|
برنج هاي ترا ريخته دربازار
وقتي تعادل سفره ايراني برهم مي خورد
|
|
|
مهديا گل محمدي
قيمت پايين تر برنج هاي خارجي معادل 600 تا 900تومان نسبت به برنج هاي ايراني كه قيمتي معادل يكهزار تا يكهزار و 500 تومان دارند، اين ذهنيت را ايجاد مي كند كه كيفيت بالاي توليد داخل و رتبه هفدهم توليد جهاني آن، مردم را از اين محصول بهره مند ساخته است.
اما نبود اين محصول در سفره اغلب ايرانيان، گوياي نبود تعادل در بازار برنج و چگونگي عرضه و تقاضاي آن است. آمارهاي فوق را بايستي تكميل كرد به اين نحو كه تراكم كشت برنج نيز در مناطق شمالي كشور بسيار بالاست. براساس آمار، متوسط جهاني توليد برنج در هر هكتار حدود 3 هزار و 800 كيلوگرم است كه اين ميزان در ايران با يك تن افزايش به 4 هزار و 800 كيلوگرم مي رسد.
ميزان توليد داخلي برنج در كشور حدود 2 ميليون و 100 هزار تن و ميزان مصرف اين محصول سالانه حدود 2 ميليون و 500 هزار تن است كه اين رقم نياز به واردات 400 هزار تني برنج را براي كشور ضروري مي كند. سطح زير كشت برنج در كشور حدود 600 هزار هكتار است كه استان هاي گيلان با داشتن 250 هزار هكتار و مازندران با 230 هزار هكتار بيشترين سطح زيركشت و توليد برنج را در كشور به خود اختصاص داده اند.
پيش بيني كارشناسان مبني بر اين واقعيات است كه امسال حدود 4/3 تن شلتوك از شاليزارهاي كشور برداشت مي شود كه از اين ميزان به طور متوسط حدود 5/1 تن شلتوك از استان مازندران و 9/1 تن شلتوك از شاليزارهاي استان گيلان برداشت شود. با تمامي اين تفاصيل، همان طور كه ذكر شد اغلب مردم قدرت خريد برنج مرغوب و حتي معمولي داخلي را نيز ندارند و در اين بازار آشفته، يارانه برنج نيز مردم را با معضلات گوناگوني روبه رو ساخته است.
از يك سو كارشناسان اقتصادي، نظام يارانه ها را نظامي مختص اقتصادهاي مريض و معيوب مي دانند، به طوري كه اگرچه يارانه ها به منظور تامين حداقل معيشت ضروري اند، اما در درازمدت بازدهي اقتصادي ندارند. از سوي ديگر مردم نسبت به تاخير، توزيع و كيفيت نامناسب اين كالاها، شكوه و شكايت گوناگوني دارند.
نوع مصرف مردم نيز با توجه به اين تحولات منجر به تغيير اجباري ذائقه ها از مصرف انواع برنج مرغوب به مصرف برنج پاكستاني و ماكاروني تغيير يافته است.
۹۰درصد برنج هاي يارانه اي نيز دوباره به خود توزيع كنندگان فروخته مي شود، زيرا برنج 150 توماني كه دولت آن را از تايلند وارد مي كند، طرفداري ندارد. بازار برنج غير يارانه اي نيز در دست پاكستان است. واردات از اين كشور در حالي صورت مي گيرد كه استان هاي شمالي كشور ظرفيت توليد بالايي دارند و چنانچه سرمايه گذاري دولت بر اين بخش كشاورزان را هدف قرار دهد، نياز به واردات به حداقل خود مي رسد.
وضعيت زمان توزيع يارانه ها نيز به نحوي ست كه خود مسئولان نيز قائل به ديركرد و كيفيت پايين آن هستند.
جميل عليزاده - دبير انجمن برنج - نيز معتقد است: اعلام بموقع كالابرگ برنج، يكي از مهم ترين راهكارهاي تعديل بازار برنج است و وزارت بازرگاني با درك افزايش قيمت برنج مي بايست هرچه سريع تر كالابرگ اين محصول را اعلام كند. خريد محصول كشاورزان نيز از جمله مواردي است كه نقش بسزايي در بهبود وضعيت اين محصول دارد. تاكنون بيش از 65 هزار تن برنج از كشاورزان استان هاي شمالي كشور خريداري شده و پيش بيني مي شود در صورت پرداخت به موقع پول كشاورزان، اين رقم تا پايان فصل خريد به 150 هزار تن برسد، در حالي كه اين ميزان در سال گذشته تنها 70 هزار تن بود. افزايش قيمت برنج هاي محلي نيز بايد مورد دقت بيشتري قرار گيرد. براساس آمارها، قيمت برنج هاي محلي مانند طارم با خرده در مقايسه با سه هفته گذشته، افزايش داشته و به يكهزار و 400 تومان رسيده است.
گذشته از صحبت هاي دبير انجمن برنج و افزايش قيمت ها، يكي از زوايايي كه درخصوص اين محصول با بي توجهي روبه روست، ورود برنج هاي تراريخته در سبد مصرفي مردم است. اين محصول كه با دستكاري ژنتيكي، نيازي به سموم و آفت كش ها ندارد، امسال براي نخستين بار به بازار آمد، اما در حالي كه وزير بهداشت و مسئولان اين وزارتخانه تاييد اين محصول را به انجام تحقيقات بيشتر موكول كرده بودند، سازمان محيط زيست علم مخالفت را برافراشت و اين تغييرات را در آمريكا مختص خوراك دام اعلام كرد و خواستار توقف توليد مزرعه اي اين محصول شد.
با اينكه كشورهايي از جمله آمريكا، آرژانتين، كانادا، چين و استراليا بيش از 99 درصد سطح زير كشت اين محصولات را به خود اختصاص داده اند، بازارهاي هدف چنين محصولاتي در هاله اي از ابهام فرو رفته اند.
وزارت بهداشت و درمان طي تحقيقات و بيانيه هايي اعلام داشت كه در مطالعات مذكور هيچ نشانه اي از خطرناك بودن اين فن آوري براي سلامت انسان ملاحظه نشده است، با اين حال فعاليت ها و مخالفت هاي سازمان محيط زيست مبني بر خطر اين فن آوري براي محيط زيست و چرخه غذايي حيوانات، همچنين نتايج آزمايش هاي محققان انگليسي كه منجر به توقف كامل طرح هاي مربوط به اين فن آوري و كشت اين محصول شد، سئوالات بي شماري را در ذهن متبادر مي سازد. اين سئوالات از آنجا كه مسئولان مضرات موردي و مصاديق آن را به وضوح بيان نمي كنند، همچنان بدون پاسخ
باقي مانده است.
سازمان محيط زيست بدون اشاره جامع به مضرات اين شيوه تاكيد كرده بود كه دولت ارزيابي ميزان ريسك دستكاري هاي ژنتيك را به اين سازمان واگذار كرده و بنابراين استفاده از محصول برنج تراريخته بدون اجازه و تاييديه سازمان محيط زيست، امكانپذير نيست و وزارت بهداشت بايد از نظر بهداشتي همه تضمين هاي لازم را درباره محصولاتي كه وارد بازار مي شود، به مردم بدهد و جلو ورود محصولاتي كه آثار و شبهاتي براي مصرف كننده دارد را بگيرد.
لازم به ذكر است شواهد عيني نشان مي دهد حتي زنبورها و پروانه ها نيز روي مزارع كشت محصولات تغيير ژنتيك يافته پرواز نمي كنند.
تمامي محققان زيست شناسي معتقدند: برخي موجودات كه قدمت بيشتري دارند و تحولات و پيشرفت هاي زيستي بزرگتري را طي كرده اند، پديده هايي را درك مي كنند كه هيچ يك از انواع جديد به آنها پي نمي برند. براي نمونه درك زلزله در برخي حيوانات بسيار سريع تر از انسان صورت مي گيرد، همچنين قدرت جهت يابي پرندگان و ديگر حيوانات براي دانشمندان هنوز در هاله اي از ابهام قرار دارد. چنانچه اين وقايع را درنظر بگيريم، متوجه قدرت تشخيص غريزي حيوانات براي سلامت مواد غذايي هم مي شويم.
پرواز نكردن پروانه ها و زنبورها و برخي آفات كه نبود آنها به عنوان يكي از مزاياي دستكاري ژنتيكي از سوي توليد كنندگان مطرح مي شود، مي تواند از زاويه ديگري نيز بررسي شود.
نيروي چندين و چند ساله تكامل و قدرت تشخيص آن در بهبود و تكامل زيستي بيشتر قابل اعتماد است تا انساني كه جداي از هوش مقطعي خود در توليد و ابداع هر ماهه چندين محصول توليدي خود را مضر و غيرقابل برگشت اعلام مي كند.
بنابراين احتراز حشرات از ورود به اين مزارع دلالت بر نقيصه اي بازدارنده دارد كه اگرچه تحقيق دانشمندان نقيصه اي را نشان نمي دهد، اما مطمئنا تكامل چندين ميليون ساله آنان پي به نبود سلامت در چنين محصولاتي برده است. همچنين نيروي تكامل ثابت كرده است چنانچه اختلالي در انطباق با محيط صورت گيرد، طي ساليان هر چند طولاني آن را برطرف مي سازد و موجود را چه در نباتات و چه در حيوانات با شرايط جديد منطبق مي سازد، اما اينكه چرا اين نيرو تا به حال گياهان را از نفوذ حشرات مصون نداشته، مطمئنا دلايلي دارد كه بايستي بيشتر مورد دقت قرارگيرد. پديده اي كه مي تواند يك گياه غيرگوشتخوار را به گياهي گوشتخوار تبديل كند، مطمئنا نيروي بازدارندگي را به طريق اولي داراست.
واقعيات زيستي گوياي اين موضوعند كه بسياري تكنيك هاي مهندسي ژنتيك در بخشي مفيدند كه با احترام به پيشرفت هاي تكاملي تنها نقاط ضعف موردي و پيشگيرانه را مدنظر قرار دهند، براي نمونه دستكاري ژنتيكي كودكي كه داراي نقص ژنتيكي و مادرزادي ست و پس از تولد نابينا به دنيا مي آيد، مي تواند بسيار مفيد باشد. درغير اين صورت دخالت در كار طبيعت از نوعي كه ذكر شد، تنها فيلم هاي ژانر وحشت را به عرصه عمل مي رساند.
|
