|
خدمات آرايشگاه هاي مردانه معمولا نرخ ثابتي ندارد
از چاي دارچين تا ويتامينه موي سر
سايه يكتا
براساس يك قانون نانوشته موي سر افراد مسن تر را آرايشگري كه سنش از بقيه بيشتر است اصلاح مي كند و موي سر جوانان را آرايشگرهاي جوانتر، البته اين تقريبا به صورت يك عرف درآمده و الزاما اجباري براي اجراي آن نيست
قديم ترها وقتي هنوز در خانه هاي مردم حمام وجود نداشت، عامه مردم جهت استحمام به حمام هاي عمومي مراجعه مي كردند و در يك محوطه وسيع كه چند حوضچه در آن تعبيه شده بود و تون حمام كه آب را گرم مي كرد، مشغول شست وشوي خود مي شدند. يكي از مواردي كه مراجعه كنندگان به اين حمام ها با آن مواجه مي شدند، حضور اشخاصي بود كه دلاك نام داشتند و به نوعي در امر شست وشو به افراد كمك كرده و دستمزد مي گرفتند. گاهي هم بنا به خواست مشتري او را مشت و مال مي دادند تا خستگي را از تنش بيرون كنند. يكي ديگر از كارهايي كه اين دلاك ها در آن تخصص داشتند تراشيدن موي سر بود و اگر كسي مي خواست سرش را صفايي بدهد و از بندموهايش رها شود به حمام رفته و سراغ دلاك ها را مي گرفت كه در بساطشان هميشه يك تيغ اصلاح تيز پيدا مي شد. البته آن زمان ها گاهي مدلي هم به سر تراشيده شده مي دادند و مثلا قسمت بالاي سر را مي تراشيدند و به موهاي پشت و دور سر دست نمي زدند. اين مدل موي سر را در فيلم هاي پهلواني و عكس هاي قديمي كه در زورخانه ها روي ديوارها قاب شده اند به وفور مي توان ديد. با اين توضيحات شايد بتوان دلاك ها را جزو اولين پيرايشگران موي سر به حساب آورد.
شايد به طور دقيق نتوانيم تاريخ ورود پيرايشگري عصر مدرن به ايران را بدست آوريم، ولي به طور تقريبي مي توان زمان آن را مانند ديگر مظاهر مدرنيته اواخر عهد قاجار و اوايل سلطنت پهلوي اول تخميني زد. تقريبا در اين سالها بود كه هموطناني كه از سفر فرنگ باز مي گشتند سوغاتي هاي عجيب و غريب ديار فرنگ را به مردم عرضه مي كردند كه يكي از آنها كسب جديدي به نام سلماني بود.
ابزار كار اين شغل جديد عبارت بود از قيچي، شانه و يك عدد آيينه تا مشتري مراحل كار را در آن دنبال كند. اين حرفه جديد مانند ديگر مشاغل احتياج به مكاني جهت داير كردن كسب و كار داشت، اما يك حسن آن اينجا بود كه اگر زور آرايشگر بيچاره به اجاره مغازه نمي رسيد مي توانست وسايل كار خود را بردارد و كنار يك ديوار زيرسايه درختي به حرفه خود مشغول شود و چون از كرايه مغازه فارغ بود، مي توانست قيمتي مناسب براي دستمزدش در نظر بگيرد كه در آن زمان اين كار با استقبال مردم فقير و طبقه زير متوسط روبه رو شد.
اين نوع سلماني ها بيشتر در مناطق جنوبي شهر فعاليت مي كردند و مشتر هاي خود را هم داشتند. بچه محصل ها، سربازها، كارگرهاي فصلي و ديگر كساني كه حساب و كتاب زندگي شان را با يك قران و دو زار كردن رتق و فتق مي كردند، از مراجعه كنندگان به اين آرايشگران خياباني بودند. طريقه كار آنها به اين شكل بود كه در كنار سايه ديواري يا درختي بساط خود را كه شامل يك چهارپايه يا صندلي بود پهن مي كردند و با آمدن مشتري او را روي صندلي مي نشاندند و آينه اي را به دستش مي دادند و براي آنكه خرده موها لباس مشتري را كثيف نكند، از يك عدد لنگ حمام براي پوشاندن نيم تنه مشتري استفاده مي كردند.
بعد از آشنا شدن با ماشين سلماني نيز كوتاه كردن موي مردم سرعت گرفت، فقط چون اين ماشين ها زود مستعمل مي شدند بعد از مدتي تيغه شان كند شده و پوست از سرمشتري هاي فلك زده مي كندند. در همان زمان در محله هاي بالاي شهر مغازه هاي سلماني به راه افتاده بود و هر كدام با گذاشتن يك يا دو صندلي، مشغول كسب و كار بودند. در اين مغازه ها خدمات بيشتري نسبت به آرايشگاه هاي كنار خيابان به مشتري ارائه مي شد؛ به طور مثال وسايل اصلاح، تميزتر و تيزتر شده بود و انواع كمپرس آب گرم و سرد در صورت خواست مشتري برايش انجام مي شد و همچنين قبل از اصلاح يا بعد از آن با چاي دارچين يا شربت از مشتري پذيرايي به عمل مي آمد كه البته همه اين خدمات به طور غيرمستقيم بر دستمزد جناب آرايشگر تاثير مي گذاشت. در حال حاضر فرم كاري آرايشگاه ها با گذشته فرق چنداني نكرده و فقط در زمينه وسايل باتوجه به پيشرفت هاي روز دنيا وسايل سريع تر و كاراتر شده اند، وگرنه هنوز هم مثل گذشته مشتري بايد روي صندلي جلوي آيينه بنشيند تا موهايش اصلاح شود. تنها تغيير محسوسي كه از آن دوره تاكنون اتفاق افتاده، تغيير فرم ها و مدل هاي مختلف اصلاح مو است.
زماني مدل قيصري يا آلماني به علت متفاوت بودنش بسيار پرطرفدار بود، ولي حالا ده ها مدل موي گوناگون را مي توان از روي ژورنال هاي خارجي انتخاب كرد تا بعد از حدود نيم ساعت موهايتان شبيه آن آقاي خوش تيپي شود كه عكسش داخل مجله مد مو چاپ شده است. با گذر زمان و پيشرفت تكنولوژي اصلاح، اين حرفه به صورت شغلي تخصصي درآمده است كه در آن هر كس بتواند خدمات بهتري ارائه دهد، مشتري بيشتري جذب مي كند. هم اكنون قيمت هاي اصلاح از سوي اتحاديه صنف آرايشگران اعلام مي شود، ولي به تجربه ثابت شده است كه اين قيمت ها كمتر رعايت مي شود.
هم اكنون نرخ اصلاح موي سر آقايان بين يكهزار و۲۰۰ الي يكهزار و۵۰۰ تومان بايد باشد ولي اين فقط يك نرخ رسمي است و بنابر المان هاي خاصي تغيير مي كند. به طور مثال اگر فردي قبل يا بعد از اصلاح بخواهد سرش شست وشو شود، قيمت فوق بين 2هزار تا 2هزار و۵۰۰ تومان دچار نوسان مي شود. اصلاح صورت رقمي بين 500 تا يكهزار تومان را شامل مي شود و ماشين كردن سر نيز بين 500 تا۸۰۰ تومان هزينه در پي دارد. ولي همه اين قيمت ها به قول معروف صوري هستند و در كمتر آرايشگاهي رعايت مي شوند. به طور مثال در بعضي از آرايشگاه ها به خاطر رابطه خاص مشتري و استاد سلماني فرد مراجعه كننده به طور دلخواه مبلغ بيشتري نسبت به نرخ هاي رسمي مي پردازد كه آن از 3 تا حتي 10هزارتومان در نوسان است و البته كاري كه روي سر اين مشتري ها صورت مي گيرد با بقيه فرق دارد و دقت و ظرافت بيشتري در اصلاح سر آنها صورت مي گيرد. معمولا در بيشتر آرايشگاه ها يك نفر سمت استادي دارد و بنا به تعداد صندلي هاي آرايش، شاگرد آرايشگر وجود دارد. براساس يك قانون نانوشته، موي سر افراد مسن تر را آرايشگري كه سن و سالش از بقيه بيشتر است اصلاح مي كند و طبعا موي سر جوانان را آرايشگرهاي جوانتر صفا مي دهند، البته اين تقريبا به صورت يك عرف درآمده و الزاما اجباري براي اجراي آن نيست. در بعضي آرايشگاه ها، مدل هاي مو براساس مد ها و ژورنال هاي خارجي عرضه مي شود كه قيمت اصلاح در اين نوع طبعا بالاتر و بين 5 تا 15هزار تومان در نوسان است. در بعضي ديگر نيز باتوجه به خدمات ارائه شده نظير ويتامينه كردن مو يا ماساژ سر و صورت، هزينه اين تسهيلات با هزينه اصلاح مو جمع و از مشتري مربوطه اخذ مي شود.
اصلاح داماد نيز در هركدام از اين آرايشگاه ها نرخ خاص خود را دارد و بسته به موقعيت منطقه اي كه آرايشگاه در آن قرار دارد و همچنين بسته به خدماتي كه به داماد خوشبخت ارائه شده تعيين و معمولا مبلغي بين 10 تا۱۰۰ هزار تومان را شامل مي شود. البته همانطور كه گفته شد اين قيمت ها هيچ كدام رسمي نبوده و نرخ رسمي اعلام شده همان يكهزار و۲۰۰ الي يكهزار و 500تومان براي اصلاح سر است. در چند سال اخير باتوجه به گسترش بيماري هاي پوستي و عفوني واگيردار، دستورالعمل هاي خاصي براي آرايشگاه ها صادر شده است تا با ضدعفوني كردن وسايلي كه امكان تعويض آنها ممكن نيست، سلامت مردم حفظ شده و به خطر نيفتد.
اكنون در بيشتر آرايشگاه ها مكاني براي قرار دادن كيف هاي وسايل اصلاح مشتريان تعبيه شده كه بيشتر مشتريان ثابت را شامل مي شود. در هر كدام از اين كيف هاي كوچك، قيچي و شانه مخصوص آن مشتري قرار دارد و روي كيف، نام صاحب آن نوشته شده است كه با حضور او در سلماني از وسايل خودش براي اصلاح او استفاده مي شود و بعضي ديگر نيز وسايل اصلاحشان را با خود آورده و پس از خاتمه كار با خود مي برند. البته در اين موارد افراد مورد نظر در تهيه وسايل اصلاح با آرايشگر خود مشورت هاي لازم را مي كنند تا وسايلي را كه او استفاده از آن را توصيه مي كند ابتياع كنند.
|
