زاهدالدين سلگي
خنده در اكثر جوامع بشري، مخصوصاً در نزد ايرانيان امري پسنديده و نيكوست و ضرب المثل هايي مانند خنده بر هر درد بي درمان دواست و بخند تا دنيا به رويت بخندد را مي توان عمق توجه ايرانيان نكته سنج به اين موهبت الهي دانست. خنده در اصل زبان مشترك تمامي اقوام بشر است كه احتياجي به هيچ گونه تعريف و تفسيري ندارد و فقط از حالت چهره و نوع خنده تمامي حالات دروني قابل فهم و درك است. گرچه خنده به طور طبيعي و فطري نشانه شادي و حالت خوشايندي است كه به انسان دست مي دهد ولي در طول قرون و اعصار با توجه به تمدن و فرهنگ هر سرزمين ممكن است در برخي موارد خنده نشانه شادي و شعف نباشد.
زبان فارسي كه مي توان آن را براي بيان احساسات شاعرانه و عواطف و حالات دروني در حد كمال دانست و در ميان انواع زبان هاي زنده دنيا جايگاه منحصر به فردي دارد در اين مورد نيز دست پري دارد. آنجا كه مي گويد: خنده تلخ من از گريه غم انگيزتر است‎/ كارم از گريه گذشته است بدان مي خندم ولي مبحث ما در اينجا فقط جنبه مثبت و فرح بخش خنده است و استثنائات را در اينجا لحاظ نمي كنيم.
طبق آخرين توصيه هاي پزشكي اگر ما بتوانيم در هر روز چند دقيقه از عمق وجودمان بخنديم با اين كار ساده بسياري از امراض را از خود دور كرده ايم. دين اسلام نيز به عنوان يك دين متعالي و آخرين و كامل ترين دين آسماني خنديدن را امري مباح مي داند تا آنجا كه پيامبر گرامي اسلام كه خود وي از خوشروترين و خنده روترين افراد زمان خود بود مي فرمايد: خير و خوبي را نزد افراد خوشرو جست وجو كنيد. بدون ترديد يكي از الزامات خوشرو بودن، خنده رو بودن است و افراد عبوس و بداخلاق نمي توانند افراد خوشرويي باشند. متأسفانه علي رغم همه محسناتي كه خنده و خنده رو بودن دارد در حال حاضر جامعه ما با فقر خنده و شادي مواجه است.
ما براي مراسم عزاداري برنامه و مراسم منظمي داريم به طوري كه در بعضي از موارد به استقبال عزاداري مي رويم و آن را در عالي ترين نوع خود انجام مي دهيم در حالي كه براي جشن و سرور مراسم خاصي به صورت جامع و تعريف شده نداريم. حتي ممكن است اگر فقط به شنيدن صداي بعضي از مراسم شادي اكتفا كنيم و از تجهيزات بصري استفاده نكنيم، تشخيص اين كه مراسم عزاداري يا جشن است در لحظه اول دشوار باشد و بايد اندكي تامل كنيم و با دقت به الفاظ توجه كنيم تا تفاوت مراسم جشن و عزاداري را تشخيص دهيم. حتي گاهي ديده شده است كه در بعضي از روزهاي تولد ائمه كه براي شيعيان از ايام جشن و شادي است، مداحي كه براي اين كار دعوت شده است طبق عادت با روضه خواني حاضرين را به گريه واداشته است.
به عنوان مثال بنده در مراسمي كه در يكي از نهادها بعد از مراسم نماز جماعت ظهر به مناسبت تولد حضرت ابوالفضل(ع) برگزار شده بود شركت داشتم. مداحي براي اين كار دعوت شده بود ايشان با شروع مداحي در يك روز جشن و شادي با خواندن روضه هايي كه در ايام محرم براي حضرت ابوالفضل(ع) خوانده مي شود، كاري كرد كه صداي گريه حاضرين در فضا پيچيد. طبق احاديث معتبر نقل است كه ائمه معصومين فرموده اند شيعيان در ايام شادي و سرور ما بايد شاد باشند و شادي كنند و هميشه افسرده بودن و لباس مشكي پوشيدن به هيچ وجه در اسلام توصيه نشده است. حتي پوشيدن لباس مشكي به جز ايام عزاداري مكروه است.
توصيه هاي موكد داريم كه مسلمانان هنگامي كه به نماز مي ايستند بهترين لباس هاي خود را بپوشند و خود را خوشبو كنند كه همه اين ها نشان مي دهد اسلام مي خواهد مسلمانان شاد باشند و از زندگي لذت ببرند كه متأسفانه عده اي مسلمان بودن و مومن بودن را در اين مي دانند كه قيافه اي عبوس و لباسي تيره بر تن داشته باشند و هميشه ايام را در عزاداري سپري كنند كه چنين منطقي با هيچ يك از معيارهاي مذهبي نيز سازگار نيست.
در حالي كه اسلام به عنوان آخرين دستورالعمل زندگي انسان ها كه از منبع وحي نازل شده است و جزيي ترين مسايل را براي رفاه و خوشبختي انسان در نظر گرفته است، هرگز اين گونه توصيه نمي كند. كشورهاي غربي حتي از خنده براي مقاصد سياسي خود نيز استفاده مي كنند.
در ماه گذشته در پي كودتايي بدون خونريزي كه در كشور تايلند انجام گرفت و نخست وزير وقت از قدرت ساقط شد، فرمانده كودتاچيان به تمامي سربازان و فرماندهان آنها دستور داده بود كه در خيابان ها در برخورد با مردم به آنها لبخند بزنند كه همين كار سربازان تاكنون تأثير فراواني داشته است به طوري كه جو عمومي جامعه كه در مواقع كودتا حالتي خشن و نظامي به خود مي گيرد تا حدود زيادي تلطيف شده است و هضم شرايط جديد را نيز براي افكار عمومي آسان تر مي كند.
اگر ما بتوانيم فرهنگ خنده و شادي را در جامعه گسترش دهيم و اجازه دهيم مردم مخصوصاً جوانان كه سرشار از شادي و انرژي هستند احساسات و انرژي خود را به صورت كنترل شده بيرون بريزند مشكلي پيش نخواهد آمد و جامعه سير طبيعي خود را طي مي كند. در صورتي كه جامعه با فقر شادي و خنده مواجه باشد، در مواقعي مانند پيروزي تيم فوتبال ايران در بازي هاي بين المللي و يا مراسم چهارشنبه سوري كه اخيراً به چهارشنبه سوزي تبديل شده است، مي تواند بهانه اي باشد براي جواناني كه مي خواهند عقده هاي فرو خورده خود را بيرون بريزند. در اين گونه موارد به علت اين كه انرژي هايي كه بايد در طول ماه ها به صورت مستمر تخليه مي شد به يك باره تخليه مي شود، دچار مشكل مي شويم و ممكن است وضع عمومي شهر دچار نابساماني شود و زندگي عادي مردم را مختل سازد. همان طور كه قبلاً چنين مواردي را شاهد بوده ايم و در آينده نيز پيش بيني اين گونه اتفاقات دور از انتظار نخواهد بود.
در بيشتر كشورها بر خلاف اين كه هيچ گونه مراسم عزاداري در طول سال ندارند، ولي آن گونه كه ما فكر مي كنيم نه تنها هميشه در جشن و سرور نيستند، بلكه روابط بسيار سردي با همديگر دارند و حتي افراد يك خانواده ممكن است در طول سال به جز چند نوبت همديگر را نبينند. ولي با همه اينها خود را اين گونه معرفي نمي كنند و بسياري از مردم جهان كه فقط توصيفي از زندگي در غرب را شنيده اند، آنجا را مدينه فاضله اي مي دانند كه به محض اين كه انسان پاي خود را به آنجا بگذارد به خوشبختي واقعي رسيده است، در حالي كه اگر اصل ماجرا را از زبان كساني كه مدتي را در كشورهاي غربي گذرانده اند جويا شويم، آنها حرف هاي ديگري دارند كه شايد با آنچه كه ما انتظارش را داريم تفاوت زيادي داشته باشد. به عنوان مثال روابط گرم و صميمي و ديد و بازديدهاي خانوادگي براي كساني كه مدتي را در خارج از ايران زندگي كرده اند به قدري برجسته مي شود كه از آن با حسرت ياد مي كنند و آن را موهبت بزرگي مي دانند.
متأسفانه ما كمتر به سرمايه هاي غني فرهنگي خود اهميت مي دهيم و فقط زماني كه از ايران دور مي شويم تازه مي فهميم در ايران چه نعمتي وجود دارد كه كمتر قدر آن را مي دانيم. به قول سعدي قدر عافيت كسي داند كه به مصيبتي گرفتار آيد .
گرچه جمله چند مي گيري مرا بخنداني شايد در وهله اول كمي دور از ذهن باشد، ولي از بديهي ترين موضوعاتي است كه در زندگي با آن سروكار داريم اما به آن دقت نكرده ايم. هنرمنداني مانند چارلي چاپلين و زوج موفق لرل- هاردي تمامي موفقيت و شهرت جهاني خود را در خنداندن مردم به دست آورده اند.
كمديني مانند مستر بين كه در چند سال اخير ما شاهد ظهور نمونه ايراني آن نيز بوده ايم، موفقيت خود را مديون خنداندن مردم است و استقبالي كه از برنامه هايي كه توسط اين اشخاص برپا مي شود به عمل مي آيد نشان از اين دارد كه مردم براي كسي كه آنها را بخنداند ارزش زيادي قائل هستند.
عبيد زاكاني نيز از جمله شخصيت هاي ادبي ماست كه در زمينه خنداندن مردم عمر خود را صرف كرده است و حتي تا دم مرگ و بعد از مرگ خود نيز از خنداندن مردم دست برنداشت. نقل است كه وقتي عبيد زاكاني در بستر احتضار بود بستگان نزديك خود را فراخواند و گفت وصيت مهمي دارم كه شما بايد گوش كنيد.
بعد از مرگ من فلان صندوقچه را كه در فلان مكان مخفي كرده ام ماحصل يك عمر پس انداز من است و شما بايد آن را به طور مساوي بين خود تقسيم كنيد. فرزندان عبيد نيز خوشحال از اين كه بالاخره بعد از مرگ پدر ارثيه اي نصيب آنها مي شود با شور و شوق صندوقچه را پيدا كرده و آن را گشودند.
با كمال تعجب ديدند دست نوشته اي به اين مضمون درون آن وجود دارد: من دانم و تو هم داني‎/ كه در اين دنيا هيچ چيز ندارد عبيد زاكاني . هنوز بعد از گذشت ده ها سال از عصر سينماي صامت (بدون صدا) شخصيت هاي كمدي آن زمان مانند چارلي چاپلين جذابيت خود را از دست نداده اند در حالي كه كمتر محصول هنري مي تواند در طول زماني به اين طولاني جذابيت خود را براي مخاطبانش حفظ كند و همه اينها حكايت از آن دارد كه مردم دوست دارند بخندند و كسي آنها را بخنداند و براي آن مبالغ زيادي نيز هزينه مي كنند. يعني مردم پول خود را مي دهند و از وقت خود مي گذارند كه بخندند.
اين امر مخصوصاً در زندگي ماشيني امروز كه روز به روز ماشيني تر مي شود و مردم از هم دورتر مي شوند داراي اهميت بيشتري است. اگر تا چند سال پيش شاهنامه خواني شب هاي زمستان مردم را پر مي كرد، امروز فقط فيلم ها و سريال هاي تلويزيوني اين كار را انجام مي دهد و تا چند سال ديگر شايد مردم حوصله تماشاي تلويزيون را نيز نداشته باشند و حتي فيلم هاي سينمايي كه تا چند سال پيش مردم براي تماشاي آنها از سروكله هم بالا مي رفتند نيز خريداري نداشته باشد، كما اين كه اين امر در مورد هاليوود كه بزرگترين موسسه سينمايي جهان است در حال اتفاق افتادن است و علي رغم هزينه هاي نجومي كه هاليوود براي فيلم هاي خود صرف مي كند از استقبال لازم برخوردار نيستند و در بعضي موارد حتي بهاي حاصل از فروش بليت كفاف هزينه هاي فيلم را هم نمي دهد.
خوشبختانه اگر اراده اي براي خنداندن مردم و گسترش فرهنگ شادي در كشور ما وجود داشته باشد خنداندن و شاد كردن مردم خونگرم ما كار چندان مشكلي نيست و با هزينه اي به مراتب كمتر از كشورهاي غربي مي توان اين كار را انجام داد كه البته اين را نيز مديون خونگرم بودن مردم خوب اين سرزمين و سرمايه هاي غني فرهنگي خود هستيم كه بايستي قدر آنها را بدانيم و بي جهت بذر ماتم و عزا را در ميان مردم خود نكاريم و خنده را از آنها دريغ نكنيم. اگر فرهنگ ما مي گويد: خنده بر هر درد بي درمان دواست بياييم به اين پيام زيبا لبيك بگوييم و خنده را از خود، خانواده خود، دوستان خود و همشهريان خود دريغ نكنيم و بخنديم تا دنيا به روي ما بخندد.

گروه اجتماعي- بررسي هاي گوناگون در زمينه مديريت زنان در كشورهاي مختلف اعم از پيشرفته، در حال توسعه و عقب مانده نشان  از پايين بودن مشاركت زنان در بخش هاي مديريتي دارد و به نظر مي رسد كه ايران و تمامي كشورهايي كه سهم اندكي از مديريت در كشورشان را به زنان اختصاص مي دهند، به گونه اي كه سهم مديريت زنان ايراني در كشور كمتر از 3 درصد است.
تحقيقات صورت گرفته نشان مي دهد از مجموع كل زنان شاغل در كشور، فقط 17درصد پست مديريت را كسب كرده اند؛ در حالي كه مقايسه سطح تحصيلات زنان و مردان در پست هاي مديريتي مشابه، نشان مي دهد زنان مدير از سطح تحصيلات بالاتري نسبت به مردان برخوردارند. فريبا فرشادمهر با استناد به تحقيقي پيرامون نگاهي به حضور مديريتي زنان در ايران و جهان تصريح مي كند: نسبت زنان مدير و متخصص به مردان مدير و متخصص در سال 75، 5/14 زن در مقابل 100 مرد و نسبت متخصصان غيرمدير با تحصيلات عالي نيز 100 مرد در مقابل 27 زن بوده است؛ از سوي ديگر طي سال هاي 75 تا 80 تعداد مديران زن با 32/10 درصد رشد سالانه از 726 نفر به يكهزار و 186 نفر افزايش يافته است كه در حال حاضر از مجموع اين تعداد مدير زن، 68 درصد در سطح مديران عالي، 88/24 درصد مديران مياني و 44/76 درصد در سطح مديران پايه مشغول به فعاليتند. در فرانسه نيز سهم مديريت زنان به ترتيب 43، 32 و 28درصد گزارش شده است.

اعداد 1 تا 9 را در هر يك از سطرها و ستون ها و مربع هاي كوچك 3 در 3 طوري قرار دهيد كه فقط يك بار تكرار شود. پاسخ جدول را فردا در روزنامه ملاحظه خواهيد كرد.

شادي نياز به جست و جو ندارد، همين دور و برهاست و آنقد ربه ما نزديك است كه به خاطر بيش از حد نزديك بودنش قابل ديدن نيست.
شاد زيستن، شادمانه از زندگي لذت بردن، به غم و غصه خنديدن و از لحظه لحظه زندگي لذت بردن و براي تك تك اين لذت ها و زيبايي ها از اعماق وجود هورا كشيدن، حق هر انساني است و اساساً هر موجود زنده اي براي اين كار آفريده شده است و بايد اين چنين باشد! اگر احساس مي كنيد كه زندگي براي شما بيش از حد جدي و حزن انگيز است و نمي توانيد به راحتي سهم شادي و خوشحالي خود را از لحظات شبانه روز خود بگيريد، اصلاً نگران نباشيد. هر كدام ازپنج نسخه زير معجزه مي كنند و مي توانند شادي و نشاط را به زندگي شما بيفزايند.
* باوركنيد كه شادي يك انتخاب دروني است و نهايتاً اين شخص شما هستيد كه آن را انتخاب مي كنيد! بي جهت اوضاع و شرايط و كمبود امكانات و امثالهم را دليل غصه و غم دايمي خود ندانيد. در بدترين شرايط و حتي در مواقعي كه مصيبت ها و بلاها از حد گذشته اند و هيچ كس اميد و توان يك لبخند كوچك را ندارد، شما هنوز هم مي توانيد مانند بمب شادي در دل اندوه منفجر شويد و مجلس را دگرگون سازيد. همانطور كه خيلي مواقع غم يك انتخاب است، شادي هم بسياري از اوقات برگه انتخابي است كه از سوي شما در مقابل دنيا و اتفاقات آن بر زمين كوبيده شود.
*  هنگامي كه غم و غصه و ماتم شما را فرا گرفت و چاره اي جز قبول آن نداشتيد، غم را بپذيريد ولي مقابل آن بايستيد! حتي همراه غم راه نرويد و از دريچه نگاه غصه به دنيا نگاه نكنيد خودتان را كنار بكشيد و بگذاريد كاروان غم و غصه با همه دردهاي جانكاهي كه همراه دارد از كنارتان بگذرد! شاد زيستن معناي خنده و قهقهه در مراسم عزا را نمي دهد. شاد زيستن به اين معنا نيست كه به هنگام بروز مصيبت ها خود را به جنون بزني و به رقص و پايكوبي بپردازي!
غم يك حالت طبيعي، ولي گذراست و بعضي مواقع حق دارد وجود ما را دربگيرد. اما هرگز نبايد اجازه دهيم غم و غصه در دل ما منزل كند و در اندرون ما جا خوش كند. او بايد بيايد و براي مدتي تمام وجود ما را دربربگيرد و بعد برود و جاي خود را به صاحب واقعي منزل يعني شادي و سرور بدهد.
تنها با پذيرش غم و اندوه و مصيبت است كه ظرفيت و غلظت شادي ما افزايش مي يابد و ما لايه هاي جديدي از سرور و انبساط خاطر و رضايت مندي را كشف مي كنيم.
* دل خود را از كينه خالي ساز و همه (حتي بدترين مردم) را دوست داشته باش و برايشان دعا كن! غم و غصه بهانه مي خواهد، اما شادي و نشاط چنين نيست! بهانه اندوه وغصه، هجرت عشق و آمدن كينه و نفرت به خانه دل است. پس عشق و دوستي را دوباره به دلت راه بده و بگذار عشق از پستوي خانه بيرون آيد و به تجلي برخيزد و شادي در وجودت بپراكند. همه را ببخش! حتي بدترين ها را!
شادي انفرادي نيست! هر وقت غمگين شديد، چيزي به كسي ببخشيد. كلامي محبت آميز را به انساني هديه كنيد. گلي براي دوستي بخريد. حتي اگر مي توانيد با لبخند و نگاهي مهربانانه دل خسته اي را شاد كنيد.
* شادي لحظه به لحظه در زندگي، انعكاس و نتيجه تلاش شادسازي و شادي آفريني است و هر چه بيشتر دل ديگران را با كلام و حتي حركتي مهربانانه شاد سازيد، هزاران بار بيشتر شادي و سرور وجودتان را دربرمي گيرد.
* جسم خود را در شادي روحت شريك كن! تو تنها يك روح مستقل و صاحب اختيار نيستي كه حق داشته باشي تمام لذايذ و شادي هاي دنيا را فقط براي خودت بخواهي و براي اين كار از جسم خود مايه بگذاري! تو بايد جسم و كالبد خود را هم در شادي هاي خود سهيم گرداني. فراموش نكن كه روح تو در اين جهان در سراسر اين كالبد گسترش يافته است و هر بخش جسمت، بخشي از روح توست و حق دارد در شادي و نشاط تو سهيم شود.
هرگز سعي نكن با عذاب دادن و آسيب رساندن به جسم و اندامت به شادي و نشاط برسي. بهداشت را رعايت كن، ورزش كن، غذاي مناسب بخور، هر وقت بيكار شدي از جا بپر و تحرك داشته باش! هرگز با مواد مخدر و دخانيات و آسيب رساندن به اندامت سعي نكن خودت را آرام و به ظاهر خوشحال سازي.خوشحالي و شادماني واقعي و بدون پشيماني تنها زماني وجودت را دربرمي گيرد كه جسم و روحت هر دو همزمان و به يك اندازه در اين شادي سهيم باشند.
ترجمه: رزيتا شاهرخ
منبع: readers digest