مريم صدقياني
سالهاست كه هنر طراحي گرافيك در سايه تكنولوژي مدرن و پديده هاي نو فرهنگ زندگي انساني امروز، از اسارت چاپ، يعني باني پيدايش گرافيك، درآمده است. امكانات جديد و نيازهاي تازه، ارتباط تصويري را، ديگر نه هنر تجاري و نه هنر چاپ كه به صورت هنري مستقل در آورده كه در بسياري از موضوع هاي زندگي دخالت مي كند: با تصوير و نوشتار (به عنوان مواد بصري) و هر آنچه ديدني است، به بيان مفاهيم و موضوعات مي پردازد و سعي در تاثيرگذاري بر ذهن مخاطب خود به كمك هر وسيله و امكان مناسب دارد. چنانكه شايد بتوان گفت گرافيك، نه فقط فن ارتباط تصويري است كه هنر به نظام آوردن، زيبا و متناسب كردن و بهينه ساختن ديدني ها است.
بنابراين، گرافيك محيطي نيز شاخه اي است كه وظيفه زيبا و خوانا كردن پيام هاي تصويري محيط اطرافيان را به عهده دارد. به گفته اي، هرگونه فعاليت گرافيكي شامل طراحي مناسب و هماهنگ محيط با استفاده از علائم، نقوش، تصوير، رنگ و نوشتار، به صورت دو بعدي و سه بعدي كه براي زيباسازي، راهنمايي، اطلاع رساني، برقراري ارتباط، هويت بخشي و... كه در خدمت فضاهاي داخلي و خارجي شهر انجام گيرد، گرافيك محيطي ناميده مي شود و مي توان آن را به موضوع هاي زير تقسيم كرد:
علائم راهنما و اطلاع رساني
لوگوها: پيكتوگرام ها و نشانه هاي نمادين، علائم و تابلوهاي راهنمايي و رانندگي و سيستم هاي هدايت بصري.
تبليغات: بيل بوردها، نرده ها، بوردهاي ديواري، پرچم ها، كيوسك ها، بالن ها، مدل ها و ماكت ها، ستون ها، سكو ها، نمايشگرها و... .
نما ها: نماي ساختمان ها، ديوارها، سردرها، ويترين و تابلوي فروشگاه ها و مراكز، بدنه و جداره خيابان ها، ميدان ها و مناظر فضاي سبز و نورپردازي شب.
مبلمان: طراحي فضاهاي دروني (دكوراسيون داخلي) و مبلمان شهري مثل صندلي ها، ايستگاه ها، پمپ هاي بنزين، پل هاي عابر پياده، كيوسك ها و... .
وسايل متحرك: بدنه اتوبوس، تاكسي، مترو، ماشين ها و ... .
سيما و منظر شهري
در هر لحظه، بيش از آنكه بتوانيم ببينيم و بشنويم، ديدني و شنيدني هست. با اين حال تصويري كه از محيط در ذهن به وجود مي آيد، شامل همه آنچه ديدني و شنيدني است، نمي شود. ذهن ما براي ساختن آن، بعضي از عوامل بصري محيط را انتخاب كرده، به نظم درآورده و به آن معني مي دهد. تصويري كه به اين ترتيب در ذهنمان به وجود مي آيد، خود، عوامل منتخب مورد مشاهده را تشديد مي كند؛ به نحوي با هم ارتباط داده و بر هر يك حدي معلوم مي سازد. زيبايي محيط را، خوانايي، مفهوم و منظور، ريتم، جذابيت و برانگيزانندگي آن و عواملي كه دامنه اختيار را گسترش بخشد، تامين مي كند. ولي مهمترين نكته در كيفيت ديداري شهر، وضوح يا خوانايي سيماي آن است كه با توجه به مقياس اندازه، زمان و پيچيدگي شهر، اهميت خاص مي يابد.
منظور از خوانايي، يعني بتوان به سهولت، اجزاي شهري مثل محله ها، بناهاي جالب و پر اهميت، خيابان ها و كوچه ها را از يكديگر باز شناخت و آنها را در ذهن، در مجموعه و قالبي بهم پيوسته به يكديگر ارتباط داد و به تصور آورد. در شهري كه داراي سيمايي خواناست به خاطر پديد آمدن تصوير دقيق، يافتن و انتخاب مسير آسان است.
كسي دچار سردرگمي و گيجي نمي شود و اين، سبب احساس امنيت و ايجاد رابطه موزون شخص با جهان اطراف مي شود.مي توان انواع فعاليت ها و زمينه هاي فكري و فرهنگي را در آن به نظام آورد.
شهر مأخذي براي مراجعه وسيع آدميان مي شود و با فراهم كردن ماده خام براي سمبل ها و خاطرات مشتر ك و ارتباطات دسته جمعي افراد، خود نقشي اجتماعي به عهده گرفته، بر عمق و شدت تجارب انساني مي افزايد.
سيماي شهر بر مبناي عوامل جسمي آن، بر اساس پنج عامل استوار است:
راه: عاملي كه حركت را در امتدادي ميسر مي كند؛ مثل: شاهراه، خيابان، مسيرهاي پياده رو، خطوط
زير زميني و... .
لبه: مرز بين دو قسمت متفاوت يا حدي كه منطقه اي را مسدود مي كند؛ مانند: ساحل دريا يا رودخانه، كناره هاي شاهراه يا خطوط راه آهن يا ديوار ممتدي كه منطقه خاصي را محافظت مي كند.
محله: قسمتي ميان اندازه يا بزرگ كه گستره آن، واجد خصوصيات مشتركي است.
گره: كانون فعاليت و نقطه حساسي كه مبدا و مقصد بسياري از حركت ها و رفت و آمد هاي شهري است؛ مانند: ميدان، تقاطع دو يا چند خيابان، محل قرارگيري فروشگاه هاي بزرگ، يا ايستگاه حمل و نقل.
نشانه: عامل ثابتي كه ظاهر مشخصي دارد و چنان است كه مي توان آن را از ميان عوامل بسيار ديگر باز شناخت؛ مثل: تك برج ها و گنبد ها، پمپ بنزين ها، فضاي سبز يا ساختماني جالب توجه.
براي داشتن شهري با سيماي خوانا و زيبا كه زندگي و فعاليت و حتي تماشاي آن دلپذير و پر بازده باشد، گرافيك محيطي همانقدر ضروري مي نمايد كه به تكنولوژي، معماري مدرن و عمران شهري نياز است. گسترش شهر بي آنكه اطلاع رساني و هدايت لازم صورت بگيرد و فن آوري هر چه به روز و پيشرفته باشد، وقتي با هنر و خلاقيت و زيبايي آراسته نشود، توان تاثيرگذاري مطلوب را دارا نيست. محيط انسان (از هر سن، فرهنگ، حرفه و طبقه اجتماعي كه باشد)، تابلويي است كه روز و شب، به هر سويي كه رو برگرداند، به ناچار، مخاطبش قرار مي گيرد؛ موجوديتي است كه با تاثير مداوم متقابلش از او بر زندگي آدميان، رساتر از هر كلام، ادب و واسطه اي، رسانه انديشه و ملموس ترين توصيف كيفيت حيات است.
شهر، نموداري روشن است كه وضع پيچيده جامعه را روشن مي دارد و با تقويت جنبه بصري آن، در واقع بر معني و تاثير آن افزوده مي شود.
اين ويژگي ها، بيانگر قابليت فراوان و انكارناپذير گرافيك محيطي، براي فرهنگسازي، بهبود و ساماندهي زندگي اجتماعي است.
با اين حال نه تنها آميختگي گرافيك محيطي با ديگر شاخه هاي هنر مسلم است، بلكه هيچ يك از بخش هاي آن را هم نمي توان به طور كامل از يكديگر جدا دانست. چنانكه مبلمان شهري را مي توان به صورت سيستم هدايت بصري در آورد، يا نماي يك ساختمان را با تبليغ يك محصول يا مفهوم تركيب كرد. اما بررسي و تحليل همه جانبه هر كدام مجال جداگانه و ضوابط متفاوتي را مي طلبد.
گرافيك ابعاد بزرگ
نماها به دليل گستردگي زياد در سطح هر شهر، مي توانند نقش قوي تري از ديگر بخش ها در خودنمايي عناصر شهري داشته باشند. طراحي مناسب جداره خيابان ها، هويت خاص و شايسته راه در ها و محله ها را در بر دارد و مناظر فضاي سبز و ميدان هاي زيبا، لبه ها و گره هاي شهري را نشاط انگيز و پر جنب و جوش مي كند. اينگونه توجه خلاقانه به نماي ساختمان ها و فضاهاي باز شهري، از نيمه دوم قرن بيستم، يعني نفوذ نگرش نو به شيوه كاربرد هنر در همه موضوع هاي خاص و نيز روزمره زندگي شروع شده و به مرور با قدرت بيشتر در دهه هاي 70 و 80 ميلادي، بخصوص در اروپا به صورت دوره اوج اتحاد هنرمندان عليه يكنواختي معماري و كاربرد گرايي، نمود مي يابد.
ديوارهاي صاف و خالي كه پيش از اين براي آرايشـشان فقط از نقاشي هاي ديواري تخت يا نقش برجسته هاي متداول استفاده مي شد، كم كم با به كارگيري همه عناصر موجود ساختماني مانند در و پنجره ها، دودكش ها و پله ها، تبديل به طرح هاي هنرمندانه اي شده اند كه از يك معماري خشك و خسته كننده، فضايي زنده و جذاب مي سازند. ويژگي جالب گرافيك ديواري، قرارگرفتن در مقابل ديد عموم و در معرض مستقيم شهر، همينطور ابعادي به اندازه ساختمان ها و نقش داشتن در تجربه مستقيم معماري است، تا حدي كه ديگر، مكملي براي معماري شده و حتي گاهي در خود معماري نيز، تاثيرگذار است.
گرافيك در ابعاد بزرگ، با داشتن امكانات شبهه معماري، بهترين راه براي هويت دادن به محيط است و مي تواند با ايجاد نشانه هاي شاخص شهري، زمينه ساز هماهنگي رواني و وضوح و خوانايي بيشتر درك از محيط باشد.
نور شب
از زماني كه انسان ها، صاحب تكنولوژي روشن كردن تاريكي شب ها شده اند، زمان زندگي و فعاليت روزانه امكان امتداد بيشتري يافته و هر چه پيش مي رود، موضوع نور شب از صرف يك نياز ناگزير فراتر رفته و به امكاني طراحانه و هنرمندانه تبديل مي شود. طراحي نور شب، با توجه به قدرت تاثير ذهني همه انواع نورها، مسلما به معني فقط روشن كردن، يا همه جا را چون روز روشن كردن نيست. تنظيم نور، متناسب با منظور، شـهر شـــبانه را از خاموشي، مردگي و نا آشنايي در مي آورد. نيازهاي مورد نظر اصلي روشنايي شبانه شهري، عبارتند از اين سه هدف كلي:
امنيت و ايمني
هويت و خوانايي
رونق، جذابيت و سرزندگي
پرداختن به روشنايي شبانه، با فراهم كردن شرايط تعيين موقعيت و جهت يابي، خوانايي بافت شهري را در شب ممكن ساخته و امنيت اماكن را نيز سبب مي شود.
ايجاد محيط هاي مطلوب و هماهنگ در مجموعه شهر، با به كارگيري طراحانه نور در شب، علاوه بر
گونه بندي، تعيين اهميت و تاكيد بر هويت هاي ويژه هر فضا و خصوصيات كالبدي و زيبايي شناختي آن، سيمايي زيبا و خاطره انگيز را در شب هنگام ارائه مي كند و باعث رونق و حيات مضاعف شهر مي شود، همينطور مي تواند عاملي براي شاخص كردن بناهاي با ارزش به عنوان نشانه و نيز زاويه بندي مسيرهاي ارتباطات و سلسله مراتب دسترسي در ميان عناصر شهري باشد.
نما به عنوان نشانه شهري
يك نما مي تواند به دلايل زير ويژه باشد:
عملكرد بناي آن
سياسي - اجتماعي (نهادهاي دولتي و سازمان ها و خدمات وابسته).
مذهبي (عبادتگاه يا محل انجام مراسم ديني مختلف).
فرهنگي (تئاتر، موزه، سينما و...).
خدماتي (مدرسه، بيمارستان، ورزشگاه، هتل و...).
اقتصادي (بانك، ساختمان هاي تجاري و صنعتي).
موقعيت قرارگيري آن در بافت شهري.
فرم، رنگ و ويژگي هاي خاص بصري.
دلايل رواني (معمولا اتفاقات تاريخي و خاطرات افراد، اين دلايل را تعريف مي كنند).
سيماي شاخص يك ساختمان مي تواند عاملي قوي براي تبديل آن به يك نشانه شهري شود. مهمترين شرط براي اين منظور، نماياني آن است.
نماياني، كيفيتي است كه باعث ايجاد تصويري روشن و مشخص با بافتي مستحكم در ذهن هر ناظر مي شود، به گونه اي كه نه تنها خوانا يا قابل رويت، بلكه با كشش بصري شديد به وضوح خود را به تمام حواس آدمي عرضه و تحميل كند.
روش هاي نماياني يك بنا عبارتند از:
ايجاد احساس آشنايي، تعلق و پيوستگي از طريق نمادها و انگيزش هاي خوشايند يا شباهت و هماهنگي با تصويري موجود در ذهن.
القاي خاطرات و سوابق ذهني مقبول از طريق شبيه سازي و انطباق.
خوانايي و قابل تشخيص بودن هويت و كاركرد بنا.
امكانپذير بودن درك موضوعات و زيبايي ها توسط مخاطب.
شكلي تازه و جالب، واجد تشخص و منحصر به فرد (هويت بصري مستقل).
داشتن ويژگي خيره كننده اي در ظاهر.
برقراري كنتراست عمومي (تفاوت و تضاد موثر كنترل شده) با محيط و ساختمان هاي اطراف.

علي اعتمادي- به يقين از گذشته تاكنون پايتخت كشورها نقش فوق العاده اي در تكامل فرهنگ هاي بشري داشته اند. پايتخت از نظر قرآن از اهميت ويژه اي برخوردار است و محلي است كه در قرآن از آن به ام القري ، يعني مادر شهرها و روستاها تعبير مي شود؛ همانطور كه مادر تامين كننده نيازهاي فرزندان خود است، پايتخت نيز بايد توانايي حل مشكل ساير شهرها را داشته باشد و همانند الگويي برتر در جهت ترقي و تعالي شهرهاي بلاد اسلامي گام بردارد.... حال با نگاه به پايتخت در جايگاه اسوه مديريتي، در قرآن به آيات فراواني در اين باره برمي خوريم:
و ما كان ربك مهلك القري... (قصص 59)
و هذا كتب انزلنه مبارك مصدق الذي بين يديه و لتنذر ام القري و من حولها... (انعام 92)
و كذالك اوحينا اليك قرءانا عربيا لتنذر ام القري و من حولها... (شوري 7)
ربنا اني اسكنت من ذريتي بواد غير ذي زرع عند بيتك المحرم... (ابراهيم 37)
ان اول بيت وضع للناس للذي ببكه مباركا و هدي للعالمين (آل عمران 96) و ...
از آنجايي كه خداوند فرستادگان و پيامبرانش را در ام القري مبعوث مي كند و با توجه به نقش فرهنگي و معنوي تبليغ پيامبران مي توان اذعان داشت كه پايتخت نقش بسزايي در امور فرهنگي دارد و با عنايت به اينكه اولين دولت اسلامي در مسجد تشكيل مي شود و اينكه مسجد به يكي از مشخصات شهر اسلامي و قرآني تبديل مي شود، تاكيدي است بر اهميت بعد فرهنگي پايتخت. خداوند در آيه هفتم سوره شوري خطاب به پيامبر (ص) مي فرمايد: و اينچنين قرآن را بر تو وحي كرديم تا مردم ام القري و
هر كه در اطراف اوست را هدايت كني.
اگر با ديدي كنجكاوانه به اين آيه كريمه نگاه كنيم متوجه مي شويم كه لزوم فرهنگسازي مي بايست از پايتخت شروع شود و سپس به ساير بلاد و شهرها برويم و اين امر ميسر نمي شود ، مگر با برنامه ريزي و اين چنين است كه مسئوليت سنگيني بر دوش مسئولان فرهنگي پايتخت گذارده مي شود تا با تاسي از آيه مذكور نسبت به حل و فصل معضلات فرهنگي برآيند و همانگونه كه حضرت ابراهيم (ع) در ساخت خانه خدا از همه چيز خود مي گذرد، مديران پايتخت اسلامي نيز مي بايست خود را در خدمت آباداني و پيشرفت مسائل شهري قرار دهند و همانند آن بزرگوار از خدا بخواهند كه مردم نيز جزو شكرگزاران باشند (ابراهيم 37) و براي آباداني پايتخت در سطح بسيار عالي همانند حضرت سليمان (ع) همه امكانات را به خدمت بگيرند (ص- 35 تا 39)؛ اين مسئله مهيا نمي شود مگر با ياري مسئولان در بخش هاي مختلف دولت و با بهره گيري از پيشرفت هاي روز دنيا و آخرين دستاوردهاي بشري و استفاده از نخبگان علمي. آنجا كه ابراهيم (ع) در ساخت خانه خدا با تراشيدن سنگ هاي سخت بنايي تاريخي و مستحكم بنا كرد يا آنجا كه در داستان ذوالقرنين و ساخت سد آهني و... درس هايي نمادپردازانه در وجدان كاري و انضباط مستتر است كه حكايت از لزوم انجام كليه كارها بصورت زير بنايي و اساسي دارند (كهف 93 تا 98).
اقتدار دولت اسلامي و آباداني و عظمت پايتخت اسلامي در كنار داشتن بناهاي ويژه و مستحكم كه مظهر قدرت و صلابت كشور و دولت اسلامي هستند، به مصداق بارگاه سليمان (ع)، كه در زمان حكومتش با تشكيلاتي بس آباد هر بيننده اي را مبهوت تمدن به وجود آمده مي كرد و همگان را به تحسين وا مي داشت و ملكه سبا به عنوان يك رهبر سياسي خارجي را تسليم اقتدار حكومت معطوف به خداوند كرد (نمل 44).
ساخت اماكن عمومي پايتخت بايد در بهترين موقعيت و در اولويت يكم قرار گيرند تا مردم بتوانند بيشترين بهره برداري را از آن به عمل آورند و اين اماكن بايد از نظر مادي و معنوي منشا خيرات و بركات باشد و در ساخت آنها اهداف معنوي و اقتصادي گنجانده شود تا از مسائل بي هويتي و فساد انگيز به دور باشد و وسيله هدايت مردم قرار گيرد (آل عمران 96).
امير المومنين (ع) خطاب به مالك اشتر مي فرمايد: اي مالك توجهت به آباداني بيشتر از فكركردنت درباره جلب درآمد و گرفتن خراج (عوارض) باشد و بدان كه خراج به دست نمي آيد مگر با آباداني و بايد بداني اگر كسي خراج گرفت، بدون آباداني و عمران، شهرها را خراب كرده و بندگان خدا را به هلاكت و نابودي كشانده است و چنين شهرداري حاكميت طولاني نخواهد داشت... ؛ تقدم برنامه ريزي عمراني و كار و تلاش با تمام همت، آباداني در كنار عنايت به اقشار ضعيف و معاف كردن آنها از تحمل بارهاي مالي شهر و... درس هايي است كه تنها گوشه اي از رويكردي در مديريت است كه رنگ و بوي الهي دارد.
در نهايت بايد گفت، با گذشت بيش از دو دهه از انقلاب شكوهمند اسلامي و استقرار دولت اسلامي، فرصتي مغتنم حادث شده كه مفاهيم دولت اسلامي با نگاهي هرچه جدي تر مورد توجه قرار گرفته، به ميمنت تشكيل دولت دكتر احمدي نژاد، در بارگاه ملكوتي حضرت امام رضا (ع) در روزهاي اخير، مديران شهري با شعار سرشار از شعور دولت اسلامي و با بهره گيري از مفاهيم قرآن كريم و نصايح گرانقدر مقام معظم رهبري گام هاي موثرتري در جهت تعالي اهداف پايتخت قرآني برداشته، مديريت خرد و كلان اسلامي را با فرهنگ اسلامي شهروندي با تعاملي منسجم در جوي پر مهر و با نشاط پيوند زنند.
خراج به دست نمي آيد مگر با آباداني
حضرت علي (ع)

بهرام هوشيار يوسفي - محمد سعيدي كيا در حاشيه مراسم معارفه خود به عنوان وزير جديد مسكن و شهرسازي در جمع خبرنگاران با اشاره به اولويت هاي كاري خود در وزارت مسكن و شهرسازي، توجه به شهرسازي و هويت دادن به سيماي شهر و روستا با توجه به معماري ايراني و اسلامي را سرفصلي در اولويت هاي معنامحور برنامه خود قرار داد؛ اتفاقي فرخنده كه در صورت جدي گرفته شدن، سرآغازي خواهد بود بر نگرشي نو در عرصه ساخت و ساز در عرصه شهرسازي و معماري.
با نگاهي به سند چشم انداز 20 ساله كشور و نيز برنامه چهارم توسعه و همچنين اخيرا، آنچنان كه بدان اشاره شد، مطالب ارائه شده توسط وزير جديد مسكن و شهرسازي، حفظ ارزش هاي فرهنگي و تاريخي و هويت بخشي به شهرها و مراكز جمعيتي در اولويت قرار گرفته است. به  نظر مي رسد براي نيل به اين اهداف، تغييرات عمده در نگرش مسئولان و متوليان شهرسازي و معماري كشور و نيز مديريت هاي شهري ضروري باشد.
امروزه تخريب بافت هاي با ارزش تاريخي در شهرها و ناديده گرفتن خسارات ناشي از اجراي طرح هاي سوداگرانه، خبرهايي متداول در رسانه ها ي جمعي است؛ سازمان هاي ذي ربط در امر ساخت و ساز، به بهانه نوسازي بافت هاي فرسوده (بويژه در شهرهاي تاريخي) چشم خود را به روي تخريب ميراث فرهنگي و معماري كشور بسته اند و حفاظت از بافت هاي تاريخي شهرها و نيز هويت بخشي به كالبد شهرها از حد آرزوها فرا نرفته و كارفرمايان و سرمايه گذاران در اين بخش، عمدا و سهوا به نابودي بازمانده هويت شهري كمر بسته اند و ديري نخواهد گذشت كه چيزي جز افسوس بر جاي نخواهد ماند.
فضاي كالبدي، آنجايي كه عرصه سازگاري فرد با محيط انساني و فرهنگي پيرامون را در جايگاه عاملي مشاركت دهنده فراهم مي سازد، آنچه و آنكه به اين فضا شكل مي بخشد، اهميتي ملي به خود مي گيرد و البته نتيجه، چيزي نخواهد بود جز نيازهاي واقعي و طبيعي همين محيط  و  در سر سلسله  آنها تعاريف معنوي، فرهنگي و اجتماعي آن.
در تيرماه سال جاري در كنگره بين المللي معماران كه در استانبول تركيه برگزار شد، از دولت ها در سراسر جهان خواسته شد تا موجبات شكل پذيري شهرها و مناطق مسكوني را با تكيه بر فرهنگ تاريخي، احترام به محيط زيست و طبيعت و نيازهاي اجتماعي فراهم آورند. واقعيت اينجاست كه هويت بخشي به شهرها جزيي جدايي ناپذير از دانش معماري و شهرسازي است و بدون حفظ كرامت و تبيين جايگاه معماري در كشور و حضور معماران مجرب و آگاه در عرصه هاي گوناگون تصميم سازي و تصميم گيري در ساخت و سازها و طرح هاي عمراني، حصول اين امر دست نيافتني است.
از آنجا كه كشور ما، از نظر تمدن، مدنيت و معماري از جمله كهن ترين كشورهاي دنيا به شمار مي رود، معماران ما بالاترين مسئوليت را در فرهنگسازي شهري، هويت بخشي به شهرها و سازماندهي مراكز مسكوني و جمعيتي به عهده دارند و چنانچه جايگاه مناسب خود را بيابند، مي توان در آينده، به اجراي اين برنامه ها اميدوار بود.
در اين راستا، وظيفه  اجتماعي معمار، در مقام شخصيتي خلاق كه بايد اين روند را شكل دهد، براستي شايسته تامل است؛ از طرف ديگر، اعضاي جامعه به عنوان كاربراني هستند كه بايد همچون ساحت هاي ديگر فرهنگي ـ اجتماعي، در مقام مخاطب معماري، با نظارتي هوشمند جوياي حق انساني و شهروندي خود در محيط مصنوع باشند. اين امر ميسر نمي شود، مگر با دانش افزايي جامعه در اين راستا و نهادينه كردن مقوله نقد علمي در معماري و شهرسازي در كنار حس مسئوليت تك تك شهروندان نسبت به آنچه مي بينند و آنچه در آن زندگي مي كنند.
در نهايت بايد گفت كه حمايت از ايجاد تشكل هاي فرهنگي، حرفه اي و صنفي معماران در سراسر كشور (آنچنان كه سعيدي كيا در برنامه هاي خود بدان اشاره دارد: حمايت بيش از پيش از تشكل هاي حرفه اي مهندسان براي ايفاي نقش راهبردي و مديريت در سازماندهي ساختمان كشور ) و به كارگيري متخصصان و مسئولان دلسوز و آگاه در مراكز تصميم گيري و مديريت هاي امور شهري، مهم ترين ابزار دستيابي به اهداف اين برنامه است. به اميد آنكه با تغييرات جديد در وزارت مسكن و شهرسازي به جايگاه معماران و معماري بيشتر توجه شود و اين طيف گسترده به خدمت درآيند و وارد عرصه مديريت و ساير زمينه هاي ساخت و ساز در كشور شوند.

كودك و شهر
سي ويكمين جلسه سخنراني گروه شهرشناسي دفتر پژوهش هاي فرهنگي كه با همكاري موسسه پژوهشي كودكان جهان برگزار مي شود ،به بحث پيرامون كودك و شهر اختصاص يافته است.
اين نشست امروز يكشنبه، بعد از ظهر از ساعت 17:30 تا 20:30 در تالار بتهوون خانه هنرمندان برگزار مي شود.
سخنرانان اين نشست گيتي اعتماد، مهيار دادخواه، نسرين دخت عماد و ناصر يوسفي خواهند بود؛ محور هاي بحث هر يك از سخنران ها به ترتيب: شهر و شهرسازي از منظر گروه هاي آسيب پذير و كودك، آموزش محيط و درك حقوق شهروندي، مشاركت و مسئولان كودك و شهر و پيمان نامه حقوق كودك است.
موزه كاخ ملي تايوان
مسابقه توسعه شعبه جنوبي موزه كاخ ملي تايوان كه يك سال پيش با فراخواني به صورت رقابتي دو مرحله اي و بين المللي برگزار شد، در اوايل سال ميلادي جاري با انتخاب طرح آنتوني پريداك، از ميان شش طرح فيناليست از گروه هاي برتر انتخاب شد؛ گروه هايي چون ام وي آر دي وي ، دانيل ليبسكيند ، آرتك و.... نكته اي كه براي ما ايراني ها جذابيت دارد حضور سيد محسن مصطفوي (معمار ايراني و رئيس دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه كرونل) در بين داوران اين مسابقه بود.
ساخت طرح آنتوني پريداك قرار است در سال 2006 آغاز و تا سال 2008 به اتمام برسد.
فصلنامه معماري ايران
گويي ماجراي آتي سنتر تمامي ندارد؛ شماره 19 فصلنامه معماري ايران ما كه به همت
محمدرضا جودت منتشر مي شود، بعد از حدود يك سال از برگزاري مسابقه معماري آتي سنتر كه به اعتقاد بسياري بزرگترين رقابت معماري در سالهاي اخير بوده، به بررسي تحليلي اين رقابت پرداخته است. در اين شماره در بخش هاي آغازين، علي  كرمانيان دبير مسابقه، در مقاله اي با عنوان مسابقه معماري آتي سنتر، مديريت و داوري حرفه اي بر طرح هاي كمتر از انتظار مي نويسد: ... هيچ يك از طرح هاي پيشنهادي، پروژه اي فوق العاده به حساب نمي آيند و اگر اين شركت ها (شركت كنندگان در رقابت آتي سنتر) را بتوان قوي ترين طراحان معماري ايران دانست، نتيجه كلي را بايد تاسف انگيز شمرد... .
در مقاله اي كه در ادامه مي آيد مي خوانيم: براي حرفه اي لقب دادن مسابقه آتي سنتر نمي توان تنها به ابعاد عظيم آن بسنده كرد... آنچه چنين مسابقه اي را حرفه اي مي سازد، روند برگزاري آن و صد البته نتيجه حاصل از آن است... .
ساختمان و كامپيوتر۸
در شماره 8 ماهنامه ساختمان و كامپيوتر مطالب زير را مي توان سراغ گرفت: صدور خدمات مهندسي، پروژه  هاي صنعتي را بايد معماران طراحي كنند، از ايده و اسكيس تا ساخت، پايانه مسافري راه آهن شيراز (پايان نامه)، طراحي مبلمان محوطه محيط هاي آموزش  عالي، مديريت شهري و چگونگي مقابله با بحران هاي كالبدي، تاريخچه و معماري مسجد  حيدريه قزوين، مشخصات فني برج هاي هزاره سوم، برج تهران و....
ساختمان و كامپيوتر هر چند نامنظم منتشر مي شود، ولي به لحاظ محتوا توانسته است به تعاملي مثبت بين رشته هاي مختلف ساخت و ساز دست يابد و نيز با نيم نگاهي به حضور رايانه در اين عرصه مقالاتي را منتشر كند كه كمتر مي توان در ساير نشريات مشابه آنها را يافت؛ اين ماهنامه زير نظر شوراي سردبيري منتشر مي شود.
سومين كنگره تاريخ معماري 
سومين كنگره تاريخ معماري و شهرسازي اسفند امسال به همت پژوهشكده ميراث فرهنگي در ارگ بم برگزار مي شود. اين كنگره بر اساس برنامه هاي پيش بيني شده 6روز به طول خواهد انجاميد و بررسي روند شكل گيري فضاهاي معماري و شهرسازي ايران در بستر تاريخ، زبان و بيان معماري و شهرسازي محيط معماري و شهرسازي، سبك شناسي، معماري و شهرسازي و شهرسازي معاصر ايران از جمله مهمترين سرفصل هايي است كه در اين كنگره به بحث گذاشته مي شود. اولين و دومين دوره اين كنگره در اسفند 74 و فروردين سال 78 نيز در ارگ بم برگزار شده اند.
انديشه ايرانشهر 3
شماره سوم فصلنامه انديشه ايرانشهر به موضوع جامعه و فضاهاي عمومي اختصاص دارد؛ زمينه هاي رشد مجدد فضاهاي عمومي شهري در سالهاي اخير و تغيير واكنش هاي اجتماعي در آنها.
در اين شماره مي خوانيم: فضاهاي عمومي و خصوصي شهر، وبلاگستان شهري در فضاي مجازي ايراني، سير تحول فضاهاي عمومي و خصوصي در آغاز دوره مدرن ايران، پياده رو و كاركرد هاي آن، جهاني سازي و فضاهاي عمومي، شهر ها و خاطره جمعي و... .
اين فصلنامه در گروه شهرشناسي دفتر پژوهش هاي فرهنگي انتشار يافته است.