|
كابوس خودروسازان
|
|
|
در ايران صنعت در قالب و چارچوب هاي ثابت و بي تلاطمي سير مي كند ولي همتايان خارجي صنعتگران ايراني با مشكلات واقعي و جدي در فرايند عمليات توليد و بازاريابي مطرح هستند و اين فرايند رقابتي است كه به صورتي بي رحمانه صنايع ناتوان را از دور خارج مي كند.
صنعت خودرو جهان در سال هاي اخير با چالش هاي جدي روبروست و يكي از آثار آن در ورشكستگي خودروسازان كهنه كار جهان و ادغام هاي گسترده در اين بخش از صنايع جهان است.افزايش قيمت سوخت خودرو از چالش هاي جدي است كه اين صنايع را در رقابتي شديد گرفتار كرده و به نظر مي رسد كه در دهه آينده جغرافياي صنعت خودرو تغيير كند.
مقاله حاضر نگاهي دارد به اين چالش و براي آشنايي با روند صنعت خودرو در جهان و تاكيد بر ضرورت هماهنگي با اين چالش در داخل و صنايع كشور كه از نظر خوانندگان مي گذرد.
سود پايين، مدل هاي قديمي، نارضايتي مشتريان و از دست دادن بازار از جمله معضلاتي اند كه گريبانگير سه شركت بزرگ خودروسازي آمريكا، يعني جنرال موتورز، فورد و كرايسلر شده اند. خودروهاي ژاپني، آلماني و كره اي كه به خاك آمريكا راه يافته اند به جنگ غول هاي خودروسازي رفته اند.
چهره ساكنان ديترويت مشوش است. جنرال موتورز، فورد و كرايسلر روزهاي پرمخاطره اي را مي گذرانند. فروش جنرال موتورز و فورد در آمريكا به يك چهارم تقليل يافته است. به جز كرايسلر كه تدابيري براي محدود كردن خسارات انديشيده، دو شركت ديگر با كابوسي هولناك روبرو شده اند. اوضاع اصلاً خوب نيست. قلعه خودروسازان آمريكايي كه روزگاري تسخيرناپذير مي نمود آرام آرام در حال فروريختن است. هر لحظه بر زيان هاي جنرال موتورز، شماره يك دنيا و فورد شماره ۳ دنيا افزوده مي شود (اين دو خودروساز تنها در ۹ ماه اول سال ۸/۲ ميليارد دلار زيان دادند). وحشت برگهواره خودروسازان آمريكايي سايه افكنده است و شبح ورشكستگي در حال نزديك شدن است. شركت دلفي (شركت قطعه ساز) كه در حومه ديترويت واقع شده است، با اعلام ورشكستگي جهان خودروسازان را متحير ساخت. ريشه معضل را بايد در شكست هاي تجاري، زيان هاي چند ميليارد دلاري، اشتباه هاي فني و سوء مديريت جستجو نمود.
مدل هاي خودروهاي آمريكايي جذاب نيستند در حاليكه رقباي آسيايي با توليد مدل هاي زيبا و كوچك موفق شده اند مشتريان را به سوي خود جذب كنند. اين امر به نوعي غول هاي خودروسازي آمريكا را تحقير كرده است. آنها قادر نيستند در برابر حملات ژاپني ها و آلماني ها مقاومت كنند. ده سال پيش، ۷۲ درصد بازار اتومبيل آمريكا در سيطره غول هاي خودروسازي ديترويت بود ولي امروزه اين رقم به ۶۲ درصد كاهش يافته است. شهر ديترويت واقع در ايالت ميشيگان كه مهد خودروسازان آمريكايي است، شوكه شده است. ساكنان منطقه به مهاجرت روي آورده اند، كارخانه ها يكي پس از ديگري بسته مي شوند و بر تعداد بيكاران هر لحظه افزوده مي شود. ساختمان ها خالي مي شوند، بيمارستان ها و مدارس تبديل به اماكن متروكه مي شوند. ديگر خودروسازان بزرگ آمريكا احساس مسئوليتي نسبت به ساكنين شهر ديترويت نمي كنند.
غول هاي سه گانه، بقاي خود را در خطر مي بينند. بارمالي ناشي از بيمه هاي درماني و حقوق بازنشستگان فشار زيادي بر آنها وارد آورده است. سال گذشته اين سه شركت ۷/۸ ميليارد دلار بابت بيمه هاي درماني كارگران و بازنشستگان هزينه كردند. بايد اذعان كرد كه نسبت بين كارگران فعال و كارگران بازنشسته به نحو خطرناكي كوچك شده است. جنرال موتورز ۳۳۹۰۰۰ بازنشسته دارد، در حاليكه تعداد شاغلين ۱۲۵۰۰۰ نفر است. در مقابل، شركت تويوتا در آمريكاي شمالي در برابر ۲۰۵۰۰ نيروي در حال كار فقط ۶۵ نفر بازنشسته دارد.
به گفته موريس جنكينز رابط سابق جنرال موتورز با سنديكاها، با پول هاي اختصاص داده شده به بازنشسته ها مي شد طراحي اتومبيل ها را متحول نمود. در برخي موارد خودروسازان مجبور به جراحي شده اند. ريچارد واگونر مدير عامل جنرال موتورز، اخيراً اعلام كرده است كه پس از توافق با سنديكاي قدرتمند خودروسازان يك طرح اقتصادي سخت گيرانه را تنظيم كرده است. وي پيش بيني كرده است كه در كمتر از يك سال ۳۰۰۰۰ شغل حذف شوند و ۶ كارخانه در شمال آمريكا تعطيل شوند. طبق اين طرح جنرال موتورز مي بايست ۶ ميليارد دلار پس انداز داشته باشد كه اين امر از طريق كاهش دستمزدها و پوشش هاي بيمه ۷۵۰۰۰۰ كارگر و كارمند ميسر مي باشد. شركت فورد هم به فكر بستن چندين كارخانه و كاهش دستمزدهاست.
گره كار كجاست؟ در صورتيكه خودروسازان آمريكايي بخواهند با دادن تخفيف در قيمت ها، جنب و جوش را به بازار بازگردانند، اين تويوتا، نيسان و هوندا هستند كه گوي سبقت را خواهند ربود. ژاپني ها با اينكه زياد تخفيف نمي دهند همچنان در حال پيشرفتند. خودروهاي ژاپني در عين پيچيدگي بسيار جذاب و زيبا مي باشند. حتي ديترويت، مهد صنعت خودروسازي آمريكا، جولانگاه اتومبيل هاي ژاپني شده است. يكي از دلايل عمده پيشي گرفتن ژاپني ها توجه به مقوله طراحي مي باشد.
رقابت روز به روز فشرده تر مي شود. ديگر محدوديتي بر واردات خودروهاي ژاپني اعمال نمي شود و ژاپني ها از اين به بعد در قاره آمريكا محصولات خود را توليد مي كنند. آلماني ها هم به همين ترتيب. مرسدس با كرايسلر در رقابت است، هر چند هر دوي آنها توسط گروه صنعتي دايملر كرايسلر توليد مي شوند. شركت هاي خودروسازي طوري شهر ديترويت را ترك مي كنند كه گويي از طاعون فرار مي كنند.
آنها ترجيح داده اند كه كارخانه هاي خود رادر مناطق جنوبي آمريكا بنا نهند. به گفته ديو بانيور نماينده دموكرات سابق در كنگره و استاد تاريخ روابط اجتماعي در دانشگاه ايالتي وين، در جنوب، مردم محافظه كارترند و سنت سنديكاها رايج نيست. در آنجا به سنديكا به ديده يك سازمان بلشويكي مي نگرند. اين واقعيت به سود سازندگان خارجي نيز مي باشد: سنديكايي وجود ندارد، نيروي كار جوان است و دستمزدها پايين ترند. در ديترويت دستمزد يك كارگر به ۴۰ تا ۵۰ دلار در ساعت مي رسد. در حاليكه در مناطق جنوبي اين دستمزد بين ۱۰ تا ۲۰ در نوسان مي باشد. گفتني است كه اتحاديه كارگران خودروسازي آمريكا در تلاش است كه به شهرهاي جنوبي نيز راه يابد.
شركت تويوتا دومين خودرو ساز جهان، بدون وقفه، در حال گسترش كارخانه هاي خود در آمريكاست و احتمالاً از سال ۲۰۰۶ ميلادي، اين شركت ژاپني تبديل به نخستين توليد كننده خودرو در جهان خواهد شد و جنرال موتورز ناچار به پذيرش رده دوم جهاني خواهد شد. دوران سلطه غول هاي سه گانه خودروسازي سپري گشته است و چه بسا روزي برسد كه از آنها نامي بيش باقي نماند.
ماري بورده -ترجمه: محسن ايماني
منبع: مجله لوپوئن
|
