Hamshahri Newspaper

اخيرا روزنامه نگاران ايراني به دعوت جنبش امل كه يكي از جنبش هاي مقاومت جنوب است و به همت انجمن صنفي روزنامه نگاران ايران به لبنان رفتند تا از نزديك در جريان تحولات اين كشور قرار گيرند، در جريان اين سفر ديداري با نبيه بري رئيس جمهور لبنان كه رئيس جنبش امل نيز هست انجام شد كه در اين ديدار كوتاه پرسش و پاسخ هايي مطرح گرديد كه در زير مي خوانيد:
نبيه بري را در كاخ رئيس مجلس لبنان كه محل اقامت اوست ملاقات كرديم. مردي بلندقامت، لاغراندام با پوستي روشن و سني بيش از ۶۰ سال، با اطمينان قدم برمي داشت هرچند كه در چهره اش اضطرابي نمايان بود.
نبيه بري جانشين امام موسي صدر، رئيس جنبش شبه نظامي امل- اينك در مقام رياست مجلس لبنان در برابر خبرنگاران ايراني قرار گرفته است.
مشاهده نبيه بري در جايگاه رياست مجلس، از تغيير رويه جنبش امل از يك گروه شبه نظامي به سوي الزامات يك گروه سياسي حاضر در قدرت خبر مي دهد.
گروهي كه با حزب الله لبنان ستون فقرات مقاومت جنوب لبنان را تشكيل داده و پس از سالها موفق شدند اسرائيل را از سرزمينهاي جنوبي لبنان بيرون كرده و به مقام كسب محبوبيت مردمي نائل شوند اينك با ورود به مراكز قدرتي نظير مجلس و دولت بازي سياسي را در صحنه اي پيچيده تر از صحنه نظامي پي مي گيرند.
صحنه اي كه نبيه بري آن را ديپلماسي پارلماني مي نامد و اميدوار است اين ديپلماسي علاوه بر مردم لبنان، مردم ساير كشورها را نيز به يكديگر نزديك كند.
پس از خروج اسرائيل از لبنان و بالارفتن محبوبيت جنبش مقاومت جنوب لبنان، جنبش امل و حزب الله علاوه بر كسب كرسي هاي پارلماني و رياست مجلس لبنان چهار وزير نيز راهي كابينه كردند. هر چند اين روزها روند حضور مقاومت لبنان در پست هاي سياسي دولتي و مجلس، پس از ترور رفيق حريري با چالش روبه رو شده است.
در پي ترور رفيق حريري كه در ميان همه جناح ها و گروههاي سياسي و شبه نظامي لبنان اعم از مسيحي، مسلمان و دروزي از محبوبيت برخوردار بود، اينك نحوه برخورد با اين ترور، اختلافات دروني لبنان را شعله ور كرده است.
كساني كه ترور حريري و پس از ِآن جبران تويني سر دبير روزنامه النهار را به نيروهاي امنيتي و اطلاعاتي سوريه پس از خروج نظاميان آنها، نسبت مي دهند، با درخواست از سازمانهاي بين المللي براي بررسي اين ترور و رسيدگي به جرم تروركنندگان شرايط دشواري را براي سوريه رقم زده اند. زيرا هيات داوري سازمان ملل، مقامات مسئول سوريه را در اين ترور دخيل دانسته و خواستار بازجويي از آنان شده است.
اما در مقابل، گروههاي طرفدار سوريه نظير جنبش امل و حزب الله لبنان نقش سوريه در اين ترور را باور نداشته و از دخالت سازمانهاي بين المللي در اين قضيه ناراضي هستند، آنها ترور حريري و نتيجه آن يعني افزايش تضادهاي داخلي در لبنان و تحت فشار قرار گرفتن سوريه را به نفع اسرائيل و طرح خاورميانه بزرگ آمريكا عنوان كرده و بيشتر، صهيونيست ها را عامل اين ترور مي دانند و بر رسيدگي به موضوع، از طريق سازكارهاي داخلي لبنان تاكيد دارند. امل و حزب الله اخيرا با خارج كردن وزيران خود از كابينه دست به اعتراض عليه دولت لبنان به دليل واردكردن سازمانهاي بين المللي در بررسي پرونده ترور رفيق حريري زده اند.
