مهرداد مشايخي
۱ - چهارراه پارك وي، يك ظهر تابستاني - نفر آخر كه مي نشيند، راننده چيزي زير لب مي گويد و حركت مي كند. كسي توجه نمي كند. سر هركس به كار خودش است. جواني سرش را به گوشه پنجره تكيه داده است و چرت مي زند. زن و مرد جواني كه كنار او نشسته اند، يكريز در مورد ميهماني آخر هفته حرف مي زنند و من كه بين راننده و يك مسافر ديگر نشسته ام، با گودي بين صندلي كه بسختي آزارم مي دهد، كلنجار مي روم. راننده هم لابد با صداي آهسته سلامي كرده و پشت فرمان نشسته است. نشستن روي صندلي جلو، در آن شرايط، لحظه به لحظه سخت تر مي شود. وقتي راننده پيچ ها را دور مي زند، براي اينكه به اين طرف و آن طرف پرتاب نشوم، مثل مصلوب شدگان دستان را باز مي كنم و ستون هاي اتاق ماشين را محكم مي چسبم. در همين حالت يك پايم را بيشتر جمع مي كنم تا راننده بتواند دنده را عوض كند. در اين بين مدام خودم را جابه جا مي كنم تا كمي از عذاب نشستن بين دو صندلي كم كنم. ژست مضحك خودم را از پشت سر تصور مي كنم و صداي خنده زن و مرد جوان را كه از پشت سر مي شنوم، به آن ربط مي دهم. بگذريم.
به سعادت آباد كه مي رسيم، راننده از هر نفر 400 تومان براي كرايه طلب مي كند و وقتي با اعتراض مسافران مواجه مي شود، مي گويد كه به همه گفته است كرايه نفري 400 تومان است. همه با تعجب به هم نگاه مي كنيم به اين معني كه چنين چيزي نشنيده ايم. بله، راننده چنان به آهستگي نرخ كرايه را اعلام كرده بود كه كسي نشنيده بود، لابد به اين خاطر كه كسي اعتراض نكند. شگرد جالبي است، اما راه منصفانه اي براي افزايش درآمد نيست.
۲ - راننده مثل يك ديسكت اطلاعاتي راه ها و خيابان هاي تهران، تمام مسيرهاي شهر را حفظ است. مسافران كه از اين موضوع به ذوق آمده اند، نشاني هاي عجيب و غريب مي پرسند و جالب اينكه راننده بلافاصله متوجه مي شود كه بعضي از مسيرها و نشاني ها ساختگي است. خودش پيشنهاد مي دهد كه مركزي تاسيس شود و كساني مثل او را كه به خيابان هاي تهران تا اين حد تسلط دارند، استخدام كند تا تلفني به شهروندان آدرس بدهند! اما اين اطلاعات منحصر به فرد او هميشه كاربرد مثبت ندارند و مسافران بلافاصله متوجه مي شوند كه راننده، از آنجا كه احتمال جريمه شدن را در بعضي خيابان هاي ورود ممنوع نمي دهد، بدون توجه به اعتراض ماشين هايي كه از روبه رو مي آيند، از اين خيابان ها عبور مي كند. در همين حين گرفتار شدن راننده و ماشينش در خيابان ورود ممنوع و در ميان خودروهايي كه از روبه رو آمده اند و كساني كه به دنبال او وارد خيابان ورود ممنوع شده اند، باعث مي شود تا دست كم هفت، هشت دقيقه اي معطل بمانيم، درحالي كه اگر از مسير اصلي رفته بوديم، زودتر مي رسيديم. يكي از مسافران مي گويد: خودشان از سنگيني ترافيك مي نالند و خودشان هم به آن دامن مي زنند. بعد تعريف مي كند كه يكي از راننده هاي مسافربر كه در ترافيك حوالي پارك وي گير كرده بود، به زمين و آسمان و هرچه راننده بي ملاحظه بود، لعنت مي فرستاد كه چنين ترافيكي را موجب شده بودند، اما وقتي به پارك وي رسيد، متوجه شد كه توقف دوبله و سوبله همكاران خودش خيابان را بند آورده بود.
آنچه رانندگان نمي دانند
حجم زيادي از خودروهاي در حال تردد در خيابان هاي تهران را خودروهاي مسافربر تشكيل مي دهند. اين رانندگان كه تداوم كار مسافربري، آنها را به انواع شگردهاي اين شغل و اطلاعات موردنياز آن مجهز كرده است، بيش از همه در ترافيك شهر گرفتار مي شوند. بسياري از اين رانندگان اطلاعات جالبي از حجم مسافر نقاط مختلف تهران در ساعات مختلف روز گرفته تا مسيرهاي فرعي كم تردد در گوشه و كنار شهر، به حافظه خود سپرده اند، اما گاهي از ساده ترين قوانين راهنمايي و رانندگي يا اطلاعات ترافيك محرومند، ضمن اينكه با تبديل شدن مسافربري شهري به يك شغل به دليل هجوم بسياري از دارندگان خودرو، نمي توان از اين حجم بزرگ رانندگان كه يك صنف غير رسمي را تشكيل داده اند و در ترافيك شهر خواسته يا ناخواسته دخالت دارند، چشم پوشيد. در شرايط فعلي كه فرصت هاي شغلي براي جوانان به اندازه كافي وجود ندارد و اخذ گواهينامه رانندگي و دست و پا كردن يك خودرو دست دوم قسطي هم كار چندان سختي نيست، هجوم بيكاران به سمت شغل مسافربري شخصي براي سالهاي آينده هم قابل پيش بيني است. در چنين شرايطي است كه كار مسئولان ترافيك در سامان دادن به اوضاع، مشكل و مشكل تر مي شود، چراكه با گروهي روبه رو مي شوند كه خواسته يا ناخواسته بعضي نكات ترافيك را ناديده گرفته يا برخي از قوانين را رعايت نمي كنند، مثل سوار كردن مسافر در هر نقطه اي از خيابان كه مسافر ايستاده است يا مسدود كردن خيابان با توقف به هنگام تصادف، آنهم در حالي كه تصادف خسارت جاني نداشته و حتي گاه خسارت مالي آن هم ناچيز بوده است. اين دو نمونه از بارزترين عوامل مسدود شدن خيابان ها توسط رانندگاني است كه به طور دائم يا موقت مسافركشي مي كنند.
لابد به همين دليل هم هست كه مهندس كامران حاج نصراللهي، مديرعامل سازمان حمل و نقل و ترافيك تهران معتقد است كه آموزش به رانندگان مسافربر تهران بايد مورد توجه قرار گيرد. او پنج شنبه گذشته گفت كه رانندگان مسافربر با حضور مداوم در معابر شهري و حركت مستمر در خيابان ها، بيشترين تاثير را بر ترافيك دارند و از اين رو آموزش هاي ترافيك به اين گروه از شهروندان بايد مورد توجه ويژه قرار بگيرد.
حاج نصراللهي اضافه كرد: رعايت قوانين و مقررات از سوي ده ها هزار راننده مسافربر اعم از انواع تاكسي ها و مسافركش هاي شخصي باتوجه به تردد آنها در ساعات اوليه بامداد تا پاسي از شب در سطح شهر، نقش انكارناپذيري در كاهش ترافيك دارد.
او البته به آموزش به نسل آينده؛ نسلي كه شايد يك دهه ديگر از ميان آنها رانندگان تاكسي و مسافربر وارد اين صنف شود، تاكيد بيشتري كرد و درخصوص نحوه آموزش نكات ترافيك به كودكان و نوجوانان از جمله پخش انيميشن هاي تلويزيوني گفت: انتقال آموزه هاي ترافيك به اين گروه سني، اقدامي زيربنايي است كه محصول آن طي يكي، دو دهه آينده به بار مي نشيند و البته الگوگيري از جملات و عباراتي كه در اين تيزرها به كار مي رود را نيز نبايد از نظر دور داشت.
مديرعامل سازمان ترافيك با تاكيد بر اهميت آموزش مسائل شهري بويژه آموزش ترافيك به دانش آموزان، اضافه كرد: فراگيري اين مباحث از سوي كودكان و نوجوانان در بلندمدت براي جامعه مفيد و موثر است، اما نياز جدي و فوري شهر تهران، آموزش قوانين و مقررات آمد و شد به افرادي است كه امروزه بيشترين تاثير را بر ترافيك دارند.
وي با اشاره به اينكه هم اكنون اتومبيل سواري و ماشين راني به يك تفريح عمومي براي جوانان تبديل شده است، گفت: متاسفانه گروهي از رانندگان جوان نه تنها آموزه هاي اوليه رانندگي را رعايت نمي كنند، بلكه با سرعت هاي سرسام آور، امنيت جاني خود و ديگران را نيز به خطر مي اندازند.
رانندگان مسافربر، بخصوص باسابقه ترها، بدون شك ماهرترين شهروندان در شناسايي خيابان ها و شبكه معابر هستند. آنها بلافاصله نزديك ترين مسير را براي رسيدن به مقصد پيدا مي كنند و در اين شهر كه همه براي رسيدن عجله دارند، به سرعت به مقصد مي رسند. آنها كمتر از ديگران در خيابان به مشكل فني خودرو برمي خورند، چراكه تسلط به مسائل فني خودرو و همچنين رسيدگي مرتب به آن كه از ويژگي هاي اغلب اين رانندگان است، آنها را از مواجه شدن با چنين مشكلاتي دور مي كند، اما داشتن اين ويژگي ها براي حرفه اي شدن در رانندگي و مسافربري كافي نيست. بسياري از همين رانندگان مسافربر براحتي مشخص ترين و واضح ترين قوانين راهنمايي و رانندگي كه رعايت نكردن آن بلافاصله موجب به وجود آمدن راهبندان مي شود را ناديده مي گيرند. مثل توقف در محل غير مجاز مانند دور ميادين، حاشيه چهارراه و ...، در حالي كه اين مسئله راه خود آنها را هم بند مي آورد. حرفه اي شدن يعني رعايت همين مسائل ساده در رانندگي. كافي است همين نكات را رعايت كنيد.
شب هاي تابستاني پارك آموزش ترافيك
بعد از شروع تعطيلات تابستاني دانش آموزان ، قرار شد برنامه هاي پارك آموزش ترافيك پونك به صورت شبانه اجرا شود.
به گزارش روابط عمومي سازمان حمل و نقل و ترافيك تهران ، در ايام تعطيلات تابستاني مدارس، پارك آموزش ترافيك هر شب از ساعت 19 الي 30/20 با اجراي برنامه هاي ويژه ، ميزبان شهروندان است.
سازمان ترافيك در راستاي وظايف آموزشي ، براي ارتقاي فرهنگ ترافيك در جهت بهبود رفتارهاي ترافيكي و آگاهي بخشي به كودكان و نوجوانان به اجراي برنامه هاي متنوعي مي پردازد . نمايش هاي آموزنده همراه با مسابقات و اهداي جوايز ويژه جهت آموزش و پر كردن اوقات فراغت از برنامه هاي در نظر گرفته شده سازمان ترافيك براي اين ايام است.
استفاده از برنامه هاي مذكور براي عموم شهروندان رايگان است.
