چهارشنبه ۱۵ تير ۱۳۸۴ - - ۳۷۴۱
علمي
Front Page

مخترع اصلي كيست؟
001500.jpg
عميد عماد
زمان بين 1810 تا 1843، زمان آرامي در زندگي كالي نسبت به هوانوردي بود. در اين مدت، او علاقه خود را نسبت به كشتي هاي هوايي (بالن هاي كنترل شده) نشان داد كه در مقابل ماشين هاي چگال تر از هوا بودند
اكثر مردم فكر مي كنند مخترع اصلي هواپيما، برادران رايت هستند زيرا حتي از دوران دبستان، در كتاب هايمان برادران رايت را به عنوان اولين خلبانان و پروازكنندگان شناخته ايم. در صورتي كه برادران رايت، اولين انسان هايي بودند كه با يك هواپيماي سبك 57 ثانيه پرواز كردند. البته نبايد اين انقلاب صنعت هوانوردي را ناديده گرفت. زيرا طراحي هواپيما نيز دست خود برادران رايت بوده است.
حال اگر مي خواهيد مخترع اصلي هواپيماهاي جديد را (با بال ثابت) بشناسيد اين مقاله را بخوانيد.
سر جورج  كالي، در 27 دسامبر 1773 در اسكاربارو در يورك شاير انگلستان به دنيا آمد. تحصيلات خود را در يورك و ناتينگهام گذراند و بعدا شيمي و برق را زير دست معلمان برجسته مطالعه كرد.
جورج كالي (1773 – 1857) پژوهشگر ممتازي بود؛ يك نجيب زاده كه بيشتر وقت خود را با خانواده در برامپتون مي گذراند. او يك انسان محافظه كار، با هوش و روشنفكر بود و در بسياري از حرفه ها در طول مدت 84 سال از زندگيش فعال بود. در سال 1825 او تراكتور زنجيري را اختراع كرد. علاوه بر اين، وي رئيس كلوپ ويگ در يورك، بنيانگذار انجمن فلسفي يورك شاير (1821)، يك عضو پارلمان و يك مسئول برجسته در زهكشي زمين بود و مقالاتي در زمينه نور و وسائل ايمني راه آهن به چاپ رساند.
اين توصيفات زندگي او بجز تلاش هايش در عرصه هوانوردي بود. سالها پيش از تولد جورج كالي، طرح هاي وسايل پرنده به شكل آرنيتاپتر بود.
افكار اوليه انسان ها براي پرواز روي تقليد از پرندگان متمركز شده بود. پس از طرح هاي ناموفق انسان هاي قرون وسطي براي استفاده از بال هايي كه به بازوانشان مي بستند، نوبت به آرنيتاپترها رسيد كه به جاي آن بال هاي تخيلي، از بال هاي به حركت در آمده به طرف بالا و پايين به وسيله مكانيزم هاي مختلف مكانيكي استفاده شد. يكي از طراحان آرنيتاپتر، نقاش معروف و لئونارد و داوينچي  (متعلق به قرن پانزدهم ميلادي) بود. تلاش هاي انسان براي پرواز در 21 نوامبر 1783 وقتي كه يك بالن شامل پيلاتو دي روزير و ماركوئيس دار لاندز به هوا برخاست و براي 50 مايل روي پاريس به حالت شناور عبور كرد، منجر به بلند شدن از روي زمين شد. به هر حال بعد از تمامي اين ايده ها و طرح ها، سرجورج كالي بعد از آزمايش با مدل هليكوپتر در اوايل سال 1796، طرح انقلابي بال ثابتش را در سال 1799 روي يك ديسك نقره اي (اين ديسك هم اكنون در موزه علمي لندن نگهداري مي شود)، حكاكي كرد. قبل از اين زمان، افكار پرواز مكانيك به طرف بال زدن بال هاي آرنيتاپتر متمايل بوده است كه در آنجا حركت بال زدن براي به وجود آوردن نيروي برآ (Lift) و نيروي جلو برنده (thrust) بوده است. در صورتي كه طرح بال ثابت جورج كالي براي ايجاد برآ و مكانيزم ديگري براي نيروي جلو برنده و يك تركيب افقي و عمودي دم (tail) براي پايداري بود. سر جورج كالي، بعد از تحقيقاتي 10 ساله در زمينه آيروديناميك در سال 1804 يك دستگاه بازوي چرخنده ساخت كه با سرعت در حال چرخش بود و او مي توانست به اين طريق جريان هوا را حول بال و بدنه هواپيما به وجود آورد. (در مهندسي هوافضاي نوين، تونل هاي باد اين كار را انجام مي دهند) در سال 1804، كالي تعدادي گلايدر مدل كوچك را طراحي كرد و پس از ساختن به پرواز درآورد. امروز ممكن است اين مسئله ناچيز به نظر بيايد، چيزي كه ممكن است شما در بچگي انجام داده باشيد، اما در سال 1804 نشان دهنده اولين شكل هواپيما با يك بال ثابت و دم هاي افقي و عمودي كه قابل تنظيم بودند در تاريخ بود.
اولين نتايج هوانوردي كالي در مقاله اي سه قسمتي و مهم در سالهاي 1810- 1809 مستند شده است كه تحت عنوان هدايت هوايي در ژورنال فلسفه طبيعت (علم فيزيك) به چاپ رسيد. اين مستندات به عنوان مهمترين كارهاي هوانوردي در تاريخ به حساب مي آيند.
زمان بين 1810 تا 1843، زمان آرامي در زندگي كالي نسبت به هوانوردي بود. در ميان اين مدت، او علاقه خود را نسبت به كشتي هاي هوايي (بالن هاي كنترل شده) نشان داد كه در مقابل ماشين هاي چگال تر از هوا بودند. او پيشگويي كرده بود كه هدايت هوايي بالن مي تواند براحتي انجام گيرد و شايد قبل از پرواز مكانيكي مورد استفاده قرار گيرد . او درست پيش بيني كرد، اولين سفينه هوايي موفق، به وسيله موتور بخار به جلو رانده شد كه به وسيله مهندس فرانسوي هنري گيفارد ، 51 سال قبل از اولين هواپيماي موفق در پاريس در سال 1852 ساخته شد و به پرواز درآمد. در سال 1849، او يك هواپيما با اندازه واقعي ساخت و مورد آزمايش قرار داد.
يك هواپيماي سه باله (سه بال روي همديگر سوار شده اند) در حالي كه يك پسر بچه 10 ساله سوارش بود، در حال سرخوردن از يك تپه به طرف پايين، چندين متر از زمين بلند شد. كالي اولين كسي بود كه هواپيماي چندباله به فكرش خطور كرد. يكي از مهمترين مقالات كالي در مجله مكانيك در 25 سپتامبر 1852 به چاپ رسيد. در اين زمان او 79 ساله بود. مقاله تحت عنوان (چتر نجات حاكم سرجورج كالي) به چاپ رسيد كه توضيح كامل از گلايدرهاي حمل كننده انسان بود. هواپيماي كالي داراي مشخصات زير بود.
۱ - يك بال اصلي براي به دست آوردن نيروي برآ كه در زاويه حمله خاصي قرار گرفته و براي پايداري جانبي، بال به شكل هفتي به هواپيما نصب شده است.
۲ - يك دم به شكل صليب قابل تنظيم براي پايداري طولي و سختي
۳ - يك الويتور و رادار قابل كنترل به وسيله خلبان
۴ - يك بدنه به شكل ماشين با صندلي خلبان و 3 چرخ در زير هواپيما براي حركت كردن روي زمين
۵ - يك ميله لوله اي و ساخت جعبه تراز. اين مشخصه هاي تركيب شده تا طراحي برادران رايت در شروع قرن بيستم ديده نشده بود.
۶ - خيلي عجيب بود كه با وجود تيراژ بالاي مجله مكانيك، مقاله كالي آن طور كه بايد موردتوجه قرار نگرفت تااينكه دوباره به وسيله تاريخ نويس مشهور هوانوردي بريتانيا، چارلز اچ.گيبز- اسميت در سال 1960 در مجله تايمز به چاپ رسيد.
۷ - در حوالي 1853 – تاريخ دقيق مشخص نيست- جورج كالي اولين گلايدر حمل كننده انسان را در جهان ساخت و به پرواز درآورد.
سرانجام جورج كالي در 15 دسامبر 1857 در برامپتون چشم از جهان فرو بست. در خلال 84 سال عمرش، اساس تمام هوانوردي عملي را بنا كرد. وي توسط دبليو.اس.هنسون در سال 1846، پدر هدايت هوايي نام گرفت. به هر حال به خاطر دلايلي كه كاملا واضح نيست،  نام جورج كالي بلافاصله بعد از فوتش به فراموشي سپرده شد. به عنوان آخرين ستايش از جورج كالي، تاريخ نويس هوانوردي فرانسه، چارلز دولفوس درسال 1923، چنين گفت:  هواپيما اختراع بريتانيا است. آن در اصل به وسيله جورج كالي به وجود آمد؛ مهندس كبير انگليسي كه در نيمه اول قرن قبل كار كرد.
نام كالي بندرت شناخته شده است، حتي در كشور خودش افراد كمي هستند كه با كار اين مرد قابل ستايش و نابغه در زمينه هوانوردي آشنا باشند. يك بررسي از نشريات او شخص رانسبت به ابتكار، منطق و بينش دروني اش به تحسين وامي دارد. اين مهندس كبير در خلال امپراتوري دوم نه تنها هواپيما را مانند آنچه كه امروز وجود دارد به طور كامل ابداع كرد، بلكه پي برد كه مسئله هوانوردي بايد به تحقيقات نظري و آزمايش هاي عملي به طور مساوي در مورد گلايدر به عنوان هواپيمايي با نيروي محركه تقسيم شود.

جنگ هاي هزاره سوم و تسليحات ضد ماهواره
خشونت در فضا
001581.jpg
محمد بدخشان - همزمان با سير تكاملي تحقيقات فضايي در جهان، نويسندگان و فيلمسازان بسياري نيز داستان هاي گوناگوني از جنگ هاي فضايي نوشته و روي پرده به نمايش درآورده اند. البته ما هميشه شاهد جنگ ميان زميني ها و بيگانه هاي فضايي بوده ايم، ولي اكنون نبرد فضايي آنچنان كه ملاحظه خواهيم كرد از حالت داستان و افسانه به واقعيت نزديك مي شود و اين در حالي است كه از بيگانه هاي ناشناخته عجيب و غريب هم خبري نيست و جنگ دقيقا بين ماهواره هاي ملت هاي مختلف رخ خواهد داد، البته هنوز تسليحات انهدام ماهواره وجود ندارد، امانخستين كشوري كه در راه به وجود آوردن سيستم هاي ضد ماهواره اي اقدام كرد، آمريكا است. اين كشور در سال 1963 پروژه محرمانه اي را با رمز 437 دنبال كرد. در اين پروژه قرار بود يك راكت تور (Thor) كه كلاهك آن حاوي مواد منفجره اتمي بود، ماهواره هاي شوروي را در مدار پايين هدف قرار دهد، البته اين پروژه به دليل يكسري مشكلات فني متوقف شد. در مقابل اين حركت آمريكا، شوروي نيز در اين سو دست به كار شد و اولين سفينه با قابليت مانور فراوان را در اوايل سال 1964، به نام Polyot به فضا پرتاب كرد.
در پي اين پرتاب موفقيت آميز Polyot -2 نيز در 12 آوريل 1964 به فضا پرتاب شد. اين سفينه در نخستين روز پرتاب، مانور جالبي در ارتباط با مانور سفينه هاي فضايي به نمايش گذاشت، ولي پس از آن از كار افتاد و سرانجام در 8 اوت 1966 از بين رفت.
