يكشنبه ۲۲ آبان ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۸۴۸ - Nov 13, 2005
كشف آثار ديگر ويروس اچ آي وي
ايدز مغز را هم از كار مي اندازد
عكس هاي سه بعدي نشان مي دهند كه ويروس ايدز نه تنها قدرت دفاعي طبيعي بدن را از كار مي اندازد، بلكه به مغز هم صدمه مي زند
007410.jpg
007425.jpg
گروه دانش و فناوري ـ زهرا بخشي: اسكن هاي سه بعدي نشان داده  اند كه ويروس اچ آي وي نه تنها قدرت دفاعي طبيعي بدن را از كار مي اندازد، بلكه به مغز نيز صدمه مي زند. عكس هاي ام آر آي كه توسط يك گروه آمريكايي گرفته شده اند، نشان مي دهند كه بيش از 40 درصد افراد مبتلا به ايدز علائم عصبي دارند. در مقايسه با افراد سالم، مغز افراد مبتلا به اين ويروس 15 درصد نازك تر است.
متخصصان ايدز مي گويند كه بايد مطالعات بيشتري در مورد استفاده از داروهاي حفاظتي عصبي انجام شود، چرا كه اين داروها مي توانند در هنگام استفاده همزمان با داروهاي ضد اچ آي وي اثر معكوس نشان دهند. با پيشرفت داروهاي اچ آي وي، بيماران مبتلا به اين ويروس طولاني تر زندگي مي كنند. با اين حال مطالعات نشان داده اند كه از هر 5 نفر مبتلا به اين بيماري، حداقل 2 نفر دچار صدمات ذهني شامل نقصان هاي ناچيز تا زوال عقلي مي شوند. با اين كه محققان، آگاهي كامل از اين بيماري و مشكل ذهني ايجاد شده توسط آن را دارند، اما هنوز چگونگي آسيب رساندن اين ويروس ها به مغز را نشناخته اند.
نازك شدن مغز
دكتر پل تامسون از دانشگاه كاليفرنيا همراه همكارانش از دانشگاه پيتوبرگ از يك ام آر آي سه  بعدي قوي براي عكس برداري از مغز 26 بيمار مبتلا به ايدز استفاده كرده تا ببينند درون مغز آن ها چه مي گذرد. در مقايسه با 14 فرد سالم تحت كنترل، مغز بيماران مبتلا به ايدز، چه با استفاده از داروهاي حفاظتي عصبي و چه بدون آن ها، 10 تا 15 درصد نازك   تر است. اين ضايعه بافتي درست عكس آن چيزي كه در بيماري هاي ذهني مانند آلزايمر ديده شده بود، است و به نظر مي رسد كه شديدا در ارتباط با چگونگي پيشرفت ايدز و درصد سلامت سيستم دفاعي بدن است.
محققان مي گويند كه امروزه حدود چهل ميليون بيمار مبتلا به ايدز در سراسر دنيا زندگي مي كنند. براي نشان دادن دقيق نقصان هاي مغزي و اندازه گيري تأثير مثبت درمان هاي عصبي از مغز بايد عكس هاي بيشتري گرفته شود. آن ها چگونگي تأثير ايدز بر روي مغز را بررسي كرده و سعي در شناخت تغييرات اوليه در بيماران مبتلا به ايدز دارند تا بتوانند به طور دقيق اعلام كنند كه آيا مي توان از داروهاي حفاظتي عصبي براي اين بيماران استفاده كرد يا نه.
راد واتسون مي گويد: ما نمي دانيم كه آيا فقط بيماران ايدزي مبتلا به بيماري هاي ذهني مربوط به ايدز مي شوند يا بيماري هاي ديگر نيز مي توانند بر روي مغز تأثير گذارند. اين پژوهش كه هر گونه زوال عقلي را نشان مي دهد جالب اما بسيار كوچك است. ما قبل از هر گونه تجويز داروي حفاظتي عصبي بايد مدارك لازم جهت بررسي چگونگي تأثير اچ آي وي را بر مغز بيابيم. به خصوص بايد تحقيقات بيشتري با جزئيات بيشتر در مورد مؤثر بودن اين داروها و بي خطر بودن آن ها در هنگام استفاده همزمان با داروهاي ضد ايدز نيز انجام دهيم.
