مريم رضايي
سال ۸۴ با تحولات و تغييرات بسياري در حوزه ورزش بانوان كشور مصادف بود. در اين سال بسياري از زنان ورزشكار كشور در عرصه داخل و خارج در سطح قهرماني و در برخي رشته ها مانند كوهنوردي، ورزشهاي رزمي، فوتبال، بسكتبال، كانوپولو، تنيس، دووميداني و تيراندازي مقام اولي و قهرماني را نه فقط در سطح داخلي، بلكه در پاره اي از رشته هاي ذكر شده در سطح بين المللي از آن خود كردند.شايد به جرأت بتوان گفت كه بانوان ورزشكار ايران، ضمن كسب افتخار در عرصه هاي مختلف ورزشي، توان مديريتي بالاي خود را نيز به اثبات رسانده باشند.
در سال ۸۴ يكي از مهمترين اتفاقات سازماني و تشكيلاتي كه در حوزه ورزش بانوان كشور روي داد، ادغام انجمن هاي ورزشي زنان با فدراسيون هاي مربوطه بود.طرح ادغام مديريت ورزش بانوان و آقايان در سال جاري در شرايطي تصويب شد كه بالاترين مقام اجرايي ورزش كشور يعني مهندس علي آبادي از اين طرح- كه در دوره مهندس مهرعليزاده رئيس اسبق سازمان تربيت بدني طراحي و عنوان شده بود- به عنوان يك حركت اصولي و مهم در جهت تقويت ورزش زنان كشور ياد كرد.
رئيس سازمان تربيت بدني در اين باره گفته بود كه سياست سازمان متبوعش، تقويت فدراسيونها و هيأتهاي ورزشي است و سازمان ورزش كشور بايد كوچكتر و كيفي تر و فدراسيون ها و هيأتها بزرگتر و كارآمدتر شوند.وي گفته بود كه بانوان نيز در صورت كسب آراي لازم در انتخابات مي توانند رئيس فدراسيون ها شوند و هيچ حساسيتي درباره زن يا مرد بودن رؤساي فدراسيون ها وجود ندارد.اين سخن را آينده بهتر روشن خواهد كرد!
در بحث طرح ادغام ورزش بانوان با بدنه كل ورزش كشور، شايد مهمترين موضوع ادغام مديريت ورزش، يكپارچه شدن مديريت ورزش براي زنان و مردان باشد كه در صورت اجراي دقيق آن، ورزش در بخش ها و رشته هاي مختلف آن توسعه و بهبود خواهد يافت.شايد جايگاه ورزش بانوان در عملكرد فدراسيونها از اين طريق از يك دستور العمل ساختاري تري برخوردار شود، چنانچه مهندس علي آبادي نيز در اين باره تصريح كرده كه دو شاخص در ارزيابي عملكرد فدراسيونها از اين پس اهميت ويژه اي دارد: يكي اين كه چه ميزان از اعتبارات صرف ورزش بانوان شده و دوم اين كه چه ميزان موفقيت در اين زمينه كسب شده است.
چندي پيش مشاور برنامه ريزي و تحقيقات مركز توسعه ورزش زنان يعني سيده فاطمه ستوده درباره راهكارهاي تقويت ورزش بانوان كشور طي گزارشي به رياست سازمان تربيت بدني نگاشت كه كميسيون حل مشكلات ورزش بانوان با حضور ۵ نايب رئيس فدراسيون ها و ۵ نفر از نمايندگان استانها پس از هفته ها كار كارشناسي روي مشكلات موجود در ورزش زنان كشور، دستورالعمل ضربتي براي حل اين مشكلات تهيه كرده است.
ستوده مهمترين مشكلات جامعه ورزش بانوان كشور را مشخص نبودن جايگاه نايب رئيسان زن در اساسنامه فدراسيون ها، نداشتن جايگاه حقوقي، تبيين نشدن شرح وظايف و مشخص نشدن حيطه اختيارات مسئولان ورزش بانوان در استانها عنوان كرده است. وي با اشاره به تغيير ساختار مركز توسعه ورزش بانوان به دفتر ورزش بانوان همچنين گفته است، به هر حال اين دفتر هم زير نظر رئيس فدراسيون فعاليت خواهد كرد و ضعيف نخواهد شد و همان وظيفه سنگين نظارتي و حمايتي را خواهد داشت. اسم تشكيلات زياد مهم نيست، مهم اين است كه بتوانيم به دستورالعمل واحدي در خصوص تمركز در سياستگذاري و عدم تمركز در اجرا دست يابيم. اميدواريم كه راهكارهاي ارائه شده موجب تقويت ورزش بانوان شود و مسئولان ورزش بانوان چه در فدراسيونها و چه در استانها واقعاً  ناظر و حمايت كننده باشند و فقط اهل شعار نباشند.
ورزشكاران زن ايران بيشترين مدالها را به چنگ آوردند
شايد يكي از مهمترين اخبار مربوط به ورزش زنان در سال ،۸۴ خبرهاي برگزاري بازيهاي اسلامي زنان در ايران بود.برگزاري اين بازيها در داخل و خارج كشور با نظرات متفاوتي همراه شد.
برخي از منتقدان داخل از برگزاري اين نوع بازيها گله مند و برخي ديگر از صرف بودجه گزاف براي اين بازيها و ناهماهنگي هاي اجرايي آن ابراز نارضايتي كردند. اما در مقابل بسياري از زنان ورزشكار از اين بازيها خرسند بودند زيرا از اين طريق توانستند در مقابل رقباي خود در ساير كشورها خودي نشان دهند و نتايج اين بازيها حاكي از اين شد كه زنان ورزشكار ايران در رشته هاي مختلف توانستند بيشترين مدال ها را از آن خود كنند.
چهارمين دوره بازيهاي اسلامي زنان كه به مدت يك هفته در هفته نخست مهرماه در تهران برگزار شد با حضور ۱۵۸۷ ورزشكار زن از ۳۹ كشور در ۱۸ رشته ورزشي دنبال شد كه نتيجه آن اين شد كه زنان ايران با كسب ۳۳ مدال طلا، ۴۱ نقره  و ۳۱ برنز مقام اولي را از آن خود كنند. سپس سنگال با ۷طلا، ۵ نقره و ۸ برنز در جايگاه دوم قرار گرفت و ارمنستان با ۷ طلا، ۳ نقره و ۳ برنز سوم شد.
در مجموع در اين بازيها ۲۵ هزار و ۲۰۰ مسابقه انفرادي و تيمي برگزار شد و ۳۷۴ داور بين المللي و ملي به همراه ۱۶ ناظر بين المللي از فدراسيون هاي جهاني بر كار فني رقابتهاي اين بازيها نظارت كردند.
۱۶ رشته از ۱۸ رشته بازيها در تقويم فدراسيون هاي جهاني درج شده است و سازمان ملل متحد اين بازيها را به عنوان يك فعاليت در سال جهاني ورزش در برنامه هاي خود ثبت كرد.در اين بازيها ۵۸ خبرنگار خارجي از جمله «مرلو» رئيس انجمن ورزشي نويسان جهان (ايپز) براي نخستين بار شركت داشتند.
۹۸ ميهمان ويژه از سازمانها و فدراسيون هاي جهاني در اين بازيها حضور داشتند.در اثناي برگزاري اين بازيها دهمين مجمع عمومي فدراسيون ورزش هاي اسلامي زنان با حضور نمايندگان ۴۱ كشور جهان برگزار شد و طي آن هيأت رئيسه فدراسيون براي ۴سال آينده انتخاب شده اند. از جمله اتفاقات زيباي اين بازيها يك خبر اين بود كه «اروانه رضايي» يك دختر تنيس باز جوان فرانسوي- ايراني كه براي تيم فرانسه بازي مي كرد تصميم گرفت در اين بازيها زير پرچم ايران و براي كشور ايران رقابت كند.
همچنين رسانه ها و روزنامه هاي خارجي درباره اين بازيها واكنش  هاي متفاوتي از خود نشان دادند؛ از جمله يك روزنامه روسي به نام «گازتا» چاپ مسكو نوشت كه پيش از اين، بازيها منحصر به كشورهاي اسلامي بود اما امسال ورزشكاران ساير كشورها نيز امكان حضور يافتند. اين روزنامه نوشت كه فائزه هاشمي رئيس فدراسيون ورزش زنان اسلامي ايران گفته است كه حالا بعد از ۲۷ سال از پيروزي انقلاب اسلامي، زنان مسلمان كشورهاي اسلامي مي توانند با رعايت مسائل اسلامي در بسياري از مسابقات ورزشي شركت كنند. يك چهارم زنان، مسلمان هستند و تيم روسيه نخستين كشوري بود كه به تهران وارد شد و از آمريكا نيز يك مربي همراه خود داشت.اين روزنامه  نوشت كه عمليات سازماندهي بازيها بسيار كند بود و برنامه ها به زبان فارسي اعلام مي شد! بيشترين تعداد ورزشكاران از كشور مالزي با ۷۸ نفر بود و از روسيه ۶ نفر در مسابقات دووميداني شركت كردند.
حسن علي بيچك رئيس كميته المپيك قبرس شمالي نيز درباره بازيهاي زنان مسلمان گفت كه بازيها در سطح خود عالي بود و آن را بارها ستود.وي براي توجيه سخنان خود گفته بود كه به ۴ دليل اين بازيها اهميت داشت؛ اول اين كه اين بازيها در تقويم سازمان ملل متحد به ثبت رسيد، دوم اين كه ژاك روگ - رئيس كميته بين المللي المپيك -با ارسال پيام خود، برگزاري اين بازيها را تأييد كرد، سوم اين كه فدراسيون هاي بين المللي نمايندگان خود را به بازيها اعزام كردند و چهارم اين كه خبرنگاران رسانه هاي جهان اين بازيها را تحت پوشش خبري خود قرار دادند.
عايشه احمد، ورزشكار تيم فوتسال انگليس نيز كه در قالب تيم فوتسال زنان مسلمان انگليس به تهران آمده بود، در اين باره مشاهدات خود را در هفته نامه مسلم نيوز چنين نگاشت؛ در طول مسابقات تهران روحيه تيمي و فعاليتهاي دسته جمعي بر اردوي تيم هاي مختلف حاكم بود و چيزي به نام «من» وجود نداشت. ديدار با تيم ايران با فاصله بسيار، بامزه ترين آنها بود. ما بازي را از همان ابتدا باخته بوديم! و كوچكترين بختي براي برد در برابر تيم فوتسال زنان ايران نداشتيم.
نخستين زنان كوهنورد ايران بر فراز بام دنيا
سال ۸۴ سال صعود زنان مسلمان ايران به اورست هم بود؛ سالي كه هفت زن كوهنورد ايراني براي نخستين بار موفق به صعود سخت ترين كوه جهان شدند. تاكنون ۱۰۰ زن در جهان فاتح اين كوه شده اند و در خرداد ۸۴ دو زن ايراني نيز موفق شدند نام و پرچم كشورشان را براي اولين شدن بر فراز ۸۸۴۸ متري سطح زمين ثبت كنند. تاكنون ۱۹۰ نفر در مسير صعب اورست جان خود را از دست داده اند و صعود به اورست صعود بي خطري نبوده و نيست. لاله كشاورز و فرخنده صادق، نخستين زنان فاتح اورست از ايران نام گرفتند.
طاهره علي آبادي نايب  رئيس فدراسيون كوهنوردي ، اين صعود را يك معجزه خواند و زهرا احمدي پور رئيس مركز توسعه ورزش بانوان در آن زمان گفت كه اين صعود نشان داد هرجا به زنان فرصت داده شود، مي توانند به بهترين شكل از عهده آن برآيند.
ورزش هاي رزمي
هم اينك ۵۰۰ هزار كاراته كاي زن در كشور فعال هستند و از اين تعداد ۲۰۰ هزار نفر به طور رسمي فعالند و كارت بيمه دارند.
در اخبار امسال آمد كه تيم كاراته بانوان تهران عازم انگليس مي شوند. اين تيم براي شركت در هشتمين دوره رقابت هاي آزاد جهاني آماده شده است.سال ۸۴ تيم ايران توانست در رقابت با ۲۳ كشور، مقام نايب قهرماني هفتمين دوره رقابت هاي آزاد جهان را كسب كند.
بانوان كاراته  خوزستان (پتروشيمي بندر) سبك كوجوريو كوجوكاي كه در مسابقات جهاني ۲۰۰۵ هلند شركت كرده بودند، توانستند با كسب ۳ مدال طلا، يك نقره و ۷ برنز نايب مقام قهرماني جهان را از آن خود كنند.اما در سطح داخل كشور در اسفند امسال تيم تهران الف در رقابت هاي كاتاي نوجوانان بانوان ايران در رده سني نوجوانان كه در سمنان برگزار شد، توانستند عنوان نخست را از آن خود كنند. اين رقابت ها با شركت يكهزار و ۴۰۰ ورزشكار كاراته قهرماني بانوان ايران از همه استان هاي كشور برگزار شد.
همچنين تكواندوكاران زن ايران در قالب تيم ملي تكواندو بانوان ايران براي آمادگي شركت در پيكارهاي قهرماني آسيا و بازي هاي آسيايي ۲۰۰۶ كه در دوحه برگزار خواهد شد در سئول به اردو رفتند.اين بازي ها در نوع خود يكي از مهمترين بازي هاي منطقه اي خواهد بود و زنان ورزشكار ايران فصل مهمي را در سال ۲۰۰۶ در دوحه پيش رو دارند.گفته مي شود رشته هاي تكواندو و ووشو شانس مدال آوري در بخش بانوان در اين بازي ها را خواهند داشت.
در اين رابطه گفتني است كه يك بانوي ووشوكار «سانيا معلم پور» نخستين مدال آسيايي را در بخش تالوي ووشو در مسابقات قهرماني آسيا كه در سنگاپور در مرداد ماه برگزار شده بود، از آن خود كرد. اين ووشوكار عنوان سوم تالو با مدال برنز در سطح آسيا را به دست آورد.
همچنين امسال نخستين مسابقات قهرماني كونگ فو بانوان در آخرين روزهاي باقيمانده از سال ۸۴ يعني ۲۵ تا ۲۷ اسفند ماه در تهران برگزار مي شود. در اين دوره از مسابقات، نفراتي كه در رقابت هاي استاني به مقام برتر دست يابند، حضور مي يابند.
پيش از اين بخش كونگ فو بانوان فاقد داور رسمي براي قضاوت در مسابقات فدراسيون بود، اما با برنامه ريزي هاي انجام شده براي تكميل كادر داوري بانوان كونگ فو كار، دو دوره كلاس داوري برگزار شد و با اين ترتيب نيازي به داوران آقا نخواهند داشت.
بانوان سانشوكار ايران نيز براي اولين بار موفق خواهند شد در بازي هاي دوحه در سطح آسيا به رقابت بپردازند كه حركت ارزشمندي در بخش ووشوي بانوان كشور محسوب مي شود.
نخستين دوره مسابقات فوتبال بانوان ايران
گسترش رشته فوتبال در ميان بانوان رو به افزايش است و در سال ۸۴ بيش از ۵۰ تيم در رقابت هاي ليگ برتر دسته اول و دوم رقابت هاي فوتسال زنان شركت كردند. در اين رقابت ها تيم راه آهن با كسب ۱۶ امتياز صدرنشين جدول شد و تيم هاي نوآوران نوشهر، ديهيم اهواز، پيكان تهران، تجارتخانه جنوب هرمزگان، پارس بتن گرمسار و ملوان جوان رشت به ترتيب رده هاي دوم تا هفتم را از آن خود كردند.در اين رقابت ها به دليل كمبود تعداد تيم هاي شركت كننده در ليگ برتر، تيمي به دسته يك نخواهد رفت. مسابقات دسته يك با شركت ۶ تيم به صورت دوره اي و متمركز است و در پايان، تيم قهرمان به ليگ برتر خواهد رفت و ۳ تيم هم از دسته دو به دسته يك مي آيند تا از سال آينده مسابقات ليگ برتر و ليگ دسته يك هر كدام با حضور ۸ تيم برگزار شود.
قرار است كه نخستين دوره مسابقات فوتبال قهرماني بانوان ايران نيز در اسفند ماه برگزار شود.بد نيست اشاره شود كه فيفا- فدراسيون بين المللي فوتبال- نيز در جريان بازي هاي اسلامي زنان با اهداي امكانات ورزشي و اعزام مدرس داوري از بازي هاي فوتبال زنان اسلامي حمايت كرده است.فوتبال زنان نه تنها در ايران، بلكه در سطح كشورهاي مختلف دنيا و اخيراً در كشورهاي عربي از اقبال خاصي برخوردار شده است و براي نخستين بار فوتبال زنان كشورهاي عربي نيز برگزار خواهد شد.
نايب رئيس فدراسيون فوتبال غرب آسيا نيز چندي پيش درباره فوتبال بانوان غرب آسيا گفت كه دومين دوره مسابقات فوتبال قهرماني بانوان غرب آسيا سال آينده در ايران برگزار خواهد شد.
اين مسابقات در گام اول خود در اردن در مرداد ماه امسال با حضور تيم ايران برگزار شد.
نخستين مسابقات بسكتبال بانوان ايران
نخستين دوره مسابقات قهرماني بسكتبال بانوان پيشكسوت ايران در بهمن ماه امسال برگزار شد و تيم تهران عنوان قهرماني اين دوره را به دست آورد. در اين رقابت ها تيم فارس دوم و اصفهان سوم شدند. تيم هاي مازندران و گيلان نيز در جايگاه چهارم و پنجم قرار گرفتند. اين رقابت ها با حضور پيشكسوتان ۴۰ تا ۵۰ سال و به مناسبت گراميداشت دهه فجر برگزار شد.
مقام اول آسيا، تيم ملي كانوپولو بانوان ايران
تيم ملي كانوپولو بانوان ايران با پيروزي بر تيم سنگاپور با نتيجه دو بر يك به مقام اول آسيا دست يافت و تيم مردان ايران در اين رشته مقام سوم آسيا را به دست آورد. كانوپولو بازي قايق و پارو با توپ در آب است.قايقرانان زن ايراني در شته كاياك نيز در رقابت هاي آسيايي در كشور مالزي در آذرماه ۸۴ شركت داشتند.
مقام قهرماني اسكواش و تنيس بانوان
براي تيم هاي كيش و تهران
تيم اسكواش بانوان جزيره كيش در مسابقات اسكواش زير ۱۹ سال كشوري متشكل از ۴ بازيكن بر رقباي خود پيروز شد. اين مسابقات كشوري در آذرماه ۸۴ در جزيره كيش برگزار شده بود.همچنين تيم تهران نيز با پيروزي بر تيم آذربايجان غربي به عنوان قهرماني مسابقات تنيس بانوان ايران دست يافت. اين مسابقات در سطح قهرماني كشور نيز در زمين تنيس مجموعه ورزشي المپيك كيش برگزار شد.
گفتني است كه تيم قايقراني دختران ايران سال ۸۴ به فينال «بي» مسابقه هاي جهاني راه پيدا كردند.
فاتح مسابقات پينگ پنگ بانوان زير ۲۱ سال ايران
مسابقات پينگ پنگ قهرماني بانوان زير ۲۱ سال ايران با قهرماني ندا شهسواري از كرمانشاه در آبان ۸۴ برگزار شد. در اين مسابقات در سطح قهرماني كشوري هشت تيم از تهران، مازندران، اصفهان، آذربايجان شرقي و كرمان شركت داشتند.
ركورد دو ۸۰۰ متر بانوان ايران بعد از ۳۱ سال
بعد از ۳۱ سال و در دومين مرحله از مسابقات دو و ميداني قهرماني بانوان باشگاه هاي ايران در ۱۰ ماده، ركورد دو ۸۰۰ متر بانوان ترقي يافت.در پيكارهاي دو ۸۰۰ متر، ليلا ابراهيمي از دانشگاه آزاد موفق شد ركورد قبلي اين ماده را كه توسط شهين رضايي در سال ۱۳۵۳ به دست آمده بود يك دقيقه و۴۹ ثانيه بهبود بخشد. ركورد ابراهيمي ۱/۱۶/۲ دقيقه بود.
بازي هاي آسيايي دوحه
پيش روي ورزشكاران زن ايران
اما از اخبار ورزش بانوان در سال ۸۴ كه بگذريم، سال آينده سال ويژه اي براي جامعه ورزش كشور به ويژه زنان ايران است.
پانزدهمين بازي هاي آسيايي دوحه به عنوان مهمترين موضوع پيش روي ورزش منطقه به ويژه ايران است.
اصغر رحيمي، دبير كميته تداركاتي بازي هاي آسيايي دوحه درخصوص ورزش زنان ايران در رشته هاي مختلف گفت: از گروه زنان ورزشكار ايران براي ۱۵ رشته اعزام صورت خواهد گرفت. اين بازي ها كه در ۴۹ رشته و ماده برگزار مي شود ۳۶ رشته و ماده مختص مردان و ۱۵ رشته و ماده مختص زنان است. اين رشته براي بانوان شامل ووشو، تكواندو، تنيس روي ميز، تيراندازي، كاراته، گلف، شمشيربازي، شطرنج، قايقراني، بولينگ دو و ميداني و تير و كمان است و قابليت و توانايي زنان ايران در اين رشته ها به اثبات رسيده است. وي گفته است كه در رشته هاي تكواندو، ووشو و تيراندازي شانس مدال آوري داريم، البته هدف از حضور زنان ورزشكار ايران فقط مدال آوري نيست، بلكه مشاركت زنان در ارجحيت است. وي گفت كه در بخش بودجه تلاش شده است تقسيم بندي مناسبي انجام شود و اين مباحث طي ماه هاي آينده تعيين خواهد شد.