «هولگر اوسي يك» آلماني است كه در جام جهاني ۱۹۹۰ كمك مربي تمي آلمان بود كه در نهايت قهرمان جهان شد.
TSG در جريان رقابتهاي بين المللي از كارشناساني استفاده مي كنند كه يا قبلاً مربي تيم ملي يكي از كشورهاي جهان بوده اند و يا هم اكنون نيز هدايت يك تيم ملي را برعهده دارند.
اين كارشناسان پس از آناليز مسابقه و تمرين تيم ها به بحث و گفت وگو با مربيان آنها مي پردازند تا اين گونه به تبادل اطلاعات و دانش خود بپردازند.
سپس گزارش كار كارشناسان TSG درقالب يك كتابچه در اختيار فدراسيون هاي مختلف جهان قرار مي گيرد تا از آن براي توسعه فوتبال در كشورشان استفاده بكنند. همچنين مقادير ضبط شده از تمرين و مسابقات تيم ها در قالب DVD به همراه اين كتابچه عرضه مي شود كه با استفاده از اين تصاوير مي توان برنامه ريزي دقيقي براي تمرينات انجام داد.
اعضاي گروه مطالعات فني فيفا براي جام كنفدراسيونها
* هولگر اوسي يك (آلمان)* ليم كيم چون (مالزي)* آلوين كورنيل (تريناداد وتوباگو)
* ژرارد هوليه (فرانسه)* فرانسيسكو ماتورانا (كلمبيا)* اندي راكسبرا (اسكاتلند)
حضور انبوه تماشاگران
در جريان رقابتهاي جام كنفدراسيونها، در مجموع ۵۷۵ هزار تماشاگر به ورزشگاهها آمدند و در حقيقت ۷/۹۲ درصد بليت هاي اين رقابتها به فروش رسيد و متوسط تماشاگر براي هر بازي ۳۵۹۳۷ نفر بود.
تنها در دوره اي كه اين رقابتها در مكزيك برگزار شد ( سال ۱۹۹۹) تماشاگران بيشتري (۹۷۰ هزار نفر) به ورزشگاه آمدند. البته در آن دوره هر بازي در يك ورزشگاه و به فاصله ۴۵ دقيقه از يكديگر برگزار مي شد به همين دليل آمار تماشاگران بالا مي رفت.
آمار حضور تماشاگران در دوره هاي قبلي جام كنفدراسيونها به اين شرح است:
* ۱۹۹۲ در عربستان: ۱۶۹۵۰۰ نفر
* ۱۹۹۵ در عربستان: ۱۶۵۰۰۰ نفر
* ۱۹۹۷ در عربستان: ۳۳۵۰۰۰ نفر
* ۱۹۹۹ مكزيك: ۹۷۰۰۰۰ نفر
* ۲۰۰۱ كره و ژاپن: ۵۵۷۱۹۱ نفر
* ۲۰۰۳ فرانسه: ۴۹۱۷۰۰ نفر
* ۲۰۰۵ آلمان: ۵۷۵۰۰۰ نفر

قدمت جام كنفدراسيونها به سال ۱۹۹۷ باز مي گردد كه اولين دوره آن در كشور عربستان برگزار شد اما طي ۵ دوره برگزاري اين رقابتها، حتي يك بار هم تيم ايران جواز حضور در اين مسابقات را دريافت نكرد. براساس آيين نامه اين رقابتها، تنها تيم قهرمان آسيا (در جام ملتها) مجاز به شركت در جام كنفدراسيونها مي باشد اما چون سالهاست فوتبال ايران از دست يافتن به مقام قهرماني جام ملتهاي آسيا عاجز است، فرصت طلايي رويارويي با بزرگان فوتبال جهان را از دست مي دهد.
اما حضور نداشتن تيم ايران در اين دوره از رقابتهاي جام كنفدراسيون پيامدهاي منفي بيشتري نسبت به غيبت اين تيم در دوره هاي قبل خواهد داشت. با توجه به راهيابي تيم ايران به رقابتهاي جام جهاني ۲۰۰۶ آلمان و احتمال بسيار زياد همگروه شدن تيم كشورمان با تيم هايي همچون برزيل، آرژانتين، آلمان و مكزيك، حضور در جام كنفدراسيونها مي توانست تجربه اي گرانبها و حداقل سه ديدار تداركاتي بسيار ارزشمند براي تيم ايران پيش از ورود به بزرگترين رويداد فوتبال جهان (جام جهاني) باشد.
اما شكست مقابل چين در مرحله نيمه نهايي جام ملتهاي آسيا تمام آرزوهاي ايران را براي حضور در جام كنفدراسيونها به يأس تبديل كرد كه احتمالا در آن زمان به افق هاي دورتر (جام كنفدراسيونها) فكر نمي كرديم.
به اعتقاد ما، ژاپن بيشترين بهره را از شركت در جام كنفدراسيونها برد. تيمي كه فروردين ماه امسال در ورزشگاه آزادي تسليم تيم ملي فوتبال كشورمان شد در جام كنفدراسيونها، يونان قهرمان اروپا را شكست داد و در برابر برزيل كه قهرمان جهان است به نتيجه مساوي رسيد و تنها به دليل تفاضل گل كمتر به مرحله نيمه نهايي راه نيافت.
فرض كنيد كه تيم ايران به جاي ژاپن در جام كنفدراسيونها حضور مي ِيافت. بازيكني كه در برابر تيم هاي بزرگي چون برزيل، يونان و حتي مكزيك به ميدان مي رود و تجربه كسب مي كند يك سال بعد در جام جهاني هنگام مواجهه با بزرگان فوتبال جهان دچار استرس و اضطراب نخواهد شد.
با توجه به در پيش بودن رقابتهاي جام جهاني و آغاز رقابتهاي باشگاهي در اروپا در اواخر فصل تابستان، امكان يافتن حريف تداركاتي مناسب قبل از آغاز جام جهاني بسيار دشوار خواهد بود.
تيم ما براي جلب نظر فدراسيون فوتبال كشورهايي چون برزيل، يونان و مكزيك جهت انجام بازيهاي تداركاتي بايد هزينه هنگفتي را متحمل بشود در صورتي كه با قهرماني در جام ملتهاي آسيا مي توانست، تقريبا به صورت رايگان سه بازي تداركاتي با قهرمان جهان، قاره اروپا و منطقه آمريكاي مركزي، شمالي و حوزه درياي كارائيب انجام بدهد.
به هر حال بازگشت به عقب و افسوس خوردن سودي دربرنخواهد داشت و بايد به افق هاي دور دست نگريست تا شايد در دوره بعدي جام ملتهاي آسيا، اهميت قهرماني در اين رقابت را بيشتر درك كنيم.