علي شاكري
رقابت هاي واليبال جايزه بزرگ ژاپن كه همه ساله در آخرين ماه پاييزبرگزار مي شود به عنوان يك رويداد مهم ساير رويدادهاي واليبال جهان را چندسالي است تحت الشعاع خود قرار مي دهد. تورنمنتي با سابقه اي ده ساله با جوايز دلاري و اهداي كاپ هاي ويژه كه در سال هاي اخير پاي اكثر تيم هاي بزرگ امروز جهان را به اين بازي ها كشانده است. در مسابقات امسال كه طي روزهاي اول تا پنجم آ ذرماه در شهر توكيو انجام شد، در كنار تيم هاي متوسطي چون ژاپن ميزبان، چين و مصر شاهد حضور برزيل و ايتاليا (قهرمان و نايب قهرمان المپيك آتن) و آمريكا (قهرمان المپيك هاي ۱۹۸۴ لس آنجلس و ۱۹۹۸ سئول) و (قهرمان جهان در سال ۱۹۸۶ پاريس) نيز بوديم.
در اين بازي ها كه به شكل دوره اي انجام شد، اگرچه برزيل بهترين تيم فعلي جهان با كسب ۵ برد در صدر ايستاد، اما قهرماني آنان چندان راحت حاصل نشد. شايد يكي از كمرنگ ترين قهرماني هاي برزيل نامدار در عرصه واليبال بود. جدا از برزيل، ايتاليا نايب قهرمان المپيك و قهرمان اروپا با لغزش در مقابل آمريكا و شكست تكراري چندين ساله برابر برزيل در جاي سوم ايستاد و آمريكا با چند گام پيشرفت پشت سر برزيل نايب قهرمان شد. ژاپن اين بار با پشتوانه قهرماني آسيا در جاي چهارم قرار گرفت و مصر و چين هم به ترتيب پنجم و ششم شدند.
جاي خالي تيم ايران
در اين رقابت ها ايران نيز مي توانست يكي از تيم هاي شركت كننده باشد كه ناكامي در آخرين دوره بازي هاي جام ملت هاي آسيا در تايلند اين فرصت را از تيم ما گرفت، تيمي كه درصورت دورخيز مناسب و با استفاده از همه امكانات سزاوارتر از هر تيم ديگري براي تصاحب عنوان قهرماني آسيا بود. تيم ايران به جاي شركت در چنين تورنمنت معتبري در ميان ناباوري از بازي هاي غرب آسيا و رويارويي با تيم هاي بحرين، عمان، اردن و قطر سر درآورد و بهترين فرصت را قبل از شركت در مسابقات با اهميت قهرماني جهان پيش رو از دست داد. حضور در بازي هاي جايزه بزرگ و بازي با دو تيم ايتاليا و آمريكا همگروه با ايران در مسابقات قهرماني جهان سال آينده چه بسا مي توانست واليبال ايران را به برداشت بهتر و ملموس تري در مصاف با مدعيان امروز جهان برساند. فرصتي كه به راحتي از كف رفت.
پايه هاي لرزان برزيل و ايتاليا
در غياب مدعيان بزرگي چون روسيه، صربستان، لهستان، يونان، فرانسه، دو تيم برزيل و ايتاليا در هماوردي با تيم هاي متوسط جهان (چين، ژاپن و مصر) آن كوبندگي لازم را به عنوان دو تيم برتر امروز جهان نداشتند. اگر برزيل با بخت و اقبالي بلند در دو بازي با چين و ايتاليا در بازي هاي پنج گيمه از شكست گريخت، ايتاليا دوبار در اين مسابقات طعم تلخ باخت را چشيد كه شكست برابر آمريكا سخت باعث دلخوري «مونتالي» شد.
برزيل و ايتاليا درست با همان نفراتي گام به بازي هاي جايزه بزرگ گذاشتند كه با همين نفرات چندي پيش قهرمان ليگ جهاني و قهرمان اروپا شده بودند.
آندرا ناسيمنتو، ريكاردو گارسيا، سرجيهو سانتوز، گودي فيلهو (جيبا)، گوستاو آندرس، آندره هلر، رودريگوئرز و سانتانا در تيم برزيل و لوئيجي ماسترنجلو، سرتيني، ورميگليو، كي سولا، لوكاتنكاتي، الساندرو في، سرنيك و پائولو كوزي در ايتاليا پايه هاي تركيب اصلي دو تيم بزرگ امروز واليبال جهان را تشكيل مي دادند.
خيز دوباره آمريكا
آمريكا به عنوان بنيانگذار واليبال در طول يك قرن اخير همواره ظهور مقطعي در واليبال جهان داشته است، باز هم پس از سپري كردن دوران فترت قصد بلندپروازي مجدد را دارد. آمريكا قهرمان جهان در سال ۱۹۸۶ پاريس و دارنده مدال هاي طلاي المپيك هاي ۱۹۸۴ لس آنجلس و ۱۹۸۸ سئول در جايزه بزرگ، ايتاليا را سه بر صفر شكست داد تا يك بار ديگر زنگ خطر را براي مدعيان اين رشته به صدا درآورد. ايالات متحده در برابر برزيل با وجود پذيرش شكست سه بر يك تيمي با جسارت و بي پروا بود. ستارگان امروز آمريكا مثل استانلي، ريلي سالمون، ريان ميلر و دونالد سوكسو با بزرگان قبلي اين تيم همانند كارچ كراتي برابري مي كنند. بي جهت نبود كه فدراسيون بين المللي واليبال FIVB پس از سال ها دوري آمريكا از ليگ جهاني، از حضور مجددش استقبال كرد.
ژاپن شادمان تر از هميشه
ژاپن ميزبان بازي ها براي نخستين بار در چند سال اخير به عنوان قهرمان آسيا به مصاف رقبا رفته بود. ژاپني ها كه با نزولي وحشتناك يك دهه است كه در آسيا به تيمي درجه دوم مبدل شده بودند، اين بار سر از پا نمي شناختند. قهرماني ژاپني ها در سيزدهمين دوره واليبال قهرماني آسيا در تايلند سبب شده بود كه اين بار به جاي كره جنوبي، چيني ها با تصاحب نايب قهرماني حضور در رقابت هاي جايزه بزرگ را تجربه كنند.ژاپن برخلاف ليگ جهاني با همان نفرات حاضر در تايلند در اين بازي ها به ميدان رفت. بازهم هنوز خبري از «تاكاهير ياماموتو» در اين تيم نبود. ستاره بزرگ ژاپني ها مدت مديدي است كه به دليل دست و پنجه نرم كردن با مصدوميت شديد از حضور در تيم ملي محروم است.سايتو، كاي، اوسامي، مينامي، يامامورا، ماتسوگا، تسوماگاري، كوشي كاوا به همراه اوگينو (ستاره درخشان ژاپني ها در دهه نود) در اين دوره به تناوب از سوي «اوتا» به بازي گرفته شده بودند.ژاپن با همين تركيب در قهرماني آسيا مغلوب تيم دگرگون شده ايران شده بود.
دورخيز چين براي المپيك پكن
چيني ها با كنارگذاشتن نفرات باتجربه دست به خانه تكاني اساسي زده اند. چين تمامي برنامه هايش ساختن تيمي قدرتمند براي المپيك ۲۰۰۸ پكن است.
آنها درست پس از ناكامي در بازي هاي انتخابي المپيك ۲۰۰۴ آتن دست به كار شده و به «آني» سرمربي باتجربه شان اختيار تام داده اند تا تيمي جوان با ميانگين قدي بالاي دو متر را براي رويدادهاي مهم آينده ازجمله ليگ جهاني هفدهم، بازي هاي آسيايي ۲۰۰۶ دوحه و المپيك ۲۰۰۸ پكن آماده سازد.چين هنوز بهره لازم را از اين تغييرات به جز نايب قهرماني در بازي هاي اخير قهرماني آسيا نبرده است.تيمي كه در تورنمنت جام شيخ راشد در مقابل ايران شكست خورد و بدون رويارويي با ايران در تايلند در گروهي آسان به نايب قهرماني قاره چنگ انداخته است.تانگ ميائو، ون هاو، چون لي، شن كوئينگ، زي يو آن، فانگ نفرات اصلي چين در بازي هاي جايزه بزرگ بودند.
مصر در جاده پيشرفت
مصر حالا در قاره آفريقا راه خود را كاملاً از الجزاير، تونس و مراكش جدا كرده و پا در جاده پيشرفت گذاشته است. مصر كه به عنوان نخستين تيم آفريقايي توانسته است نظر مسئولان فدراسيون جهاني را براي شركت در هفدهمين دوره ليگ جهاني جلب كند، اين روزها دست به برنامه ريزي گسترده اي زده است كه حضور در بازيهاي جايزه بزرگ را نيز بايد در اين راستا ديد. جالب آنكه بدانيد مصر همان تيمي است كه در دو سال اخير دو بار در جريان تورنمنت بين المللي جام راشد امارات و بازيهاي اسلامي در عربستان در فينال با نتيجه مشابه ۳ بر ۲ به تيم ملي ايران باخت. مصر در همين مسابقات جايزه بزرگ اگرچه در مقابل سه تيم ايتاليا، آمريكا و برزيل بد باخت، اما با شكست دادن چين و واگذار كردن بازي به ژاپن در پيكاري نزديك نشان داد كه هنوز راه درازي تا رسيدن به سقف تيم هاي مطرح امروز دنيا دارد.
عبدالله احمد، حمدي آود، احمد عبدالنعيم، صلاح يوسف، حسن شاروي، محمد اينافاروي بازيكنان اصلي مصر بودند.
مصري ها با از دست دادن مربي صرب با يك مربي داخلي به نام «احمد زكريا» به توافق رسيدند.
نتايج بازيها
* برزيل ۳ _ آمريكا يك
* ايتاليا ۳ _ چين صفر
* ژاپن ۳ _ مصر ۲
* برزيل ۳ _ چين ۲
* ايتاليا ۳ _ مصر صفر
* آمريكا ۳ _ ژاپن يك
* مصر ۳ _ چين ۲
*آمريكا۳- ايتاليا صفر
* برزيل ۳ _ ژاپن يك
* آمريكا ۳ _ مصر صفر
* برزيل ۳ _ ايتاليا ۲
* ژاپن ۳ _ چين ۲
* آمريكا ۳ _ چين صفر
* برزيل ۳ _ مصر صفر
* ايتاليا ۳ _ ژاپن صفر
بهترين هاي مسابقات
* بهترين اسپكر: ۱- الساندرو في (ايتاليا) ۲ _ آلبرتو كوسيلا (ايتاليا) ۳ _ كلايتون استانلي (آمريكا)
* بهترين دفاع روي تور: ۱- ريان ميلر (آمريكا) ۲ _ محمد ال نفاروي (مصر) ۳ _ دونالد سوكسو (آمريكا)
* بهترين سرويس: ۱- عبدالله احمد (مصر) ۲ _ آلبرتو كوسيلا (ايتاليا)۳- كوشي كاوا (ژاپن)
* امتيازآورترين بازيكن: ۱- آندري ناسيمنتو (برزيل) ۲- ماساشي اوگينو (ژاپن) ۳ _ كلايتون استانلي (آمريكا)
* بهترين دريافت: ۱- كيون شن (چين) ۲- تسوماگاري (ژاپن) ۳- وسيلي رويبريو (برزيل)
* بهترين توپگير: ۱- هوي چو (چين) ۲ _ كورسانو (ايتاليا) ۳ _ آلبرتو كوسيلا (ايتاليا)
* بهترين ليبرو: ۱- ميركو كورسانو (ايتاليا) ۲ _ تسوما گاري (ژاپن) ۳ _ سرجيهو سانتوز (برزيل)