محدثه قيدي
آقاي مهندس چقدر پير شده ايد؟!
اين آغاز گفتگويي صريح با مردي است كه حداقل در دو سه ماه گذشته به واسطه ساعتها كار كارشناسي و جلسات بي وقفه در كنار سئوالات بي امان و مكرر خبرنگاران رسانه هاي گروهي، فشار افكار عمومي كه دامنه آن حتي به خارج از مرزها هم كشيده و رفته رفته تبديل به گوشه و كنايه و انتقادات تند حتي از جانب دوستان شد در عرض همين مدت كوتاه تبديل به مردي تكيده شد.
روند انتخاب دكتر محمدباقر قاليباف به عنوان شهردار تهران توسط مهندس مهدي چمران و همكارانش در شوراي اسلامي شهر تهران كه حالا بعد از گذشت حدود دو سال از عمر شوراي دوم شهر تهران اتفاقا پخته تر، باتجربه تر و مسلط تر به نظر مي رسند اين بار سخت تر، دشوارتر و سنگين تر سپري شد.
هر چه بود گذشت. فضاي پر تلاطم انتخاب چهارمين شهردار منتخب شوراي اسلامي شهر تهران رفته رفته به سمت آرامش پيش مي رود، شايد طرح اين پرسش از سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران درباره ميزان رضايت شوراييان از انتخاب آقاي قاليباف نسبت به آقاي احمدي نژاد كه هم اكنون از مديريت شهر تهران به رياست جمهوري ايران رسيده است از جمله همان پرسشهاي بي موقع و عجولانه اي باشد كه البته با پاسخ هوشمندانه اي مواجه شد مبني بر اينكه علي رغم احساساتي و عاطفي بودنم در اينگونه موارد منطقي عمل كردم و آرزو مي كنم گزينه جديد شوراي شهر همانند گزينه اول هم رضايت مردم و هم سربلندي شوراي شهر تهران را در پي داشته باشد.
با مهندس مهدي چمران رئيس و سخنگوي شوراي اسلامي شهر تهران در مورد دلايل، نحوه انتخاب، روند انتخاب و نحوه اطلاع رساني از جريان انتخاب مديريت جديد شهر تهران به صحبت نشستيم.
* آقاي چمران شما متهم هستيد كه در طول دو ماه گذشته و در جريان انتخاب شهردار جديد براي تهران شفافيت لازم را با رسانه هاي گروهي و مردم نداشتيد. جواب شما چيست؟
- اولا اتهام را قبول ندارم، اتهام جنبه حقوقي و قضايي دارد ضمن اينكه نمي دانم چه كسي مرا متهم كرده، هر كسي بوده بيايد من پاسخش را بدهم.
* مي توانيد من را به عنوان نماينده متهم كنندگان بپذيريد؟
- اتفاقا هر خبري لازم بود با صراحت و صداقت تمام به خبرنگاران اطلاع داديم منتهي دوستان خبرنگار يكسري سئوالات و مسايل را مطرح مي كردند كه شوراي شهر نمي خواست در جامعه مطرح شود. البته ما بعد از انتخاب آقاي قاليباف به سمت شهردار تهران اسامي همه كانديداها را اعلام و از آنها قدرداني كرديم اما خود شما شاهد بوديد چگونه براساس يكسري حدس و گمانه زنيها بدون كسب اطلاع دقيق سه بار، سه نفر به طور جداگانه از سوي رسانه ها به عنوان شهردار تهران مطرح شدند كه عواقبي داشت از جمله ناراحتي كساني كه اسامي آنها براساس منابع ناموثق بر سر زبانها افتاد.
* آقاي چمران اتفاقا به دليل طولاني شدن جريان انتخاب شهردار تهران و نبود اطلاعات موثق و كافي ،رسانه هاي گروهي و مردم كم حوصله شده بودند و جو شايعه دامن زده شده بود.
- اينكه ما با هر كس به عنوان كانديدا صحبت كنيم و وارد مشورت شويم بلافاصله اسم او را اعلام كنيم كه اطلاع رساني نيست ،نتيجه اي براي مردم نداشت ضمن اينكه براي خود كانديداها هم مشكل آفرين مي شد. شما مي دانيد اسامي افراد را به عنوان كانديداي سمت شهردار تهران در بوق و كرنا كردن و بعد در آن جايگاه قرار نگرفتن مشكلاتي را براي زندگي و آبروي آنها به وجود مي آورد ضمن اينكه ما با مردم مشكلي نداشتيم. مردم چه در نماز جمعه و چه در سطح شهر به محض اينكه ما را مي ديدند مي پرسيدند از شهردار جديد چه خبر؟ اما وقتي برايشان توضيح مي داديم قانع مي شدند و تشكر مي  كردند و تمام مي شد.
متأسفانه مسئول به وجود آمدن آن جو پر تنش صدا و سيما و دوستان مطبوعاتي بودند تا جايي كه حتي نمايندگان مجلس شوراي اسلامي هم دچار دغدغه خاطر شدند. اما من تأكيد كردم هر چقدر كه اوضاع بر ما سخت و دشوار شود كار را سمبل نكرده و دست از روش منطقي خودمان بر نخواهيم داشت.
* شوراي شهر در دو سال قبل و در شرايطي كه از حداقل تجربه در حوزه شهر و شهرداري برخوردار بود انتخاب شايسته اي چون آقاي احمدي نژاد را به موقع و با حداقل تنش برگزار مي كند اما چرا انتخاب شهردار جديد در شرايطي كه همه چيز فراهم تر به نظر مي رسد اينقدر سخت و جنجالي شد؟
- شوراي شهر آن موقع براي انتخاب آقاي احمدي نژاد سه ماه زمان صرف كرد يعني از روزي كه نتيجه انتخابات دور دوم شوراها روشن شد اولين بحث ما روش انتخاب شهردار تهران بود طوري كه حتي در ايام تعطيلات عيد نوروز هم اعضاي شوراي شهر به مرخصي نرفتند. گمان مي كنم آقاي احمدي نژاد از ميان حدود ۸۰ نفر و بعد از ساعتها بررسي، مصاحبه و جلسات فشرده اعضاء با كانديداها براي تصدي شهرداري تهران انتخاب شد و در دومين جلسه شوراي شهر بعد از انتخاب هيئت رئيسه رأي اعتماد گرفتند. بنابراين با وجودي كه ما در آن مقطع كاري جز انتخاب شهردار نداشتيم پروسه طولاني تري را نسبت به انتخاب آقاي قاليباف طي كرديم و اما سخت تر و حساستر شدن اين انتخاب به خاطر اين بود كه امروز شوراي شهر مي بايست در كنار جلسات عادي و گرفتاري هاي كاري فراوان شهردار را هم انتخاب مي كرد كسي كه در عين حال بتواند جايگزين مناسبي براي آقاي احمدي نژاد باشد.
* بدون اينكه قصد مقايسه آقاي قاليباف را با ساير كانديداهاي مطرح براي اين دوره مديريت شهري داشته باشيم مزيتهاي آقاي قاليباف را براي تصدي اين سمت در چه ديديد؟
- همه افرادي كه در نهايت مورد مشورت ما قرار گرفتند حدود ۸ نفر بودند و قاعدتا همه در حد و قواره اداره ابر شهر تهران، اما بالاخره بايد يك نفر انتخاب مي شد بنابراين سوابق، تجربيات، توان مديريتي، و قدرت تعامل آقاي قاليباف با ساير دستگاهها سبب شد كه ايشان را انتخاب كنيم.
آقاي قاليباف نظريات خاصي در مورد بهره گيري از امكانات شهر و افزودن به درآمدها بدون افزايش عوارض دارند
ما در شوراي شهر كوشيديم براي انتخاب شهردار دچار تعجيل نشويم و از روش منطقي خودمان
دست برنداريم
* آقاي قاليباف هنگام ارايه برنامه هاي خود در جمع اعضاي شوراي شهر صحبت از شايسته سالاري، شايسته پروري و شايسته گزيني براي اداره شهر داشتند اشاره به اين فاكتورها اين گمان را بوجود آورده كه شهردار جديد به دنبال ايجاد تغيير و تحولاتي در حوزه مديريت تحت امر خود باشد. در صورت تاييد اين حدس تغييرات را در چه حد و اندازه اي مي دانيد؟
- در اين فرصت محدود تغييرات را وسيع نمي دانم ضمن اينكه در اين باره صحبتهايي هم شده، قاعدتا وقتي چرخي مي چرخد و كار خود را انجام مي دهد صحيح آن است كه به دنبال سرعت بخشيدن به آن باشيم و مواظبت از اينكه كارها مسير خود را درست طي كند و به جلو برود. اما به هرحال عده اي از معاونين شهردار سابق از جمله آقاي دكتر سعيدلو معاون مالي اداري و سرپرست شهرداري كه الان معاون رئيس جمهورند يا آقاي مهندس هاشمي معاون امور مناطق شهرداري كه از مدتها قبل كناره گيري كردند، آقاي مهندس رحيم مشايي كه ايشان هم معاون رئيس جمهورند و مهندس پردلي معاون شهرسازي كه حدود دو ماه است بازنشسته شده اند خود به خود بايد جايگزين شوند و اينها تغيير قلمداد نمي شود ضمن اينكه از دوره آقاي احمدي نژاد سياست استفاده از نيروهاي جوان متخصص و توانمند در شهرداري دنبال مي شد كه اين روند همچون گذشته ادامه مي يابد.
* آقاي چمران شما در صحبتهايتان از فعل جمع استفاده مي كنيد آيا اين امر نشان دهنده همگامي، همفكري و هم رأيي شوراي شهر با شهردار جديد تهران است يا اينكه شما قايل به حق انتخاب و اتخاذ تصميم مستقل از جانب شهردار جديد نيستيد؟
- قاعدتا شوراي شهر نمي بايستي در كار گزينش ها و انتخابهاي شهردار تهران دخالتي كند اما بحث مشورت، همفكري و هماهنگي كردن كاملا ضروري است. در زمان آقاي احمدي نژاد همين هماهنگي ها بدون اين كه جنبه دخالتي داشته باشد وجود داشت. حق يك شهردار است كه بتواند خودش انتخاب كند حق او هم هست كه با شورا هماهنگ باشد تا مشكلي پيش نيايد.
* بحث هماهنگي شورا با شهردار جديد باتوجه به تعداد آراي منفي آقاي قاليباف چقدر قابل تصور است چون اعضاي شوراي شهر در جلسه علني كه با حضور خبرنگاران به اطلاع عموم رسيد حتي بعد از اينكه آقاي قاليباف برنامه ها و سياست هاي خود را ارايه كردند و به نگراني هاي برخي از اعضاء كه در قالب سئوال مطرح شده بود پاسخ دادند و قول و قرارها و اتمام حجت هايي براي رفع اين نگراني ها دادند باز هم در راي مجدد و در حضور خبرنگاران تعداد آراي مخالف تغيير نكرد.
- اين همان راي قبلي بود .درواقع ما فقط در اين جلسه قصدمان نشان دادن نحوه راي گيري به طور علني بود.
* يعني قرار نبود چيزي عوض شود؟
- ما مي دانستيم قطعاً همان ۸ راي موافق را خواهيم داشت.
* اما يك نفر از مخالفان راي ممتنع داد.
- حالا آن يك نفر بعداًتصميم گرفت راي قبلي را ندهد.
* پس اين طور نبود كه قرار بر عوض نشدن چيزي باشد.
- بله همه آزاد بودند.
* پافشاري ۶ نفر برسر مخالفت با شهردار جديد احتمال عدم همكاري و هماهنگي آنها با آقاي قاليباف در آينده را نمي دهد؟
- شورا يك مجموعه است و دوستان ما نشان دادند هر چقدر هم با كسي مخالف باشند بعد از انتخاب ديگر اختلافات را كنار مي گذارند كما اينكه ما هنگام انتخاب دكتر احمدي نژاد هم راي مخالف داشتيم اما همان مخالفان بعداً از بهترين همكاران ايشان شدند.
* نظر شما بر اين بود كه فردي با اكثريت قاطع به سمت شهردار تهران انتخاب شود؟
- بله. ولي اقناع جمعي بر روي يك فرد به زمان بيشتري نياز داشت اما به قول خود شما كم حوصلگي ها و عجله ها موجب شد وقتي براي اكثريت اعضاء يك نتيجه حاصل شد كار را تمام شده تلقي كنيم.
* روند انتخاب آقاي احمدي نژاد به عنوان شهردار تهران طولاني تر از روند انتخاب شهردار جديد بود
* دلايل انتخاب آقاي قاليباف سوابق، تجربه، توان مديريتي و قدرت تعامل با ساير دستگاهها بود
* اعضاي شوراي شهر نشان داده اند بعد از يك انتخاب ديگر اختلافات را كنار مي گذارند
* بعد از پخش سخنراني آقاي قاليباف شهردار تهران در جمع شوراي شهر عده اي سخنان ايشان را «آرماني» تعبير كردند. شهر پاك، شهر روان، شهر پويا، شهر سالم، كاهش فاصله فقير و غني و شهر الكترونيكي براي كسي كه حدود يك سال و نيم زمان براي مديريت شهر دارد شعار گونه به نظر نمي رسد؟
- هر فردي در هر مقطعي كه قصد ارايه برنامه براي اداره شهر تهران را داشته باشد قاعدتا بايد در همان چارچوب برنامه هاي ۸ ساله حركت كند نمي تواند چيزي متضاد و دگرگون با آن را ارايه دهد. آقاي قاليباف هم همان رئوس برنامه هايي را كه براي شهر تدوين شده و در دست اجراست را مي بايست اجرا كند .درهرحال ايشان وسط سال به عنوان شهردار انتخاب شد. درحالي كه بودجه بسته شد، برنامه ها مشخص و حتي ابلاغ شده و درحال اجراست بنابراين اگر خيلي شهردار خوبي باشد بايد همين برنامه ها را با سرعت بيشتر و كيفيت بهتر انجام دهد. ضمن اينكه ما دو روش داشتيم يكي اينكه كسي بيايد جزئيات برنامه ها را توضيح دهد كما اينكه بعضي از كانديداها يك كتابچه از جزئيات برنامه هاي خود ارايه دادند .راه دوم هم اين بود كه كليات را با نظريات اصلاحي خودشان درآميخته و روي كليات نظريات اصلاحي داشته باشند و از آن به اصلاحات جزئي برسند كه آقاي قاليباف اين كار را كرد، البته آرمانگرايي خودشان را هم دنبال كردند ولي به معني اين نيست كه آرمان ها در عرض يك يا دو سال عملي شود. در واقع كسي كه مسئول اين پست مي شود مي بايست برنامه و چشم انداز كارش را بلندمدت تنظيم و به گونه اي كار كند كه همان برنامه ها و آرمان ها در آينده هم بتواند اجرا شود كه البته اين خيلي ارزشمند است.
*مدير موفقي چون آقاي قاليباف را داريم، برنامه هايشان هم كه به تاييد رسيده حالا با كدام پشتوانه مالي در شرايطي كه براي ساخت يك كيلومتر بزرگراه ۳۵ ميليارد تومان هزينه لازم است اجراي برنامه هاي عمراني، فرهنگي، اجتماعي و... شدني است؟
- شوراي شهر امسال براي اجراي پروژه هاي عمراني شهرداري رقم ۸۰۰ ميليارد تومان را به تصويب رساند. در كنار آن ۱۵۰ ميليارد تومان پيش بيني مشاركت عمومي و ۱۵۰ ميليارد تومان هم وصول مطالبات شهرداري از دولت را داشتيم كه اگر تحقق يابد آن وقت اين رقم افزايش خواهد يافت و آقاي قاليباف هم بايد با اين رقم كارها را جلو ببرد و نحوه كنترل كيفيت و سرعت عمل نيز ازجمله مسايلي است كه توان مديريتي قوي مي طلبد.
* آيا منظورتان اين است كه اين رقم بودجه كافي است؟
- خير. نه تنها اين رقم را كافي نمي دانم بلكه براي انجام پروژه هاي عمران شهري تهران نيازمند ۵ برابر رقم اعلام شده در يكسال هستيم اما همه ماجرا اين نيست. به قول آقاي احمدي نژاد علاوه بر بودجه، نيازمند يكسري تصميمات شجاعانه براي شهر تهران هستيم ازجمله همين طرح خروج سازمان هاي غيرضرور از تهران كه به جد دنبال آن هستيم، آقاي قاليباف هم نظريات خاصي بابت بهره گيري از امكانات شهر و افزودن به درآمدها بدون افزايش عوارض را دارند. در واقع راه هاي كسب درآمد بدون فشار به مردم از طريق ارايه خدمات و امكانات به گروه هايي خاص و سرمايه گذاري و مشاركت عمومي كه اتفاقا در اين راستا درحال رايزني هايي هستيم.
* لابد تقويت سازمان سرمايه گذاري و مشاركت هاي مردمي شهر تهران يكي از اين موارد است.
- قطعا بايد تقويت شود.
* زمان شروع به كار آقاي قاليباف كي هست؟
- بازهم از آن دسته سئوال هاي كي و چه موقع كه در زمان معرفي شهردار امان ما را بريده بود. پاسخ به اين سئوال دست من نيست بايستي كارها مراحل اداري خود را در وزارت كشور طي كند.
* ممكن است حكم آقاي قاليباف از سوي وزارت كشور تاييد نشود؟
- خير، تاييد شده، ما تاكنون دو شوراي شهر داشتيم كه چهارتا شهردار تعيين كرده و همه حكم گرفتند.
عكس ها :عليرضا بني علي
محمد كربلايي احمد