اقدام شوروي در 1966 براي طراحي سيستم تسليحاتي به نام سيستم بمباران مداري (system orbit bombardment) مي توانست شروع مرحله جدي جنگ بين ماهواره ها باشد. شوروي تا سال 1968 اين سيستم را آزمايش كرد. در اين آزمايش شوروي توانست تكنيكي را نشان بدهد كه براساس آن به جاي پرتاب يك كلاهك هسته اي در مسير سنتي بالستيكي (به شكل منفي) شيئي به وزن 4هزار و 500 كيلوگرم (كه مي توانست يك بمب باشد) را به مدار پايين در زمين بفرستد. اين شيء از طريق يك مسير صاف و در حالي كه بر پشت پره هاي رادار آمريكا و اروپا ظاهر مي شد، به اتمسفر زمين برگشت! جديدترين آزمايش ماهواره كش ها توسط شوروي، سرانجام در سال 1980 با سفينه شكاري كاسموس 1174 و ماهواره هدف فضايي كاسموس – 1171 كه قرار بود رهگيري و زده شود، انجام شد. حالت و مسيرهاي مختلف آزمايشي: سفينه هاي ماهواره كش شوروي در چهار حالت و مسير مختلف برحسب مورد به انجام ماموريت مي پردازند. 1 – مدار سفينه شكاري: رهگير دايره اي است تا بتواند كاملا از نزديك ماهواره هدف را رهگيري كند. در اين سبك كه با يك بار عبور از كنار هدف و با سرعت كم انجام مي گيرد، بازرسي و شناسايي صورت مي گيرد. 2 - سفينه شكاري: رهگير با سرعت زياد از كنار سفينه هدف كه در پايين ترين نقطه مدار از يك مدار بيضوي قرار دارد، عبور مي كند. 3- ماهواره شكاري: زماني كه سفينه هدف در بالاترين نقطه مداري قرار دارد، رهگير با فاصله نزديكي از كنار آن عبور مي كند. 4 – در اين حالت و مسير، انجام عمليات نابودي ماهواره ها بدين شكل انجام مي شود كه دو سفينه شكاري – رهگير و هدف به گونه اي كه قصد پهلوگيري از كنار يكديگر را دارند به هم نزديك مي شوند و در اين لحظه ماهواره شكاري منفجر مي شود. ديگر سلاح هاي ضد ماهواره اي: هر دو كشور شوروي و آمريكا تحقيقات گسترده اي در مورد سلاح هاي ضد ماهواره اي ليزري و پرتوي ذره انجام دادند. نمونه اي از سلاح هاي ليزري شوروي مي توانست ماهواره هاي مختلف را تا برد موثر 200 كيلومتر هدف قرار دهد و آنها را از كار بيندازد. اين نوع ليزر از نوع كربن دي اكسيد - نوع ديگري كه تا سال 1985 به اتمام رسيد- بردي در حدود 5 هزار تا 40 هزار كيلومتر را مورد هدف قرار مي دهد و ماهواره ها را با مشكل جدي اختلال در عملكرد روبه رو مي سازد. تحقيق روي سلاح هاي پرتو ذره اي كه روي پرتوهاي ذره اي باردار متمركز مي شد، از سوي شوروي بشدت انجام شد. آمريكا در اين فرضيه از شوروي عقب تر بود. اكثر سلاح هاي پرتوذره شوروي خطرشان متوجه ماهواره هاي جاسوسي – عكاسي آمريكا موسوم به Big Bird بود. در يكي ديگر از طرح هاي شوروي براي سلاح هاي ضد ماهواره، چنين در نظر است كه تكنيكي براي نابودي ماهواره ها به وجود آيد كه بتواند در مدت بسيار كوتاهي و خيلي سريع، يك سلاح ماهواره كش را روي زمين از آشيانه به سكوي پرتاب آورد و آن را به سوي هدف نشانه گيري كند. ماهواره هاي جاسوسي – عكاسي آمريكا چندين بار توانستند به نشانه هايي دست يابند كه روس ها اين برنامه را ظرف 90 دقيقه اجرا كرده اند.
يكي از سلاح هاي ضد ماهواره اي آمريكا، پروژه كلاهك شكاري است. اين پروژه شامل نوعي كلاهك پرتاب شونده است كه از دو طبقه تشكيل شده است؛ طبقه اول شامل موشك پرقدرت Sram ساخت بوئينگ و طبقه دوم آن را بوستر آلتير ساخت ووت تشكيل مي دهد.
اين كلاهك كه بسيار ظريف و كوچك است، در مقر اسلحه اف – 15 – ايگل نصب مي شود. زماني كه قرار باشد ماهواره اي نابود شود يك فروند F-15 به پرواز درمي آيد. در حين پرواز هدف و مسير آن از طرف فرماندهي پدافند فضايي آمريكاي شمالي به خلبان اطلاع داده مي شود. پس از رها كردن، موشك، همچون ماهواره كش هاي شوروي سلسله عملياتي را در نابود كردن هدف به كار مي گيرد. نوع ديگري از سلاح هاي ماهواره كش، سلاح هاي پرتوي هستند. اينگونه سلاح ها علاوه بر اينكه براي جنگ هاي فضايي به كار مي روند، براي نابودي موشك هاي بالستيك بين قاره نيز استفاده مي شوند. به طور خلاصه اعم پروژه هاي آمريكا براي تكميل سلاح هاي پرتوي به اين قرار است: ايستگاه هاي نبرد ليزري يا
Laser Bottle Station مستقر در فضا به منظور نابودي موشك هاي قاره پيماي دشمن. ايستگاه هاي نبرد ليزري مستقر در فضا به منظور نابودي ماهواره هاي دشمن. سيستم هاي ليزري به منظور حفاظت از انواع ماهواره هاي نظامي. مهمترين پروژه اين سري از تسليحات مرگبار آمريكا، پروژه اي است موسوم به white horse . نحوه عملكرد اين سلاح بدين صورت است كه ابتدا در يك سفينه فضايي گذارده مي شود. در اين سلاح پرتو منفي هيدروژن شتاب داده مي شود و با گذشتن از يك سلول تخليه و بارگيري به صورت خنثي درمي آيد.
هدف فضايي: در كنار پيگيري پروژه هاي مربوط به كلاهك هاي ضد ماهواره اي، وزارت دفاع آمريكا برنامه تكميل يكسري هدف هاي فضايي را دنبال مي كند. اين هدف ها به اين منظور به كار گرفته مي شوند تا سلاح هاي ضد ماهواره اي را بتوان همزمان با ساختشان آزمايش كرد. اگر روزي نبردي حقيقي در فضا ميان آمريكا و ديگر ملت ها از جمله روسيه به وقوع بپيوندد، احتمالا آمريكا از روسيه بيشتر زيان خواهد ديد. به اين دليل كه كيفيت ماهواره هاي نظامي آمريكا بالاتر و دوامشان و قيمتشان هم خيلي بالاتر از ماهواره هاي مشابه روسيه است. از اين رو در چنين جنگي، روسيه چنانچه ماهواره اي از دست بدهد، مي تواند به آساني ماهواره ديگري جانشين آن كند، در حالي كه ضرر چنداني هم نكرده است. البته خطر سلاح هاي نظامي روسيه در ابتدا متوجه ماهواره هاي چيني است، چون آنها در ارتفاع كمتري نسبت به ماهواره هاي نظامي آمريكا هستند. ماهواره هاي آمريكا به جز يكسري ماهواره جاسوسي در ارتفاع خيلي بالايي مستقر هستند. با اين تلاش هاي بي وقفه دو ابرقدرت شرق و غرب، اگر روزي سلاح هاي ضد ماهواره وارد عمل شوند و در جنگي حقيقي به كار آيند، دو طرف در حالي كه سعي دارند تا ماهواره هاي يكديگر را از بين ببرند، از اين نكته هم غافل نخواهند بود كه در وهله اول ايستگاه مركزي كنترل سلاح ها و ماهواره ها در پايگاه هاي زميني را نابود كنند و براي اين كار راهي جز استفاده از موشك هاي قاره پيما باقي نمي ماند. باتوجه به اينكه ايستگاه هاي ارتباطي و كنترل و ردگيري ماهواره هاي نظامي تنها در خاك آمريكا يا روسيه قرار ندارند، الزاما جنگ فضايي و بين قاره اي بر فراز خاك آمريكا يا روسيه نيست و عملا در حريم فضايي كشورهاي ديگري انجام خواهد شد، بنابراين پاي كشورهاي ديگر هم به ميان مي آيد كه از نظر حقوقي، استراتژي پيچيده اي به وجود خواهد آمد.

تازه ها
001539.jpg
برخورد عميق در راه اصابت به جرم دنباله دار
دانشمندان ناسا خود را براي بررسي تاثيرات برخورد عمدي يك سفينه اكتشافي به يك جرم دنباله دار آماده كردند.
دانشمندان فضايي آمريكا يك سفينه اكتشافي را در مسير ستاره دنباله داري قرار داده اند كه با پرتاب بخش تحتاني خود به سوي جرم دنباله دار، تاثيرات آن را ثبت و به زمين گزارش مي كند.
بخش اصابتگر اين سفينه در اندازه يك ماشين لباسشويي است، هدف از اين اقدام پرتاب كردن مواد يخ بسته از سطح اين جرم دنباله دار است كه به نظر دانشمندان به قدمت شكل گيري منظومه شمسي يعني 6/4 ميليارد سال پيش است.
دانشمندان اميدوارند كه مطالعه اين مواد يا سنگريزه ها بتواند بينش تازه اي به آنها در باره چگونگي شكل گيري منظومه شمسي و ساختار شيميايي حيات بدهد.
اصابتگر اين سفينه با سرعت 30 هزار كيلومتر در ساعت به سطح اين جرم آسماني برخورد خواهد كرد، اما دوربيني را با خود حمل مي كند كه از نزديك شدن به سطح آن در آخرين دقايق فيلم مي گيرد و به زمين مخابره خواهد كرد.
تصوير خيالي برخورد اصابتگر با تمپل
اين سفينه كه موسوم به برخورد عميق است نيز از جريان برخورد اصابتگر به جرم دنباله دار عكس و فيلم تهيه مي كند و اطلاعات برخورد را پس از جمع آوري به زمين در 133 ميليون كيلومتري خود مي فرستد.
همچنين تلسكوپ هاي شناور در فضا مانند  هابل، چاندرا، اسپيتزر، و نيوتون نيز با تمركز بر جرم دنباله دار تمپل جريان برخورد را تعقيب مي كنند. بسياري از تلسكوپ هاي زميني نيز اين برخورد را رصد خواهند كرد.
انتظار مي رود كه برخورد اصابتگر به ستاره دنباله دار تمپل گودالي به عمق 25 متر و قطر 100 متر ايجاد كند و يخ و غبار و گاز به هوا پرتاب كند و مواد بكر و دست نخورده اي را آشكار سازد.
001578.jpg
شاتل روز 13 ژوئيه راهي ايستگاه فضايي مي شود
فضاپيماهاي شاتل از زمان سقوط كلمبيا زمينگير بوده اند.
آژانس فضايي آمريكا روز 13 ژوئيه را به عنوان تاريخ پرتاب شاتل ديسكاوري تعيين كرده است. اين نخستين پرواز شاتل از زمان انهدام فضاپيماي كلمبيا در ماه فوريه سال 2003 خواهد بود.
اين مطلب پس از يك بررسي نهايي دو روزه درباره آمادگي ديسكاوري براي انجام يك ماموريت فضايي اعلام شد.
ناسا تاريخ پرتاب شاتل را ابتدا روز 15 ماه مه تعيين كرده بود كه به خاطر ادامه طراحي يك مخزن سوخت جديد به تاخير افتاد.
پيشتر در هفته جاري يك هيات مستقل در گزارشي نوشت كه ناسا سه مورد از مجموع 15 توصيه هيات تحقيق حادثه شاتل كلمبيا براي ازسرگيري ايمن پروازها را اجرا نكرده است.
هيات تحقيق حادثه شاتل كلمبيا براي بررسي علت سقوط تشكيل شده بود.
اما مايكل گريفين، رئيس ناسا، در واكنش به آن گزارش گفت: براساس آنچه كه اكنون مي دانم، ما آماده پرواز هستيم.
وي روز پنج شنبه اعلام كرد: براساس يك بررسي بسيار جامع و بسيار موفق درباره آمادگي شاتل براي پرواز، ما در حال حاضر براي پرتاب شاتل در روز 13 ژوئيه آماده هستيم.
001557.jpg
شاتل و خطر تشكيل يخ
ناوگان شاتل پس از حادثه كلمبيا كه با مرگ هفت خدمه آن همراه بود، زمينگير شد.حفره اي در بال فضاپيما كه در پي برخورد يك قطعه عايق سبك ايجاد شده بود علت انهدام آن به هنگام بازگشت به جو زمين شناسايي شد.
اين تكه عايق كه بسيار سبك تر از يخ است از مخزن سوخت فضاپيما جدا شده بود. درحالي كه ناسا سرگرم تلاش براي جلوگيري از جدا شدن قطعات عايق از مخزن سوخت بود، نگراني هاي تازه اي درباره احتمال انباشت توده هاي يخ بر جداره بيروني مخزن خارجي سوخت شاتل به وجود آمد.
بيم آن مي رود كه يخ تشكيل شده بر مخزن سوخت، به هنگام پرتاب از آن جدا شده و به قطعات ظريف سپر حرارتي فضاپيما برخورد كند. علت تشكيل يخ اختلاف زياد دما ميان محيط بيرون و داخل مخزن سوخت است.
اما مديران ناسا مي گويند كه خطر برخورد يخ به سپر حرارتي شاتل كمتر از آن است كه مانع پرواز شود.
ديسكاوري خدمه اي هفت نفره را در ماموريتي براي انتقال تداركات و قطعات عمراني به ايستگاه فضايي بين المللي مي برد.
طي 28 ماه گذشته فضاپيماهاي روسي وظيفه حمل تداركات براي خدمه ايستگاه بين المللي فضايي را به دوش كشيده اند.

با فرزانگان
پروفسور محمود حسابي
001527.jpg
سيد محمود حسابي در سال 1281 (هـ. .ش) از پدر و مادري تفرشي در تهران متولد شدند. چهار سال از دوران كودكي را در تهران سپري كرده بودند كه به همراه خانواده (پدر، مادر و برادر) عازم شامات شدند. در 7 سالگي تحصيلات ابتدايي خود را در بيروت، با تنگدستي و مرارتژهاي دور از وطن، درمدرسه كشيشژهاي فرانسوي آغاز كردند و همزمان، توسط مادر فداكار، متدين و فاضله خود (خانم گوهرشاد حسابي) تحت آموزش تعليمات مذهبي و ادبيات فارسي قرار گرفتند. استاد، قران كريم را حفظ و به آن اعتقادي ژرف داشتند. ديوان حافظ را نيز ازبر داشته و به بوستان و گلستان سعدي، شاهنامه فردوسي، مثنوي مولوي و منشات قائم مقام اشراف داشتند.
پس از ورود به دوره متوسطه، جنگ جهاني اول آغاز شد و به علت تعطيل شدن مدارس فرانسوي، پس از دو سال، براي ادامه تحصيل، به كالج آمريكايي بيروت رفتند و سپس در سن 17 سالگي، موفق به اخذ ليسانس ادبيات شدند. در 19 سالگي ليسانس بيولوژي گرفته، سپس موفق به اخذ مدرك مهندسي راه و ساختمان شده و با نقشهژكشي و راهسازي، به امرار معاش خانواده كمك ميژكردند. ضمنا استاد در رشتهژهاي پزشكي، رياضيات و ستارهژشناسي، تحصيلات آكادميك داشتند. به خاطر قدرداني از زحمات وي، شركت راهسازي فرانسوي كه در آن مشغول به كار بودند، ايشان را براي ادامه تحصيل، به كشور فرانسه اعزام كرد و در سال 1924.م به دانشكده برق اكول سوپريورد و الكتريسيته پاريس وارد و در سال 1925.م فارغ التحصيل شدند. همزمان با تحصيل در رشته معدن، در راه آهن برقي فرانسه كار ميژكردند تا مهندسي معدن را گرفتند و در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال سنگ ايالت سار مشغول خدمت شدند. سپس به خاطر روحيه علمي كه داشتند، تحقيقات خود را در دانشگاه سوربن، در رشته فيزيك دنبال كردند و در سال 1927.م در سن 25 سالگي دانشنامه دكتراي فيزيك خود را با رساله حساسيت سلول هاي فتوالكتريك با درجه عالي دريافت كردند. استاد با موسيقي سنتي ايراني و موسيقي كلاسيك غربي به خوبي آشنا بوده و در نواختن پيانو و ويولن تبحر داشتند. در چند رشته ورزشي كسب موفقيت كردند و در شنا داراي ديپلم نجات غريق شدند.
دكتر محمود حسابي در طول عمر پربار خود، مصدر مشاغل و خدمات علمي و فرهنگي متعددي بودند كه چند نمونه از آن به اين شرح است:
- تاسيس مدرسه مهندسي وزارت راه و تدريس در آنجا (1306 هـ.. ش)
- نقشه برداري و رسم اولين نقشه مدرن راه ساحلي سراسري ميان بنادر خليج فارس، تاسيس دارالمعلمين عالي و تدريس در آنجا (1307 هـ.. ش)
- ساخت اولين راديو در كشور (1307 هـ . ش)
- ايجاد اولين ايستگاه هواشناسي در ايران (1310 هـ.. ش)
- نصب و راه اندازي اولين دستگاه راديولوژي در ايران (1310 هـ.. ش)
- تعيين ساعت ايران (1311 هـ.. ش)
- تدوين قانون و پيشنهاد تاسيس دانشگاه تهران و تاسيس دانشكده فني (1313 هـ..ش)
- تاسيس دانشكده علوم و رياست آن دانشكده از (1321 تا 1327 و از 1330تا 1336 هـ..ش) و تدريس در گروه فيزيك آن دانشكده تا آخرين روزهاي حيات
- ماموريت خلع يد ازشركت نفت انگليس در دولت دكتر مصدق و اولين رئيس هيات مديره و مديرعامل شركت ملي نفت ايران
- وزير فرهنگ در دولت دكترمصدق (1330
هـ . ش)
- مخالفت با قرارداد دولت ايران درعضويت سنتو پاكت بغداد در مجلس
- تاسيس اولين رصدخانه نوين درايران، تاسيس اولين مركز مدرن تعقيب ماهواره ها درشيراز (1335 هـ . ش)
- پايه گذاري مركز مخابرات اسدآباد همدان (1338هـ..ش)
- تدوين قانون استاندارد و تاسيس موسسه استاندارد ايران (1333هـ.ش) ژئوفيزيك دانشگاه تهران (1330هـ .ش)
- پايه گذاري مركز تحقيقات و رآكتور اتمي دانشگاه تهران و تاسيس سازمان انرژي اتمي و عضو هيات دائمي كميته بين المللي هسته اي (1330 - 1349
هـ..ش)
- تشكيل و رياست كميته پژوهشي فضاي ايران و عضو دائمي كميته بين المللي فضا (1360هـ .ش)
استاد به چهارزبان زنده دنيا (فرانسه، انگليسي، آلماني و عربي) تسلط داشته و همچنين به زبان هاي سانسكريت، لاتين، يوناني، پهلوي، اوستايي، تركي و ايتاليايي اشراف داشتند.درزمينه تحقيق علمي، 25مقاله، رساله و كتاب ازاستاد چاپ شده است. تئوري بي نهايت بودن ذرات ايشان درميان دانشمندان و فيزيكدانان جهان شناخته شده است. نشان كوماندور دولالژيون دونور بزرگترين نشان علمي كشورفرانسه به ايشان اهدا شده است. استاد تنها شاگرد ايراني پروفسور اينشتين بوده و درطول زندگي با دانشمندان طرازاول جهان نظير پروفسور اينشتين، شرودينگر، بورن، فرمي، ديراك، بوهر... و اديباني چون آندره ژيد، برتراندراسل مرد اول علمي جهان برگزيده شدند(1990.م) و دركنگره 60سال فيزيك ايران (1366 هـ .ش) به عنوان پدرفيزيك ايران ملقب شدند. پروفسور دكترسيد محمود حسابي در۱۲شهريور۱۳۷۱هـ.ش در بيمارستان دانشگاه ژنو بدرود حيات گفتند. مقبره استاد بنا به خواسته خودشان درزادگاه خانوادگي ايشان در شهردانشگاهي تفرش قراردارد.

|  خبرسازان   |   دخل و خرج  |   درمانگاه  |   سفر و طبيعت  |   طهرانشهر  |   علمي  |
|  شهر آرا  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |