Hamshahri Newspaper

انجام پروازهاي ايمن و سالم از جمله اصولي است كه در پروازهاي شركت هاي هواپيمايي به عنوان ضرورت اوليه شناخته مي شود. گرچه در ايران نيز سازمان هواپيمايي كشوري اين مهم را در سرلوحه فعاليت خود قرار داده و معتقد است تا زماني كه قوانين و مقررات ايمني بر اساس استانداردهاي ايكائو وجود نداشته باشد، انجام پرواز مقدور نيست و ارائه گواهي پرواز، به معني رعايت استانداردهاي لازم است. علاوه بر نكات فني مدنظر براي اورهال بودن هواپيماها به خصوص هواپيماهاي مسافربري، سالم بودن خلبان و خدمه پروازي نيز موضوعي است كه براي انجام همه پروازها ضروري مي نمايد و هيچ خلباني بدون داشتن مجوز و گواهينامه پزشكي مجاز به پرواز نمي باشد. در ايران نيز مانند ساير كشورهاي جهان نظارت و تاييد صحت گروه پروازي پس از انجام معاينات پزشكي بر عهده سازمان هواپيمايي كشوري بوده و در واقع، پزشكان اين سازمان وظيفه بررسي و تاييد معاينات پزشكي انجام شده و صدور گواهي پرواز را بر عهده دارند.
برخي خلبانان، پزشكان و خدمه پروازي نگراني هايي را در زمينه عدم رعايت دقيق استانداردهاي ايمني پرواز مطرح مي كنند. اين در حالي است كه سازمان هواپيمايي كشوري با انحلال شوراي پزشكي و كاهش تعداد اعضاي اين شورا زمينه لازم براي انتقادات را فراهم كرده و برخي پزشكان معتقدند از اول مردادماه جاري پزشكان اين سازمان به جاي ايفاي نقش نظارتي خود بر اساس مقررات ايكائو به معاينه گروه پروازي شركت هاي هواپيمايي در ساعات اداري پرداخته و اين كار ممكن است باعث شكل گيري روابط مالي ايرلاين ها با اين پزشكان و به خطر افتادن پروازها شود.از سوي ديگر، برخي مسئولين سازمان هواپيمايي كشوري انجام اين كار را به دليل برخورد با برخي روابط پيشين پزشكان و انتقال مركز معاينات پزشكي اين سازمان به درمانگاه گمرك واقع در فرودگاه مهر آباد دانسته و معتقدند استانداردهاي پرواز به روال گذشته همچنان اعمال و پزشكان سازمان وظايف محوله را به نحو مطلوب انجام مي دهند.
خلاف مقررات ايكائو
رئيس كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي انجام معاينات پزشكي توسط پزشكان سازمان هواپيمايي كشوري در ساعات اداري را خلاف مقررات ايكائو دانسته و مي گويد: پزشكان سازمان هواپيمايي كشوري بايد نقش ناظر و كنترل كننده در انجام معاينات پزشكي گروه پروازي را داشته باشند.
علي اكبر آقايي مغانجوقي مي افزايد: با تاييد سلامت گروه پروازي توسط سازمان هواپيمايي كشوري كه در دوره هاي زماني تكرار مي شود، در واقع پس از صدور گواهي پرواز مسئوليت حفاظت از جان سرنشينان هواپيما به خدمه پرواز سپرده مي شود و اگر مصداقي از ارتباط بين پزشكان اين سازمان با ايرلاين ها وجود داشته باشد سازمان هواپيمايي كشوري موظف به اعلام و برخورد با اين موضوع است.
وي مي گويد: وظيفه اين سازمان اعمال حاكميت دولت در پروازها است و پزشكان اين سازمان نمي توانند به معاينه كادر پروازي ايرلاين ها بپردازند. در واقع، رئيس اين سازمان مسئولي وابسته به دولت است. اگر چنين تخلفاتي صورت گرفته باشد كميسيون عمران قطعاً با آن برخورد خواهد كرد، چرا كه بايد اعمال حاكميت دولت در ايمني پروازها بدون هيچ نوع ارتباطي با ايرلاين ها اعمال شود.
تخلفات محرز است
اين در حالي است كه يك پزشك معاين هوايي معتقد است؛ گرچه معاونت استاندارد پرواز سازمان هواپيمايي كشوري انجام معاينات توسط پزشكان خود در شركت هاي هواپيمايي را نمي پذيرد اما از ۱/۵/۸۵ اين معاينات توسط پزشكان مذكور صورت مي گيرد.
وي كه نخواست نامش فاش شود مي گويد: پزشكان اين سازمان با انعقاد قرارداد شخصي در درمانگاه گمرك اين كار را كه بر خلاف مقررات ايكائو است انجام مي دهند و در واقع اين افراد با امضاي قرارداد شخصي نقش مجري، ناظر و معاينه كننده را بر عهده گرفته اند. اين پزشك معاين مي افزايد: براي بررسي صحت و سقم ادعاي سازمان هواپيمايي كشوري در زمينه عدم معاينه گروه پروازي توسط پزشكان اين سازمان مي توان با مراجعه به درمانگاه گمرك و بررسي پرونده هاي معايناتي كه از اول مردادماه جاري تاكنون صورت گرفته اين ادعا را بررسي كرد.
وي مي افزايد: كاهش تعداد اعضاي شوراي پزشكي سازمان هواپيمايي موضوع مطرحي نيست، بلكه انجام معاينات پزشكي در ساعت اداري توسط اين افراد و عقد قرارداد شخصي براي انجام معاينات برخلاف مقررات داخلي و بين المللي است چرا كه اين موضوع، نظارت و كنترل سلامت گروه پروازي و در مجموع ايمني پرواز را به مخاطره انداخته است.
وظيفه نظارتي سازمان هواپيمايي كشوري
همچنين مخبر كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي، سازمان هواپيمايي كشوري را موظف به تطبيق عملكرد خود با خط مشي ها و قوانين سازمان ايكائو دانسته و مي گويد: بر اين اساس چگونگي و كيفيت پروازهاي داخلي و خارجي كشور نيز بايد توسط سازمان هواپيمايي كشوري و مطابق با قوانين ايكائو صورت گيرد.
ولي آذروش مي افزايد: زماني كه اجازه پرواز به شركت هواپيمايي داده مي شود بايد همه شرايط، ضوابط و استانداردهاي پرواز مورد توجه قرار گرفته و ايمني، رعايت مشخصات فني پرواز و سلامت خدمه پروازي رعايت شود. اين امور در قالب كارهاي كارشناسي و مطابق دستورالعمل هاي جهاني صورت مي گيرد.
وي مي افزايد: گرچه در كشورمان هواپيماها فرسوده هستند، اما وقتي تأييدي از سوي اين سازمان براي انجام پروازها ارائه شود، نبايد مشكلي براي ايمني پرواز وجود داشته باشد. گرچه وقوع برخي سوانح هوايي در كشور موجب شده تا مردم نگرش منفي به مسافرت از طريق خطوط هوايي داشته باشند و فرسودگي هواپيماها نيز مزيد بر علت شده است در صورتي كه بايد هواپيمايي كه مجوز پرواز دريافت مي كند ايمن باشد و اگر مشكلي وجود داشته باشد بايد سازمان هواپيمايي كشوري جوابگو باشد.
آذروش در زمينه انجام معاينات پزشكي توسط پزشكان اين سازمان مي گويد: رعايت شيوه صحيح انجام معاينات پزشكي خدمه پروازي امري بديهي است كه سازمان هواپيمايي كشوري موظف به نظارت بر اجراي صحيح آن است. بايد اين سازمان بر نحوه صحيح انجام معاينات پزشكي نظارت داشته باشد؛ گرچه ممكن است اين معاينات در ايرلاين ها صورت گيرد، اما نبايد پزشكان سازمان مذكور نسبت به انجام اين كار اقدام نموده بلكه بايد تنها نقش نظارتي خود را ايفا كنند.
زنگ خطر جدي در ايمني پروازها
همچنين محمد رضي با اشاره به اين كه پزشكان سازمان هواپيمايي كشوري حق ندارند حداقل امكانات را از ايرلاين ها دريافت كنند، مي گويد: اميدواريم با شيوه كنوني و دخالت پزشكان اين سازمان در معاينات پزشكي شركتهاي هواپيمايي در واقع اين پزشكان حقوق بگير ايرلاين ها نشده باشندو خاصيت نظارتي خود را از دست نداده و عملاً كار فرمايشي انجام ندهند.
اين پزشك معاين مي افزايد: انجام اين كار حتي خلاف قوانين داخلي كشور بوده و اين كه سازمان مذكور قانونگذاري، نظارت و اجرا را بر عهده داشته باشد مغاير با قوانين ايكائو و موضوع نظارت است.
وي مي گويد: براي بررسي صحت و سقم اين ادعا مي توان پرونده هاي پزشكي گروه پروازي از ابتداي مرداد ماه را بررسي كرد. هدف پزشكي هوايي صيانت از ايمني پرواز است اما پيش از اين با وجود تأييد نشدن سلامت برخي خدمه پروازي از سوي شوراي پزشكي، به اين افراد گواهي پرواز داده شده است. انحلال شوراي پزشكي و انجام معاينات توسط پزشكان اين سازمان موجب انتفاع پزشكان مذكور و شكل گيري روابط مالي با ايرلاين ها شده و انجام معاينات را با مشكل مواجه ساخته است.
رضي مي افزايد: وقتي سيستم هواپيمايي كشوري به روز نبوده، به دليل اعمال تحريمها از دنيا عقب هستيم و سيستم ناوبري فرودگاهها متناسب با سيستمهاي روز دنيا نيست، حداقل براي جبران اين عقب ماندگي ها بايد خدمه پروازي كه داراي سلامت روحي و جسمي لازم هستند هدايت هواپيما را بر عهده گيرند. اگر قرار باشد با وجود هواپيماي فرسوده و سيستم نامناسب فرودگاهها از كادر پروازي سالم و كارآمدي نيز برخوردار نباشيم، ايمني پرواز با مخاطره مواجه مي شود.
وي مي گويد: سانحه هوايي فوكر در اصفهان ناشي از ناكارآمدي سيستم ناوبري بوده است، چرا كه سيستمي كه نتواند در فاصله ۱۲ كيلومتري هواپيما را به باند هدايت كند، ناكارآمد است. با اين شرايط بايد خلباني كه از لحاظ هوش و وضعيت جسمي و رواني شرايط ايده آلي دارد هدايت هواپيما را بر عهده گرفته و كاستي هاي موجود را بپوشاند و اگر خلبان نيز شرايط لازم براي انجام پرواز ايمن را نداشته باشد، اتفاقات ناخوشايندي رخ خواهد داد.
رضي مي افزايد: مشكلاتي كه در پرواز اروميه يا پرواز اهواز به وجود آمده ناشي از مشكلات جسمي و روحي خلبان بوده است و با وجود مخالفت شوراي پزشكي به اين افراد گواهي پرواز داده شده است.