سهيل گودرزي
در زمان كنوني كه علم الكترونيك و كامپيوتر روز به روز در حالا پيشرفت است ، با دستيابي بشر به فن آوري هاي جديد، فاصله روياها تا واقعيت بسيار كم شده است، تا جايي كه بسياري از وسايلي كه شايد از ديدگاه يك نسل قبل، خيالي به نظر مي رسيدند واقعا ساخته شده اند.
دانشمندان اين روزها با تكيه بر اين پيشرفت ها موفق به ساخت وسايلي همچون شمشيرهاي نوري شده اند كه مي توانند با تيغه فوق العاده تيزي از نور، تقريبا هر شئي را در كمتر از چند دهم ثانيه ببرند. آنها حتي قادر هستند آزمايشگاه هاي بسيار بسيار كوچكي را در رگ هاي انسان كار بگذارند تا ميزان قندخون را اندازه بگيرد و در صورت لزوم انسولين تزريق كند.
نانو تكنولوژي فن آوري جديدي است كه كاربردهاي وسيعي در بسياري از زمينه ها و علوم متفاوت دارد به طوري كه حتي باعث ايجاد دگرگوني هايي در پزشكي، صنعت و علوم زيست محيطي مي شود و به طور كلي مي تواند دنيا را به سوي كاميابي  پيش ببرد.
در اين مقاله به بيان مختصري از اساس نانوتكنولوژي، تاريخچه آن، چگونگي رواجش ظرف چند دهه آينده، كاربرد و تاثيراتش بر ساير علوم و صنايع و همچنين چگونگي آماده سازي جامعه جهاني براي مواجهه با اين تحول، پرداخته شده است.
دانشمندان از شروع تفكرات جديد علمي در يونان، مدت ها براي پي بردن به اندازه هاي اتم و مولكول بحث كرده اند. در سال 1905، اينشتين
- با استفاده از نتايج تجربي ضريب پراكندگي مولكول هاي قند در آب كه توسط گراهام به دست آمده بود- اندازه مولكول قند را محاسبه كرد و به پاسخ 99nm/ه۰(يا به طور تقريبي يك نانومتر) رسيد.
يك نانومتر برابر با يك ميلياردم متر است. در يك مقايسه ساده مي توان گفت: يك متر در مقابل يك نانومتر مانند يك تومان در مقابل يك ميليارد تومان است.
نانو تكنولوژي پيوندي است بين علم مواد، شيمي و ساير علوم مهندسي كه عبارت است از توليد مولكولي يا ساخت اشيا به صورت اتم به اتم و مولكول به مولكول توسط روبات برنامه ريزي شده اي كه خود در مقياس نانومتر است.
اقداماتي در دست اجراست تا دستگاه هايي ساخته شوند كه تقريبا بدون هزينه، اتم ها را به صورت مجزا در كنار هم قرار بدهند يا آنها را دستكاري كنند. هدف اين دستگاه ها درست مثل همانندسازي اتم هاي خاك، هوا و آب در طبيعت است(اصولا طبيعت ميليون ها سال است كه صاحب نانوتكنولوژي است). هدف نانوتكنولوژي ساخت اشيا به صورت اتم به اتم ومولكول به مولكول با يك رويكرد از پايين به بالاست و اين همان راهي است كه طبيعت ميليون ها سال است مي پيمايد.
اگر بشر بتواند به اتم ها بگويد كه چطور خودشان را مرتب كرده و چگونه رفتار كنند، بسياري از خواص يك ماده قابل كنترل مي شود، مثال اين موضوع ايجاد تغيير در ترتيب قرار گرفتن اتم هاي كربن در زغال سنگ است كه موجب پديد آمدن الماس مي شود.
بنابراين خواصي مانند رنگ، استحكام و شكنندگي در سطوح اتمي براي ما قابل تعيين خواهند بود ، مثلا اگر بتوانيم يك آجر را اتم به اتم بسازيم، مولكول هايش را مي توانيم طوري تعليم دهيم كه هنگامي كه در آن شكافي ايجاد مي شود، خودشان آن را تعمير كنند يا اينكه با كم و زياد كردن تخلخل شان خود را با شرايط رطوبتي هوا وفق دهند.
با نانو تكنولوژي، ساختن اتوماتيك محصولات، بدون نيروي كارسنتي، ميسر مي شود يعني ما قادر خواهيم بود با دستور دادن به كامپيوتر همه چيز بسازيم و بازده پيش بيني شده از تسلط بر اين تكنولوژي بسيار فراتر از موفقيت هايي است كه تاكنون بشر به آنها نايل شده است.
برخي قابليت هاي محتمل تكنيكي نانوتكنولوژي عبارتند از:
۱) ساخت محصولات خود اسمبل.
۲) ساخت كامپيوترهايي با سرعت ميلياردها برابر كامپيوترهاي امروزي .
۳) اختراعات بسيار جديدي كه امروزه ناممكن است.
۴) سفرهاي فضايي امن و مقرون به صرفه.
۵) ختم تقريبي بيماري ها، سالخوردگي و كاهش مرگ ومير.
۶) امكان دستيابي به تحصيلات عالي براي همه كودكان دنيا.
۷) احياي مجدد بسياري از حيوانات و گياهان منقرض شده.
تصور كنيد كه قادر باشيد با نوشيدن دارويي كه در آب ميوه مورد علاقه تان حل شده است سرطان را معالجه كنيد يا يك ابر كامپيوتر را در نظر بگيريد كه به اندازه يك سلول انسان است!
با خارج شدن اين علم از تئوري و عملي شدن آن، ما شاهد تحول چشمگيري در همه زمينه هاي زندگي خواهيم بود، كالاهاي مصرفي به وفور يافت شده، ارزان، شيك و بادوام تر خواهند شد. علوم دارويي يك جهش سريع و كوانتومي به جلو خواهند كرد، سفرهاي فضايي و همانندسازي، امن و مقرون به صرفه خواهد شد و...
اثرات نانوتكنولوژي بر ساير علوم و فنون
علم الكترونيك: يكي از كابردهاي نانوتكنولوژي در الكترونيك استفاده از اين فن آوري در ساخت مدارهاي مجتمع (ICها) است.
اولين IC در سال 1959 ساخته شده است و از آن سال تاكنون، تعداد ترانزيستورهايي كه روي يك چيپ خام ساخته شده اند هر 18ماه دوبرابر شده است كه اين قضيه به قانون مور معروف است.
قانون مور، خود نشان دهنده اهميت مدارهاي مجتمع در علم الكترونيك است، مسلما ICها يكي از اساسي ترين ماشين هاي اقتصادي امروز در توليد محصولات مختلف هستند و الكترونيك مبتني بر مدارهاي مجتمع در چند دهه اخير صنايع را دچار تحولي عظيم كرده و اثرات فراگيري داشته است.
در واقع رمز افزايش روند استفاده از ICها، همان مقياس كوچك آنهاست كه با نايل شدن به فن آوري نانو، مي توان هرچه بيشتر به اين مهم دست يافت.
امروزه انواع گيت هاي منطقي، فليپ  فلاپ ها، ثبات ها و پردازنده ها با گيت هاي cmos طراحي مي شوند. از نظر حاشيه نويز، گيت هاي cmos مشخصات بهتري نسبت به TTL دارند، چون در آنها ولتاژ بين صفر تا 30 درصد منبع تغذيه به عنوان منطق صفر و ولتاژ بين 70درصد تا 100 درصد منبع تغذيه به عنوان منطق يك در نظر گرفته مي شود.
فروش نيمه هادي ها در بازار ايالت متحده در سال 1999 به 77 ميليارد دلار رسيد كه در آن موقع طول يك گيت cmos برابر 180 نانومتر بود. پيش بيني مي شود زماني كه به تكنولوژي جديدي دست يابيم كه طول يك گيت cmos را به 45 نانومتر برسانيم، اين فروش به بيش از 300 ميليارد دلار يعني چهار برابر رقم فوق خواهد رسيد.
همچنين قيمت هر سانتي مترمربع سيليكون در سال 1999 برابر 5/3 دلار بود و پيش بيني مي شود با نرخ افزايش بسيار كم، اين قيمت در سال 2014 به۵ دلار برسد، قيمت تمام شده هر ترانزيستور در سال 99 برابر 10 ميكروسنت بوده كه در صورت دستيابي به تكنولوژي لازم با وجود افزايش قيمت سيليكون، شاهد كاهشي 18 درصدي در هر سال براي قيمت ترانزيستورها خواهيم بود، طبق اين برآورد، در سال 2014 قيمت هر ترانزيستور به
۵ /0 ميكروسنت خواهد رسيد كه اين رقم معادل يك بيستم قيمت آن در 15 سال قبل است.
كاربرد ديگر نانوتكنولوژي در صنعت الكترونيك و كامپيوتر، استفاده از آن در تهيه حافظه هاي مغناطيسي است كه منجر به هزاران برابر شدن ظرفيت حافظه مي شود. IBM در اين زمينه تحقيقات و بررسي هاي زيادي انجام داده است و در نظر دارد ظرف چند سال آينده در هارد ديسك هاي كامپيوتر از آنها استفاده كند. با اثرگذاري نانوتكنولوژي بر الكترونيك، ذرات حاوي اطلاعات قادر خواهند بود بيشترين حد ممكن از اطلاعات را ذخيره كنند و حتي شايد بتوانند آنها را پردازش كنند و پيش بيني مي شود كه حتي ساده ترين توليدات بشر، پيچيدگي ها و قابليت هاي ذخيره اطلاعات و حتي پردازش آنها را داشته باشد.
اما اثرات مثبت نانوالكترونيك به همين جا ختم نمي شود، با ادامه روند پيشرفت عملكرد و بهبود قيمت IC ها، در آينده ما هر چه را توليد يا استفاده مي كنيم داراي برخي عملكردهاي الكترونيكي خواهد بود. به عنوان نمونه اجسام شامل قابليت خودمكان يابي خواهند بود؛ مثلا كليد، ساعت، حلقه و ديگر وسايلتان مي توانند برايتان به وسيله
(GPS (Global positioning system پيغام بفرستند كه كجا هستند! تصور كنيد در اين صورت چه مقدار از ميزان گم شدن اشيا يا دزديده شدن آنها كاسته خواهد شد!؟
پزشكي و داروسازي: در مقياس نانو مي توان ابزارهايي را توليد كرد كه دما، فشار يا پارامترهاي شيميايي بدن را حس كنند و اندازه بگيرند، اكنون ايده هاي بسيار جالبي براي استفاده از ريزتراشه ها در بدن وجود دارد كه مثلا محل يك تومور را كشف كنند و با فرستادن ذرات نانو
(در رنج 50nm 100nm) به داخل تومورها داروي مورد نظر به آنها تزريق شود، چرا كه مواد بزرگتر از اين رنج نمي توانند به داخل تومورها راه يابند.
سيستم عصبي بر اساس ضربان هاي الكتريكي كه با اتصالات سيناپسي توليد مي شوند عمل مي كند، حالا ممكن است در اثر يك تصادف، بيماري، نقص يا كمبود، به عملكرد اين سيگنال هاي الكتريكي بين مغز و ديگر ارگان هاي بدن خدشه وارد شود، در چنين حالتي نيز نانوتكنولوژي به كمك ما خواهد آمد، فرض كنيد آسيبي در ستون فقرات وجود داشته باشد و سيگنال ها ديگر نتوانند از قسمت هاي آسيب ديده عبور كنند، در اين صورت يك ريزتراشه مي تواند سيگنال هاي الكتريكي عصبي را دريافت كند، آن را از محل آسيب ديده عبور دهد و سپس يك ريزتراشه ديگر سيگنال  برگشتي را به سيستم عصبي بدن پيوند بدهد.
به كمك نشانه گذاري هاي نانو 
(Nano Markers) مي توان سلول هاي سرطاني را در مراحل اوليه تكثيرشان كه فقط تعداد بسيار كمي از سلول ها آسيب ديده اند، كشف كرد.
همچنين با افزايش قدرت جذب و چسبندگي مواد دارويي روي اعضاي بيمار، مي توان قدرت اثربخشي و دوام دارو را افزايش داد. محققان درسال 1994 توانستند 45 درصد از داروهاي حاصل از مشتقات پلي اتيلن گليكول را به صورت ذرات نانو (بسيار ريز) درآورند و تحقيقات بيشتر در اين زمينه ادامه دارد. تصور كنيد كه موفقيت اين احتمالات تا چه حد مي تواند در سلامتي انسان موثر باشد.
صنايع شيميايي : از محصولات بسيار مهم صنايع شيميايي كه به كمك فن آوري نانو به دست آمده است نانوتيوب هاي كربني است كه بسيار قوي تر و مستحكم تر از فولاد هستند، وزن آنها بسيار سبك تر از فولاد است و هادي جريان الكتريسيته نيز هستند. نانوتيوب هاي كربني و ديگر نانو پليمرها در بسياري از صنايع كاربرد دارند،  به طور مثال يكي از مطالبات و آرزوهاي سازندگان اتومبيل، جايگزيني پلاستيك به جاي فلز براي كاهش وزن خودروست، به طوري كه پلاستيك جايگزين شده،  استحكام فلز را نيز داشته باشد. با توجه به استحكام زياد و وزن كم اين نانوپليمرها، انتظار مي رود بزودي استفاده از آنها در صنايع خودروسازي گسترش پيدا كند. از ديگر تاثيرات نانوتكنولوژي بر صنايع شيميايي، توليد كاتاليزور هاي ساختار نانوست كه موجب تسهيل اعجاب انگيز واكنش هاي شيميايي و بي خطر شدن آنها مي شود.  
پيش بيني ها و دورانديشي هاي لازم
مسلما با حضور نانوتكنولوژي در طول دهه آينده شاهد صعود و سقوط تعدادي از صنايع خواهيم بود، ظهور اين فن آوري موجب تقسيم منابع مالي و گسترش آن خواهد شد كه اين موضوع ممكن است ناخرسندي عده اي را به همراه داشته باشد.
خيلي ها براي مواجه شدن با چنين تحولي نگران هستند؛ برخي معتقدند كه مشكلات زيادي در راه است كه بازار، قادر به فائق آمدن بر آن نخواهد بود، چرا كه نانوتكنولوژي ممكن است مانند تندبادي موجب تخريب و از كار افتادن تمامي علوم و فنون قديمي شود، اما واقعيت، اينگونه نيست. مسئله اساسي، درك صحيح تغييرات و وفق دادن خود با شرايط جديد است كه نبايد از آن واهمه اي داشت و برعكس بايد خشنود و اميدوار بود.
موسسه Global future كه اكنون بيش از 15 سال است در سانفرانسيسكو به فعاليت هاي آماري، تحقيقاتي و پيش بيني هاي علمي مي پردازد، يك بررسي خصوصي جهت آگاهي و آمادگي عمومي در رابطه با اثرات نانوتكنولوژي روي اقتصاد و تجارت جهاني انجام داده است. اين موسسه با توجه به ماحصل اين تحقيقات، ظهور يك شانس بزرگ براي آينده جهان را پيش بيني كرده است. به طور كلي سه نوع سناريوي اقتصادي- اجتماعي در مواجهه جامعه جهاني با نانوتكنولوژي، بين سالهاي 2020 تا 2050 ميلادي پيش بيني شده است.
در سناريوي اول كه به اختصار از آن با عنوان دنياي جديد و روشن ياد مي كنند، نانوتكنولوژي به طور همه گير در اجتماع و اقتصاد، تكامل پيدا مي كند و توليدات، افزايش چشمگيري خواهند داشت. با رشد اقتصادي، بيكاري اندك و فضاي مناسب سرمايه گذاري روبه رو خواهيم شد و بشر دچار تحولات مثبت و مفيدي خواهد شد.
عنوان اختصاري سناريوي دوم در جست وجوي هدف است كه در آن، نانوتكنولوژي نه به طور كامل بلكه فقط در قسمتي از اقتصاد و آن هم به علت عدم آمادگي كافي، تاثير مي گذارد. در اين حالت، جامعه فاقد يك بسيج كامل ملي براي طراحي و بهره وري از نانوتكنولوژي خواهد بود كه نتيجه آن، از دست دادن قسمتي از صنايع كليدي و فضاي نسبتا مشكوك اقتصادي خواهد شد.
در سناريوي سوم يا جاده پردست انداز ، عدم آمادگي فراگير و جامع براي اعمال تكنيك هاي اين فن آوري، باعث كند شدن رشد صنايع خواهد شد كه منجر به افزايش تعداد بيكاران، ايجاد هرج ومرج در صنعت، كمبود سرمايه گذاري و... مي شود. حالا تصميم با ماست كه آيا خواهان يك دنياي پرقدرت هستيم يا مايليم همچنان دريك جاده خاكي و پردست انداز تلاش و زندگي كنيم. ما بايد، بالا بردن آمادگي پذيرش نانو را در خود و سايرين به عنوان يك مسئوليت اجتماعي بپذيريم و آن را قسمتي از خط مشي اجتماعي خود بدانيم و جرات برخورد با تغييرات حاصله را داشته باشيم. همه بايد دست به دست هم بدهند تا اجتماع به سطح آمادگي مطلوبي برسد و شرايط سريع تري براي تبديل شدن هرچه بيشتر نانوتكنولوژي از حالت تئوري به عمل، مهيا شود و اين كار، هماهنگي بين آزمايشگاه هاي تحقيقاتي و دانشمندان، صاحبان صنايع و از همه مهمتر، پشتيباني و حمايت دولت ها را مطالبه مي كند.

فن آوري نانو در يك نگاه
نانوتكنولوژي، فن آوري و علم اساسي و برنامه ريزي شده اي است كه اگر چه فعلا در حد تئوري است،  اما حتي اگر قسمت كمي از پيش بيني هاي در نظر گرفته شده از آن هم عملي شود، مطمئنا دنيا را متحول خواهد كرد.
با دستيابي به اين فن آوري در سال 2020 ميلادي، دسترسي به تمامي سابقه ژنتيكي هر فرد از يك آزمايش خون ساده، آسان تر خواهد بود. تصور كنيد اين موضوع چه اطلاعات جالب و مفيدي به پزشكان جهت تشخيص بيماري و مداواي بيماران مي دهد!
بهاي كامپيوترها كه ميلياردها برابر، سريع تر از كامپيوترهاي امروزي هستند، از قيمت يك ساعت مچي ارزان تر خواهد شد و قيمت داروها حداقل تا 70 درصد تقليل مي يابد.
بين بشر و ماشين ها و دستگاه ها، پيوندي جالب برقرار مي شود؛ به طوري كه دستگاه هاي 20 سال آينده مي توانند با انسان محاوره داشته و هماهنگ باشند. در سال 2020 ميلادي، ظرفيت اطلاعاتي كوچكترين سيستم الكترونيكي به اندازه گنجايش مغز انسان خواهد شد.
روزي را تجسم كنيد كه بشر به قابليت حضور دورادور (telepresence) دست يابد؛ در اين صورت، ديدن يك بازي فوتبال از منزل نه تنها درست مانند حضور در جايگاه استاديوم خواهد بود، بلكه عينا احساس حضوري مثل داور يا بازيكن در زمين فوتبال خواهيم داشت يا مثلا مي توانيم احساس عيني پرواز بر فراز مريخ يا پايين رفتن از دهانه يك آتشفشان را از منزل يا محل كار خود تجربه كنيم.

عرب نيوز
روزنامه عرب نيوز خبر اول خود را به شهادت رهبر شاخه نظامي جهاد اسلامي در جنوب نوار غزه اختصاص داد. در پي برخورد دو راكت به خودرو محمد الشيخ الخليل، اين رهبر جهاد اسلامي به همراه يكي از محافظانش به شهادت رسيد. اين دو راكت از سرزمين هاي اشغالي و در پي آغاز عمليات ددمنشانه رژيم صهيونيستي عليه ملت فلسطين پرتاب شده بود. مقامات امنيتي فلسطين نيز ضمن تاييد خبر شهادت رهبر جهاد اسلامي، اعلام كردند كه هلي كوپتر هاي رژيم صهيونيستي چندين راكت  را به سوي اهدافي در شهرهاي غزه و خان يونس شليك كردند.
روزنامه ديلي استار
روزنامه ديلي استار موضوع انفجار بمب در خودرو يك روزنامه نگار لبناني را براي عنوان عكس و خبر اول خود برگزيد. وقوع اين حادثه در خودرو يك روزنامه نگار لبناني به قطع دست و پاي چپ او انجاميده است. گفته مي شود اين روزنامه نگار كه مجري اخبار بنگاه سخن پراكني لبنان
ال.بي.سي است، در شراط وخيمي قرار دارد. اميل لحود، رئيس جمهوري لبنان و فواد سينيوره، نخست وزير اين كشور نيز بمب گذاري اخير در بيروت را محكوم كرده اند.
سان
روزنامه سان نيز مانند بسياري از روزنامه هاي انگليسي زبان، خبر اول خود را به وقايع پس از توفان ريتا اختصاص داده است. به نوشته اين روزنامه، مردم ايالت هاي تگزاس و لوئيزيانا در جنوب آمريكا ارزيابي ميزان خسارات تندباد ريتا را آغاز كرده اند.
شدت اين توفان كمتر از تند باد كاترينا بود، اما با وجود اين، خطي از خسارت و سيلاب به دنبال خود به جاي گذاشته است. فقط مرز دو ايالت تحت تاثير بيشترين آسيب ها بوده است.
اوي
روزنامه اسپانيايي زبان اوي (امروز) برخلاف اكثر روزنامه هاي جهان، يك تيتر ورزشي را براي عنوان خبر اول خود برگزيده است. اين روزنامه
اسپانيايي زبان در گزارشي جامع، پيروزي فرناندو آلونسو در مسابقات اتومبيلراني فرمول يك جايزه بزرگ برزيل را مورد بررسي قرار داده است. فرناندو آلو نسو اسپانيايي در پي كسب اين پيروزي كه سومين پيروزي وي در سال جاري ميلادي تلقي مي شود، عنوان قهرمان جهان را از آن خود كرد.
اين در حاليست كه مايكل شوماخر قهرمان پيشين جهان طي سال جاري نتوانسته است مقام در خور توجهي را از آن خود كند.

در اين شماره دو پزشك از دو طيف متفاوت از پزشكان  ايران را به شما معرفي خواهيم كرد كه هر دو طيف از نوآوران به شمار مي  روند؛ طيف اول، پزشكاني هستند كه در ابتدا، طب اسلامي را براي جهانيان به صورت علمي  عرضه كردند و طيف دوم پزشكاني هستند كه طب را  از دنياي مدرن براي ايرانيان به ارمغان آوردند.
احمد الحسيني جرجاني
جرجاني بزرگترين پزشك قرن ششم و كسي است كه به قول بيهقي، علم طب و ساير علوم را با تصانيف خود احيا كرد. مدتي از عمر اين استاد در خراسان و چندي در خوارزم در خدمت قطب الدين محمد و پسرش اتسز خوارزمشاه گذشت. ولادت او به سال 434 هجري قمري در جرجان اتفاق افتاد.
نام واقعي او اسماعيل بود. او در علوم مختلف مهارت داشت. علم حديث را از امام ابوالقاسم قشيري فراگرفت و علم طب را از ابن ابي صادق آموخت. اهميت وي در طب از دو جهت است؛ اول آنكه او بعد از ابن سينا نخستين كسي است كه در آثار خود همه مباحث علم طب را چنان كه قدما مي انديشيده اند با تحقيقات و مطالعات جديد مورد مطالعه قرار داد و ديگر از آن باب كه مهمترين آثار طبي را در زبان پارسي پديد آورد و جميع مطالب مربوط به علم پزشكي را در آن كتب مورد بحث و تحقيق قرار داد و بسياري از اصطلاحات پارسي را در اين علم كه تا آن زمان وجود داشت و ممكن بود از بين برود در كتاب خويش گردآورد. مهمترين اثر او ذخيره خوارزمشاهي نام دارد كه به سال 504 هجري قمري به نام قطب الدين محمد بن  انوشتكين خوارزمشاه به فارسي نوشته شده و از زمان تاليف به بعد، همواره جزو اركان كتب طبي شمرده مي شده است. سيد اسماعيل در اواخر عمر، اين كتاب را به عربي ترجمه كرد. ساير آثار اين پزشك نامي عبارتند از: خفي  علايي،
الطب الملوكي، ذخيره، اغراض، يادگار، وصيت نامه، تدبير يوم  و ليله.
سيد اسماعيل جرجاني در سال 531 هجري قمري در مرو وفات يافت.
استاد دكتر محمد قريب
استاد دكتر محمد قريب مرد مسلمان متعهدي بود كه همه عمر پربار خويش را با اين دو صفت گذراند. اعتقادات ديني وي كه از پرورش صحيح در خانواده اي متدين ريشه گرفته بود، نه تنها با جواني وسفر فرنگ وغور وتفحص درفرهنگ وتمدن غرب كاستي نيافت ، كه روزبه روز برعمق وظرافت آن افزوده شد.
آنچه دكترمحمد قريب را شاخص  كرد هوش سرشار، علاقه به فراگيري ، قدرت كارواستقامت در مقابل مشكلات بود.
كلاس درس استاد كه تقريبا هميشه بر بالين بيمار بود ، درنوع خود مكتبي از پيشرفته ترين روش هاي علمي  جديد به شمار مي  رفت . استاد، شاگرد را در برابر بيمار و مسائل وي قرار مي داد،وي را به تفكر و تعقل و سخن گفتن وامي داشت وسپس راهنمايي مي كرد.
دكتر محمد قريب به سال 1288 در تهران در خانواده اي اصيل ومذهبي به دنيا آمد. پدرش مرحوم علي اصغر از مردم گركان بود . دوران ابتدايي را در دبستان سيروس ومتوسطه را در دارالفنون گذراند.
درسال 1306 با اولين گروه دانشجويان ايراني براي تحصيل دررشته پزشكي به فرانسه رفت ودر محضر استادان مشهور زمان به تحصيل طب پرداخت. او نخستين ايراني بود كه در كنكور انترناي پاريس موفق شد ودر رشته هاي اطفال وپوست به ادامه تحصيل پرداخت.رساله دكتري خود را تحت عنوان وقفه تنفسي شيرخواران با درجه بسيار خوب گذراند و درسال 1317 به ميهن مراجعت كرد.
در سال 1315 با دوشيزه زهرا قريب ، دختر مرحوم آقا ميرزا عبدالعظيم خان قريب ازدواج كرد ونتيجه اين پيوند مبارك دو پسرودو دختر است؛ پسران ايشان به پزشكي اشتغال دارند.استاد در سال 1319 شروع به تدريس در دانشكده پزشكي تهران كرد.
دكتر محمد قريب ابتدا در بيمارستان رازي وسپس در بخش كودكان بيمارستان هزار تختخوابي شروع به فعاليت كرد. در سال 1347 بعد از پايان ساختمان مركز طبي كودكان كه توسط ا يشان ومرحوم دكتر حسن اهري پايه گذاري شده بود، به ادامه فعاليت در اين مركز پرداخت. درسال 1319 كتاب بيماري هاي اطفال را به رشته تحرير در آورد و در سال 1335 به تجديد نظر و چاپ مجدد آن مبادرت كرد . وي به اتفاق مرحوم دكتر حسن اهري دو جلد كتاب به نام مشكلات طب كودكان تاليف كرد كه بسيار جالب و آموزنده است.
ايشان پايه گذار انجمن پزشكان كودكان ايران است و سالها مقام پيشكسوتي ورياست انجمن را بر عهده داشت. در جامعه بين المللي اطباء اطفال از افراد سرشناس بود و يك بار نيز به عضويت هيات رئيسه آن انتخاب شد.
مرحوم دكترقريب سفرهاي متعددي به نقاط مختلف گيتي كرد، ولي بارها اذعان مي كرد كه هرگز به اندازه سفر حج و لحظات لبيك از ساعات زندگي خود لذت نبرده است؛ اين سعادت دوبار نصيب وي شد.
سالهاي آخرعمراستاد بهترين درس براي شاگردانش بود. بيماري كشنده سرطان براي مردي كه خود همه چيز را مي دانست، هرگز وي را ازراه راست ادامه تدريس ، معاينه بيماران وكمك به درماندگان باز نداشت.  ايمان وي به خدا در آن ايام واضح تر شد؛
حتي در بستر بيماري درآخرين روزهاي حيات لحظه اي دم از شكر خالق فرو نبست. دكتر قريب تنها چند روزي ازدرس و بحث باز ماند.
استاد در اول بهمن 1353 در سن 65 سالگي در حالي كه پرتو وجودش به ياران و درماندگان، روشني مي داد به سراي باقي شتافت.