هانيه ورشوچي
تعارف كردن يكي از هنجارهاي جامعه ماست. همه وقتي مي خواهيم از در كلاس خارج شويم يا اينكه به سالن غذا خوري برويم، به هم تعارف مي كنيم و در خروج از كلاس يا رفتن به سالن غذاخوري حق تقدم با بزرگتر است. اجراي اين رسم اخلاقي رضايت ما را جلب مي كند. ما در اجراي اين هنجارها و قواعد نيازي به تذكر ديگران نداريم؛ اين قواعد نزاكت، جزئي از وجود ماست.
ما اغلب از قواعد اجتماعي يا هنجارها پيروي مي كنيم زيرا در نتيجه اجتماعي شدن، اين كار براي ما به صورت عادت درآمده است. در واقع هنجارهاي اجتماعي، رفتارهاي معيني هستند كه براساس ارزش هاي اجتماعي قرار دارند. ارزش هاي اجتماعي به تدريج به صورت هنجارهاي اجتماعي در مي آيند و با رعايت كردن آنها جامعه انتظام مي يابد. رعايت كردن هنجار جامعه تنها ناشي از وجود پاداش يا مجازات نيست، بلكه هنجار چيزهايي را مشخص مي كند كه فرد مجاز به انجام آن است.
دكتر داور شيخاوندي آسيب شناس جامعه و عضو هيأت علمي دانشگاه در اين خصوص مي گويد: هنجار عبارتند از الگوهاي رفتاري، كرداري، پنداري مورد قبول عامه يا بخشي از خرده فرهنگ ها يا گروه هايي كه داراي مشخصات معيني هستند و تعداد كثيري از افراد جامعه آن را رعايت مي كنند.
وي مي افزايد: هنگامي كه هنجارها عموميت پيدا مي كند تعداد كثيري از افراد جامعه آن را رعايت مي كنند و بعد برحسب گروه ها و اقشار هنجارهاي ويژه وجود دارد كه معرف مشاغل و اديان و معرف هويت ها برحسب زبان يا برحسب سنت مي تواند متفاوت باشند.
برگزاري يك جشن عروسي در بين اقوام مختلف متفاوت است. ممكن است در ظاهر يك جشن باشد ولي در اصل هر قوم آيين ها و آداب و عقايد خاص خودش را دارد. دكتر شيخاوندي مي گويد: هنجارها معمولاً ثابت نيستند و در طول زمان تغيير و تحول مي يابند. برخي از هنجارها پايداري شان بيشتر از انواع ديگر است. در واقع عده اي از هنجارها از زمان باستان به ما رسيده است به طور مثال نوروز اينچنين است حال آنكه خود عمل تغيير فاحشي نكرده است در حالي كه مراسم ديد و بازديد متحول شده است و الزاماً افراد ديگر خود را به اجراي تشريفات نوروزي كه سابقاً وجود داشت، ملزم نمي كنند. پوشاك مردم با توجه به ارتباطات با خارج از كشور دائم در حال تغيير و تحول بوده است و نسبت به نوروز پايايي كمتري داشته است. دكتر شيخاوندي در اين خصوص مي گويد: پوشاك زنان و مردان در طول تاريخ متفاوت بوده و ثابت نمانده است. در جريان شهرنشيني به طور داوطلبانه از سوي مردم عوض شده است و بعضي لباس ها به طور ارشادي از طرف دولت تعيين شده است كه اين امر خود نيز هنجارهايي را به وجود مي آورد.
ما اغلب با اعتقاد آگاهانه از هنجارهاي گوناگون پيروي مي كنيم، رفتاري را كه هنجارها در بر مي گيرند موجه است. همچنين ممكن است در زمان معيني از تاريخ به وجود آيند و در عين حال در زماني ديگر از اهميت و اعتبار آنها كاسته شود و به تدريج جاي خود را به هنجار ديگري بدهد. دكتر شيخاوندي در اين خصوص مي گويد: در زندگي جمعي و فردي يكسري هنجارها به وجود مي آيند و عده اي از هنجارها متروك مي شوند. عده اي از هنجارها از شايست به بايست ها تبديل مي شوند و عده اي ديگر بر اثر بد عمل كردن نابايست مي شوند كه اين طيف همين طور ادامه مي يابد.
وي مي افزايد: با پيشرفت تكنولوژي و اختراعات هنجارهاي جديد به وجود مي آيند و در مواقع خاصي ضرورت ايجاب مي كند بعضي از هنجارهاي متروك جامعه، كاربرد پيدا كنند و در واقع براي حل مسائل جديد، هنجارهاي جديد لازم مي شوند و فرهنگ جديدي به وجود مي آيد به طور مثال با ورود خانم ها به عرصه جامعه مشاغل جديد، هنجارهاي جديد به وجود مي آورند كه ادارات ملزم مي شوند با ورود خانم ها يك سري هنجارهايي را در دستور كار خويش قرار دهند. اين استاد خاطرنشان مي سازد: بدون تغيير هنجارها، جامعه تغيير نمي كند. در واقع با ورود زنان به عرصه جامعه بينش آنها تغيير مي يابد. در اين ميان هنگامي كه بينش زنان تغيير يافت پرورش افراد نيز متحول مي شود كه اين امر در بطن جامعه اثر دارد.
دكتر انور صمدي راد، جامعه شناس و عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي مي گويد: هنجارها در جوامع مختلف متفاوت است و هر جامعه اي يكسري الگوهاي رفتاري براي خودش دارد، در واقع هنجارهاي اجتماعي شيوه هاي رفتاري معيني است كه در گروه يا جامعه متداول است.
گيدنز عنوان مي كند: هنجار يك قاعده رفتاري است كه مشخص مي كند مردم در شرايط معيني چگونه رفتاري بايد داشته باشند.
انور صمدي راد مي گويد: همه افراد به نوعي با هنجار جامعه شان آشنا مي باشند و خود را موظف به اجراي آن مي دانند و در صورت به كار نيستن آن دچار احساس گناه مي شوند. وي مي افزايد: در هر جامعه اي براي رعايت كردن و اجراي هنجارهاي اجتماعي، قواعدي وجود دارد حال آنكه عده اي از افراد جامعه تعمداً قوانين را رعايت نمي كنند و ناسازگاري و ناايمني در جامعه ايجاد مي كنند در واقع اين افراد يا ناآگاهانه دست به چنين عملي مي زنند و يا اينكه توانايي انجام هنجار مربوط را ندارند به هر جهت اينها افراد هنجار شكن مي باشند.
خياباني را در نظر بگيريد، اتومبيل ها پشت چراغ قرمز ايستاده اند. عبور اتومبيل به هنگامي كه چراغ راهنمايي قرمز باشد ممنوع و امري نابهنجار است و جريمه دارد. هنجار اين است كه اتومبيل ها يا افراد صبر كنند تا چراغ سبزشود و آنگاه از چهارراه بگذرند. حال اگر فردي هنگامي كه چراغ قرمز بود از خيابان رد شد با نگاه سرزنش آميز عابران، مجازات مي شود. در واقع علاوه بر جريمه پليس به عنوان كيفر براي فرد خاطي، نگاه سرزنش آميز مردم نيز مجازاتي براي طرف مقابل است.انور صمدي راد مي گويد: هنجار در جامعه توسط وجدان جمعي تعيين مي شود. وجدان جمعي براساس اليت يا منتخبان جامعه و فرزانگان تعيين مي شود. اگر يك هنجاري اينچنين تعيين شود در آن آزادانديشي ديده شده وجدان جمعي آن را مي پذيرد.
هنگامي كه عده اي از افراد جامعه هنجارشكني مي كنند و برخلاف قواعد و نظامات جامعه رفتار مي كنند، موفق به دروني كردن هنجارهاي جامعه نمي شوند و با مجازات هاي مراجع روبه رو خواهند شد. حال اين مجازات ها تا چه اندازه تأثيرگذار است؟
اين استاد مي گويد: من به عنوان يك جامعه شناس معتقدم در درازمدت يا در يك مدت مشخص با توجه به نتايج مي توان هر كدام از رفتارها را ارزيابي كرد و نمي توان صرفاً به اين بسنده كرد كه عده اي از قوه قهريه استفاده كنند و عده اي ديگر از نهي و منكر و شماري نيز معتقد به آموزش باشند.

آيناز لطف عطا- سوئيت ولارد اولين مجموعه آپارتماني چرخان در جهان است؛ بنا با بتن مسلح و قاب هاي فلزي عظيم ساخته شده است، در نما مصالح بنايي بكار نرفته، قاب هاي عظيم وينيل، پانل هاي شيشه اي، سايه ها را هر 90 درجه تغيير مي دهد؛ موتورها با كنترل از راه دور كار مي كند و هر آپارتمان را به صورت انفرادي مي چرخاند، افراد ساكن از آپارتمان هايشان چشم انداز و محوطه بيرون را در حال تغيير مي بينند.
از داخل خانه ها چشم انداز بيرون مدام در حال تغيير است. تنها با فشار يك دكمه، ساكنين هر آپارتمان مي توانند ديدي 360 درجه نسبت به چشم انداز اطراف داشته باشند. طراحي پيچيده و مرحله آزمايش بيش از يك سال طول كشيد. بخش انتهايي ساختمان به صورت تلسكوپي به راهنماي انحنا داري چفت و بست شده است. چفت و بستهاي جانبي مي توانند با هم با قابها به چرخش در آيند.سيستم چرخنده ها و زنجيرهاي چرخان، چرخش را تحت تأثير قرار مي دهند. هر آپارتمان سيستم موتور مستقلي دارد كه با استفاده از كنترل از راه دور كار مي كند. يك چرخش كامل 360 درجه در جهت عقربه هاي ساعت يا در خلاف عقربه هاي ساعت، يك ساعت طول مي كشد و سيستم مجهز به دستگاه تايمر است. محدوده بار براي اجراي خوب موتور 150 كيلوگرم فوت بر مترمربع، سرجمع 13 تن است.

جدول شماره۳۰
كاكورو مانند سودوكو، يك بازي جهاني است. اين بازي در سال 2005 مطرح شد و مدت كوتاهي طول كشيد تا توجه عامه مردم را به خود جلب كند.
اين جدول، قبل از اينكه در روزنامه هاي ديگر مطرح شود، اولين بار در روزنامه گاردين به چاپ رسيد. ساختار كاكورو خيلي شبيه جدول كلمات است و مي توان آن را در هر سايزي طرح كرد و تنها تفاوت آن، اين است كه اعداد مورد نظر مرجع ندارند و با جمع اعداد احتمالي در هر ستون و سطر مي توان اعداد مورد نظر را پيدا كرد. اين جدول در بسياري از نقاط دنيا شناخته شده است و علاقه مندان آن معتقدند به زودي زود- مانند سودوكو- در همه جاي دنيا فراگير خواهد شد.
روش حل جدول كاكورو
راه حل هاي زيادي براي حل اين جدول موجود است و همچنين تكنيك هايي كه به شما كمك مي كنند تا بتوانيد به راه حل دست پيدا كنيد. در اينجا مي خواهيم يك نمونه از حل جدول كاكورو را به شما نشان داده و نكته هايي را به شما گوشزد كنيم.
نكته اول: تركيب حداقلي اعداد- اين جدول اعدادي را در انتها و ابتداي هر سطر و ستون مشخص كرده است كه بايد با جمع اعداد احتمالي از 1 تا۹ بدون تكرار به عدد مورد نظر رسيد. بهترين روش براي حل جدول، جست وجوي خانه هايي است كه حداقل از جمع دو عدد حاصل مي شوند. معمولاً اين اعداد از دو خانه در جدول تشكيل شده است. به اعداد۳و 4 در جدول زير دقت كنيد. به طور مثال براي عدد 3، دو احتمال وجود دارد(2و۱)،(1و۲) (در ضمن مانند جدول سودوكو، از عدد صفر نمي توانيم استفاده كنيم).و براي عدد 4 سه احتمال(1و۳) و(3و۱)و(2و۲) وجود دارد كه احتمال(2و۲) پذيرفته نيست چون در حل جدول از عدد تكراري نمي توانيم استفاده كنيم.
به جدول زير دقت كنيد: احتمالات عدد۳ و احتمالات عدد۴ به شما كمك مي كند تا جدول را حل كنيد و احتمالات جدول، شما را محدودتر مي كند. براي عدد 7 در جدول پايين به طور نرمال مي توان احتمالات:
(5و۲)،(6و۱)يا(2و۵)،(1و۶) در نظر گرفت. از طرفي مي دانيم كه جمع عدد 3 (2و۱) يا (1و۲) است؛ پس قراردادن جمع اعداد(3و۴) و(4و۳) منتفي است.
نكته دوم: اعداد مشترك- متوجه شديم براي جمع اعداد۳ و۴ احتمالات(1و۲) و(2و۱) براي عدد۳ و احتمالات(1و۳) و(3و۱) براي عدد۴وجود دارد.عددي كه بين اين احتمالات مشترك است، عدد يك است.نكته: اعداد بالاي مربع نشان دهنده مجموع اعداد ستون افقي و اعداد پايين مربع نشان دهنده مجموع اعداد ستون عمودي است.
حل جدول شماره۲۹