پشت صحنه نمايشگاه ها
در صورتي مي توان از غرفه داري به عنوان شغلي دائمي ياد كرد كه محل برگزاري دائمي نمايشگاه داشته باشيم و همين طور از سوي سازمان بازرگاني هم همكاري هاي لازم انجام گيرد
|
|
عكس: گلناز بهشتي
حميدرضا عسكري نژاد
راستي اين روزها به نمايشگاه هايي كه برگزار مي شود سري زديد؟ راستي دور و برتان را ديديد و ديوارهايي را كه پر است از پوسترهاي تبليغاتي انواع و اقسام نمايشگاه ها؟ راستي از عوامل برگزاري نمايشگاه ها اطلاعاتي داريد و مي دانيد پشت صحنه اين نمايشگاه ها چه خبر است؟
پس بياييد با هم سري بزنيم به پشت صحنه و اينكه نمايشگاه داري يا مديريت نمايشگاه هم شغلي است از هزاران شغل موجود و همانند تمام شغل ها دردسرهاي خاص خود را دارد و درآمدهاي اصلي و جانبي و هم مجوزهايي را كه براي هر كاري بايد دنبالش كرد.
كار از سازمان بازرگاني شروع مي شود. يعني پس از ثبت شركت و آغاز فعاليت براي برگزاري هر نمايشگاهي بايد به سازمان بازرگاني مراجعه و مجوز مربوطه را دريافت كرد. حالا كارها شروع مي شود؛ اجاره سالن، بازاريابي، غرفه چيني، تقسيم كار، تنظيم قرارداد و ده ها كار ديگر كه همگي مستلزم يك مديريت قوي با روابط عمومي عالي است.
ابتدا اخذ مجوز؛ هر شركتي پس از ثبت و تاسيس، برنامه پيشنهادي سالانه خود را به سازمان بازرگاني در مراكز استان هاي مد نظر خود يا ادارات بازرگاني در شهرستان ها ارائه كرده و سعي مي كند كه براي تعداد بيشتري مجوز مربوطه را اخذ كند هر چند كه ممكن است به همه پيشنهادات پاسخ مثبت داده نشود.
سپس محل نمايشگاه تعيين شده و با توجه به مساحت محل، كروكي و تعداد غرفه ها مشخص مي شود. اما هر از گاهي سازمان بازرگاني براي ارائه مجوز تنها نهاد لازم نيست براي مثال براي نمايشگاه هاي بهاره بايد با مجامع امور صنفي هم هماهنگي لازم به عمل آيد.
حالا كه هماهنگي هاي لازم به عمل آمد و مجوز قطعي صادر شد، اين مدير عامل شركت است كه زير مجموعه اش را مي چيند و كارها را آغاز مي كند. اما به راستي نمايشگاه داري شغلي دائمي و مستقل است؟ مصطفي مرادي كه مدير عاملي يكي از شركت ها را عهده دار است، در اين مورد مي گويد: در صورتي مي توان از اين شغل به عنوان شغلي دائمي ياد كرد كه محل برگزاري دائمي نمايشگاه داشته باشيم و همين طور از سوي سازمان بازرگاني هم همكاري هاي لازم انجام گيرد .
در عين حال مرادي اين شغل را داراي موقعيت مناسب در زمينه اشتغالزايي و همچنين فرهنگي ارزيابي مي كند: برگزاري نمايشگاه درآمد چنداني ندارد، اما از نظر اشتغالزايي اين شغل جزو مشاغل حائز اهميت است و اينكه در نمايشگاه هاي مختلف مردم فرصت مي يابند تا با فرهنگ هاي مختلف آشنا شوند .
مرادي با بيان اينكه برگزاري نمايشگاه كاري كاملا تخصصي است و كسي كه قصد دارد در اين عرصه كار كند بايد روابط عمومي بسيار قوي و اطلاعات عمومي در زمينه همه مشاغل داشته باشد، مي گويد: نمايشگاه دار بايد به تمامي مشاغل آشنا باشد و علم دسته بندي شغل ها را بداند چرا كه در برگزاري نمايشگاه ها عوامل مختلفي دخيل هستند؛ امور فني، مسئول بازاريابي، مسئول تبليغات، مدير نمايشگاه، مسئول سالن، مسئول خدمات و ... عواملي هستند كه با تمامي زير شاخه هايشان در برگزاري يك نمايشگاه مشغول به كار مي شوند و از همين روست كه مي گويم نمايشگاه داري شغلي است كه در زمينه اشتغالزايي حائز اهميت است .
اين نمايشگاه دار در مورد واگذاري غرفه ها مي گويد: غرفه ها از طريق فراخوان هاي عمومي واگذار مي شود؛ مسئول بازاريابي نمايشگاه، فراخوان هايي را براي شركت هاي توليدكننده معتبر ارسال و از اين طريق غرفه ها را واگذار مي كند .
مرادي علت انتخاب شركت هاي توليدكننده معتبر را چنين بيان مي كند: معمولا از شركت هاي توليدكننده براي اجاره غرفه ها دعوت مي شود تا اجناس مستقيم از جانب توليدكننده و با بهاي نازلتر از بازار به مشتري ارائه شود. البته بايد بگويم غرفه دارهايي كه به اجاره غرفه مبادرت مي كنند بايد يك سري از معيارهايي را كه از طرف شركت برگزاركننده تعيين مي شود، دارا باشند و به هر در خواستي جواب مثبت داده نمي شود .
هر چند كه مرادي بهاي ارائه شده در نمايشگاه ها را نازلتر از بازار مي داند، اما همه بازديدكنندگان نمايشگاه بر اين باور نيستند. برخي از آنها قيمت ها را همسان بازار مي دانند، برخي كيفيت اجناس را متناسب با بهاي ارائه شده ذكر مي كنند و در اين ميان برخي هم معتقدند در نمايشگاه ها اجناس را به صورت ارزانتري مي توان تهيه كرد.
اما اينكه در زمينه اخذ مجوز تنها مراجعه به سازمان بازرگاني كافي است يا نه، بحث ديگري است كه هر مدير نمايشگاهي با آن روبه رو مي شود. چنان كه مشاهده شد پس از برگزاري چند نمايشگاه بهاره در نزديكي سال نو، كسبه واكنش نشان داده و به تبع آن دستگاه هاي ذيربط نيز وادار به واكنش شدند.
در همين رابطه محمود نظر عليان يكي از با سابقه ترين افرادي كه سالهاست در زمينه نمايشگاه داري فعاليت مي كند، مي گويد: تنها مجوز سازمان بازرگاني كافي نيست و با توجه به نوع نمايشگاه اين مجوزها گسترده تر مي شود هر چند كه براي برگزاري هر نمايشگاهي ابتدا بايد سازمان بازرگاني نظر موافق يا مخالف خود را ارائه كند .
وي در توضيح اين مطلب يادآور مي شود: علاوه بر مجوز سازمان بازرگاني براي برگزاري هر نمايشگاهي بايد با نيروي انتظامي جهت تامين امنيت نمايشگاه و همچنين با اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي جهت كارهاي تبليغاتي، هماهنگي هاي لازم به عمل آيد. همچنين براي برگزاري نمايشگاه هاي بهاره بايد با مجامع امور صنفي هماهنگي و توافق لازم به عمل آمده و سپس اقدام به برگزاري نمايشگاه كرد يا براي برگزاري نمايشگاهي در زمينه غذايي دارويي حتما بايد اداره بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مجوز لازم را صادر كند .
نظر عليان با برشمردن مشكلات نمايشگاه داري عمده مشكل را در عدم وصول اجاره بهاي غرفه ها مي داند: برخي غرفه داران هنگام عقد قرارداد و به بهانه هاي گوناگون اجاره بها را پرداخت نكرده و آن را به روزهايي موكول مي كنند كه در نمايشگاه حضور خواهند داشت و در پايان مي بيني كه بسياري از اين اجاره بهاها وصول نشده و نمايشگاه هم خاتمه يافته است. حالا اين مدير نمايشگاه و شركت برگزاركننده است كه با كوهي از مشكلات مالي مواجه مي شود، در حالي كه بايد حقوق كاركنان خود را نيز پرداخت كند .
وي عمده درآمد نمايشگاه را از اجاره غرفه ها عنوان مي كند: عمده درآمد براي شركت برگزاركننده اجاره بهاي غرفه هاست كه در بالا مشكلات آن را هم يادآور شدم، هر چند كه نمايشگاه داري درآمدهاي جنبي هم دارد .
اجاره محوطه بيروني نمايشگاه براي رستوران، كافي شاپ و ...، تبليغات غرفه ها توسط اپراتور، اختصاص غرفه اي براي فروش محصولات براي خود شركت برگزاركننده، پخش پوسترها و كاتالوگ هاي غرفه ها توسط عوامل شركت نمايشگاهي، ساخت ميز و دكور براي غرفه ها و مواردي از اين دست جزو آيتم هايي هستند كه نظرعليان از آنها به عنوان درآمدهاي جنبي براي شركت هاي برگزاركننده نمايشگاه ها ياد مي كند.
زمينه كاري نمايشگاه، شهر مدنظر براي برگزاري نمايشگاه، مساحت نمايشگاه و مدت برگزاري نمايشگاه عواملي هستند كه ميزان اجاره هر غرفه را مشخص مي كنند.
اما پس از اتمام كار، ماجرا ادامه دارد؛ شركت نمايشگاهي موظف است گزارش برگزاري نمايشگاه را طي فرم هاي ويژه به سازمان بازرگاني ارائه كند. سازمان بازرگاني پس از بررسي كيفيت و كميت نمايشگاه براي صدور مجوز بعدي اقدام خواهد كرد. هر شركت نمايشگاهي موظف است برنامه پيشنهادي خود را براي برگزاري نمايشگاه ها به سازمان بازرگاني شهر مدنظر خود تحويل دهد و اين سازمان پس از بررسي برنامه پيشنهادي نظر خود را يك ماه قبل از تاريخ پيشنهادي به شركت مزبور اعلام مي كند.
با تمام اينها و با نگاهي به آمار برگزاري نمايشگاه ها در سالهاي پيش و سال پيش رو مي توان گفت كه نمايشگاه داري هم جزو مشاغلي است از هزاران شغل موجود چنان كه بر اساس داده هاي سايت اطلاع رساني نمايشگاه هاي كشور 308عنوان نمايشگاه در سال۸۴ برگزار شد. تهران، تبريز، اصفهان و مشهد از عمده شهرهايي بودند كه نمايشگاه هاي گوناگوني اعم از داخلي و بين المللي و تخصصي برگزار كردند و همچنين شهرهاي همدان، اراك، اروميه و گرگان از شهرهايي بودند كه در برگزاري نمايشگاه هاي مختلف در سال 84 فعاليت داشتند.
در همين حال و بر اساس داده هاي همين سايت اينترنتي 176 نمايشگاه در سال 85 برگزار خواهد شد. البته به نظر مي رسد اين تعداد فقط به آماري اشاره دارد كه برگزاري آنها قطعي شده است چرا كه در اين سايت به چندين نمايشگاه كه در ايام نوروز در شهرهاي مختلف برگزار شد هيچ اشاره اي نشده است پس بايد منتظر اسفند۸۵ ماند تا مشخص شود چند نمايشگاه برگزار شده است و چند نفر اشتغالزايي در اين زمينه وجود داشته است.
|