يكشنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۳۸۵
زيگوراتي براي اونتاشگال
004476.jpg
آندرانيك هويان
در سال ۱۳۰۴ زمين شناسان ضمن بررسي هاي هوايي، تپه عظيمي را در ۳۰ كيلومتري شوش مشاهده كردند. آنان كشف خود را به هيأت باستان شناسان فرانسوي كه در شوش حفاري مي كردند، اطلاع دادند. سال بعد در قسمتي از تپه خاكبرداري و مشخص شد كه آن، شهري است كه اونتاشگال- پادشاه عيلام- در حدود سال ۱۲۵۰پيش از ميلاد ساخته و دوراونتاش ناميده مي شده است. يكي از بناهاي نادر، منحصر به فرد و باستاني ايران زمين به نام «زيگورات چغازنبيل» در منطقه شوش واقع شده است. زيگورات يا سيقورات و به عيلامي «زيگراتو» ، به برج هاي مطبقي گفته مي شود كه طبقه بالاي آن، كوچك تر از طبقه زيرين است. زيگورات ها از هزاره چهارم پيش از ميلاد در بين النهرين ساخته شده است. در تورات از برج بابل نام برده شده كه آن هم زيگوراتي بوده است مانند ساير زيگورات هاي جلگه بين النهرين. باستان شناسان در جلگه بين النهرين، بيش از ۲۷زيگورات را كه سومري ها، بابلي ها و آشوري ها ساخته اند كشف كرده اند، ولي هيچ يك از آنها عظمت، وسعت و خصوصيات زيگورات چغازنبيل را ندارند.
زيگورات ها براي پرستش خدايان ساخته مي شد. در زيگورات چغازنبيل كه اونتاشگال- پادشاه عيلام- در حدود سال ۱۲۵۰ پيش از ميلاد براي «اين شوشيناك» -خداي اصلي عيلام- ساخته است، كليه طبقات از يك سطح و از زمين بكر آغاز شده و هر طبقه، طبقه ديگر زيگورات را دربرگرفته است. در هر نوع زيگورات، طبقه بالاتر كوچك تر از طبقه زيرين است. بيشتر زيگورات هاي بين النهرين هفت طبقه بودند(مانند زيگوراتي كه سارگون در نينوا ساخته است). براي وصول به طبقات بالا، راهي در حاشيه خارجي آن احداث كرده بودند كه با شيبي ملايم و با گردش به دور زيگورات، به طبقه بعدي منتهي مي شد.
در زيگورات چغازنبيل، روي چهار ضلع، راه پله هايي ساخته شده كه مستقيماً از چهار طبقه عبور كرده و به طبقه پنجم منتهي مي شود. تعداد كمي از اشخاص و كاهنان، مجاز به رفتن به طبقات بالاي زيگورات بودند. طبقه پنجم زيگورات چغازنبيل به «اين شوشيناك» تعلق داشت. عيلامي ها مي پنداشتند كه «اين شوشيانك» شب ها به بهشت مي رود و بامدادان در همان نقطه به زمين باز مي گردد.
پايه زيگورات، مربعي است كه هر بر آن ۱۰۵متر طول دارد. زيگورات، در اصل داراي ۵طبقه و ۵۲متر ارتفاع بوده كه اكنون فقط سه طبقه از آن با ۲۵متر بلندي باقي مانده است. ديوارهاي زيگورات از خشت خام- كه روكشي از خشت پخته سطح خارجي آن را پوشانده- ساخته شده و روي تعدادي از اين خشت ها، نوشته هايي به خط عيلامي ديده مي شود. در جلوي در ورودي شمال خاوري زيگورات، مجسمه گاو نري كشف شده كه از گل پخته لعابدار ساخته شده و به منزله حيوان محافظ معبد بوده است. در پشت مجسمه مزبور، كتيبه اي به خط ميخي عيلامي وجود دارد كه نوشته شده و آن را به «اين شوشياك» تقديم كرده است. اين مجسمه در موزه ملي ايران (در طبقه همكف) در معرض ديد بازديدكنندگان قرار دارد.