زماني به ديدار نبيه بري رفتيم كه مذاكرات طرفهاي حاضر در قدرت براي بازگرداندن وزيران خارج شده از كابينه به شدت دنبال مي شد و نبيه بري كه آمده بود تا وقت بيشتري را با خبرنگاران ايراني بگذارند در اواسط مصاحبه و با تلفن ضروري كه به او شد ناچار عذرخواهي كرد و به ديدارش با ما پايان داد.
نبيه بري در ابتداي اين ديدار با تك تك خبرنگاران مرد دست داد و از خانم ها احوالپرسي نمود. او بلافاصله به تركيب هيأت روزنامه نگاران ايراني كه از سوي انجمن صنفي روزنامه نگاران ايران و به دعوت جنبش امل به لبنان رفته بودند اشاره كرد و از حضور زنان در جمع هيأت ابراز خشنودي نمود و آن را ناشي از بازبودن جامعه ايراني دانست.
او پس از ابراز اين خشنودي گفت كه شما به كشور دوم خودتان يعني لبنان آمده ايد، لبناني كه مقاومت جنوب آن با حمايت ايران و پايداري خود، اولين پيروزي عليه اسرائيل را بدون هيچ سازش و امتيازي ثبت كرد.
نبيه بري گفت كه بعد از خداوند و خون شهدا، اولين پشتوانه ما ايران و بعد سوريه است و ابراز اميدواري كرد كه حضور روزنامه نگاران ايران در لبنان شروع خوبي براي ايجاد رابطه بين نخبگان ايران و لبنان باشد.
نبيه بري سخنان خود را كوتاه كرد تا در وقت محدودي كه دارد روزنامه نگاران ايران بتوانند سئوالها و دغدغه هاي خود را مطرح كنند و به اين ترتيب روزنامه نگاران ايران شروع كردند.
* پارلمان لبنان چه نقشي براي حل مناقشات و بحران كنوني لبنان كه بين طرفداران و مخالفان سوريه به وجود آمده دارد؟
- قبل از ورود به تاريخ، منافع ملي را لحاظ مي كنم. اصلاً به مصلحت لبنان نيست كه خصومتي بين خود و سوريه داشته باشد زيرا اين خصومت بسيار مخاطره آميز است. لبنان سه مرز دارد. يكي لبنان با اسرائيل كه دشمن است، مرز لبنان و برادر سوريه و مرز لبنان با درياي مديترانه، اگر بخواهيم با سوريه خصومت كنيم در حالي كه با اسرائيل هم دشمن هستيم ملت لبنان هر روز بايد برود و در دريا شنا كند. در حالي كه روابط ما با سوريه براساس برادري، همسايگي، ديني و در چارچوب اتحاديه عرب است _ مجلس لبنان نقش مهمي براي گفتگو و تعامل بين لبناني ها دارد و مي تواند بر سر سه موضوع اين گفتگو و تعامل را انجام دهد.
۱- شناخت حقيقت و ماهيت ترورهاي اخير
۲- اتخاذ موضع مشترك در قبال قطعنامه ۱۵۵۹ سازمان ملل، به گونه اي كه همه لبناني ها حامي جنبش مقاومت باشند،
۳- روابط لبنان و سوريه كه بايد بر پايه عدم دشمني استوار باشد، لبنان نبايد توسط سوريه اداره شود ولي عرصه دشمني عليه سوريه هم نبايد باشد.
* آيا در گذشته لبنان شاهد چنين وضعيتي بوده است؟ نقش مطبوعات لبنان در رفع اين بحران چيست؟
- مطبوعات لبنان بخشي از ملت لبنان هستند كه تأثيري بسزا در توسعه دموكراسي دارند، شايد يكي از بي نظيرترين مطبوعات خاورميانه، روزنامه هاي لبنان باشند كه آزادي عمل زيادي دارند حتي بيش از حد و اندازه، مطبوعات لبنان در همه جنبش هاي دروني كشور نقش مهمي داشته و هزينه هاي بسيار آن را نيز پرداخته اند.
سال ۱۹۵۸ يكي از روزنامه نگاران بنام لبنان يعني نظيف ترور شد. در حال حاضر همه جناح ها و گروههاي داخلي لبنان بر تصميم به عدم بازگشت به جنگ داخلي مصر هستند زيرا در سال ۱۹۷۵ جنگ داخلي لبنان آغاز شد و سال ۱۹۷۹ بلافاصله اسرائيل وارد لبنان شد در شرايطي كه كشمكش هاي دروني ادامه داشت، در آن شرايط مقاومت لبنان بويژه امام موسي صدر به اين جمع بندي رسيدند كه يكي از مهمترين روش هاي مبارزه با اسرائيل حفظ وحدت ملي لبنان است. اين استراتژي توسط همگان رعايت شد و در نهايت منجر به خروج اسرائيل از سرزمين هاي جنوب لبنان گرديد، اكنون نيز تنها راه مقابله با بحران اخير، حفظ وحدت ملي در لبنان است كه مطبوعات مي توانند نقش مهمي در اين زمينه ايفا كنند.
* يكي از مسائلي كه بحران لبنان را شكل داده ترور رفيق حريري است، در مورد نحوه بررسي پرونده اين ترور آيا موضع مشتركي ميان مجلس و دولت لبنان وجود دارد يا خير؟
- كل لبناني ها كه بر ضرورت شناسايي قاتل حريري و جبران توهين اجماع نظر دارند، رفيق حريري، هم عضو پارلمان و هم رئيس فراكسيون پارلماني بود، من شخصاً به عنوان رئيس مجلس و يك وكيل، به همراه سه نماينده ديگر شكوائيه اي در اين زمينه تنظيم كرده ايم تا مورد رسيدگي قرار گيرد.
در مورد جهاني كردن اين پرونده بايد بگويم مسأله در پارلمان مطرح نشد و فقط دولت اين موضوع را مورد رسيدگي قرار داد در حالي كه من به عنوان رئيس مجلس ملاحظاتي در اين زمينه داشتم، مثلاً معتقد بودم دادگاهي مشترك از سازمانهاي بين المللي و دستگاههاي ذيربط در لبنان تشكيل شود ولي مراحل تحقيق و بررسي در لبنان طي شود زيرا جهاني كردن ترور رفيق حريري را به شدت مخاطره آميز مي دانستم. بين المللي كردن اين ترور مسأله را به صورتي بزرگ مي كند كه بي ترديد لبنان تحت قيموميت بين المللي قرار مي گيرد در حالي كه ما بايد هوشيار باشيم و فقط از امكانات بين المللي استفاده كنيم و نه اينكه بنيادهاي قضايي خود را ناديده بگيريم.
* نظرتان در مورد گزارش مليس كه مقامات سوريه را متهم به دخالت در ترور حريري كرده است چيست؟
- بايد بين متن گزارش و اظهارات مليس تفاوت قائل شويم، او حق نداشت به عنوان قاضي اظهارنظر شخصي كند مگر اينكه قبل از آن استعفا مي كرد، كه البته اين اتفاق هم افتاد. ما فقط مي توانيم به گزارش مليس استناد كنيم. گزارشي كه هنوز تحقيقات آن ادامه دارد.
* به نظر شما آيا تضادهاي دروني لبنان مي تواند مانع از به نتيجه رسيدن پرونده ترور شود؟
- ديدگاه من اين گونه نيست، كار مشترك تحقيق و بازرسي بين دستگاههاي مسئول لبنان و سازمانهاي بين المللي مي تواند پرونده را به نتيجه برساند.
* به نظر شما چه سرنوشتي در انتظار لبنان است؟
- وجود طرح خاورميانه بزرگ اين احتمال را باقي مي گذارد كه تحولات دروني لبنان نشأت گرفته از اجراي آن طرح باشد، نفوذ صهيونيزم در آمريكا وجود اين احتمال را افزايش مي دهد، آنچه در عراق و افغانستان رخ داده باعث شده آمريكا علاوه بر موقعيت قدرت بزرگ بين المللي، به قدرت منطقه اي نيز تبديل شود. در سياست هاي بين المللي جمعيت خيريه اي نيست كه مسائل را حل كند لذا منافع حرف اصلي را مي زند، مصلحت غرب و اسرائيل در خاورميانه، با همبستگي اعراب و مسلمانان در يك راستا نيست. روابط سوريه و لبنان الگوي مهمي بود كه زدن ريشه آن مي تواند معادلات منطقه اي را تغيير دهد.
* آقاي احمدي نژاد رئيس جمهور ايران اخيرا اظهاراتي در مورد اسرائيل مطرح كرده است كه بازتاب جهاني داشت، نظر شما در مورد اين اظهارات چيست؟
- اين مساله بيش از حد خودش بزرگ شد، موضع آقاي احمدي نژاد كاملا عادي و منطبق بر ادبيات سياسي انقلاب اسلامي ايران و حرف جديدي نبود.
ما به اين مواضع عادت داريم، اما غربي ها مي خواهند از اين بحث ها به نفع خود استفاده كنند. امام موسي صدر هم گفته بود كه اسرائيل شر مطلق است و تعامل با آن حرام مي باشد. آقاي احمدي نژاد موضعي معتدل تر از موسي صدر داشت.
* از امام موسي صدر سخن گفتيد. سرنوشت ايشان به كجا انجاميد و چرا به دادگاه بين المللي شكايت نكرديد؟
- امام موسي صدر بدون هيچ مناقشه اي امام لبنان است. او شناسنامه ايراني دارد ولي ريشه هايش به جنوب لبنان برمي گردد، زماني كه امام خميني در نجف در محاصره بودند، امام موسي صدر در واقع وزير خارجه ايشان بود، اولين مرد عرب و اسلامي و روحاني است كه اسرائيل را شر مطلق دانست و جنبش امل را عليه اسرائيل بنيان گذاشت، اين امام مي دانست اختلافات دروني چقدر مي تواند در تجزيه لبنان موثر باشد. ايشان قبل از اشغال لبنان توسط اسرائيل معتقد بود بايد مقاومت شكل گيرد به همين دليل به شهيد چمران براي فراهم كردن زمينه آموزش نظامي مردم ماموريت داد. در آن زمان چمران هنرستان فني و حرفه اي را در جبل عامل مديريت مي كرد كه بسياري از رهبران مقاومت و عناصر شهادت طلب در آن تربيت شدند. در زماني كه موسي صدر براي وحدت لبنان تلاش مي كرد، دعوتي از معمر قذافي رهبر لبنان دريافت كرد، ايشان عليرغم توصيه بسياري كه از او مي خواستند به اين سفر نرود، دعوت قذافي را پذيرفت و به همراه شيخ محمود يعقوب و عباس بدرالدين كه از روزنامه نگاران بنام بود به ليبي رفت.
امام موسي صدر در ۳۱ آگوست سال ۱۹۷۸ با قذافي در تريپولي قرار ملاقات داشت بسياري از هيات هاي سياسي حاضر در ليبي او را ديدند كه هتلش را براي ديدار با قذافي ترك كرد، اطلاعات تاييدشده نشان مي دهد اين ديدار صورت گرفته و بين امام موسي صدر و فذافي كشمكش زباني رخ داده و پس از آن موسي صدر مفقود شده است. مقامات ليبي تلاش كردند تا راز اين جنايت بزرگ را پنهان كنند، حتي عده اي را به شكل امام موسي صدر و دو تن از همراهانش درست كردند و براي آنها بليط پرواز به ايتاليا گرفته و به رم فرستادند در حالي كه امام موسي صدر بلندقامت بود و بدل او كوتاه. مهماندار هواپيما گفته است كه امام موسي صدر را مي شناسد ولي نديده كه او سوار هواپيما شود. سال ۱۹۷۹ دستگاه قضايي ايتاليا نيز پس از تحقيق اعلام كرد كه موسي صدر وارد ايتاليا نشده است. از آن زمان تاكنون ما همواره به دنبال كشف حقيقت ناپديدشدن امام موسي صدر هستيم. بيست و چهار سال بعد از ربودن امام موسي صدر، قذافي اعتراف كرد كه صدر در خاك ليبي ربوده شده است، اما دو ماه قبل به روش مافيايي عده اي را در رم تحريك كردند كه بگويند ممكن است صدر به رم رفته باشد. با مقامات ايتاليايي تماس گرفتيم، يك ضرب المثل لبناني مي گويد وقتي شخصي مي خواهد حق كسي را ضايع كند مي گويد تقصير گوسفندان بوده است. آنها حرفي زدند كه مخالف تحقيقاتشان در سال ۱۹۷۹ بود.
اينكه چرا ما تاكنون به دادگاهي بين المللي شكايت نكرده ايم به اين دليل است كه مايليم اول ربوده شدن او اثبات شود بعد شكايت كنيم.
* اسرائيل از برخي سرزمين هاي فلسطيني از جمله غزه عقب نشيني كرده است ارزيابي شما از اين عقب نشيني ها چيست؟
- هر نوع عقب نشيني اسرائيل از سرزمين هاي اشغالي از حيث اصولي نتيجه مبارزه ملت فلسطين بوده است. اما من نگران آنم كه غزه براي فلسطيني ها زندان شود و انتفاضه فلسطين در چارچوب نوار غزه براي هميشه بماند.