شفق قطبي در ورك هويانسك
جواد نصرتي
ورك هويانسك سردترين شهر روي زمين است و برودت دماي آن حتي يك بار به 8/67 درجه سانتيگراد زير صفر رسيده است. حالا اين شهر مي خواهد با استفاده از اين سرماي كشنده به يك قطب توريستي تبديل شود. اما در اين ميان مشكل كوچكي وجود دارد و آن شهري در كنار آن است كه مي  گويند سردتر از آن است.
ورك هويانسك زير گنبدي از هواي قطبي بي روح آرميده است. از سقف خانه ها، ستون هاي دود، هواي تميز و صاف شهر را مي شكافند. ساعت 6 صبح است و دماي هوا 5/49 درجه زير صفر است. كمتر كسي مي تواند در اين هوا بيرون از خانه باشد. اما واروارا كريلينا 74 ساله، آموزگار بازنشسته و مدير موزه شهر، راه خود را از ميان برف هاي يخ زده و سياه كنار نيروگاه زغال سنگي باز مي كند. او با وجود كهولت سن مصرانه پيگير طرح توريسم در قطب سرد جهان است. علاوه بر آن او چيزي دارد كه توريست هاي خارجي به دنبال آن مي گردند؛ نژاد تياگا در خونش، تاريخچه اي از شهر در ذهنش و اتاقي گرم و دلپذير در خانه اش.
او در حالي كه كتي از پوست سمور بر تن، دستكش هايي از پوست سگ آبي بر دست و روسري ابريشمي بر سر دارد و صورت خود را به دقت آرايش كرده است، از گيت امنيتي عبور مي كند تا به كوره نيروگاه برسد.
ديشب دماي هواي خانه هاي منطقه به يكباره كاهش يافت و كريلينا مي خواهد به پسري كه لباسي دوده گرفته بر تن دارد و مسئول ريختن زغال سنگ در كوره است، سر بزند. وقتي كه كريلينا به كنار كوره مي رسد، پسرك را خفته در كت سياه و دود گرفته اش مي يابد.
اگر كريلينا فقط يك يا دو ساعت ديرتر برف هاي يخ زده كنار نيروگاه را در سرماي صبحگاه مي شكافت و پسرك را در كت دودگرفته اش، در خواب عميق پيدا مي كرد، سيستم گرمايش شهر يخ مي بست و سردترين شهر جهان در سرماي 50 درجه زير صفر به گورستان يخي ساكنان لرزانش تبديل مي شد.
چند دنيا دورتر از روسيه
پايين ترين درجه هوايي كه در اين شهر وجود داشته است- 8/67 درجه سانتيگراد زير صفر در 15 ژانويه 1885- روي پلاكي از گرانيت سياه بر سر در سازمان هواشناسي شهر كه توسط الكساندر بونگه- سيبري شناس آلماني- بنيان نهاده شده، نوشته شده است. در گوشه ديگري از شهر مجسمه بتني سر يك ماموت نصب شده و اين دو در كنار هم هويت ورك هويانسك را تشكيل مي دهند؛ شهري كه قطب سرماي سيبري ناميده مي شود. اين شهر در سال 1683 بنيان نهاده شده است و از اين حيث قديمي ترين شهر در دايره قطبي به شمار مي رود. ورك هويانسك كه تا اواسط ماه ژانويه در تمام طول روز نور خورشيد را به خود نمي بيند، در روزگار حكومت شوروي حدود 2500 ساكن داشت، اما امروزه فقط 1360 نفر هستند كه طاقت تاريكي و سرماي كشنده آن را دارند و از اين رو اين شهر كوچكترين شهر در بزرگ ترين كشور دنيا است. اما همان قدر كه اين شهر كوچك است، از ديگر شهرهاي روسيه به دور است. مسكو در 4هزار و 700كيلومتري غرب شهر قرار دارد و ياكوتسك مركز جمهوري ياكوتياي سيبري 625 كيلومتر به سمت جنوب با اين شهر فاصله دارد. در روزگاري كه تمام روز، تاريكي شهر را فرا مي گيرد منظره شهر با چراغ هاي متمركز و پرنور آن كه محصور ميان كوه هاي ورك هويانسك است، بسيار ديدني مي شود.
در تابستان كه يخ ها آب مي شوند هيچ راه زميني به اين شهر ختم نمي شود و شهر چون جزيره اي در ميان آب تنها از طريق خطوط هوايي يا دريايي به ديگر مناطق متصل مي شود. در زمستان اما كاميون هاي برف رو ويژه اي از طريق رودخانه يخ بسته يانا مواد غذايي و مايحتاج مردم را به شهر مي رسانند.
ميراث فرهنگي
وقتي كه مردم شهر ديگر هيچ چيز براي خوردن نداشته باشند، از هر آنچه كه طبيعت در اختيارشان مي گذارد استفاده مي كنند. غذاهايي كه آنها از طبيعت يخ زده سيبري مي توانند براي زمستان خود ذخيره كنند، زبان دودي گوزن قطبي، چربي يخ زده آن، آب تمشك، قارچ هاي وحشي و ماهي آزاد است.
واروارا كريلينا و اجدادش زمستان ها را اين گونه پشت سر گذاشته اند. آنها نمادي از انسان هاي سختكوشي هستند كه در هر شرايطي به زندگي ادامه داده اند و هرگز مقهور طبيعتي كه حتي يك ثانيه اش را ما نمي توانيم تصور كنيم، نشده اند. اما واروارا علاوه بر تلاش براي زنده ماندن هميشه سعي كرده است ميراث فرهنگي اجداد خود را حفظ كرده و آن را به نسل بعدي بسپارد و به همين خاطر بود كه ولاديمير پوتين، رئيس جمهور روسيه در ماه نوامبر شخصاً به كريلينا قول داد تا از يك عمر تلاش او براي حفظ و گسترش فرهنگ سيبري نشينان قدرداني كند و به او مدال افتخار اعطا كند؛ مدالي كه بيشتر به پاس تلاش او براي راه اندازي موزه شهر به او اعطا شد. موزه اي كه تاريخ 10 هزار ساله منطقه را در خود گنجانده است؛ استخوان ماموت هاي ماقبل تاريخ، ابزار گله داراني كه گوزن قطبي را پرورش مي دادند و بازمانده اردوگاه هاي كار اجباري دوران حكومت كمونيستي استالين. حالا با تلاش چند دهه اي كريلينا اين شهر براي خود نام و نشاني پيدا كرده است. مردم در ازاي دريافت 20 پوند براي هر شب از توريست ها در خانه خود پذيرايي مي كنند و اين شانس را به آنها مي دهند كه در يك اتاق گرم با شيوه زندگي سرمازده ترين خانواده هاي دنيا در دل سرماي سيبري آشنا شوند. در شهر حتي هتلي به نام قطب سرد احداث شده است تا توريست ها را در خود جاي دهد.
تحريف دولتي
تلاش هاي كريلينا هر چند توانسته است به ورك هويانسك اعتباري جهاني ببخشد و توريست ها را به منطقه بكشاند، اما اعمال نظرهاي مسئولان دولت محلي در حال تحريف و تغيير واقعيت است. با اينكه هرگاه الكساندر آكيموف معاون نخست وزير جمهوري ياكوتيا از شهر ديدن مي كند آنرا سردترين شهر جهان مي خواند و از پتانسيل بالاي آن براي جذب توريست سخن مي راند، در عمل ديده مي شود كه شهر به عمد از سوي مسئولان دولتي ناديده انگاشته مي شود و ميليون ها روبل بودجه اي كه دولت محلي از دولت فدرال براي بهبود زيربناهاي توريستي شهر دريافت مي كند در جايي ديگر، در اويمياكون خرج مي شود. اويمياكون روستايي در نزديكي ورك  هويانسك و در مجاورت جاده استالين است؛ جاده اي كه زندانيان از ياكوتيا به درياي اوخوتسك كشيده اند.
همين جاده باعث شده است اين روستا بازديدكنندگان بيشتري داشته باشد، اما نزديكي به جاده دليل رونق پيدا كردن اويمياكون نيست. مسئله اين است كه رئيس جمهوري ياكوتيا و وزير توريسم او هر دو علاقه شخصي به اين روستا دارند.
رئيس جمهور كه پيشتر رئيس شركت الماس آلروزا بوده است در روستايي مابين اويمياكون و ياكوتسك به دنيا آمده است و اويمياكون را به نوعي زادگاه خود مي داند. همين علاقه شخصي باعث رونق پيدا كردن اويمياكون شده است به گونه اي كه دولت محلي و در رأس آن رئيس جمهور و وزير توريسم دولت او مي خواهند با تحريف تاريخ، اين روستا را قطب سرماي جهان معرفي كنند. اما اعتراضات در ورك هويانسك بالا گرفته است و شهردار آن گام هاي قانوني براي ثبت اين شهر به عنوان قطب سرماي جهان در دولت فدرال برداشته است. او براي انجام اين كار حتي گروهي از هواشناسان روسيه را هم همراه خود ساخته است تا آنها گواهي علمي تأييد كننده اين شهر به عنوان سردترين شهر جهان را صادر كنند.
از آنجا كه اين شهر در زمان حكومت كمونيست ها مورد بي مهري واقع شده است، وضعيت اقتصادي خانواده بسيار بد است و اين تلاش ها بيشتر از اينكه جنبه فرهنگي و توريستي براي ساكنان شهر داشته باشد، حكم مرگ و زندگي را دارد چون پولي كه توريست ها در اين شهر خرج كنند بدون شك باعث بهبودي وضع زندگي آنها خواهد شد.
با اين حال مردمي كه به زندگي در بدترين شرايط ادامه داده اند باز هم خواهند توانست در اين شهر زندگي كنند، چه به عنوان قطب سرماي جهان انتخاب شود و يا نه. و باز هم كريلينا بايد شب ها هوشيار باشد تا مگر پسرك دوده گرفته در كت سياه و كثيف خود به خواب فرو نرود و سرما بر ساكنان هميشه لرزان شهر مقهور نشود.

شانگهاي ديلي
اين روزنامه چيني خبر اول خود را به ادامه برگزاري دادگاه صدام حسين ديكتاتور سابق عراق اختصاص داده است. صدام در آخرين جلسه دادگاه، خود را كاملاً بي گناه دانست و از قاضي پرسيد: جنايت كجاست؟ او همچنين اوضاع كنوني عراق را بسيار ناراحت كننده اعلام كرد و گفت آنچه امروز در عراق اتفاق مي افتد، اين كشور را به آتش خواهد كشيد. پس از اتمام جلسه، قاضي دادگاه زمان برگزاري جلسه بعدي را دوازدهم مارس (21 اسفند) اعلام كرد.
ايونينگ استاندارد
اين روزنامه تمام صفحه اول خود را به عكس و گزارش مرگ پيتر ازگود ستاره سابق تيم چلسي اختصاص داده است. اين بازيكن بسيار محبوب كه به او لقب شاه استمفوردبريج را داده اند يكي از بهترين مهاجمان در ميان هم نسلان خود به شمار مي رفت و مي توان او را در كنار جورج بست ستاره سابق منچستر يكي از اسطوره هاي فوتبال انگلستان پس از نسل بابي  چارلتون و بابي مور دانست.ازگود 59 ساله بر اثر حمله قلبي در مراسم تدفين يكي از آشنايانش درگذشت.