در ميدانگاه زيگورات چغازنبيل، چندين معبد متعلق به الهه هاي عيلامي مانند «اين شين قرب» و «كريرشا» وجود دارد. ديواري كه دو ضلع آن چهارصد متر است، دور حياط ساختمان و محوطه اطراف زيگورات و ساير معابد كشيده شده است. در اين ديوار، هفت دروازه ساخته بودند كه حياط هاي اطراف ساختمان را با محوطه بيرون زيگورات مربوط مي ساخت. پيرامون اين ديوار با فاصله اي نه چندان كم، ديوار ديگري ساخته شده كه ابعاد آن ۸۰۰*۱۲۰۰متر است. در گوشه اي از آن، دو كاخ و معبدي كه وقف خداي «نسكو» شده است، وجود دارد. در عبادتگاه «ب» اين شوشيناك، دري پيدا شده كه با صدها لوله كوچك شيشه اي سفيدرنگ زينت داده شده است و روي اين لوله ها نوارهايي از شيشه سياه رنگ به صورت مارپيچ، پيچيده كه معرف پيشرفت صنعت شيشه گري در هزاره چهارم پيش از ميلاد در ايران زمين است. اين نوارهاي شيشه اي در موزه ملي ايران نگهداري مي شود.
از جالب ترين ساختمان هاي كشف شده در محوطه چغازنبيل، مجموعه اي شامل چهار كاخ است كه يكي از آنها پنج سرداب دارد. خاكستر اجساد مردگان را همراه با لباس ها و جواهرات و سلاح هايشان درون اين آرامگاه هاي سرداب مانند قرار داده بودند. در جنوب باختري زيگورات، چندين معبد كوچك وجود دارد كه در آنها هدايايي كه وقف معبد شده بود - از جمله يكصد عددمهر استوانه اي- كشف شده است. يكي از زيباترين اشياي نذري كشف شده از معبد «كريريشا» ، تبري است از برنز كه روي دسته آن خوكي از طلا و نقره ساخته اند. روي تبر، عبارت «من اونتاشگال» به خط ميخي عيلامي ديده مي شود. اونتاشگال اين تبر را در زمان بناي معبد وقف كرده است. از خصوصيات معماري چغازنبيل، به كاربردن قير طبيعي در ساختمان هاي آن است. براي طاق زدن، از قير طبيعي به عنوان ملات و عايق استفاده شده است. از ديگر نكات حائز اهميت چغازنبيل، نحوه تأمين آب آن است. شهر، داراي سيستم كامل كانال كشي بوده و از محل پايه رودخانه كرخه، كانالي به طول ۵۰كيلومتر حفر كرده و آب كرخه را پشت ديوار باروي شهر رسانده بودند. آب در منبعي به درازاي دو متر و پهناي هفت متر و بلندي پنج متر ريخته مي شد و سپس از طريق ۹ روزن به داخل حوضچه هاي كوچك ديگر هدايت مي گرديد و از طريق كانال هايي در اختيار مصرف كنندگان قرار مي گرفت. براي عايق كردن منبع آب، از قير طبيعي استفاده شده است.
حفر كانال و سيستم كانال كشي و تصفيه كردن آب، گواه بر دانش برتر عيلامي هاست.
آشوربانيپال (پادشاه آشور) در سال ۶۴۰ پيش از ميلاد چغازنبيل را غارت كرد و بسياري از اشياي نفيس آن را به يغما برد، ولي تعدادي از اين اشياء، از چپاول و غارت مصون ماند.
زيگورات چغازنبيل يكي از جاذبه هاي گردشگري ايران در استان خوزستان است و هرساله گروه كثيري از گردشگران را به سوي خود جذب مي كند و همگان را در مقابل عظمت خود وادار به تحسين مي سازد.
چغازنبيل در جهان جايگاهي ويژه  دارد و در كنوانسيون حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان در نخستين فهرست ميراث جهاني به ثبت رسيده است. ثبت جهاني اين پديده، بيانگر ارزش ويژه و جهاني چغازنبيل در جامعه بين المللي است. چغازنبيل در تاريخ ۶/۱۱/۱۳۴۸ در فهرست آثار ملي ايران نيز به ثبت رسيده است.

ايران زيبا
004473.jpg
گنبد جبليه كرمان
حميد دهقان
گنبد جبليه كرمان كه اكنون به موزه كتيبه هاي سنگي تبديل شده تاريخي بسيار دور و ناشناخته دارد.
يك گنبد هشت ضلعي زيبا كه تماماً از سنگ ساخته شده و به عنوان تنها ساختمان سنگي شهر كرمان در ميان انبوه ساختمانهاي آجري و خشتي حتي تعجب و شگفتي جهانگردان را برانگيخته است و برخي از ايرانيان اين بنا را به عنوان مقبره يكي از زرتشتيان بلندپايه به مورخان خارجي معرفي كرده اند.
عده اي احداث گنبد جبليه را به دوره سلجوقي نسبت داده اند ولي شواهد بسياري وجود دارد كه سابقه بناي آن به پيش از دوره سلجوقي مي رسد.در گذشته گنبد جبليه داراي هشت در هشت ضلعي بوده كه در حال حاضر فقط يك در ورودي دارد و بقيه درها را به لحاظ جلوگيري از خرابي  ساختمان با سنگ مسدود كرده اند.
در موزه گنبد جبليه سنگهاي مجاري مربوط به دوره هاي مختلف تاريخ و نمونه هايي از وقف نامه ها و كتيبه هاي سنگي به نمايش گذاشته شده است.
004467.jpg
004470.jpg
پياده روي در غار كتله خور زنجان
در ۱۶۵ كيلومتري شهرستان زنجان و در دامنه كوه «ساقيزلو» غار شگفت انگيزي وجود دارد كه «كتله خور» ناميده شده است.
غار كتله خور از نوع غارهاي خشك است كه هنگام پياده روي، تماشاي قنديل هاي نوع «استلاگتيت و استلاگميت» آن لذت فراواني دارد.
زمين شناسان سابقه غار كتله خور را ۳۰ ميليون سال برآورد كرده اند. ارتفاع طبقه اول تا سومين طبقه آن ۵۰ متر است و ۱۲۰۰ متر طول دارد.
چشم انداز غار با ۲هزار و ۳۵۰ متر نورپردازي زيبا و ايجاد راه هاي ورودي مناسب ديدار گردشگران را به يك خاطره به يادماندني تبديل مي كند.
چاروق هاي محلي زيباي زنجان يكي از سوغاتي هاي ارزشمند اين سفر به شمار مي آيد.
آموزش مديران و كاركنان هتل ها و هتل آپارتمان ها
مديران و همه كاركنان واحدهاي اقامتي استان تهران به منظور آشنايي بيشتر با امور پذيرايي از ميهمانان آموزش مي بينند.
به گزارش خبرنگار فرهنگ و آموزش همشهري، براساس تفاهم نامه امضا شده ميان اتحاديه هتل ها و هتل آپارتمان هاي استان تهران و مديركل دفتر برنامه ريزي آموزشي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري برنامه هاي آموزشي مديران و كاركنان مراكز اقامتي براساس درخواست اتحاديه هتل ها انجام مي شود.
بنا به همين گزارش، از سوي دفتر برنامه ريزي آموزشي علاوه بر تشكيل كلاس هاي آموزشي، وسايل كمك آموزشي مانند كتاب، جزوه، سي دي و فيلم، كارگاه هاي آموزشي (Workshop)  نيز در مراكز و موسسات آموزشي نيز داير مي شود.

زهد، كوتاه كردن آرزوهاي دنيوي
بخش پنجم
پيامبر مي فرمود: «خوشبخت ترين مردم در نظر من، مؤمني است كه متعلقاتش كم و از نماز بهره مند باشد، از روزي به حد كفاف قناعت كند و به آن بسازد تا به خداي خويش برسد و خداي را به خوبي پرستش كند.» (۱) فرمود:
الزهد في الدنيا قصر الامل و شكر كل نعمه، والورع عن كل ما حرم الله. زهد در دنيا، كوتاه كردن آرزوست و شكر هر نعمت و خودداري از آنچه خدا حرام كرده است.(۲)
رسول اكرم(ص) درس بي آلايشي و ساده زيستي را عملا به خانواده و ياران خود نيز آموخته بودند. چنانكه روزي سلمان به خانه دختر پيامبر(ص) آمد. فاطمه(س) چادري بر سر كرده بود كه از چندجا پينه خورده بود. سلمان تعجب كرد و سخت اندوهگين شد كه چرا بايد چنين باشد؟ مگر او دختر پيشواي عرب و همسر پسرعموي رهبر مسلمانان نيست؟ سلمان حق داشت، زيرا او شاهد زندگاني اشراف زاده هاي ايران و شكوه و جلال چشمگير آنان بود. چون فاطمه (س) به ديدن پدر آمد گفت: پدر، سلمان از چادر وصله خورده من تعجب كرد. به خدا پنج سال است من در خانه علي(ع) بسر مي برم و تنها پوست گوسفندي داريم كه روزها شترمان را بر آن علف مي خورانيم و شب روي آن مي خوابيم.
دختر پيامبر اكرم خدمتكاري نداشت. در پوشاك و خوراك به حداقل قناعت مي كرد و بر خود سخت مي گرفت، كارهاي خانه را از كشيدن آب تا رفتن خانه، دستاس كردن ذرت يا گندم و نگاهداري كودك، همه را خود به عهده مي گرفت. گاه با يك دست دستاس مي كرد و با دست ديگر بچه را مي خواباند.
ابن سعد به سند خود از علي(ع) روايت مي كند كه فرمود: از روزي كه زهرا (س) را به همسري انتخاب نمودم فرش ما پوست گوسفندي بود كه شب بر آن مي خوابيديم و روز شتر آبكش خود را بر آن علف مي خورانديم و جز اين شتر، خدمتگزاري نداشتيم.(۳) در اين مدت مي ديدم كه رفت و روب خانه و كارهاي آشپزي زهرا(س) را خسته مي كند، به علاوه از بس، آسياب دستي را با دست چرخانيده بود دستش تاول زده و بند مشك آب كه در مواقعي به دوش مي كشيد و از راه دور آب مي آورد، روي بدنش اثر گذارده بود.
به فاطمه (س) پيشنهاد كردم كه به حضور رسول اكرم(ص) رفته و از آن حضرت تقاضا كند كه خدمتكاري به عنوان كمك به او معين فرمايند. فاطمه(س) نيز پيشنهاد را پذيرفته و به خانه رسول خدا(ص) رفت. اتفاقا در آن وقت، گروهي در محضر رسول اكرم(ص) نشسته و مشغول صحبت بودند. زهرا(س) از ابراز تقاضاي خود در حضور آن جمع خودداري فرموده، به خانه برگشت. صبح روز بعد، رسول اكرم(ص) به خانه ما آمدند و به فاطمه(س) فرمودند: «تو ديروز پيش من آمدي و برگشتي. حتما كاري داشتي، كارت را بگو.» من جريان را توضيح دادم و گفتم كه به علت كثرت كارهاي خانه، فاطمه را گفتم كه به حضور شما بيايد تا مقرر فرمائيد از اين پس ما خدمتكاري جهت كمك در كارهاي خانه داشته باشيم. ولي پيامبر(ص) راضي نشد كه زندگي او يا عزيزانش از حد فقراي امت كه در عسرت زندگي مي نمودند، بالاتر باشد و از آنجائي كه با روحيه دختر بزرگوار خويش آشنا بود و مي دانست كه وي تا چه حد شيفته عبادت و معنويت و ذكر خداست، از اين جهت فرمود: «ميل داريد چيزي به شما ياد دهم كه از همه اينها بهتر باشد؟» سپس فرمود: «هر وقت خواستيد بخوابيد، سي و سه مرتبه ذكر سبحان الله و سي و سه مرتبه الحمدلله و سي و چهار مرتبه ذكر الله اكبر را فراموش نكنيد. اثري كه اين اذكار به روح شما مي بخشد، از اثري كه يك خدمتكار در زندگي شما دارد، بسي افزونتر است.» زهرا (س) پس از شنيدن اين سخنان با شادي سه بار تكرار نمود: «به آنچه خدا و پيامبر خوشنود باشند، خوشنودم.»
با اين همه زهد و پارسايي، باز صحنه هاي ديگري پيش مي آمد كه نمايانگر توجه زائدالوصف پيامبر(ص) به زهد و ساده زيستن بود. براي نمونه وقتي پيامبر اكرم(ص) از سفر بر مي گشتند، اول به ديدار فاطمه رفته و مدتي نزد ايشان مي نشستند. در فاصله يكي از سفرهاي پيغمبر(ص)، فاطمه زهرا(س) دستنبدي از نقره و گردنبند و گوشواره اي براي خود فراهم آورده و پرده اي به در خانه آويخته بود. رسول اكرم(ص) طبق معمول به خانه فاطمه آمدند، ولي اين بار پس از توقفي كوتاه، ناخرسندانه بيرون آمدند و رو به مسجد نهادند. طولي نكشيد كه فرستاده فاطمه با دستبند و گوشواره ها و پرده نزد پيامبر(ص) آمد و گفت: دخترتان مي گويند اين زيورها را بفروشيد و در راه خدا صرف فرمائيد. رسول خدا(ص) ضمن قدرداني از او فرمود: آنچه بايد بكند كرد. دنيا براي محمد و آل محمد نيست.(۴)
۱- نهج الفصاحه ص ۱۱۴.
۲- تحف العقول ص ۵۷.
۳- طبقات، ج ،۸ ص ۱۴.
۴- بحار، ج ،۴۳ ص ۲۰.

خبر
يك باند حفاري غير مجاز آثار باستاني در خوزستان متلاشي شد
باستان شناس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان خوزستان از متلاشي شدن باند حفاري غيرمجاز آثار باستاني و قاچاق اشياي عتيقه در شهرهاي ايذه و باغ ملك خبر داد.
سيدمحسن حسيني در گفت وگو با (ايسنا) در خوزستان، اظهار كرد: با دستگيري اين باند، ۱۰۵ قطعه شي ء عتيقه شامل مهره و انواع سكه كشف شدند كه نقش هايي از دوره هاي ساساني و اشكاني و دوره هاي مختلف پيش از اسلام و حتا دوره اسلامي روي مهره ها ديده مي شوند.
وي افزود: برخي از سكه ها و ديگر اموال نيز به دوره پيش از اسلام تعلق دارند و در ميان اشيا و اموال كشف شده، سه تا چهار شيء جعلي وجود دارند و كارشناسان گروه باستان شناسي آنها را بررسي كرده اند.
به گفته اين باستان شناس، اموال پس از طي مراحل قانوني و قضايي به امين اموال استان تحويل داده شدند.
حسيني هم چنين گفت: همه عوامل اين باند كه تعداد آنها حدود چهار نفر بود، دستگير شدند و با توجه به سابقه مطالعه منطقه، امكان دارد اين اشيا از منطقه هاي ايذه و باغ ملك يا قلعه تل با حفاري غيرمجاز به دست آمده باشند؛ چون نمونه اين اموال در قلعه تل و منطقه تمبي نيز در سال ۱۳۷۴ به دست آمده بود.
آغاز سرمايه گذاري شركت هاي تركيه اي و سوئيسي در ايران
شركت هاي تركيه اي «راحت» و سوئيسي «پاد» با هدف توسعه زيربناهاي گردشگري ايران، كار ساخت هتل در مراكز اقامتي را تا پايان ارديبهشت ماه در شهرهاي مختلف شروع خواهند كرد.
به گزارش خبرگزاري ميراث فرهنگي و گردشگري، رئيس شركت توسعه گردشگري با بيان اين مطلب گفت: در مطالعات انجام شده براي شناسايي نقاطي كه نياز به ساخت هتل و مراكز اقامتي دارند، ۶۶ نقطه به عنوان اولويت هاي اوليه مطرح شد و زماني كه آمادگي خود را براي ساخت هتل هاي ۳ستاره و ۵ ستاره در اين نقاط اعلام كرديم بسياري از شركت هاي سرمايه گذاري خارجي، تمايل خود را براي مشاركت در ساخت اين هتل ها، اعلام كردند.
«مهدي جهانگيري» تصريح كرد: در نقاطي مانند گنبد، سمنان، قم، جمكران، اردبيل، سرعين، بوشهر، عباس آباد بهشهر سرمايه گذاري هايي از طريق شركت هاي راحت و پاد تا نيمه اول خرداد آغاز خواهد شد.
وي با اشاره به قانوني بودن كار اين شركت ها گفت: اين شركت ها هم ثبت شده اند و هم در بعضي از نقاط كار خود را شروع كرده اند.
به طور مثال، شركت توسعه هتل هاي راحت اولين شركت سرمايه گذاري خارجي است كه در امر هتل سازي در ايران فعاليت خود را شروع كرده است.
شركت راحت اواخر ارديبهشت ماه با حضور آقاي مشايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري يك مركز آب درماني و يك هتل ۴ ستاره در شهر اردبيل راه اندازي خواهد كرد.
جهانگيري افزود: از ۶۶ اولويت اوليه شناسايي شده در كشور براي ساخت هتل و مراكز اقامتي نيز، در ۳۰ نقطه به دليل تمايل نداشتن سرمايه گذاران خارجي در اين مناطق، قرار است خود شركت توسعه گردشگري كلنگ شروع كار را بزند تا كار در اين مناطق به اصطلاح عقب بيفتد.
مدير شركت توسعه گردشگري تأكيد كرد: البته اين شروع كار در اين ۳۰ نقطه به اين معنا نيست كه ما مي خواهيم هتل داري كنيم اين كار تنها به اين دليل است كه ما كار را شروع كنيم، بعد از آن طبيعتاً  بخش خصوصي براي حضور در اين نقاط تشويق شده و فعال خواهند شد. در واقع مي خواهيم سد اوليه را بشكنيم و از طرفي هم مشكل فاينانس را حل كنيم تا مسير كاملاً براي سرمايه گذاران تسهيل شده با اين حال در هر مرحله آماده واگذاري اين نقاط به بخش هاي خصوصي هستيم.
جهانگيري خاطرنشان كرد: سال گذشته ۹۰۰ ميليون دلار فاينانس به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تخصيص داده شده بود كه از اين مبلغ ۲۰۰ ميليون دلار براي هتل سازي درنظر گرفته شده است. به همين دليل براي اينكه ما بتوانيم آن ۲۰۰ ميليون دلار را جذب كنيم در عين حال مكانيسم شوراي اقتصاد و بانك مركزي را نيز پيش ببريم.
توافقات اوليه را با شناسايي نقاطي خاصي از بين آن ۶۶ اولويت اوليه كار شروع كرديم.
دومين جشنواره  ملي آش ايراني ۲۵ ارديبهشت در زنجان برگزار مي شود
آنهايي كه آشپزهاي خوبي هستند، بايد بدانند كه از روز ۲۵ تا ۲۹ ارديبهشت ماه دومين جشنواره آش ايراني در زنجان برگزار مي شود و مي توانند در اين جشنواره شركت كنند.
مديركل اداره ميراث فرهنگي و گردشگري استان زنجان گفت:  جشنواره آش ايراني امسال هم توسط اين اداره برگزار مي شود و آشپزهاي سراسر كشور مي توانند با رجوع به دبيرخانه جشنواره در آن شركت كنند.به گفته رحمتي، تاكنون ۲۶ استان آمادگي خود را براي شركت در اين جشنواره اعلام كرده اند.
اين مقام مسئول در ادامه افزود: انجام اين جشنواره به اين دليل است كه آش جزو غذاهاي اصيل ايراني بوده و اكنون اين غذاها به دست فراموشي سپرده شده اند.وي افزود: همچنين يكي از انگيزه هاي رفتن گردشگر به يك شهر صرف غذاهاي محلي است، آن هم به عنوان يك غذاي محلي مي تواند به مردم معرفي شود تا كمكي براي جذب گردشگري باشد.
اين جشنواره در تاريخ مذكور، در مجتمع تفريحي، گردشگري گاوازنگ زنجان برگزار مي شود.

فرهنگ
ادبيات
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |