پنجشنبه ۱۵ تير ۱۳۸۵
ورزش
Front Page

جام هجدهم و پرده هاي رنگارنگ
عكس: مجتبي جانبخش
مراد عنادي
001077.jpg
شايد قلم زدن درباره مهم ترين و پربيننده ترين رويداد ورزشي جهان يعني مسابقات جام جهاني فوتبال كه البته ممكن است به لحاظ اهميت پس از بازي هاي المپيك باشد، جز براي مفسران و تحليلگران رويدادهاي ورزشي كار آساني نباشد، اما با مدد گرفتن از اين شعر مولانا تلاش مي كنيم از ظن خود چند برداشت آزاد از رقابت هاي فوتبال جام جهاني در آلمان كه اين روزها ميلياردها نفر آن را از صفحه تلويزيون يا حضور در ورزشگاه هاي آلمان به نظاره نشسته اند، ارائه دهيم.
پرده نخست: بر خلاف انتظار
از روز نخست افتتاح بازي هاي جام جهاني فوتبال در آلمان تا زمان شكست تيم ملي فوتبال برزيل برابر فرانسه، بسياري برزيل قهرمان پنج دوره رقابت هاي جام جهاني فوتبال را يك پاي فينال مي دانستند، اما چنين نشد و بدين ترتيب بازيكنان تيم ملي برزيل نتوانستند خواست مردم خود و طرفدارانشان در سراسر جهان را تأمين كنند، اما در اين ميان اظهارات سولما داسيلوا -رئيس جمهور برزيل- كه گفته بود هيچ كس باور ندارد كه برزيل قهرمان نشود از همه جالب تر بود چرا كه داسيلوا واقعاً  علاقه مند بود كه جام ششمين دوره قهرماني برزيل را در دستان كافو ،كاپيتان ۳۶ ساله ببيند اما چنين نشد ضمن آن كه تأكيد رئيس جمهور برزيل مبني بر اين كه كسب ششمين قهرماني در جام جهاني براي ملتي كه هميشه با بي عدالتي ها اجتماعي،خشونت، فقر و فساد دست به گريبان بوده افتخار بسيار بزرگي است نيز جامه عمل به خود نپوشيد.
پرده دوم: كشوري ذره اي و اقيانوسي از بينندگان
برخلاف بسياري از ۳۲ كشور شركت كننده در رقابت هاي جام جهاني كه در رديف  كشورهاي بزرگ، متوسط و كوچك قرار دارند ترينيداد و توباگو به لحاظ وزن و جايگاه ،كشوري ذره اي در آمريكاي مركزي است كه تا قبل از برگزاري رقابت هاي جام جهاني فوتبال در آلمان شايد كمتر كسي اين كشور را مي شناخت اما بازي هاي خوب و محكم اعضاي تيم ملي فوتبال ترينيدادوتوباگو سبب شد تا به رغم حذف اين تيم، بسياري از تماشاگران فوتبال جام جهاني كنجكاو شوند كه اين كشور ذره اي داراي چه مختصاتي است. با مراجعه به اطلس هاي گيتاشناسي ملاحظه مي شود كه ترينيداد و توباگو با جمعيتي معادل يك ميليون و سيصد هزار نفر كشوري واقع در آمريكاي مركزي است كه از سال ۱۹۶۲ به عضويت سازمان ملل متحد در آمده و پايتخت آن شهر پرت آو اسپاين است. اين كشور به لحاظ نظام سياسي جمهوري چند حزبي بوده و اكثريت جمعيت آن را به لحاظ نژادي هندي ها و سياهپوستان تشكيل مي دهند اگر نگوييم ميلياردها بيننده امروز اين كشور ذره اي را مي شناسند اما با قاطعيت مي توانيم بگوييم مردم سوئد و انگلستان حتي نام بازيكنان تيم ترينيداد و توباگو را هنوز از ياد نبرده اند.
پرده سوم: چهره پنهان وحدت اروپايي
اروپاي واحد، وحدت پولي اروپا،  ارتش مشترك اروپايي و قانون اساسي مشترك همگي عبارت هايي هستند كه در سالهاي اخير بارها و بارها در اخبار روزمره رسانه ها تكرار مي شوند. اين شاخصه هاي وحدت اروپايي در كنار حضور ۱۴ تيم از اروپا در رقابت هاي جام جهاني اين واقعيت را به ذهن متبادر مي سازد اگر اروپا واقعاً در همه ابعاد در حال همگرايي است اما پس پرده اين وحدت و همگرايي در رقابت هاي فوتبال بويژه بين تيم هاي هلند و پرتغال، فرانسه و اسپانيا، آلمان و سوئد و انگلستان و پرتغال بر همگان آشكار شد و آن چيزي نبود جز فرياد هويت ملي و تعصب شديد مردمان اين كشورها به پرچم و مليت خود. نكته جالب آن كه تيم هاي اتحاديه اروپايي چنان با تعصب و رقابت آميز مقابل هم بازي مي كردند كه بازي آنها مقابل تيم هايي از آسيا، آفريقا و آمريكاي لاتين با چنين تعصب و عرقي آميخته نبود. اشك ها و لبخندهاي هواداران تيم هاي هلند و پرتغال، اسپانيا و فرانسه، انگليس و پرتغال و سوئد و آلمان اين پيام را به همراه داشت كه با وجود امضاي قراردادهاي متعدد بين دول اروپايي براي همگرايي بيشتر اين ناسيوناليسم و هويت ملي است كه همچنان زبانه مي كشد و اين بار ميلياردها بيننده در سراسر جهان شاهد اين شعله هاي هويت محور بودند.
پرده تلخ تر اين رقابت هاي تيم هاي اروپايي خشونت توأم با جدال بويژه بين بازيكنان دو تيم فوتبال هلند و پرتغال بود كه نبرد گلادياتور ها در روم باستان را تداعي مي كرد.
پرده چهارم: حركتي عجيب و دردسرساز
هر چند سرمربي تيم ملي فوتبال غنا پيشاپيش گفته بود تيمش به نيمه نهايي راه خواهد يافت كه چنين نشد اما هرگز فكر نمي كرد جان پانتسيل مدافع تيم ملي غنا پس از به ثمر رسيدن هر دو گل غنا مقابل جمهوري چك با بيرون آوردن پرچم اسراييل از جورابش و تكان دادن آن دوربين ها موجب دردسر حتي مقامات سياسي كشور غنا بشود. اين بازيكن غنايي كه در يكي از باشگاه هاي اسراييل بازي مي كند با اين حركت خود موجب شد تا وزير خارجه غنا مجبور شود با دعوت از سفراي كشورهاي عربي و اسلامي رسماً از حركت جان پانتسيل عذرخواهي كرده و اعلام نمايد اين حركت يك اقدام انفرادي از سوي فردي بود كه مفهوم اين كار را درك نمي كرد. وي افزود: ما بيانگر سياست هاي اسراييل يا سياست هاي هيچ كشور ديگري نيستيم ما فقط براي فوتبال به آلمان آمده ايم البته ممكن است جان پانتسيل نيز پس از مشاهده دور جديد خشونت هاي ارتش اسراييل در نوار غزه از حركت خود شرمسار شده باشد هر چند ممكن است محركان اسراييلي وي همچنان از حركت او خشنود باشند اما آنها هم فكر نمي كردند اين حركت با پس لرزه هاي شديد همراه باشد تا جايي كه پاي مقامات سياسي غنا براي عذر خواهي به وسط كشيده شود.
پرده پنجم: حسادت كوفي عنان به جام جهاني
سپ پلاتر -رئيس فيفا- مشهورتر است يا كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد؟ سؤال سختي نيست چون به جز ايام برگزاري مسابقات جام جهاني حتماً  كوفي عنان بيشتر از سپ بلاتر مورد توجه رسانه هاست اما واقعيت اين است كه دبيركل سازمان ملل متحد در آستانه برگزاري مسابقات جام جهاني با انتشار نامه اي به قلم خود اعلام كرد، جام جهاني فوتبال موجب شده حسادت ما در سازمان ملل متحد به شدت برانگيخته شود. وي از جام جهاني به عنوان يكي از چند پديده نادر جهاني نام برد كه حتي از سازمان ملل متحد هم جهان شمول تر است چرا كه فدراسيون بين المللي فوتبال فيفا ۲۰۷ عضو دارد و اعضاي سازمان ملل متحد تنها۱۹۱ كشور هستند. كوفي عنان ضمن آن كه علت حسادت خود را به مسابقات جام جهاني بويژه در مقايسه توجه بيش از حد جوانان و عامه مردم جهان به اين مسابقات در مقابل توجه اندك به چالش هاي بين المللي پنهان نمي سازد در عين حال نكته جالبي را نيز يادآور شده است و آن اين كه در مسابقات جام جهاني عدالت بيشتري حكمفرماست تا سازمان ملل متحد. عنان مي گويد: جام جهاني مناسبتي است كه در آن سطح ميدان بازي به گونه اي است كه تمام كشورها با شرايط برابر فرصت شركت در آن را دارند و تنها رعايت دو اصل در بازي مهم است: استعداد و كار گروهي. اي كاش در عرصه جهاني نيز مساوات طلبان بيشتري به همين گونه داشتيم. مبادلات آزادانه و منصفانه بدون دخالت دادن موانع، تعرفه ها و قدرت. هر چند كوفي عنان نگفته اما اين نكته را هم بايد اضافه كرد كه بر خلاف گردش مالي فوتبال كه بالغ بر صدها ميليارد دلار در سال است كل بودجه سالانه سازمان ملل متحد اندكي بيش از ۳ ميليارد دلار است. حال قضاوت با شما وضع سپ بلاتر بهتر است يا كوفي عنان؟
پرده ششم: تماشاي فوتبال يا كار سياسي؟
ميلياردها نفر در سراسر جهان از طريق تلويزيون و دهها هزار نفر هم در كشور ميزبان رقابت ها با حضور در استاديوم ،فوتبال تماشا مي كنند اما چرا حضور مقامات سياسي اين قدر جلب توجه مي كند؟ اين جلب توجه فقط به علت هنر نمايي كارگردان در نشان دادن جايگاه ويژه كه در آنها مقامات سياسي مشغول تماشاي فوتبال تيم مورد علاقه خود هستند نيست چرا كه براي خيلي ها سؤال است كه حضور مقامات سياسي مثلاً  خانم مركل - صدراعظم آلمان- كه بدون استثنا تمام بازي هاي آلمان را با حضور در استاديوم دنبال مي كند واقعاً  براي تماشاي فوتبال است؟ اگر مطابق قضاوت خيلي ها كه معتقدند سياست دنياي بده و بستان است جواب دهيم بايد بگوييم حضور مقامات سياسي در استاديوم هاي فوتبال با يك تير چند نشان زدن است هم تماشاي فوتبال، هم كسب محبوبيت و مهمتر از همه اعلام اين كه ما حامي ورزش هستيم. شايد به همين علت است كه بويژه در مسابقات فوتبال جام جهاني مقامات سياسي بسياري از كشورهاي صعودكننده به اين رقابت ها در استاديوم ها حاضر مي شوند البته بعضي مقامات سياسي هم با حضور در همه مسابقات شورش را در مي آورند و برخي هم  كلاسي گذاشته فقط در مسابقات فينال حضور پيدا مي كنند.
پرده هفتم: ابهام در هدف
در حالي كه خيلي از تيم هاي فوتبال صعودكننده به مسابقات جام  جهاني هجدهم هدف خود را تعريف كرده ودر آن مسير تلاش مي كردند تيم هاي آسيايي و آفريقايي با بازي هاي نه چندان درخشان خود نشان دادند كه هنوز دچار ابهام در هدف هستند البته اين تيم  ها ظاهراً  مهمترين هدف خود را كسب جواز حضور در رقابت هاي جام جهاني تعريف مي كرده براي اصل اين رقابت ها و تلاشي براي راهيابي به دوره هاي بعدي هدف گذاري نكرده بودند. برخلاف دوره هاي قبلي جام جهاني كه جهانيان شاهد درخشش برخي تيم هاي فوتبال آفريقايي نظير كامرون، نيجريه و سنگال و جام سرنوشت آنها در دور مقدماتي رقم خواهد خورد هرچند غنا هم با ناتواني در گل زدن نشان داد كه او دچار همين مشكل است اميدواريم اين حركت و
پس روي مقطعي بوده باشد و در جام بعدي شاهد شگفت آفريني هاي تيم هاي آسيايي و آفريقايي باشيم.
پرده هشتم:
از نمايش فوتبال تا نمايش حركات ديني
زماني كه بازيكنان تيم ملي فوتبال عربستان سعودي پس از به ثمر رساندن گل به تيم  حريف دسته  جمعي سجده مي كردند تصور مي شود فقط اين تيم دست به چنين نمايشي خواهد زد اما حركات ديني بازيكنان بسياري از تيم هاي شركت كننده از كشورهاي مسيحي و مسلمان به هنگام زدن گل يا ضربه هاي نزديك دروازه نشان داد كه در اوج رقابت هاي فوتبال جام جهاني ارزش هاي ديني و ميزان توجه بازيكنان به كمك الهي در حال پررنگ تر شده است كه اين خود نويدي براي دينداري و هشداري براي دنيا پرستان است كه همه چيز را فقط در كره خاكي جست وجو مي كنند.
پرده آخر
تنفر و انتقاد از سياست هاي دولت بوش مربي تيم ملي فوتبال آمريكا را هم به واكنش واداشت. بروس آره نا سرمربي تيم ملي فوتبال آمريكا در مصاحبه با نشريه انگليسي گاردين گفت: داور هاي بازي از تيم آمريكا نفرت دارند آنها طوري با بازيكنان من برخورد مي كنند كه گويا با سربازان آمريكايي در عراق روبه رو هستند. مربي تيم ملي فوتبال آمريكا با اعلام اين كه داورهاي حاضر در جام جهاني آلمان به هيچ وجه از تيم آمريكا خوششان نمي آيد سعي مي كرد قضاوت داوران مسابقه تيم ملي فوتبال آمريكا مقابل حريفان را آميخته به مسائل سياسي جلوه دهد و اين در حالي بود كه وي فرياد مي زد سياست و فوتبال هيچ ارتباطي به هم ندارند اما آيا واقعاً  همين طور است؟ يا اين كه آمريكاييها دوست دارند همه با آنها متفاوت از سايرين رفتار شود؟ ظاهراً  مربي تيم فوتبال آمريكا نامه كوفي عنان را نخوانده است كه گفته در مسابقات جام جهاني مساوات پررنگ تر از سازمان ملل متحد است. ولي به سرمربي تيم آمريكا هم بايد حق داد شايد او ناراحت است از اين كه خشم نگاه تماشاچيان فوتبال از جنايات سربازان آمريكايي در عراق و گوانتانامو را بايد تحمل كند و در اين ميان داورها را مقصر بداند.

جهاني شدن در جام جهاني
دكتر علي صباغيان
001050.jpg

هجدهمين دور بازيهاي جام جهاني فوتبال هفته آينده با برگزاري ديدارهاي فينال و رده بندي پايان مي يابد اين رقابت ها از روز جمعه ۱۹ خرداد با بازي دو تيم آلمان و كاستاريكا در شهر مونيخ آغاز شد و براي مدت يك ماه در ۱۲ شهر مختلف آلمان بين ۳۲ تيم حاضر از پنج قاره جهان برگزار شد.
جام جهاني فوتبال از مدت ها قبل ذهن بسياري از افراد در لباس بازيكن، مربي، مسئولان تيم، مقامات ورزشي، طرفداران فوتبال، مقامات سياسي، برنامه ريزان رسانه اي، دست اندركاران امور فرهنگي، تجار و صاحبان بنگاه هاي اقتصادي را به خود معطوف كرده و در يك ماه برگزاري بازي ها موجب شده تا چشم و گوش ميليون ها نفر در سراسر اين كره خاكي به خبرهايي كه از محل بازيها در كشور آلمان توسط رسانه هاي مختلف مخابره مي شود دوخته شود.
اگر چه ظاهر بازي هاي جام جهاني بازي چند تيم ۱۱ عضوي است كه براي ساعاتي روياروي هم قرار مي گيرند و جملگي بدنبال يك توپ مي دوند و به آن پا مي زنند اما عمق اين بازيها چيزي بيشتر از اين ظاهر جذاب آنهاست كه در عصر جهاني شدن كنوني نيز از توسعه و نفوذ گسترده  اي برخوردار شده است.
اكنون جام جهاني فوتبال آيينه تمام نمايي از تمامي جنبه هاي روند جهاني شدن يعني سياست، اقتصاد و فرهنگ در بالاترين حد آن مي باشد. جام جهاني عرصه اي براي بروز احساسات ميهن پرستانه، پنجره اي تماشايي از اقتصاد بازار، پژواك ويژه اي از نبض و شور و شوق كل جوامع و ستايش اغراق آميزي از فرهنگ هاي ملي و در نهايت يك فرهنگ فرا ملي است.
اگر چه هميشه بازي فوتبال در سطح داخلي كشورها به نوعي با عنصر سياست گره خورده است اما وقتي اين بازيها در سطح بين المللي مطرح مي شود عنصر سياست با درجه بسيار بالايي در آن وارد مي گردد و كشورها از زاويه اين بازيها نوعي رقابت هاي سياسي و تقويت  هويت ملي خود را دنبال مي كنند.
به عنوان نمونه اگر چه در عرصه داخلي سياست ايتاليا شخص سيلويو برلوسكوني نخست وزير سابق اين كشور حزب سياسي خود را «فورزاايتاليا» (زنده باد ايتاليا)- يعني شعاري كه طرفداران فوتبال اين كشور براي تشويق تيم ملي خو به كار مي برند- ناميده و از طريق مالكيت باشگاه آث ميلان توانست نام خود را به عنوان اولين نخست وزير اين كشور در دوران پس از جنگ جهاني دوم كه به طور كامل دوران نخست وزيري را سپري كرده ثبت كند، اما در صحنه جهاني نيز ايتاليايي ها هميشه از جام جهاني در پي كسب قدرت و پرستيژ و افتخار ملي بوده اند.
در گذشته نيز پيروزي هاي ايتاليا در جام هاي جهاني ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ ماهرانه مورد استفاده موسوليني كه تيم ايتاليا را «سربازاني در خدمت اهداف ملي» ناميد قرار گرفت.
همچنين اگر چه در عرصه داخلي ممكن است پيروزي اين يا آن تيم موجب تشديد منازعات سياسي بين اين حزب يا گروه، اين دسته با آن جناح شود اما در طرف مقابل پيروزي تيم ملي يك كشور در برابر يك تيم ملي ديگر در جام جهاني به انسجام، افتخار و غرور ملي كمك مي كند.
بدون هيچ ترديدي وقتي يكي تيم ملي در عرصه جام جهاني يا حتي در ساير بازيهاي ملي خود عملكرد خوبي برجا مي گذارد ديگر هيچ يك از سياستمداران كشور متبوع اين تيم در جناح هاي مختلف با نسبت دادن فضيلت هاي آن تيم به كل ملت مخالفت نمي كنند.
به عنوان نمونه پيروزي تيم ملي فرانسه در جام جهاني ۱۹۹۸ توسط ژاك شيراك رئيس جمهور اين كشور «پيروزي فرانسه» شد.
معماي ديگري كه اكنون بازي فوتبال در جام جهاني بويژه براي اروپا مطرح كرده تشديد گرايشات متضاد ملي و فراملي است. جام جهاني فوتبال براي شهروندان كشورهاي عضو اتحاديه اروپا كه در روند اتحاد به طور مستمر بر مظاهر ملي گرايي و ناسيوناليستي پشت كرده و به عناصر و ارزشهاي فراملي متوسل شده اند اكنون بار ديگر روزنه بروز احساسات ميهن پرستانه و ملي گرايانه فراهم مي كند.
در گذشته نيز كشورها توانسته اند از قبل بازي جام جهاني فوتبال دستاوردهاي ملي خوبي براي كشور خود رقم بزنند. به عنوان نمونه آلماني ها كه اكنون كشورشان ميزبان جام جهاني است تجربه زيادي در بهره برداري هاي ملي از بازي جام جهاني فوتبال دارند.
اگر چه سختي ها و مرارت هاي جنگ جهاني دوم به آلماني ها ياد داده تا بتوانند از فوتبال براي تطهير ارواح خبيث اين جنگ ياري بگيرند اما به نظر مي رسد كه انگليس گاهي اوقات از اين پديده براي نمايش مجدد آن بهره جسته است.
طرفداران فوتبال انگليس در بازي عليه آلمان از مارش فيلم هاي جنگي مورد علاقه استفاده مي كنند و دوست دارند فرياد بزنند «دو جنگ جهاني، يك جام جهاني» كه اشاره اي است به پيروزي انگليس در مرحله فينال جام جهاني ۱۹۹۶. انگليس ها در «تب جنگي» خود در عرصه فوتبال تا آنجا پيش رفتند كه در هنگام بازي بزرگ سال ۱۹۹۶ عليه آلمان عكس بازيكنان انگليس در صفحات اول روزنامه هاي سراسري انگليس در لباس نظامي نشان داده شد و از سياستمداران خواسته شده بود ساكت باشند.
جام جهاني فوتبال يك نمايش ژئواستراتژيك است كه براي مدت يك ماه نقشه قدرت جهان را بر هم مي زند. در مدت برگزاري بازيهاي جام جهاني، نقطه كانون توجه رسانه هاي جهان ديگر بوش و بلر، اسامه بن لادن، زرقاوي، پوتين و ...نخواهد بود.
در اين مدت بيش از هر كس نام بازيكنان معروفي همچون تيري هنري، ميشائيل بالاك، رونالدينهو، اندري شوچنكو، ليونل مسي، لوكاتوني، فرانك لمپارد و فرناندو توره به گوش رسيد.
بازار پردرآمد فوتبال نيز باعث شده تا چهره اقتصادي اين بازي جذاب نيز بيش از پيش در كانون رقابت هاي اقتصادي و تجاري قرار گيرد.
از مدتها قبل بنگاههاي بزرگ اقتصادي فعال در عرصه هاي مرتبط با بازي فوتبال همچون عرضه كنندگان غذا و آشاميدني در ورزشگاهها، تهيه كنندگان مواد خام توليد لباس و كفش ورزشي، شركت هاي تبليغاتي، صنايع پزشكي ورزشي و ... به تكاپو افتاده اند تا بلكه بتوانند از اين بازار پردرآمد سهم بيشتري نصيب خود كنند.
به عنوان نمونه شركت آمريكايي نايك و شركت آلماني آديداس كه در زمينه توليد محصولات ورزشي فعال هستند علاوه بر بهره گيري از فرصت جام جهاني براي فروش محصولات خود رقابت تنگاتنگي در بهره گيري از بازار پرمشتري پخش بازيهاي جام جهاني نيز آغاز كرده اند.
براساس گزارش مجله تايم مورخ ۲۲ مه ۲۰۰۶ نايك بيش از ۱۰۰ ميليون دلار و آديداس نزديك به ۲۰۰ ميليون دلار در اين زمينه هزينه كرده اند. همچنين شركت نايك يك ورزشگاه ۱۰ هزار نفري در مركز شهر برلين براي جذب تماشاگران ايجاد كرده است.
در اين ورزشگاه تماشاچيان قادر خواهند بود با پرداخت ۲۵/۱يورو بازيها را از طريق يك تلويزيون صفحه بزرگ تماشا كنند. به علاوه اين دو شركت نيز مانند بسياري از شركت هاي ديگر با ايجاد سايت به اطلاع رساني در اين خصوص پرداخته اند.
جنبه هاي فرهنگي پديده فوتبال نيز آشكارتر از آن است كه نياز به بيان داشته باشد. بازي فوتبال از جهات مختلف در بردارنده ارزش هاي فرهنگي است كه مي تواند مثبت يا منفي باشد. نگرش هاي فرهنگي طرفداران فوتبال، تيم هاي فوتبال، بازيكنان فوتبال و كلاً  جامعه تشكيل دهنده مجموعه اي است كه از آن به عنوان فرهنگ فوتبال ياد مي شود. اين ارزش هاي فرهنگي كه به طور مستمر توسط رسانه در سطح ملي بر آن دامن زده مي شود اكنون در جام جهاني ميدان فراختري براي خودنمايي يافته است.
بسياري از كشورها كه سعي دارند از زاويه فوتبال به ترويج ارزشهاي فرهنگي خود بپردازند اكنون با حضور در عرصه جام جهاني به شدت سعي دارند با استفاده از فرصت ايجاد شده ارزش هاي مورد نظر خود را در گستره جهاني گسترش دهند.
همچنين از حضور در جام جهاني فوتبال مي توان براي حضور موفق در ساير عرصه هاي جهاني شدن نيز درس هاي خوبي آموخت. آموخت كه خواستن توانستن است.

نگاه
سايه روشن جام هجدهم
001053.jpg

گروه ورزشي- بزرگترين رويداد ورزشي جهان كه يك ماه تمام جهان را تحت شعاع قرار داده هفته آينده به پايان مي رسد و تا سال ۲۰۱۰ علاقه مندان به فوتبال بايد در انتظار برگزاري جام جهاني در قاره آفريقا باشند.
آلمان در اين دوره از بازي ها نشان داد كه يكي از منظم ترين جام هاي جهاني در طول ادوار گذشته را برگزار كرده است.البته ژرمن ها علاوه بر موفقيت در برگزاري جام نتايج درخشاني را نيزبا سرمربي جوان خود يورگن كلينزمن به دست آورد. اين دوره از بازي ها با اشك ها و لبخندهاي زيادي توأم بود. حذف برزيل مدعي شماره يك قهرماني از بزرگترين حوادث اين جام بود. آنها اگر چه ستارگان زيادي را در اختيار داشتند، اما در كار تيمي با مشكلات عمده اي روبه رو بودند.
با پايان يافتن جام هجدهم، آفريقاي جنوبي بايد در اين انديشه باشد كه بازي هاي به مراتب بهتر و منظم تري برگزار كند. فوتبال در حال حاضر يكي از مهم ترين رشته هاي ورزشي در جهان به شمار مي رود و به يك صنعت در دنيا تبديل شده است. با پيشرفت روز افزون اين رشته در آينده شاهد تحولات عظيم تري خواهيم بود.
قطعاً در دوره آينده جام جهاني شاهد حضور نسل جديدي در فوتبال خواهيم بود، ديگر بايد نام مردان بزرگي چون رونالدو، زيدان، دل پيرو، لمان و ...را از ياد ببريم.
آفريقاي جنوبي كه براي اولين بار در تاريخ جام جهاني ميزبان رقابت ها شده است در برگزاري اين بازي ها با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم خواهد كرد. قطعاً آنها نمي توانند بدون كمك كشورهاي پيشرفته جهان به تنهايي ميزبان خوبي باشند. نلسون ماندلا، محبوب ترين شخصيت آفريقاي جنوبي در اين راه مي تواند سفير خوبي باشد تا با برقراري ارتباط با ساير كشورها كمك هاي مالي را براي برگزاري اين بازي ها جذب كند البته وجود اسپانسرهاي فيفا نيز در اين راه به آفريقاي جنوبي ياري خواهند رساند.

نگاه امروز
جام جهاني دره اشك يا صحنه عشق
جهانگير كوثري

چند هفته است كه ايران از جام جهاني به خانه بازگشته است. دو شكست و يك تساوي در جامي كه بزرگان آمريكاي جنوبي چون برزيل و آرژانتين هم در آن حذف شدند نتيجه تلخي است؟ جام جهاني تنها به دليل يازده بازيكني كه به ميدان مي روند شناخته نمي شود. رخداد جام جهاني دريچه اي است به سوي اقتصاد، سياست، فرهنگ، انسانيت و ورزش و پژواك خاصي از ذوق و شور تمام جوامع و ستايش غلو شده اي از فرهنگ ماوراي جهاني است. جام جهاني يك امر و اتفاق واقعي است، زنده، سرشار از شور و غيرقابل پيش بيني و با تمام لحظات سخت و طاقت فرسا، با اشتباهاتي كه در هر بازي انكارناپذير است. اشتباه يك دروازه بان، يا از دست دادن يك پنالتي توسط بازيكناني كه اتفاقا سرشناس و بزرگ اند.
جام جهاني همچون موسيقي پاپ، نمايش مد، نوسانات اقتصادي بازار يكي از رمزهاي درك جهان است.
به مباركي فوتبال است كه (در سراسر جهان از مناطق فقير ساحل عاج تا زمين هاي خاكي شهرري خودمان بازي مي شود) تمام مردم جهان در اين جشن با شكوه گرد هم مي آيند تا از پيروزي قهرمانان خود لذت ببرند و به يمن فوتبال است كه مردم ناكامي هاي اجتماعي خود را در رؤياسازي تيم ملي كشورشان جبران شده مي بينند و همچنان به يمن فوتبال است كه شيراك در آلمان با افتخار به پا مي خيزد و گره كرواتش را با غرور محكم مي  كند و به بقيه لبخند مي زند. او براي ژنرال جنگ سبز خود (زيدان) كه اصالتاً فرانسوي نيست هورا مي كشد و شال گردن آبي شماره ۱۰ را بر گردن خود مي بندد و به يمن فوتبال است كه رئيس جمهور برزيل در عزاي عمومي مردم به دليل شكست برزيل در فرانسه شركت مي كند و معضلات اقتصادي خود را به فوتبال گره مي زند و به گونه اي تظاهر به گريستن مي كند. به نظر توازن جهان با يك پيروزي در فوتبال به هم خورده است و آمريكاي جنوبي در دكترين خود درباره فوتبال اشتباه كرده است.
بزم چند ميليون نفري برزيل و آرژانتين به هم خورد، آنها معصومانه مي خواستند در اين بزم ناسيوناليستي شركت كنند و حالا مسئولين سياسي براي آنها چه فكري خواهند كرد.
نارضايتي ها، بيكاري ها و كمبودهاي خود  را نشان مي دهند و مرگ سياسي فرا مي رسد. امپراتوري ژاپن نيز با دو شكست فروريخت. دروازه هاي نوين فوتبال و اقتصاد كه بر روي كره و ژاپن گشوده شده بود، چه شد؟
عربستان چه سهمي از اين جام برد؟
نمايش ژئو استراتژيك چيست؟ براي يك ماه خبرهاي جام جهاني بر خبرهاي سياسي پيشي گرفت.
اخطار خانم رايس به پاكستان در زير آوار خبر شكست آمريكا در جام جهاني گم شد. به يمن فوتبال و پيروزي هاي ايتاليا، رسوايي هاي باشگاه هاي ايتاليا و يوونتوس كمرنگ شد و مارچلو ليپي به جاي نشستن برروي صندلي متهم، در رأس نيمكت تيم ملي ايتاليا نشست و چون ويتوريو پوزو مربي ايتاليا در دهه سي دستهايش را به نشانه پيروزي ايتاليا به سوي آلمانها گرفت.
به يمن فوتبال ما زندگي(لااقل برشي از زندگي) را در يك برهه از تاريخ زندگيمان به رؤياها پيوند مي زنيم. جام جهاني همچون زندگي است با مقداري اندوه ذاتي و شادي بسيار. با جام جهاني مي توان چنين وانمود كرد كه جهان مي تواند يك صحنه رقص و شادي و شعف باشد، نه يك دره اشك و غم.
فوتبال و جام جهاني يك تطهيركننده كوتاه مدت است ما مي خواهيم به سراغ چهار تيم ايتاليا، آلمان، پرتغال و فرانسه برويم و آنان را كه بيشتر دوست داريم تشويق كنيم.

|  اقتصاد  |    اجتماعي  |   انديشه  |   سياست  |   سينما  |   شهرآرا  |
|  ورزش  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |