حميدرضا عسگري نژاد
انگار در هياهوي ميدان انقلاب نيستي، گم مي شوي در هياهو و قدمهايت تندتر و تندتر مي شود، فقط چشمت پاهايي را مي بيند كه هر كدام به سمتي روا نه اند و تو تا مي تواني تندتر مي روي تا كاري براي خود دست و پا كني فقط نيم ساعت به زمان مقرر باقي است.
ساعت 17 و 20 دقيقه يكشنبه 17 اسفند- ميدان انقلاب- داخلي
روبه روي در مد نظر ايستاده اي تا نفسي بگيري و عرق پيشانيت را پاك كني، صبح كه در خانه نشسته بودي چند آگهي نظرت را جلب كرد: استخدام با قرارداد رسمي- سيكل، ديپلم، دانشجو- حقوق ثابت، بيمه ، يك فرصت استثنايي و... ديپلم، دانشجو- بدون بازاريابي+ قرارداد رسمي و آخري كه نظرت را جلب كرده: اگر به دنبال كار هستيد با ما تماس بگيريد آقا و خانم- حقوق عالي + بيمه و تو سريع به گوشي تلفن پناه بردي و شماره را گرفتي. سلام.
- بابت آگهي تماس گرفتم
- ما يك موسسه كاريابي هستيم، نشاني را بنويسيد و حضوري تشريف بياوريد. تو هم بي درنگ نشاني را نوشتي و حالا ايستاده اي پشت در همين مؤسسه نفس نفس مي زني و هي چيزي در مغزت وول مي خورد و هزاران سؤال؛ چه كاري است؛ منظور از حقوق عالي چيست؟ با حقوق وزير و وكيل برابري مي كند؟ و خودت هم خنده ات مي گيرد از اين سؤال بي جا و به خود مي گويي؛ اي آقا كجاي كاري.
دست روي زنگ و دري كه به رويت باز مي شود و تو راهنمايي مي شوي به اتاقي كه دو خانم پشت ميزهايشان نشسته اند، يكي مسئول جوابگويي به تلفن ها و ديگري مسئول پاسخگويي و ثبت نام از مراجعان. متوجه مي شوي كه براي ثبت نام بايد وجهي پرداخت كني؛ اگر كارت بيكاري نداشته باشي سه هزار و 350 تومان و اگر افتخار اين كارت نصيبت شده باشد يك هزار و 500 تومان. هر چه فكر مي كني يادت مي افتد كه كل دارايي ات بيش از 700 تومان نيست. نوبت تو مي رسد و هنوز در فكري كه چه بايد كرد.
خانمي كه صورتش بنفش مي زند و گردنبندش از روسري بيرون زده توضيح مي دهد: ما از شما ثبت  نام مي كنيم، به محضي كه كار پيدا شد با شما تماس مي گيريم و از روزي كه شروع به كار مي كنيد توسط خود ما بيمه مي شويد تا زماني كه مشغول به كار هستيد ماهيانه پنج درصد از حقوقتان كسر مي شود. خودكارش را كه برمي دارد تا ثبت نام را آغاز كند، قلبت مي زند و به فكر جيب هايت مي افتي.
- ببخشيد من دنبال كار بخصوصي هستم.
- چه كاري؟  
تراشكاري.
پس ما نمي توانيم كمكي كنيم.
حالا خوشحالي كه ثبت نام انجام نمي شود و با خيال راحت مي نشيني تا به كار اصليت بپردازي.
- ببخشيد ولي چند تا سؤال دارم.
- خواهش مي كنم، بفرماييد.
- پس شما چه كارهايي را مي توانيد براي من پيدا كنيد؟
- كارهاي دفتري، ساختماني نظافت، نگهباني و از اين قبيل كارها.
- اين كسر پنج درصد از حقوق براي چيست؟
- براي كاريابي.
- يعني اگر من 30 سال هم در جايي كه شما پيدا كرديد كار كنم پنج درصد از حقوقم كم مي شود؟
-بله. چون بيمه شما هم به عهده ماست در واقع شما با ما قرارداد مي بنديد.
- حقوق عالي كه مي گوييد چقدر است؟
- برابر قانون كار
- خيلي ممنونم.
خداحافظي مي كني و باز پشت در مي ايستي اين بار به انتظار آنهايي كه براي جستجوي كار به اينجا مي  آيند.
ساعت 17 و 35 دقيقه- همان روز- همانجا- بيروني
پسري كه پس از تو به انتظار نشسته بود چند دقيقه بعد بيرون مي آيد و در همين حين دو دختر و يك پسر ديگر به دفتر مؤسسه مي روند. پسري چاق و يك دست مشكي پوش كه خود را علي معرفي مي كند، ثبت نام را انجام داده و قرار است ساعت 12 ظهر فردا براي معرفي دوباره به اينجا بيايد.علي تا حالا كارهاي مختلفي را تجربه كرده است از نگهباني گرفته تا مبل سازي و تعميركاري اتومبيل اما هر بار يا بيرونش كرده اند يا خود بيرون آمده به تعبير او اين مؤسسات معتبر هستند و حداقلش اين است كه حقوق برابر با مصوبه وزارت كار دارند، كسر پنج درصد از حقوق هم برايش چندان اهميتي ندارد.حالا دو خانمي هم كه براي كاريابي رفته بودند بيرون مي آيند، يكي خود را ساناز و ديگري خودش را رويا معرفي مي كنند. رويا نخستين بار است كه به مؤسسه كاريابي مراجعه مي كند اما ساناز چهار بار كاريابي در اين مؤسسات را تجربه كرده است.
ساناز مي گويد: كارهاي مختلفي تاكنون انجام داده ام، از منشي گري گرفته تا نگهداري از كودكان اما هيچ وقت كار دائمي نبوده است و من پس از هر بار بيكاري به اين گونه موسسات مراجعه كرده و دوباره كار پيدا كرده ام.
- آيا هر بار مبلغي براي ثبت نام پرداخته ايد؟
- بله. اين مبلغ كه دستمزد كاريابي است و بايد پرداخته شود.  
- از اين كه به اين طريق كار پيدا مي كنيد راضي به نظر مي رسيد؟
- بله. مي دانيد بعضي جاها حقوق 50 هزار توماني و حتي بعضي جاها حقوق 30 هزار توماني براي مثلاً كار منشي گري مي دهند ولي اينجا حداقلش اين است كه حقوقت، حقوق مصوبه وزارت كار است.
- ولي هرگز جايي ثابت كار نكرده ايد؟
- خب با وضعيت اشتغالي كه ما در جامعه داريم چه مي شود كرد؟ 
رويا حاضر نيست به سؤالات پاسخ دهد و مي گويد تا كاري را تجربه نكرده ام نمي توانم در موردش اظهار نظر كنم.
پسري هم كه داخل رفته بود بيرون مي آيد و او نيز خود را علي معرفي مي كند،  روز گذشته بيكار شده و براي ثبت نام دوره جديد آمده است: چهار ماه بود كه نگهبان ساختماني نيمه كاره بودم اما ساختمان كه تكميل شد، عذرم را خواستند.
- حقوق به موقع پرداخت مي شد؟
- معلوم نمي شود، يك ماه سر موقع بود، يك ماه 15 روز دير كرد داشت و اين قبيل مسائل، ولي به هر حال پرداخت مي شد.
- با همان پنج درصد كسري؟
- بله، آن كه سرجايش بود، بعضي وقت ها بيشتر از پنج درصد هم مي شد و كارفرما كلي برايش دليل مي تراشيد.
- با اين حال باز هم از طريق اين موسسات كار پيدا مي كني؟
- عاقبت محصل بازيگوش همين است.
- ولي خيلي از تحصيل كرده ها هم بيكارند؟
- باز هم وضعيتشان بهتر از ماست.
ساعت 18- همان روز- خيابان آزادي- بيروني
حالا دوباره در هياهوي خيابان گم مي شوي. در ميان چهره هايي خسته و افسرده و تو هم مانند آنها راهي خانه اي مي شوي كه بايد از الان به فكر اجاره اش باشي؛ روزگار غريبي است نازنين
ساعت 10- دوشنبه 8 اسفند- بيروني- داخلي
از خانه تا وزارت كار راهي نيست و همچنان خيابان پرهياهوست و چهره ها خسته و افسرده و در ميان تمامي ساختمان هاي اطراف ساختماني به سبزي مي زند كه تابلويي بزرگ به نشان وزارت كار و امور اجتماعي در وسط آن قرار دارد. در بدو ورود متوجه مي شوي كه وزارتخانه اي با اين عظمت چند روزي است كه در صندلي مديريت روابط عمومي خود كسي را ندارد. به هر حال دنبال كسي مي گردي تا جوابگو باشد. رابط خبري وزارتخانه با رسانه معرفي مي شود و طبق معمول روابط بوروكراسي حاكم بر ادارات؛ در ابتدا بايد معرفي نامه ارائه دهيد و بعد چند روز از قبل براي مصاحبه هماهنگ كنيد.
در اين وزارتخانه حتي براي مصاحبه با مديران جزء نيز بايد با روابط عمومي هماهنگ كرد و كسي تلفني يا حضوري بدون هماهنگي با روابط عمومي حاضر به گفت وگو نيست. جالب تر از همه اين كه وزارتخانه اي كه متولي كار و اشتغال در اين مملكت است ليستي از مشاغل ندارد و به هر حال تو دست خالي بايد از آنجا بيرون بيايي.
ساعت 11- همان روز- بيروني- داخلي
جنب وزارت كار و امور اجتماعي ساختمان بلند سازمان تأمين اجتماعي قرار گرفته كه به حق از هيچ راهنمايي و كمكي فرو نمي گذارند، اين كه فقط چند متري فاصله ميان اين دو وجود دارد اما درون هر كدام تفاوت هاي فاحشي دارد، بالاخره ليستي از مشاغل و انجمن ها از اين سازمان  تأمين مي شود.
ساعت 12 و 30 دقيقه- همان روز- داخلي
حالا دفتر روزنامه نشسته اي و بايد به فكر راه كاري باشي تا بتواني اطلاعات مورد نياز را كسب كني، گوشي را برمي داري و شماره وزارت كار را مي گيري و اطلاعات مدنظر را به دست مي آوري؛ داشتن حداقل 30 سال سن و مدرك تحصيلي ليسانس از شرايط عمومي تأسيس يك موسسه كاريابي است كه بايد به كاريابي شماره چهار واقع در ميدان حر مراجعه كنيد و مدارك را تحويل دهيد. دست نگهداريد، اگر بيكار هستيد و اين شرايط را داريد فكر نكنيد كه به همين راحتي مي توانيد موسسه كاريابي تأسيس كنيد شما بايد از نظر اداره كار واجد شرايط باشيد يعني در واقع از فيلترهاي آنها گذر كنيد.
طبق گفته يكي از كارشناسان وزارت كار و امور اجتماعي، تعرفه تعيين شده براي حق ثبت نام و مشاوره كاريابي در سال 84، يك هزار تومان است در حالي كه برخي از اين كاريابي ها يك هزار و 500 تومان از هر كارجو دريافت مي كنند.
بنا به آيين نامه وزارت كار هر موسسه يك ماه از حقوق كارجو را براي موسسه خود در نظر مي گيرد در حالي كه برخي از اين موسسات مي گويند حتي اگر 30 سال هم در جايي كه ما معرف شما بوديم به كار مشغول باشيد، پنج درصد از حقوقتان به موسسه اختصاص دارد.
در حالي كه در دنياي امروز موسسات كاريابي بهترين و مطمئن ترين راه براي كارجو و كارفرما هستند در كشور ما و در استان تهران با وجود حدود 30 موسسه كاريابي هنوز اين اعتماد به وجود نيامده است كه به نظر برخي كارشناسان علت اساسي آن نبود نظامي قانونمند براي اين گونه موسسات است.

رابطه رشد اقتصادي و مشاغل
مهناز رضوي- برنامه توسعه سازمان ملل اعلام كرد رشد اقتصادي متضمن اشتغال زايي نخواهد بود.
در مطالعات انجام شده از سوي مقامات سازمان ملل درخصوص ترقي، اشتغال زايي و كاهش فقر در فيليپين از يك سو و توليد ناخالص د اخلي كشور از سوي ديگر،آنان به اين نتيجه رسيدند كه رشد اقتصادي نمي تواند با نرخ بيكاري رابطه مستقيمي داشته باشد.
براساس اين گزارش نرخ بيكاري فيليپين از سال هاي 2001 تا 2005 ، 3/10 درصد بوده درحالي كه رشد اقتصادي ثبت شده در اين مدت 7/4 درصد است.
ايمانوئل ايسگورا پروفسور اقتصاد در دانشگاه فيليپين و مسئول بررسي هاي انجام شده گفت: تمام نكات اقتصادي موجود از سال 1998 تاكنون را به دقت بررسي كرديم از اين رو به اين نتيجه رسيديم كه ميان رشد توليد ناخالص داخلي و نرخ بيكاري رابطه چندان محكمي وجود ندارد. براي اثبات اين موضوع در برخي موارد مي توان ديد كه همزمان با رشد اقتصادي، نرخ بيكاري افزايش يافته است. البته در اين راستا نبايد فرهنگ فيليپين و تاثيرات آن را نيز ناديده گرفت.
او در ادامه افزود: طي بحران آسيا بسياري از كارفرمايان علاوه بر كاهش تعداد پرسنل و نيروي كار خود ميزان ساعات كاري را نيز كم كردند. از ديگر موارد موثر در فصل بيكاري فيليپين مي توان به افزايش نيروي متخصص و كارآمد اشاره كرد.
طبق آخرين آمار منتشره از سوي سازمان آمار ملي فيليپين نرخ بيكاري در اكتبر سال 2005 به شدت افزايش يافت به طوري كه تعداد افراد بيكار از 4/2 به 6/2 ميليون نفر در سال 2004 رسيد.