ديويد سيمپسون پروفسور متخصص اعصاب و روان مركز پزشكي مانت سيناي در نيويورك در گزارشي به بي بي سي گفت: اين تحقيق بسيار جالب و تحريك كننده است. چرا كه اگر ارزش تكنيك عكس برداري مغزي در مطالعات ديگر و در مراكز ديگر نيز شناخته شود، به زودي مي توان اين تكنيك را جايگزين استفاده از ماركرهاي عملكردي مغز در بيماري ايدز كرد.
او همچنين اضافه كرد: با بالا رفتن شمار نجات يافتگان بيماران ايدز، اهميت تأثير بافت هاي بيمار، (از جمله در بيماري هاي عصبي) در روند سلامت زندگي بيشتر شده است. پروفسور سيمپسون همچنين مي گويد: در حالي كه بسياري از بيماري هاي عصبي پيچيده در بيماران ايدزي پيشرفته ديده مي شوند، بيماري هاي عصبي ديگر مانند اختلالات شناختي مربوط به ويروس اچ آي وي را مي توان در بيماران مبتلا به ايدز مثبت نيز يافت.
منبع: BBCnews.com

بازي آشپزي هنگ كنگي
007416.jpg
گروه دانش و فناوري ـ مرتضي اسلام زاده: جك وانگ هنگ كنگي كه در ابتدا از خريد سوپ براي شام خود در تنگنا بود، حال به ثروتي ميليوني دست پيدا كرده است. كوپيت بيسترو، بازي رايانه اي است كه توسط جك وانگ خلق شده و او را به اوج ثروت رسانده است. اين بازي رايانه اي كه بسيار مورد استقبال قرار گرفته، حتي ژاپني ها را هم شيفته خود ساخته است. كوپيت بيسترو، رستوران داري مي آموزد و نخستين بازي رايانه اي در اين زمينه است كه از هنگ كنگ به ژاپن صادر مي شود. در اين بازي با نحوه رستوران داري به سبك هنگ كنگي آشنا مي شويد. جك وانگ خالق اين بازي رايانه اي مي گويد: انديشه و تصور بيش از پول كارساز است.
جك مي گويد: من نمي توانستم از ساعت 9 تا 17 كار كنم. هميشه مي خواستم كاري كه دوست دارم بكنم. علاقه من به كشيدن كاريكاتور و خلق بازي هاي رايانه اي است. نخستين كاري كه جك وانگ پس از تمام كردن دبيرستان به دست آورد دستياري يك هنرمند در زمينه طنز بود و تنها چيزي كه تصورش را در آن روزها نمي كرد اين بود كه به شغلي پيوند بخورد كه اكنون تنها شغل مورد علاقة او است. او در اين باره مي گويد: من يك وصله ناجور بودم. در استوديو، مقررات مرسوم را جزء به جزء رعايت نمي كردم و همكارانم فكر مي كردند كه من قانون شكن هستم. كاريكاتورسازي عالم خاص خود را دارد. از سال 1970 تاكنون تغييري در آن صورت نگرفته است و اكنون كهنه به نظر مي رسد. صحبت از مقرراتي مي كنم كه به گذشته تعلق دارد و اكنون ديگر مفيد و مناسب نيست. من ناگزير شدم با مقررات مخصوص خودم كار كنم و چون هيچ استوديويي من را تحمل نمي كرد من هم ناگزير براي خود شركتي را دست و پا كردم.
بعد از ترك بازار كار تجاري، جك وانگ شروع كرد به كشيدن كاريكاتور در دفتر كاري كه در خانه براي خودش درست كرده بود. غذايش در آن روزها فقط سوپ بود. سرانجام گروه كارتوني جك وارد بازار نقاشي هاي متحرك و بازي هاي ويدئويي شد. كوپيت بيسترو نه تنها در ژاپن بلكه در چين هم با استقبال قابل ملاحظه اي روبه رو شده است. اين بازي تاكنون بيش از چهارده ميليون دلار براي سازنده خود درآمد داشته است. جك در اين باره مي گويد: بازي هاي ويدئويي و نقاشي هاي متحرك در شرق دوران تجربي را طي مي كنند. ما معمولا وارد عرصه هاي ناشناخته مي شويم و گام به گام پيش مي رويم. ما ممكن است در ساختن بازي هاي كامپيوتري هر اشتباهي را مرتكب شويم، اما چاره اي نيست. از شكست هاي خود پند مي گيريم. هنگامي كه بعضي ها تصور مي كنند من در يك مسير اشتباه قرار گرفته ام بايد به اثبات برسانم كه آن ها اشتباه مي كنند. من با از بين بردن مشكلات پيش رو و كم كردن اشتباهات، توانستم به اين نقطه از زندگي برسم.
زماني بود كه هيچ كس در هنگ كنگ تصور نمي كرد كه با كشيدن كاريكاتور و ساختن بازي هاي كامپيوتري درآمدي را بتواند براي زندگي كسب كند. هر كس كه بيرون از استوديو هاي تجاري شروع به كار مي كرد، كم  عقل به حساب مي آمد و جك وانگ قصد آن را داشت تا ثابت كند كه چنين نيست. او اكنون معتقد است كه مي تواند همان گونه كه مي خواهد كار كند.
منبع:China daily.com.cn

كنگره سالانه جراحان فك و دهان و دندان
گروه دانش و فناوري: پنجمين كنگره بين المللي سالانه انجمن پروستودونتيست هاي ايران (جراحان فك و دهان و دندان) با حضور استادان داخلي و خارجي 9 تا 11 آذر ماه امسال در مركز همايش هاي رازي تهران برپا مي شود. دكتر حسن سازگارا رئيس اين كنگره با اعلام اين خبر گفت: هدف از برپايي اين كنگره، ارتقاي سطح علمي دندانپزشكان متخصص و عمومي و آشنايي با آخرين دستاوردها و يافته هاي علمي در زمينه پروتز است.
شعار كنگره امسال اين انجمن زندگي يعني اميد و حركت و درمان پروتز براي ارتقاي زندگي است. بحث پنجمين كنگره اين انجمن، كيفيت زندگي براي عموم به ويژه سالمندان از طريق به كارگيري پروتز به عنوان يك درمان تكميلي در دندانپزشكي است. امروزه به واسطه آن كه پروتز عملكرد سيستم جويدن و زيبايي را دوباره به فرد بازمي گرداند، اين پديده تكميل كننده تمام درمان هاي دندانپزشكي قلمداد مي شود. ارائه راهكارهاي مناسب براي كاهش زمان درمان با ايمپلنت هاي دنداني، بحث، بررسي و ارائه تكنيك هاي جديد استفاده از ايمپلنت به صورت فوري و بلافاصله پس از كشيدن دندان و بررسي تكنيك هاي جديد در زمينه كاهش هزينه هاي درماني ايمپلنت ها از عمده محورهاي اين كنگره سه روزه را تشكيل مي دهد. رئيس پنجمين كنگره بين المللي سالانه انجمن پروستودونتيست هاي ايران گفت: در اين كنگره ده ميهمان خارجي از كشورهاي آمريكا، آلمان، ايتاليا و سوئد شركت مي كنند. همزمان با برپايي اين كنگره، 21 كارگاه عملي پروتز در رشته هاي وابسته شامل پروتز، ايمپلنت و زيبايي برپا خواهد شد.

تاثير رايانه بر رشد كودكان
007413.jpg
گروه دانش و فناوري ـ مرتضي اسلام زاده: هنگامي كه رايانه ها ساخته شدند شايد هيچ كس فكر نمي كرد روزي برسد كه تا اين حد فراگير شوند و باز هم شايد هيچ كس فكر نمي كرد اين ابرقدرت همه كاره، روزي ملعبه دست كودكان شود. وقتي رايانه به بازار آمد در ابتدا فقط براي تسهيل در امور اداري بود. بعدها گرافيك نيز وارد دنياي رايانه گرديد و هنگامي كه گرافيك رايانه اي گسترش پيدا كرد، نوبت به ذهن هاي خلاق رسيد تا از قبل اين فناوري جديد سودي شگرف حاصل كنند. در اين ميان هيچ تجارتي به اندازه بازي هاي رايانه اي سودآور نبوده و نيست. طبق آمار به دست آمده حتي بعضي از كودكان بيش از 8 ساعت در روز وقت خود را با رايانه سپري مي كنند. براي جلوگيري از اين اعتياد كه علاوه بر ناراحتي هاي چشمي همچون گل مژه، سندرم مچ دست، كمردرد، پا درد و حتي ناراحتي  كه براي معده ايجاد مي شود (زيرا به علت جاذبه رايانه، كودكان تمايلي به خوردن غذا پيدا نمي كنند) وقت كودكان را هم گرفته و فرصتي براي درس خواندن به آن ها نمي  دهد. والدين مي توانند آموزش هاي لازم را به كودكان بدهند. مواردي كه والدين مي توانند در مورد كودكان در نظر بگيرند، به قرار زير است:
۱ ـ آموزش درست نشستن بر روي صندلي۲ ـ استفاده از عينك هاي ضد اشعه 3 ـ آموزش چگونگي قرار گرفتن دست ها 4 ـ آموزش چگونگي قرار گرفتن پاها 5 ـ تعيين زماني معين براي استفاده از رايانه (دقت شود كه تعيين زمان تداخل با زمان صرف غذا پيدا نكند.)
در كنار اين روش ها يك راه  حل  ديگري نيز هست و آن اين كه به نحوي بتوانيد كودكان را از رايانه دور نماييد كه مثلا بردن كودكان به تفرجگاه ها، سينماها، شهربازي ها و... يكي از اين روش ها است. اما مهم  ترين عاملي كه مي تواند كودكان را از رايانه جدا كند، اسباب بازي ها هستند. كودكان اسباب بازي هاي جديد را دوست دارند. والدين مي توانند با خريد اين اسباب بازي ها كودكان را تا حدودي زياد از رايانه دور سازند. اين روزها دنياي الكترونيك حتي به تسخير بازار اسباب بازي ها نيز روي آورده است و اسباب بازي هاي بسيار جالب و متنوعي را روانه بازار ساخته است.
منبع: CNN.com

ماراتن شگفت انگيز كوسه سفيد
گروه دانش و فناوري: كوسه سفيد بزرگي طي 9 ماه از اقيانوس هند به آفريقاي جنوبي و استراليا رفته و بازگشته است! اين كوسه يكي از صدها كوسه  اي بوده كه طي برنامه اي حفاظتي توسط پژوهشگران علامت گذاري شده است. علامت گذاري اين حيوانات كار ساده اي نبود. تعدادي اين حيوان را به سختي نگه داشتند تا محققان بتوانند آنان را علامت گذاري كنند. به همراه اين علامت ها ردياب ماهواره اي كوچكي نيز روي باله هاي پشتي كوسه هاي ماده نصب شده است و خوشبختانه طي اين مراحل هيچ آسيبي به حيوانات نرسيده است.
متخصصان محيط زيست براي جلوگيري از انقراض كوسه ها بايد توانايي آن ها را در مسافت هاي طولاني اندازه گيري مي كردند. پس از مطالعات فراوان، آن ها دريافتند كه اين كوسه ها فاصله بين آفريقاي جنوبي تا محدوده موزامبيك را به راحتي طي مي كنند. اما يكي از اين كوسه ها با طي مسافت بين اقيانوس هند تا آفريقاي جنوبي و سپس تا استراليا و بازگشتن به نقطه آغازين سفرش، همه محققان و جامعه محيط زيست دنياي وحش آمريكا را شگفت زده كرده است. دانشمندان اين كوسه را نيكول ناميده اند. اين اسم از نام نيكول كيدمن، هنرپيشه استراليايي كه علاقه زيادي به كوسه ها دارد، گرفته شده است. محققان مي گويند كه چنين سفري بين ماهي ها بي سابقه بوده است و آن ها معتقدند كه اين كوسه اين مسافت را به خاطر توليد مثل طي كرده است. در گذشته مردم بر اين باور بودند كه كوسه هاي سفيد بزرگ نزديك سواحل زندگي مي كنند، اما با اين سفرها و اين سفر اخير كه يكي از طولاني ترين سفرهاي اقيانوسي بوده است، اين باور ديگر معتبر نيست. محققان مي گويند كه شايد اين سفرها در بين اين حيوانات بسيار معمول هستند. اما نگراني  آن ها از اين سفرهاي طولاني بي دفاع شدن آن ها در مناطق شكار آزاد كوسه است. تعداد كوسه هاي سفيد بزرگ دنيا كم است و براي جلوگيري از انقراض آن ها بايد برنامه هاي دقيقي را طراحي كرد.
منبع: BBCnews.com

خط توليد گالاكسي همچنان كند است
گروه دانش و فناوري ـ محمدتقي رسولي: شركت سان ميكروسيستم اعلام كرد با اين كه دو ماه از توليد سرورهاي گالاكسي اين شركت گذشته است ولي هنوز خط توليد انبوه آن آغاز نشده و شركت فقط قادر است تعداد محدودي را در اختيار مشتريان قرار دهد. سان قبلا نيز اعلام نموده بود كه تا اكتبر خط توليد مدل هاي X4200 و X4100 و Firex2100 راه  اندازي خواهد شد، ولي اين موضوع هنوز محقق نشده است. البته اكنون از سايت شركت مي  توان اين مدل ها را در تعداد محدود خريداري نمود. مدل گالاكسي كه افتخار جديد شركت سان ناميده مي  شود به كمك شركت Advanced Micro Device و با پردازنده اُپترون توليد شده است. طبق اعلام اين شركت، سرورهاي جديد اين شركت با پردازنده اي موسوم به نياگارا مي باشد و تا آخر سال به بازار ارائه خواهد شد. اين پردازنده قابليت انجام 32 كار همزمان را خواهد داشت و براي سرويس هاي اينترنتي ايده آل خواهد بود.
منبع: ComputerWorld.com

همسان  ساز دما، دستگاه ابتكاري يك ايراني
گروه دانش و فناوري- هما كبيري: در طول درمان يك بيماري، پزشكان گاه مجبور به تزريق مايعاتي به درون بدن بيماران مي شوند. اين مايعات، بسته به ماهيت شيميايي اي كه دارند، روش هاي نگهداري متفاوتي را طلب مي كنند و اغلب آن ها در دماهاي پايين ـ 4 تا 8 درجه سانتي گراد ـ و در يخچال نگهداري مي شوند. دماي بدن انسان به طور طبيعي، 37 درجه سانتي گراد است و هرگونه تغيير در اين برنامه دمايي، باعث اختلال در كارايي آنزيم ها، هورمون ها و در نهايت، اختلال در تمام بدن مي شود. اگر ميزان اين مايع تزريقي به بدن كه در اغلب موارد دماي پاييني هم دارد، كم باشد، شايد مشكلي پيش نيايد. اما اگر اين مقدار، بيش  از 350 سي سي باشد، به هنگام ورود به بدن، دماي بدن را پايين مي آورد و در بيمار لرزش و سرماي شديد و تب ايجاد مي كند. و اگر اين دما خيلي پايين باشد، گاه با خطر آسيب هاي برگشت ناپذير و حتي مرگ همراه است.
توصيه اي كه تا پيش از اين مي شد، اين بود كه پيش از تزريق اين گونه مايعات، به مدت۱ تا 2 ساعت در محيط قرار بگيرند. اين روش، خطرساز بود. چون اگر در اين حالت، خون به بيمار تزريق شود، ممكن است سلول هاي خوني پاره شوند يا اگر حتي سرم معمولي به بيمار تزريق شود، ممكن است نمك يا قند تشكيل شود. با وجود اين، دستگاه تخصصي اي كه ويژه اين كار باشد، وجود نداشت و اين كار توسط دماي محيط يا با استفاده از يك ظرف آب گرم انجام مي شد. اما اگر در مواقع اورژانسي، نياز به تزريق سريع مايعي با حجم بالا به يك بيمار بود، چه بايد كرد؟ كاوه طاهري كارشناس ميكروبيولوژي با اختراع دستگاه همسان ساز دما براي مايعات تزريقي به بدن و ثبت آن به نام خودش، به اين سؤال پاسخ داد.
اين دستگاه با حجم و وزن كم و قابليت حمل و نقل و كار با باتري، برق ماشين و برق مستقيم، بسياري از مشكلات قبلي را حل كرده است. اين دستگاه به تنهايي، زماني را براي گرم كردن مايعات صرف نمي كند. به اين صورت كه شلنگ آنژيوكت (لوله انتقال دهنده مايعات به داخل رگ بيمار) از داخل دستگاه عبور مي كند و مايع در حين عبور از داخل دستگاه، گرم مي شود. وجود سنسور حرارتي ديجيتالي، پس از محاسبه حرارت مايع، با دقت حدود 5/0 درجه سانتي گراد، دماي لازم را جهت رساندن دماي آن به دماي بدن ايجاد مي كند.
اگر حوادث طبيعي به خصوص در نواحي سردسير كشور اتفاق بيفتد، به دليل  دماي پايين ماده تزريقي، اين دستگاه مي تواند كمك بزرگي براي بيماران باشد. انتقال حرارت به مايع نيز در اين دستگاه به صورت غيرمستقيم است و حرارت توسط يك فن كوچك در داخل دستگاه به صورت يكنواخت بالا مي رود و بر روي دماي مايع تأثير مي گذارد. اين دستگاه با كارايي بالا و هزينه كم، براي كاربردهاي بيمارستاني و هر جايي كه نياز به تزريق مايع به بدن بيمار باشد، بسيار مفيد و باارزش است.

افق هاي جديد دنياي اخترشناسي
قوي ترين چشم زمين راه افتاد
007419.jpg
007422.jpg
گروه دانش و فناوري ـ ذوالفقار دانشي: بالاخره پس از بيست سال تلاش، تلسكوپ دوچشمي بزرگ ال بي تي، چشم به جهان بيكران باز كرد و نخستين تصوير خود را از كهكشاني نه چندان دور تهيه كرد.
اين تلسكوپ كه از سوي مؤسسات اخترشناسي كشورهاي ايالات متحده، ايتاليا و آلمان ساخته شده است، در ارتفاع 3910 متري قله گراهام (واقع در جنوب شرقي آريزونا) واقع شده است و بيش از 120 ميليون دلار هزينه دربرداشته است. تلسكوپ از دو آينه بزرگ 4/8 متري سود مي برد كه در كنار هم قرار گرفته اند و معادل يك آينه 8/11 متري نور را جمع مي كنند. از سوي ديگر، اگر نور اين دو آينه براي تداخل سنجي مورد استفاده قرار گيرد، تصاويري با كيفيت تصوير يك آينه 8/22 متري را توليد خواهد كرد.
آينه هاي اين تلسكوپ، با دقت 30 نانومتر ( سه هزار بار باريك تر از ضخامت موي انسان) صيقل داده شده است. در مقايسه با تلسكوپ فضايي هابل، 24 برابر بيشتر نور را جمع مي كند و تصويري ده برابر شفاف تر توليد مي كند. علاوه بر اين، سيستم نوري اپتيك سازگار تلسكوپ موجب مي شود تأثير منفي جو زمين كاملا خنثي شود و تصاويري تهيه شود كه گويي از مدار زمين تهيه شده اند.
ابزار تصويربرداري نور مرئي و فروسرخ، فيلترهاي مختلف، طيف نگارها، تداخل سنج تركيبي و ديگر تجهيزات پيشرفته و جديد اين تلسكوپ، همگي موجب مي شوند ال بي تي به بزرگ ترين تلسكوپ منفرد روي زمين تبديل شود.
گروه اداره كننده ال بي تي كه شامل دانشگاه آريزونا، موسسه ملي اخترفيزيك ايتاليا ، كنسر سيوم آلماني به مديريت موسسه ماكس پلانك، دانشگاه ايالتي اوهايو و شركت  سهامي تحقيقات، قصد دارند با اين تلسكوپ به جست وجوي ناشناخته هاي آسمان بروند. كيفيت تلسكوپ و تنوع ابزارهاي علمي آن به قدري زياد است كه مي توان از آن در جست وجوي سيارات فراخورشيدي، چگونگي تحول ستارگان و تولد آن ها، تكامل كهكشان ها و مسائل مهم كيهان شناسي استفاده كرد. تلسكوپ مي تواند تا اعماق 14 ميليارد سال نوري در فضا پيش برود و نخستين اجرام تشكيل شده پس از مهبانگ را شناسايي كند.
منبع: Space FlightNow.com

دانش انفورماتيك
اجتماعي
اقتصادي
بـورس
حوادث
خارجي
سياسي
داخلي
شهري
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش انفورماتيك   |   بـورس   |   حوادث   |   خارجي   |   سياسي   |   داخلي   |  
|  شهري   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |