سه شنبه ۲۰ دي ۱۳۸۴
اقتصاد
Front Page

كابوس خودروسازان
000078.jpg
در ايران صنعت در قالب و چارچوب هاي ثابت و بي تلاطمي سير مي كند ولي همتايان خارجي صنعتگران ايراني با مشكلات واقعي و جدي در فرايند عمليات توليد و بازاريابي مطرح هستند و اين فرايند رقابتي است كه به صورتي بي رحمانه صنايع ناتوان را از دور خارج مي كند.
صنعت خودرو جهان در سال هاي اخير با چالش هاي جدي روبروست و يكي از آثار آن در ورشكستگي خودروسازان كهنه كار جهان و ادغام هاي گسترده در اين بخش از صنايع جهان است.افزايش قيمت سوخت خودرو از چالش هاي جدي است كه اين صنايع را در رقابتي شديد گرفتار كرده و به نظر مي رسد كه در دهه آينده جغرافياي صنعت خودرو تغيير كند.
مقاله حاضر نگاهي دارد به اين چالش و براي آشنايي با روند صنعت خودرو در جهان و تاكيد بر ضرورت  هماهنگي با اين چالش در داخل و صنايع كشور كه از نظر خوانندگان مي گذرد.

سود پايين، مدل هاي قديمي، نارضايتي مشتريان و از دست دادن بازار از جمله معضلاتي اند كه گريبانگير سه شركت بزرگ خودروسازي آمريكا، يعني جنرال موتورز، فورد و كرايسلر شده اند. خودروهاي ژاپني، آلماني و كره اي كه به خاك آمريكا راه يافته اند به جنگ غول هاي خودروسازي رفته اند.
چهره ساكنان ديترويت مشوش است. جنرال موتورز، فورد و كرايسلر روزهاي پرمخاطره اي را مي گذرانند. فروش جنرال موتورز و فورد در آمريكا به يك چهارم تقليل يافته است. به جز كرايسلر كه تدابيري براي محدود كردن خسارات انديشيده، دو شركت ديگر با كابوسي هولناك روبرو شده اند. اوضاع اصلاً خوب نيست. قلعه خودروسازان آمريكايي كه روزگاري تسخيرناپذير مي نمود آرام آرام در حال فروريختن است. هر لحظه بر زيان هاي جنرال موتورز، شماره يك دنيا و فورد شماره ۳ دنيا افزوده مي شود (اين دو خودروساز تنها در ۹ ماه اول سال ۸/۲ ميليارد دلار زيان دادند). وحشت برگهواره خودروسازان آمريكايي سايه افكنده است و شبح ورشكستگي در حال نزديك شدن است. شركت دلفي (شركت قطعه ساز) كه در حومه ديترويت واقع شده است، با اعلام ورشكستگي جهان خودروسازان را متحير ساخت. ريشه معضل را بايد در شكست هاي تجاري، زيان هاي چند ميليارد دلاري، اشتباه هاي فني و سوء مديريت جستجو نمود.
مدل هاي خودروهاي آمريكايي جذاب نيستند در حاليكه رقباي آسيايي با توليد مدل هاي زيبا و كوچك موفق شده اند مشتريان را به سوي خود جذب كنند. اين امر به نوعي غول هاي خودروسازي آمريكا را تحقير كرده است. آنها قادر نيستند در برابر حملات ژاپني ها و آلماني ها مقاومت كنند. ده سال پيش، ۷۲ درصد بازار اتومبيل آمريكا در سيطره غول هاي خودروسازي ديترويت بود ولي امروزه اين رقم به ۶۲ درصد كاهش يافته است. شهر ديترويت واقع در ايالت ميشيگان كه مهد خودروسازان آمريكايي است، شوكه شده است. ساكنان منطقه به مهاجرت روي آورده اند، كارخانه ها يكي پس از ديگري بسته مي شوند و بر تعداد بيكاران هر لحظه افزوده مي شود. ساختمان ها خالي مي شوند، بيمارستان ها و مدارس تبديل به اماكن متروكه مي شوند. ديگر خودروسازان بزرگ آمريكا احساس مسئوليتي نسبت به ساكنين شهر ديترويت نمي كنند.
غول هاي سه گانه، بقاي خود را در خطر مي بينند. بارمالي ناشي از بيمه هاي درماني و حقوق بازنشستگان فشار زيادي بر آنها وارد آورده است. سال گذشته اين سه شركت ۷/۸ ميليارد دلار بابت بيمه هاي درماني كارگران و بازنشستگان هزينه كردند. بايد اذعان كرد كه نسبت بين كارگران فعال و كارگران بازنشسته به نحو خطرناكي كوچك شده است. جنرال موتورز ۳۳۹۰۰۰ بازنشسته دارد، در حاليكه تعداد شاغلين ۱۲۵۰۰۰ نفر است. در مقابل، شركت تويوتا در آمريكاي شمالي در برابر ۲۰۵۰۰ نيروي در حال كار فقط ۶۵ نفر بازنشسته دارد.
به گفته موريس جنكينز رابط سابق جنرال موتورز با سنديكاها، با پول هاي اختصاص داده شده به بازنشسته ها مي شد طراحي اتومبيل ها را متحول نمود. در برخي موارد خودروسازان مجبور به جراحي شده اند. ريچارد واگونر مدير عامل جنرال موتورز، اخيراً اعلام كرده است كه پس از توافق با سنديكاي قدرتمند خودروسازان يك طرح اقتصادي سخت گيرانه را تنظيم كرده است. وي پيش بيني كرده است كه در كمتر از يك سال ۳۰۰۰۰ شغل حذف شوند و ۶ كارخانه در شمال آمريكا تعطيل شوند. طبق اين طرح جنرال موتورز مي بايست ۶ ميليارد دلار پس انداز داشته باشد كه اين امر از طريق كاهش دستمزدها و پوشش هاي بيمه ۷۵۰۰۰۰ كارگر و كارمند ميسر مي باشد. شركت فورد هم به فكر بستن چندين كارخانه و كاهش دستمزدهاست.
گره كار كجاست؟ در صورتيكه خودروسازان آمريكايي بخواهند با دادن تخفيف در قيمت ها، جنب و جوش را به بازار بازگردانند، اين تويوتا، نيسان و هوندا هستند كه گوي سبقت را خواهند ربود. ژاپني ها با اينكه زياد تخفيف نمي دهند همچنان در حال پيشرفتند. خودروهاي ژاپني در عين پيچيدگي بسيار جذاب و زيبا مي باشند. حتي ديترويت، مهد صنعت خودروسازي آمريكا، جولانگاه اتومبيل هاي ژاپني شده است. يكي از دلايل عمده پيشي گرفتن ژاپني ها توجه به مقوله طراحي مي باشد.
رقابت روز به روز فشرده تر مي شود. ديگر محدوديتي بر واردات خودروهاي ژاپني اعمال نمي شود و ژاپني ها از اين به بعد در قاره آمريكا محصولات خود را توليد مي كنند. آلماني ها هم به همين ترتيب. مرسدس با كرايسلر در رقابت است، هر چند هر دوي آنها توسط گروه صنعتي دايملر كرايسلر توليد مي شوند. شركت هاي خودروسازي طوري شهر ديترويت را ترك مي كنند كه گويي از طاعون فرار مي كنند.
آنها ترجيح داده اند كه كارخانه هاي خود  رادر مناطق جنوبي آمريكا بنا نهند. به گفته ديو بانيور نماينده دموكرات سابق در كنگره و استاد تاريخ روابط اجتماعي در دانشگاه ايالتي وين، در جنوب، مردم محافظه كارترند و سنت سنديكاها رايج نيست. در آنجا به سنديكا به ديده يك سازمان بلشويكي مي نگرند. اين واقعيت به سود سازندگان خارجي نيز مي باشد: سنديكايي وجود ندارد، نيروي كار جوان است و دستمزدها پايين ترند. در ديترويت دستمزد يك كارگر به ۴۰ تا ۵۰ دلار در ساعت مي رسد. در حاليكه در مناطق جنوبي اين دستمزد بين ۱۰ تا ۲۰ در نوسان مي باشد. گفتني است كه اتحاديه كارگران خودروسازي آمريكا در تلاش است كه به شهرهاي جنوبي نيز راه يابد.
شركت تويوتا دومين خودرو ساز جهان، بدون وقفه، در حال گسترش كارخانه هاي خود در آمريكاست و احتمالاً از سال ۲۰۰۶ ميلادي، اين شركت ژاپني تبديل به نخستين توليد كننده خودرو در جهان خواهد شد و جنرال موتورز ناچار به پذيرش رده دوم جهاني خواهد شد. دوران سلطه غول هاي سه گانه خودروسازي سپري گشته است و چه بسا روزي برسد كه از آنها نامي بيش باقي نماند.
ماري بورده -ترجمه: محسن ايماني
منبع: مجله لوپوئن

سايه روشن اقتصادي

انتقاد از لايحه تعريف مجدد شركت هاي دولتي
مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي با انتشار گزارشي از لايحه پيشنهادي دولت براي ارائه تعريف جديدي از شركت هاي دولتي به سبب نقايص و نارسايي هاي گوناگون آن انتقاد كرد .
به گزارش واحد اطلاع رساني مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، دفاتر مطالعات برنامه و بودجه و حقوقي اين مركز با انتشار يك اظهارنظر كارشناسي مشترك درباره «اصلاح ماده ۴ قانون محاسبات عمومي كشور مصوب ۱۳۶۶» تصريح كردند كه لايحه پيشنهادي دولت جهت اصلاح تعريف شركت (هاي) دولتي از جهت گوناگون مورد انتقاد است و به نظر مي رسد كه اصلاح تعريف شركت دولتي براساس لايحه پيشنهادي مي تواند بر ابهامات موجود بيافزايد ضمن اين كه در لايحه پيشنهادي نكاتي وجود دارد كه نظارت ناكافي و محدود فعلي بر شركت هاي دولتي را محدودتر مي نمايد.
لايحه پيشنهادي دولت شركت هاي زيرمجموعه شركت هاي دولتي نسل اول و شركت هاي زيرمجموعه نهادهاي عمومي غيردولتي را با يك عنوان نامگذاري كرده است درحالي كه اين دو نوع شركت از جهت گوناگون هم سنخ نيستند. اين درحالي است كه اين لايحه اساساً با قوانين و مقررات موجود نيز هماهنگي ندارد.
اين گزارش به نقل از اظهارنظر دفاتر مطالعات برنامه و بودجه و حقوقي مركز پژوهش ها مي افزايد: به طور كلي لايحه پيشنهادي دولت برخلاف مقدمه توجيهي آن نه تنها رفع ابهام نمي كند، بلكه به ابهامات موجود مي افزايد و با طرح عنوان هاي جديد، هرج و مرج موجود در عرصه هاي قوانين، مديريت و نظارت بر شركت هاي دولتي را گسترش مي دهد.
مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي همچنين تصريح كرد كه بسياري از ابهامات موجود در ارتباط با شركت هاي دولتي به تعريف قانوني شركت دولتي مربوط نيست بلكه به ميزان تمكين شركت هاي دولتي از قوانين عام، ابهامات موجود در قوانين و مقررات شركت هاي دولتي و وظايف و رفتار متفاوت دستگاه هاي اجرايي و سازمان  هاي نظارتي مرتبط با شركت هاي دولتي بستگي دارد.
ادامه رشد اقتصاد فرانسه
اقتصاد فرانسه در مسير رشدي سريع قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاري فرانسه، داده هاي رسمي نهايي نشان مي دهد كه اقتصاد اين كشور در سه ماهه سوم سال ۲۰۰۵ نسبت به همان دوره زماني در سال ماقبل آن، هفت دهم درصد رشد داشت. بر پايه همين گزارش، اين ميزان فرانسه را در مسير رشدي يك و نيم درصدي براي كل سال قرار مي دهد.
انستيتو آمار ملي فرانسه موسوم به INSEE با انتشار يافته هاي آماري نهايي خود از ارزيابي  روز ۱۸ نوامبر، تخمين هفت دهم درصدي رشد اقتصادي اين كشور در سه ماهه سوم سال ۲۰۰۵ را دوباره تاييد كرد.
اين سازمان همچنين با اصلاحي يك دهم درصدي پيش بيني خود ، ميزان رشد اقتصادي سالانه فرانسه را از ۴/۱ درصد، به يك و نيم درصد بهبود بخشيد.

اقتصاد انرژي

تركيه ۶/۸ ميليارد متر مكعب گاز طبيعي از ايران وارد مي كند
شركت نفت تركيه اعلام كرد، اين كشور در سال ۲۰۰۶ ميلادي مجموعا ۶/۸ ميليارد متر مكعب گاز طبيعي از ايران وارد خواهد كرد.
به گزارش ميس، تركيه در سال ۲۰۰۵ حدود ۶ ميليارد و ۶۸۹ ميليون متر مكعب گاز طبيعي از ايران خريداري نمود، كه انتظار مي رود اين رقم در سال جديد ميلادي به ۶/۸ ميليارد متر مكعب برسد.
ايران در سال ۲۰۰۵ حدود ۲۲ درصد از كل گاز وارداتي تركيه را تامين كرده است.
تركيه در سال ۲۰۰۵ مجموعاً ۹/۳۰ ميليارد متر مكعب گاز طبيعي وارد كرد. شركت نفت تركيه همچنين پيش بيني مي كند، واردات گاز اين كشور از ايران در سال ۲۰۰۷ به ۹ ميليارد و ۵۵۶ ميليون متر مكعب افزايش يابد و تا سال ۲۰۲۰ در همين سطح باقي بماند.
روسيه بزرگترين تامين كننده گاز طبيعي تركيه در سال ۲۰۰۵ بود، به طوري كه اين كشور ۱۴ ميليارد متر مكعب گاز طبيعي به تركيه صادر كرد.
پس از روسيه نيز ايران با ۶/،۶ الجزاير با ۴/،۴ و نيجريه با ۳/۱ ميليارد متر مكعب ديگر عرضه كنندگان بزرگ گاز طبيعي به تركيه در سال ۲۰۰۵ بوده اند.
ظرفيت توليد نفت اوپك به ۳۳ ميليون بشكه مي رسد
آژانس بين المللي انرژي پيش بيني كرد، ظرفيت توليد نفت كشورهاي عضو اوپك تا پايان سال ۲۰۰۶ به ۳۳ ميليون بشكه در روز افزايش خواهد يافت.
ظرفيت توليد نفت اوپك در پايان سال ۲۰۰۵ به ۱/۳۲ ميليون بشكه در روز رسيد و پيش بيني مي شود تا پايان سال ۲۰۰۶ حدود ۹۰۰ هزار بشكه ديگر افزايش يابد.
ظرفيت توليد نفت اوپك در طول سال ۲۰۰۵ حدود ۱/ ۱ ميليون بشكه در روز افزايش يافت و از ۳۱ ميليون بشكه به ۱/۳۲ ميليون بشكه در روز رسيد.
با توجه به محدوديت ظرفيت پالايش نفت در سطح جهان هم اكنون بازار جهاني نفت خام خواهان نفت هاي سبكتر و داراي گوگرد كمتري است. بر اين اساس، افزايش هاي اخير در ظرفيت توليد نفت اوپك بيشتر از نوع نفت سبك بوده است.با وجود اين، از آنجا كه اكثر نفت توليدي و ظرفيت مازاد اوپك نفت سنگين و شور است، توليد نفت اوپك در ماه هاي اخير رشد چنداني نداشته است.
در حالي كه سازمان اوپك پيش بيني كرده است ظرفيت توليد نفت آن تا پايان سال ۲۰۱۰ به ۳۸ ميليون بشكه در روز افزايش يابد، آژانس بين المللي انرژي معتقد است اوپك به سختي خواهد توانست اين هدف را محقق سازد.
موانع عمده اي بر سر راه افزايش چشمگير توليد نفت اوپك طي سالهاي آينده وجود دارد كه مهمترين آنها عبارتند از: سطح نامطمئن سرمايه گذاري در كشورهاي عضو اوپك از سوي شركتهاي بين المللي نفت، محدوديت زيرساختارهاي حفاري نفت، كمبود نيروي كار فني ماهر در كشورهاي عضو اوپك، كاهش مداوم حوزه هاي نفتي پير و بالغ اوپك، و محدوديتهاي هزينه اي و زماني پروژه هاي افزايش ظرفيت اوپك.

|  اقتصاد  |    اجتماعي  |   انديشه  |   سياست  |   علم  |   ورزش  |
|  هنر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |