سه شنبه ۱۵ شهريور ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۷۹۳ - Sep 6, 2005
دانش انفورماتيك
Front Page

۸ پرسش درباره توفاني كه آمريكا را به هم ريخت
كاترينا، قاتلي كه برمي گردد
001086.jpg
گروه دانش- احسان لطفي: وقتي توفان كاترينا در 29 اوت به نيواورلئان رسيد، مردم شهر فكر مي كردند كه بدترين حالت از سرشان گذشته است: توفان درجه۵ قبل از رسيدن به خشكي تا درجه 4 ضعيف شده بود و به همين دليل ساكنان مطمئن بودند كه از فاجعه فاصله گرفته اند.
ولي فرداي آن روز، بعد از گذشتن خود توفان، يك تكه 100 متري از آب بندهايي كه منطقه را از سيلاب ها محافظت مي كنند، به همراه 2 قطعه كوچك تر ديگر، شكست و حدود
۸۰ درصد شهر زير آب رفت.
وقتي آفتاب 31 اوت بالا آمد، تخمين ها درباره تعداد كشته شدگان، دور و بر چند هزار نفر بود و با دانستن اين كه تا پايان فصل توفان هاي آتلانتيك، لااقل 2 ماه باقي مانده است، مي توان ابعاد فاجعه را دريافت. كاترينا، شدت خسارت ها و محل وقوعش، سوالاتي را به ذهن مي آورد كه اين ها مي تواند جواب هاي مختصرش باشد.
س: آيا كارشناسان مي دانستند كه احتمال وقوع چنين حادثه اي وجود دارد؟
ج: بله، نيواورلئان را مجموعه اي از سيل بندهاي طولاني احاطه كرده كه درياچه پونكارترين را عقب نگه مي دارد. درياچه پونكارترين به خليج مكزيك متصل است و سطح آبش چند متر بالاتر از بعضي زمين هاي ساحلي نيواورلئان قرار دارد. اين 565 كيلومتر سيل بند، براي مقايسه با توفان هاي درجه۳ و پايين  تر ساخته شده بودند و به همين خاطر برخورد يك توفان سهمگين به آن ها، همواره يكي از بدترين فجايع طبيعي تلقي مي شد كه مي تواند در خاك آمريكا اتفاق بيفتد.
س: مي شد براي مقابله با اين فاجعه، كاري كرد؟
ج: بله، سيل بندها، مي توانستند بلندتر باشند. تخمين نيويورك تايمز از هزينه مقاوم سازي ديوارها تا توفان هاي درجه۵ يعني شديدترين توفان، حدود 5/2ميليارد دلار است.
جلوي كوچك شدن نواحي باتلاقي و مرداب هاي طبيعي كه نيواورلئان را از آب هاي اطراف جدا مي كند را هم مي شد گرفت. در 1998 يك برنامه احياي 30ساله با نام Coast 2005 منتشر شد كه البته هزينه مجموع را به 14 ميليارد دلار مي رساند. اما خسارت هاي به جا مانده از سيل اخير، سر به چند ده ميليارد دلار مي زند. بخش ديگري از مشكل به اين  جا برمي گشت كه برنامه ريزان، نرخ رو به  رشد وقوع توفان در منطقه را در نظر نمي گرفتند. يك كارشناس هواشناسي مركز بين المللي تحقيقات توفان در ميامي مي گويد: ايالات متحده، مدت ها سر طوفان ها خوش شانسي آورده بود و خيلي از تصميمات عمراني با اين طرز فكر گرفته مي شد كه اين خوش شانسي مثل دهه 70 و 80 همچنان ادامه پيدا خواهد كرد.
س: بازسازي خرابي ها چقدر طول مي كشد؟
ج: همه 20 ايستگاه پمپاژ آب كه كانال خيابان هفدهم ـ مسير اصلي پمپاژ آب به خارج از شهر – را احاطه كرده بود به وسيله سيل تقريبا از بين رفت. حتي قبل از توفان كاترينا هم خالي نگه داشتن نيواورلئان از آب، يكي از مشكلات روزانه اين شهر به حساب مي آمد و حالا با توجه به اين كه تقريبا كل منطقه بين درياچه پونكارترين و رودخانه مي سي سي پي زير آب رفته است، خشك كردن شهر حداقل يك ماه طول مي كشد.
فعلا هلي كوپترها و قايق ها با كيسه  هاي شن و جدول هاي بتني براي بستن سوراخ، تلاش مي كنند. موقع چاپ اين گزارش، آب ها به تدريج در حال عقب  نشستن بودند.
س: زندگي چند نفر تحت   تاثير اين اتفاق قرار خواهد گرفت؟
ج: تخمين تعداد كشته  ها در شهرهاي مجاور تا اين لحظه به چند صد نفر رسيده و آمار كلي احتمالا چند هزار نفر خواهد بود. با اين حساب توفان كاترينا بدترين فاجعه طبيعي در خاك آمريكا بعد از زمين لرزه 1906 سان فرانسيسكو است كه با 9/7 ريشتر شدت، 6 هزار كشته برجا گذاشت.
غير از اين، 11 هزار نفر از نيروهاي گارد ملي هم براي پخش مواد غذايي، نجات بازماندگان و مقابله با غارت ها به نيواورلئان اعزام شده  اند.
س: آيا تغييرات اقليمي را هم مي توان مقصر دانست؟
ج: به اين سوال جواب قطعي نمي توان داد. شواهد مي گويند كه توفان ها در حال قوي تر شدن هستند، اما اين مي تواند ناشي از افت و خيزهاي طبيعي هم باشد. آخرين توفان نيواورلئان قبل از اين به 1969 بر مي گردد كه نقطه پاياني بر چند دهه توفان خيز و خشن و آغازي بر يك دوره آرامش 26ساله در توفان هاي آتلانتيكي بود. از 1995، توفان ها دوباره فعاليت شان را آغاز كرده اند.
بررسي ها نشان مي دهد كه وقتي دماي آب هاي سطحي اقيانوس اطلس بالاتر است، توفان ها هم شديدترند. اما اطلاعات و آمارهاي مربوط به اين دماها تنها چند دهه – از زمان به كارگيري ماهواره براي بررسي اقيانوس ها – عمر دارند و مدل هاي رايانه اي تغيير اقليم هم نمي توانند تك رويدادهاي كوچك مقياسي مثل توفان ها را پيش بيني كنند. با اين حال، پيش بيني هاي اقليمي مي گويد كه دماي سطح اقيانوس ها تا 2100 چند درجه افزايش پيدا مي كند و اين يعني توفان هاي شديد و ويرانگر، پرتعدادتر خواهند شد. البته معلوم نيست كه اين توفان هاي شديدتر، گريبان خشكي را هم مي گيرد يا در درياها باقي مي ماند.
س: در باقيمانده اين فصل توفان، چشم به راه چه چيزهاي ديگري بايد بود؟
ج: فصل توفان هاي اقيانوس اطلس، اصولا تا نوامبر طول مي كشد و بنابراين طبيعت احتمالا چيزهاي ديگري هم در چنته دارد. امسال، تا اين لحظه 11 تندباد حاره اي در منطقه اتفاق افتاده كه 4 تا از آن ها به توفان (Hurricane) تبديل شده اند. آمار نهايي مي تواند به 20 تندباد شامل 10 توفان برسد.
س: سال آينده هم، آش و كاسه همين است؟
ج: جوليان همينگ، هواشناس مركز هواشناسي اكستر مي گويد: دليلي براي اين كه فكر كنيم اين اتفاق نخواهد افتاد وجود ندارد. در دهه گذشته، اين فعاليت هاي جوي، افزايش چشمگيري داشته است. رديابي و بررسي اين توفان ها و خارج كردن مردم از مناطق پرخطر، بهترين شيوه دفاعي باقي خواهد ماند.
مطمئنا همه توفان ها با اين شدت بر سر شهرهاي بزرگ خراب نخواهد شد. كاترينا احتمالا بدترين منطقه بعد از ميامي را براي نازل شدن انتخاب كرد. اما رويدادهاي اين دو هفته، بيدارباش خوبي خواهد بود. براي دولتي كه نيازهاي اوليه مردمش را در اولويت قرار نداده است.
منبع: نيوسانتيست

رايانه هاي كوانتومي مي آيند؟
001089.jpg
از دهه نود كه ايده ايجاد كامپيوترهايي كه با قوانين مكانيك كوانتومي كار مي كنند مطرح شد، تا امروز پيشرفت هاي شگرفي در اين زمينه رخ داده است. كامپيوتر هاي كوانتومي مي توانند انقلابي عظيم را در آينده تكنولوژي اطلاعات به وجود آورند. اما هر چند از لحاظ نظري پيشرفت هاي عظيمي در اين زمينه رخ داده، از لحاظ تجربي هنوز در اول راه هستيم و با قدم هاي كوچك به عملي شدن اين ايده نزديك مي شويم.
گروهي از فيزيك دانان دانشگاه ژنو سوئيس، توانسته اند گامي بزرگ در عملي كردن اين ايده بردارند، پيش از اين فيزيك داناني كه روي كامپيوتر هاي كوانتومي كار مي كردند، توانسته بودند، اطلاعات را در واحدهايي به نام بيت كوانتومي
(Q-bit) كه حالت هاي مختلف الكترون روي اتم است، ذخيره كنند. اما انتقال داده هاي كوانتومي، مشكلي بود كه اين گروه پژوهشي از ژنو توانسته اند بر آن فائق آيند.
براي ذخيره اطلاعات به صورت حالت هاي الكتروني روي اتم، از طول موج 800 نانومتر نور استفاده مي شد، در حالي كه اگر بخواهيم اطلاعات كوانتومي را با استفاده از فيبرنوري منتقل كنيم، بايد از طول موج 1300 نانومتر استفاده كرد. براي غلبه بر اين عدم ناسازگاري طول موج، اين گروه تحقيقاتي از يك بلور غيرخطي استفاده كرده اند. خاصيت اين بلور اين است كه فوتون هاي نور را كه با طول موج هاي مختلف به آن مي تابند، وادار به بر هم كنش با هم مي كند. به اين ترتيب، اين بلور نقش يك مبدل طول موج را بازي خواهد كرد.
منبع: نيوسانتيست

درمان ژنتيكي MS
001092.jpg
گروهي از محققين دانشكده پزشكي دانشگاه نيويورك، ژني را يافته اند كه روند توليد ميلين را كنترل مي  كند. ميلين يك تركيب چربي است كه نقش غلاف را براي سلول هاي عصبي بازي مي كند. وجود ميلين باعث حفظ پيام هاي عصبي در حال انتقال خواهد شد. در صورتي كه غلاف ميلين سلول هاي عصبي از بين برود، شخص به بيماري MS دچار مي شود.
در اين بيماري سلول هاي عصبي تخريب مي شوند. در بدن سلولي به نام شوان وجود دارد كه وظيفه آن توليد ميلين براي سلول هاي عصبي است. اين سلول توسط ژني به نام نوروگلوبين تحريك مي شود كه ميلين بسازد. بنابراين اگر بتوان با تحريك اين ژن سلول هاي شوان را مجبور به توليد ميلين كرد، امكان درمان بيماري هاي ناشي از تخريب سلول هاي عصبي مثل MS به وجود مي آيد. جالب است بدانيد كه ميلين، 50 درصد وزن مغز را تشكيل مي دهد.

لينوكس فارسي؛ همين فردا
001095.jpg
شوراي عالي اطلاع رساني كشور بودجه  طرح ملي لينوكس فارسي را افزايش داد. پيش از اين، شوراي عالي، تمامي بودجه  اين طرح را سه ميليارد و هفتصد ميليون ريال برآورد كرده بود، اما اكنون با تجديد نظر، بودجه  يازده پروژه اين طرح را به پنج ميليارد ريال رسانده است. اين يازده پروژه را مركز آي تي شريف در سال 1383 به مناقصه گذاشته و واگذار كرده بود.
به گزارش ايسنا، مدير پروژه  طرح ملي لينوكس فارسي، دكتر محمد خوانساري، گفته است اين پنج ميليارد ريال صرف تامين بودجه  يازده پروژه و نيز هزينه هاي نظارت و مديريت طرح ملي لينوكس مي شود. پيش پرداخت اين مبلغ را تا آخر شهريور ماه و بقيه را نيز تدريجا تا تير ماه سال آينده به مركز آي تي شريف خواهند داد.
در اين شرايط در سال آينده اغلب كارهاي طرح ملي لينوكس فارسي به اتمام مي رسد. گام بعدي در اين مسير، ايجاد زمينه  مناسب در كاربران بزرگ براي پذيرفتن لينوكس به جاي سيستم ، عامل هاي ديگر مانند ويندوز است. دكتر خوانساري و همكارانش اميدوارند با برگزاري اجلاس هايي كه در آن ها توانايي هاي لينوكس فارسي را به كاربران نشان مي دهند، اين گام را نيز به خوبي بردارند.

كوچك ترين هارد ديسك دنيا
001101.jpg
شركت تجهيزات الكترونيكي هيتاچي كه يكي از پيشگامان دنياي فن آوري اطلاعات است، موفق شده است كه يكي از كوچك ترين هارد ديسك هاي دنيا را بسازد. مايكرو درايو كه حدود 8 گيگا بايت ظرفيت دارد، تنها 5/2 سانتي متر قطر دارد كه در ميان محصولات مشابه، كاملا منحصربه فرد است. اين هارد ديسك ها كه بر روي mp3 پليرها و دوربين هاي ديجيتالي قرار مي گيرند، علاوه بر اندازه كوچك، 40درصد كمتر از انواع قبلي انرژي مصرف مي كنند. همچنين فن آوري ضدضربه خاصي بر روي آن ها كار شده است كه در صورت پرت شدن از ارتفاع يا شوك هاي شديد، هد دستگاه به طور خودكار از سطح سيلندرها فاصله مي گيرد و آسيب را به حداقل مي رساند.

موبايل پرسرعت به بازار آمد
نوع جديدي از موبايل هاي نسل سوم تا بهار آينده توسط شركت
T-mobile به بازارهاي چهار كشور اروپايي عرضه خواهد شد كه سرعت ارتباطات اينترنتي در آن ها بسيار افزايش يافته است. HSDPA نوع خاصي از موبايل هاي نسل سوم است كه امكان انتقال اطلاعات با پهناي وسيع باند را در اختيار كاربران قرار مي  دهد. اين امر به ويژه باعث خواهد شد كه تماشاي تلويزيون از طريق موبايل به سادگي و سرعت و با كيفيت بهتري نسبت به ساير موبايل هاي نسل سوم، امكان پذير باشد.
رنه اوبرمن، مدير اجرايي شركت آلماني تله كام ضمن اعلام اين خبر در نمايشگاه الكترونيك IFA در برلين، گفت كه اين سرويس از ماه مارس 2006 در كشورهاي آلمان، انگلستان، اتريش و هلند در اختيار كاربران قرار خواهد گرفت. تكنولوژي به كار رفته در HSDPA ديتا توربو نام دارد كه امكان مبادله اطلاعات را با سرعت 2/7 مگابايت در ثانيه فراهم مي آورد. در حال حاضر حداكثر ظرفيت خطوط DSL، يك مگابايت در ثانيه است.

مايكروسافت به فكركاربران!
001098.jpg
مايكروسافت در نسخه نهايي ويندوز ويستا از فن آوري جديدي استفاده خواهد كرد كه از ري استارت شدن هاي پي درپي كامپيوتر جلوگيري مي كند و در صورت ري استارت شدن كامپيوتر نيز كليه اطلاعات كاربر را ذخيره مي كند. در ويندوزهاي قبلي، پس از نصب هر نرم افزار، كامپيوتر به طور خودكار ري استارت مي شود. اين امر باعث مي شود كه برخي از اطلاعات ذخيره نشده، از دست برود. اما با استفاده از اين تكنولوژي كه Freeze Dry نام دارد، كاربر حتي پس از نصب نرم افزار نيز مجبور به ري استارت كردن كامپيوتر خود نخواهد بود .
نگارش نهايي ويندوز ويستا كه اين تكنولوژي بر روي آن نصب شده است، تا پايان سال 2006 به بازار مي آيد.

گوگل پرينت همچنان مي تازد
شركت گوگل كه قصد دارد بزرگ ترين كتابخانه اينترنتي دنيا را تأسيس كند، قصد دارد كتاب هاي غيرانگليسي را نيز به اين كتابخانه اضافه كند. سرويس جديد گوگل موسوم به گوگل پرينت از سال گذشته به راه افتاده است و در حال حاضر طراحان آن در حال اسكن كردن كتاب هاي چاپ شده در جهان هستند. قبلا ناشران آمريكايي، كانادايي و استراليايي در اين طرح شركت داشتند، ولي گوگل در حال مذاكره با ناشران فرانسوي، ايتاليايي، آلماني، هلندي و اسپانيايي است تا كتاب هاي اين زبان ها را نيز به كتابخانه بزرگ ديجيتالي خود اضافه كند.

ركود بازار كامپيوتر
بازار رايانه و قطعات جانبي معمولا بازار پررونقي بوده است و اين كه در شش ماه اول امسال رشد چنداني نكرده است تعجب انگيز است. دبير سنديكاي توليدكنندگان رايانه، علي معيني، در توضيح اين پديده گفته است، در اين مدت فن آوري تازه اي به بازار فروش رايانه نيامده و تنها بعضي قطعات جانبي و تجهيزات شبكه تغيير كرده اند كه اين براي ايجاد رونق در بازار كافي نيست. از سويي ديگر، قيمت قطعات نسبت به سال گذشته ثابت بوده است و تغيير در وضعيت سياسي كشور نيز باعث شده در اين مدت مناقصه هاي دولتي چنداني برگزار نشود. اما اكنون با رسيدن فصل پاييز مي توان اميدوار بود جوانان و دانش آموزان با خريد بيشتر به بازار رايانه رونق بدهند. هر چند مطابق پيش بيني معيني، حجم فروش رايانه و تجهيزات و سخت افزارهاي بانكي و پزشكي در نهايت در شش ماهه  دوم امسال به سه هزار ميليارد ريال خواهد رسيد كه تغيير چنداني نخواهد كرد.

|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    دانش انفورماتيك    |    بـورس    |    حوادث    |    خارجي    |
|   سياسي    |    داخلي    |    شهري    |    ورزش    |    يادداشت    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |