طرح:محمد آشوري فر
مريم غفاري
۱۹ سال از ابتلاي نخستين بيمار ايدزي در ايران، كودك 6 ساله هموفيلي كه از فاكتورهاي انعقادي وارداتي آلوده استفاده كرده بود مي گذرد. آن زمان راه انتقال اين بيماري فرآورده هاي خوني بود، اما اكنون شيوه انتقال تغيير يافته و به سوي رفتارهاي جنسي مي رود. فردا روز جهاني ايدز است و اين حق مردم است كه از دولتها بپرسند چقدر به شعار سال پيش (2005) ايدز را متوقف كنيد، به عهد خود پايبند باشيم عمل كرده اند؟ چرا آمارها همچنان از روند رو به رشد اين بيماري حكايت دارند؟ و چه وقت شكاف اطلاعاتي كه در مورد ايدز در كشور وجود دارد پر مي شود؟
۲۲ ميليون جمعيت جوان ما كه به لحاظ سني آسيب پذيرترين گروه جامعه به شمار مي روند، زنگ خطري را مي نوازند كه همچنان، گويا شنيده نمي شود.
بر اساس آمار رسمي ارائه شده و تأييد مسئولان و مراجع گزارش دهي مستند، كشور ما در معرض وقوع همه گيري ايدز قرار دارد. از اين روست كه سال هاست كارشناسان تاكيد مي كنند، به همه اقشار مردم و به طور خاص افرادي كه در معرض خطر هستند بايد اطلاع رساني مناسبي صورت گيرد.
چنان كه رئيس مركز مديريت بيماريهاي وزارت بهداشت، يادآور شده است: موج اول انتقال ايدز از طريق فرآورده هاي خوني آلوده در ايران سپري شد و اكنون در موج انتقال اين بيماري از طريق اعتياد تزريقي هستيم، اما با توجه به وجود گروه بزرگ جوانان كه رفتارهاي پرخطر دارند، در آينده با موج سوم اين بيماري از طريق ارتباط جنسي مواجه مي شويم.
فقر آگاهي
بيماري ايدز يك بيماري رفتاري است كه آموزش و آگاه سازي مردم قطعاً مهمترين اثر را در كنترل اين بيماري دارد. اين در حالي است كه به گفته نماينده يونيسف در ايران، ميزان اطلاعات جوانان ايراني در مورد ايدز كمتر از 10 درصد است.
عليرغم اينكه ايران برنامه اي بسيار قوي براي كنترل ايدز دارد و از نمونه هاي موفق در اين زمينه در سطح منطقه به شمار مي رود، اما شكاف اطلاعاتي كه در مورد اين بيماري در كشور وجود دارد بايد با برنامه ريزي دستگاههاي مسئول پر شود. خلأ آموزش به گروه هاي پرخطر مدتهاست كه حس مي شود.
ستايش ، مدير برنامه مشترك سازمان ملل متحد در خصوص آمار مبتلايان به ايدز در ايران مي گويد: روزانه 40 نفر در ايران به ايدز مبتلا مي شوند. متأسفانه ويروس ايدز در كشور در طول 5 سال اخير رشد سريعي داشته، چنانچه در فاصله دو سال گذشته شيوع اين ويروس در كشور دو برابر شده است و پيش بيني مي شود با روند فعلي همين رشد را در طول دو سال آينده شاهد باشيم. برآوردها نشان مي دهد هم اكنون 60 هزار نفر در كشور مبتلا به ايدز وجود داشته باشد .
يك روز كافي نيست
اول دسامبر (دهم آذر ماه) هر سال، روز جهاني مبارزه با ايدز نامگذاري شده است و اهميت اين روز در اين است كه متوليان سلامت جامعه به عموم مردم يادآور شوند كه HIV از بين نرفته است و هنوز كارهاي زيادي است كه بايد انجام شود. اما اين يك روز فقط بهانه است و اطلاع رساني بايد به طور مستمر صورت گيرد. از زمان شناسايي بيماري ايدز، بيش از 22 ميليون نفر به علت اين بيماري جان خود را از دست داده اند و انتظار مي رود تا سال 2010 اين تعداد به دو برابر افزايش يابد. بر اساس آخرين آمار موجود، از سال 65 تا اول مهرماه امسال، 13 هزارو 702 نفر فرد آلوده به ويروس HIV در كشور شناسايي شده است كه از اين تعداد 1709 نفر تاكنون جان خود را از دست داده اند و 826 نفر وارد فاز بيماري شده اند. بقيه نيز در دوره كمون هستند و هنوز علايم بيماري در آنها ظهور نكرده است اما ناقل بيماري ايدز هستند.
دكتر صداقت رئيس اداره ايدز وزارت بهداشت، در اين خصوص مي گويد: 5/94 درصد بيماران شناسايي شده تاكنون مرد هستند و 5/5 درصد بقيه زن هستند، همچنين از كل مجموع بيماران مبتلا به ويروس ايدز شناسايي شده تاكنون 6/64 درصد از طريق اعتياد تزريقي، 4/7 درصد از طريق رابطه جنسي و آميزشي، 8/1 درصد خون و فرآورده هاي خوني آلوده ، 5/0 درصد از طريق جنيني و از مادر به كودك بوده است. در 8/25 درصد اين افراد نيز روش ابتلا نامشخص است و به درستي معلوم نيست روش آميزشي عامل ابتلاي آنها بوده است يا اعتياد تزريقي، زيرا هر دو رفتار پرخطر را داشته اند. وي ادامه مي دهد: موج اول بروز بيماري ايدز در ايران از سال 65 با مشاهده مواردي از ابتلا به اين بيماري از طريق فرآورده هاي خوني آغاز شده و از دهه 70 به بعد وارد موج دوم اين بيماري كه انتقال ويروس اين بيماري از طريق سرنگهاي آلوده و مشترك و اعتياد تزريقي بود شديم اما در سال  هاي اخير به نظر مي رسد رفته رفته خطر بروز موج سوم الگوي ابتلا به اين بيماري به سمت آميزشي و رابطه جنسي غير ايمن در حال افزايش است.
صداقت تاكيد مي كند: با توجه به اينكه آمار هاي موجود به صورت تجمعي است و نيز به علت اينكه بسياري از مواردي كه به تازگي شناسايي مي شود، ممكن است در سال هاي قبل مبتلا شده باشند، نمي توان تحليل دقيقي در مورد الگوي غالب اين بيماري در كشور ارايه كرد اما به نظر مي رسد با توجه به جوان بودن جمعيت كشور ما خطر غالب شده الگوي جنسي روز به روز در حال افزايش است و اين خطر بزرگي است كه بايد در مقابل آن كاملاً هوشيار باشيم و با آموزش همگاني و به خصوص به نسل جوان از بروز فاجعه اي در آينده پيشگيري كنيم.
وي مي گويد: متأسفانه اطلاعات ما در مورد شيوع رفتار هاي پر خطر جنسي درميان جوانان و به خصوص زنان خياباني در كشور بسيار اندك و پراكنده است به خصوص اينكه اين نوع رفتارها به صورت پنهاني انجام مي شود. بنابراين لزوم شناسايي گروه زنان خياباني و ميزان رفتارهاي پرخطر در جوانان بيش از هر زمان ديگر احساس مي شود تا همان طور كه در مورد معتادان با اجراي برنامه كاهش آسيب مانند دادن سرنگ و سرسوزن يكبار مصرف رايگان درصدد كنترل اين پديده برآمديم در مورد اين گروه از بيماران نيز روش هاي آموزشي و كاهش آسيب را اعمال كنيم.
قربانيان ميليوني
بر اساس آخرين آمار موجود كه مربوط به سال 2005 ميلادي است 40 ميليون و 300 هزار نفر تاكنون در جهان مبتلا به ويروس ايدز هستند كه از اين تعداد 4 ميليون و 900 هزار نفر فقط در سال 2005 شناسايي شده اند.
پس از ورود ويروس ايدز به بدن از طريق يكي از راههاي خون و فرآورده هاي خون، رابطه جنسي، اعتياد تزريقي و مادر به جنين، دوره پنجره اين بيماري آغاز مي شود كه بين 2 ماه تا 6 ماه و البته در موارد معدودي تا يك سال طول مي كشد و در اين مدت آزمايش خون، وجود ويروس HIV را تأييد نمي كند. اين دوره از جهت انتقال بيماري، خطرناك ترين دوره محسوب مي شود. پس از آن دوره كمون ايدز آغاز مي شود كه بين 2 سال تا 10 سال بر اساس مقاومت و سطح ايمني بدن فرد طول مي كشد در اين مدت فرد هيچ علامتي دال بر بيماري ندارد، پس از آن فاز بيماري شروع مي شود و با از بين رفتن سطح ايمني بدن فرد بيمار در برابر هر نوع عامل بيماري ثانويه آسيب پذير مي شود، به نحوي كه ممكن است يك سرماخوردگي ساده فرد مبتلا به ايدز را از پا در آورد.
حركت هايي كه در كشور در جهت كنترل و پيشگيري در طول سال هاي اخير صورت گرفته، حركتهاي بسيار خوب و قابل قبول بوده و مسئولان وزارت بهداشت مي گويند ما در حال حاضر در زمينه برنامه كنترل ايدز در بين 100كشور جهان در رتبه اول جهاني قرار داريم و با توجه به برنامه استراتژيك پنج سال آينده در اين زمينه كه تدوين شده اميدوارند شيوع اين بيماري را در كشور به حداقل برسد. نكته ديگر اين كه هنوز بيماري ايدز در كشور ما يك بيماري عام نيست و عمده آن در دو گروه خاص معتادان تزريقي و افرادي كه گرفتار بي بندوباري جنسي هستند وجود دارد بنابراين عمده برنامه هاي كنترلي دولت نيز براين دو گروه خاص متمركز است.
اما اينكه بيماري ايدز در كشور ما هنوز عمومي نشده است و در گروه هاي خاص متمركز است، يك فرصت طلايي براي ماست تا با ارايه آموزش هاي لازم اين بيماري را كنترل كنيم و نبايد با برخورد سهل انگارانه اين فرصت را به تهديد تبديل كنيم.

دكتر عليرضا آشوري
پوسيدگي دندان شايع ترين بيماري عفوني در كل جهان محسوب مي شود و شيوع آن حتي از سرماخوردگي هم بيشتر است. شايد خيلي ها ندانند كه پوسيدگي دندان يك بيماري عفوني ا ست ولي بايد گفت اين مشكل در اصل به  وسيله عملكرد باكتري هاي حفره دهان ايجاد مي شود. همان طور كه تقريباً همه مي دانند عامل اصلي در بروز پوسيدگي دندان، حضور مواد غذايي به خصوص مواد قندي  است.
اين مواد، غذاي مناسبي براي باكتري هاي حفره  دهان فراهم مي كنند. باكتري ها كه بعد از مصرف مواد غذايي روي سطوح مختلف دنداني تجمع يافته اند با مصرف مواد قندي موجود در غذا اسيد توليد مي كنند كه اين اسيد آرام  آرام ميناي دندان را حل مي كند و باعث تهاجم باكتري ها به عاج دندان مي شود.
ميناي دندان بافتي معدني بوده و از لحاظ بيولوژيكي بافتي مرده محسوب مي شود، اما نكته مهم اين  است كه مينا سخت ترين بافت بدن انسان و مقاومت آن چندين برابر بيشتر از استخوان است و اصلي ترين سد مقاومت دندان در برابر پوسيدگي محسوب مي شود. در زير اين بافت بسيار سخت، عاج قرار دارد.
عاج برخلاف مينا بافتي زنده بوده و واجد تمام فعل و انفعالات بافتهاي زنده است، از جمله اينكه داراي الياف حسي عصبي است. به طوركلي مقاومت عاج در برابر پوسيدگي به مراتب پايين تر از ميناست و بنابراين در صورتي كه پوسيدگي از مينا وارد عاج شود با سرعتي چندين برابر در عاج نفوذ مي كند.
گاهي سرعت نفوذ پوسيدگي در عاج به حدي زياد است كه حتي علايم خاصي هم دال بر وجود آن ديده نمي شود. اما بعضاً در مرحله پيشرفت پوسيدگي در عاج، دندان نسبت به برخي محركها واكنش نشان مي دهد. مهمترين آنها واكنش به سرماست كه باعث دردي تيز و شديد در دندان مي شود، اما در بسياري موارد هم اين وضعيت فاقد علامت است.
اگر در اين مرحله جلوي گسترش پوسيدگي گرفته نشود به  راحتي پالپ دندان (يا همان بافت مركزي دندان كه شامل عروق و اعصاب است) را درگير مي كند و آن وقت است كه دندان دردهاي شديد و آزاردهنده آغاز مي شود و چاره اي جز درمان ريشه يا حتي در مواردي كشيدن دندان باقي نمي گذارد.
غذاهاي دشمن دندان
با توجه به همه آنچه گفته شد، براي جلوگيري از پوسيدگي چند راه بيشتر وجود ندارد: يكي از بين بردن يا تضعيف باكتري هاي مولد پوسيدگي است. برخي محققان آزمايش هايي براي توليد واكسن ضد پوسيدگي انجام دادند اما نتايج آن چندان اميدواركننده نبوده.
حذف كامل يا تضعيف باكتري هاي مولد پوسيدگي كار بسيار دشوار يا شايد غيرممكني باشد كه عوارض مصرف داروها براي دستيابي به اين هدف به مراتب بيشتر از مزاياي آن است.
راه ديگر حذف مواد قندي از رژيم غذايي ا ست كه كاري دشوار اما عملي  است. تغذيه صحيح، مصرف كم شيريني و شكلات و قند و شكر و بالعكس مصرف زياد ميوه و سبزيجات مي تواند مواد قندي لازم براي ايجاد پوسيدگي را كاهش دهد، اگرچه در بسياري موارد اين امر امكان پذير نيست و طيف وسيعي از افراد جامعه قادر نيستند مواد قندي را در رژيم غذايي خود كاهش دهند، بخصوص كودكان كه كنترل مصرف تنقلات حاوي مواد قندي در آنها واقعاً دشوار است.
يك روش مؤثر براي كم كردن اثر مواد قندي، مصرف نكردن يا كم مصرف كردن اين مواد در فواصل بين وعده هاي غذايي  است.
توصيه مي شود افراد و به خصوص كودكان مواد قندي را بلافاصله بعد از مصرف وعده غذايي اصلي مصرف كنند و در ميان وعده هاي غذايي از ميوه و سبزيجات استفاده كنند.
تأثير اين روش به خصوص زماني بيشتر است كه هر فرد بلافاصله بعد از مصرف مواد غذايي مسواك بزند تا خرده هاي غذا، از حفره دهان پاك شود تا هم مواد قندي در دسترس باكتري ها قرار نگيرد و هم عامل مهم زمان از باكتري ها گرفته شود.
وقت طلاست
زمان يكي از اصلي ترين عوامل ايجاد پوسيدگي ا ست. تحقيقات نشان مي دهد كه در صورت وجود مواد قندي، در عرض مدت 20 دقيقه حفره دهان كاملاً اسيدي مي شود. اين اسيد گرچه چندان قدرتمند نيست اما مي تواند به مرور مينا يعني سخت ترين بافت بدن را به سادگي حل كند، بنابراين حذف مواد قندي از حفره دهان با روشهاي مكانيكي يعني مسواك و نخ دندان بايد در مدت كوتاهي بعد از صرف غذا صورت گيرد.
يكي از نكات مهم در اين زمينه استفاده دقيق از نخ دندان است. مسواك به طور طبيعي سطوح جونده و گونه اي و زباني را پاك مي كند اما قادر به تميز كردن سطوح بين دنداني نيست.
معمولاً پوسيدگي در سطوح بين دنداني بي سر و صدا شروع مي شود و حتي ممكن است بيمار متوجه اين پوسيدگي هم نشود، چون قابل ديدن نيست و بعضاً علامت خاصي هم ندارد. زماني بيمار متوجه مشكل مي شود كه اغلب پوسيدگي بسيار پيشرفت كرده و حتي به پالپ دندان رسيده است. برخي از دندانپزشكان حتي معتقدند اگر بنا بر انتخاب باشد نخ دندان بر مسواك ارجحيت دارد.
با اين همه، اغلب امكان مسواك زدن بعد از مصرف هر وعده مواد غذايي و بخصوص مواد قندي وجود ندارد. در نتيجه بهترين كار همان محدود كردن مصرف مواد قندي  است. در صورتي كه بعد از صرف مواد قندي به مسواك دسترسي نداشتيم خوردن چاي گرم براي حل كردن و شستن مواد قندي از حفره دهان مي تواند مؤثر باشد. حتي چند بار گرداندن آب در دهان هم مي تواند مفيد واقع شود.
به هر حال مسواك زدن دست كم دو بار در روز براي پيشگيري از پوسيدگي امري قطعي  است. بهترين زمان براي مسواك زدن شب پيش از خواب (پس از شام) و صبح پس از صرف صبحانه است.
و بالاخره...
در مورد پوسيدگي دنداني ذكر يك نكته فرعي شايد خالي از لطف نباشد.حتماً شما هم برنامه هاي مستند درباره كشف اجسادي مربوط به چند قرن پيش را ديده ايد.
بد نيست بدانيد دندانهاي اين اجساد بعد از گذشت چند صد سال زير خاك تقريباً هنوز سالم بوده اند. آن وقت ببينيد كه ما چه بر سر اين دندانهاي زبان بسته مي آوريم!

رازهاي طولاني شدن عمر مردان
گروه سلامت:ازدواج كنيد، سيگار نكشيد، چاق نشويد، دانشگاه برويد و خلاصه بچه مثبت باشيد تا بتوانيد هشتاد سالگي را هم رد كنيد. اين توصيه پزشكان است به مرداني كه مي خواهند عمري طولاني و سالم داشته باشند. اين جملات حاصل يك تحقيق 40 ساله روي نزديك به 6 هزار مرد آمريكايي ژاپني تبار ساكن در هاوايي بوده است كه خبرگزاري رويترز آن را گزارش كرده است.
در نتايج اين مطالعه چند عامل به عنوان پيش بيني كننده طول عمر بيشتر مردان، البته عمري توأم با سلامت، نام برده شده كه فشار خون طبيعي، كلسترول بد و قند خون پايين و مصرف نكردن مشروبات الكلي در كنار موارد قبلي از اين عواملند.
اين مردان در ابتداي تحقيق در سال 1965، همگي 54 ساله بوده اند. حدود 42 درصد آنان به سن 85 سالگي رسيده اند و 11 درصد آنان در اين سن هيچ مشكلي مثل ديابت، سرطان يا بيماري قلبي نداشته اند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد اگر شما هيچ يك از اين عوامل خطر را نداشته باشيد، 60 درصد احتمال دارد كه به 85 سالگي برسيد، اما اگر از 9 عامل تنها 6 تا را داشته باشيد، فقط 10 درصد شانس داريد كه اين سن را تجربه كنيد.
مردان هم در سالمندي هورمون مي خواهند
خبرگزاري آسوشيتدپرس خبر مي دهد هورمون هاي مردانه مي تواند براي مردان مسن مفيد باشد. اين نتايج تحقيقي است كه چندي پيش در دانشگاه يواي آمريكا انجام شد، به اين ترتيب كه هورمون تستوسترون براي مردان سالمند تجويز شد و بعد از مدتي اثر آن روي خلق و خو و نيز وضعيت جسماني آنان بررسي شد.
محققان دريافتند بعد از مصرف تستوسترون، نه تنها ميل جنسي و عملكرد جنسي كاهش يافته اين مردان بهتر شد، بلكه هورمون درماني باعث بهتر شدن تراكم استخواني آنها، وضع روحي و خلقي شان و همين طور بهبود توده عضلاني آنان شد.
البته برخلاف زنان كه همگي دچار علائم يائسگي مي شوند، مردان چنين مشكلي ندارند و فقط برخي از آنان نشانه هاي كاهش سطح تستوسترون را در خونشان بروز مي دهند و چون هورمون درماني مي تواند احتمال بروز سرطان پروستات را بالا ببرد و عوارض ديگري همچون عقيمي و مشكلات كبدي را به دنبال مي آورد، اين مهم است كه ببينيم چه كسي واقعا به جايگزيني هورمون نياز دارد و دوز آن بايد چقدر باشد.
طي سالهاي اخير مطالعات زيادي روي جايگزيني هورمون براي مردان انجام شده كه در اغلب آنها تستوسترون به صورت تزريقي استفاده مي شد، اما هم اكنون مصرف موضعي اين داروها هم ممكن شده و تحقيقات بيشتر براي اثرگذاري اين اشكال نوين دارويي در حال انجام است.
كمبود ويتامين D در كودكان دچار التهاب روده
اسهال، روده زخمي، درد مداوم شكم و بي اشتهايي، اين يعني بيماري التهابي روده. محققان مي گويند در كودكان مبتلا به اين بيماري كمبود ويتامين D بيشتر از بقيه بچه ها ديده مي شود.
در مطالعه اي كه در بيمارستان اطفال بوستون انجام شده و گزارش آن را نشريه پدياتريكس آورده است، 130 بيمار بين 8 تا 22 سال انتخاب شدند كه 94نفر از آنان نوعي از بيماري به نام كرون را داشتند و 36 نفر از آنان نوع ديگر بيماري به نام كوليت اولسراتيو.
همزمان ميزان هورمون پاراتيروئيد اين بيماران هم اندازه گيري شد، چرا كه روي سطح كلسيم و ويتامين D خون تأثير مي گذارد. همچنين تراكم املاح معدني بيماران نيز كنترل شد.
بررسي ها نشان داد كه از اين گروه 35 درصد دچار كمبود ويتامين D هستند كه در 11 درصد اين كمبود بسيار شديد بود.
اين كمبود در هر دو نوع بيماري مشابه بود. اين بيماران در مقايسه با افراد سالم همسن و سالشان كه پوست تيره داشتند، 53 درصد و نسبت به آنهايي كه مكمل ويتاميني مصرف كرده بودند، 33 درصد ويتامين D كمتري داشتند.
در فصول كم آفتابي مثل زمستان اين كمبود شديدتر مي شود، به طوري كه سطح ويتامين D در اين فصل 32 درصد پايين تر مي آيد. جالب اين كه كمبود ويتامين هيچ ارتباطي با ميزان هورمون پاراتيروئيد و تراكم استخواني اين بيماران نشان نداد. هنوز علت دقيق اين كمبود در افراد دچار بيماري التهابي روده مشخص نيست و به گفته اين محققان نياز به بررسي هاي بيشتري دارد.

شنبه گذشته، در اين صفحه گزارشي با عنوان بلندي قامت به قيمت كوتاهي عمر به نقل از هفته نامه همشهري جوان به چاپ رسيد. دكتر نادر مطلبي زاده كه در آن گزارش با ايشان گفت وگو شده بود پس از چاپ گزارش توضيحاتي را ارائه كرده كه مي خوانيد:
با توجه به اينكه اعمال جراحي افزايش قد سالهاست كه در مراكز بزرگ دنيا مورد استفاده قرار مي گيرد و امروزه در كمتر كشوري ميزان آگاهي عمومي در اين زمينه مانند كشور عزيزمان به اين ميزان محدود مي باشد و با توجه به اينكه مقاله چاپ شده در صفحه سلامت همشهري روز 4 آذر 85 در بخش كي راست مي گويد كه سعي كرده به موضوع جراحي بپردازد به نوعي خواننده را سردرگم مي كرد، لازم ديدم كه انجام وظيفه كرده و مطالب زير را به عرض هموطنانم برسانم، هر چند كه خود نيز از ارتباط عمل افزايش قد و كوتاهي عمر بي اطلاع هستم.
اعمال جراحي افزايش قد در حال حاضر در تعداد زيادي از كشورها از جمله آمريكا، ايتاليا، فرانسه، آلمان، اوكراين، روسيه و... به انجام مي رسد و رقابت فشرده اي در پيشرفت تكنولوژي ساخت وسايل مربوطه به خصوص در دهه اخير ايجاد شده. در اين كشورها سالهاست كه مسأله انجام دادن و يا انجام ندادن اين اعمال جراحي حل شده و فقط به بهتر انجام دادن آن مي انديشند، زيرا مشكلات روحي و اجتماعي قابل توجه ناشي از كوتاهي قد را محققان روانشناسي آنان با مطالعات متعدد به اثبات رسانيده اند.
از نظر آنان، عمل جراحي افزايش قد براي افراد خيلي كوتاه جنبه درماني دارد نه زيبايي و اين جنبه درماني زماني قابل درك است كه براي يك لحظه هم كه شده تصور كنيم چه احساسي به انسان دست مي دهد وقتي كه به دليل كوتاهي قد، رانندگي، زنگ درب منزل خود را زدن و ديدن كارمند بانك از پشت پيشخوان امكان نداشته باشد و يا به دليل كوتاهي قد در خواستگاري همسر مورد علاقه خود دچار مشكل گرديم و يا خانواده داماد با ازدواج عروس خانم كوتاه قد مخالفت كنند كه متاسفانه دو مورد اخير شايع ترين مشكلاتيست كه جوانان به دليل آن به اين جانب مراجعه مي كنند و به غير از پزشك خود توان مطرح كردن آن را براي كسي ندارند.
و يا زماني كه به دنبال شغلي مي رويم بگويند زير قد... سانتيمتر واجد شرايط نمي باشد.
واقعاً چرا در مورد به كارگيري افراد در مشاغل مختلف در مورد حجم شكم، شكل بيني و يا چين و چروك صورت شرطي گذاشته نمي شود؟ آيا دليلي به غير از اين دارد كه اصولاً افزايش قد در مورد كوتاهي هاي شديد نوعي افزايش تواناييست نه عمل زيبايي؟
به نظر اين جانب فقط افرادي كه از كوتاهي شديد قد رنج مي برند بهتر است از اين روش استفاده كنند و در زمان انتخاب پزشك خود حتماً درخواست ملاقات حضوري با افرادي را كه اين عمل را توسط همان پزشك انجام داده اند كرده و بدون عجله حداقل با بيش از چهل نفر آنان، چه افرادي كه در حال افزايش قد هستند و چه آنان كه سالها قبل تحت اين عمل قرار گرفته اند ارتباط حضوري برقرار كرده تا بتوانند انتخابي صحيح و آگاهانه انجام دهند.
در مورد خطرات اين عمل متاسفانه اين رشته فوق تخصصي مورد كم لطفي قرار گرفته است. بعنوان مثال پائيز سال پيش دو تن از همكارانم به رغم اينكه مي دانستم هيچ يك حتي يك عمل افزايش قد انجام نداده بودند در شبكه سوم سيما به عنوان كارشناس در مورد اين عمل آن چنان صحبت كردند كه گويي هدفي به جز كوبيدن بي چون و چراي اين عمل را ندارند.
به هر حال بايد قبول كنيم همان طوري كه وقتي داروي جديدي به بازار مي آيد پزشكان درباره مورد تاييد بودن آن در آمريكا و اروپا سؤال مي كنند و به اين واسطه مورد قبول و استفاده قرار مي گيرد، اين عمل جراحي نيز در سه مركز آمريكا و بيش از پنج مركز اروپايي به صورت رسمي و تاييد شده در حجم قابل توجهي در حال انجام است و اصولاً اگر منع علمي داشت شك نداشته باشيد امكان انجام آن هرگز فراموش نمي شد.
در ايران نيز بعد از گذشت پنج سال از شروع اين اعمال جراحي به رغم تبليغات منفي حجيمي كه عليه آن صورت مي گرفت مدتي است كه براي عده زيادي از همكاران ارتوپد روشي شناخته شده به حساب مي آيد. اما در مورد استفاده از روش ايليزاروف، امروزه ديگر اين روش براي افزايش قد در مراكز پيشرفته استفاده نمي شودولي از توانايي هاي قابل توجه آن در درمان اختلالات مادرزادي شديد اندام ها و شكستگي هاي شديد استفاده مي كنيم.
در ضمن فقط آقاي دكتر شوستوف در مجامع رسمي ارتوپدي به عنوان ايليزاروف دوم و شاگرد مستقيم دكتر ايليزاروف شناخته مي شوند كه متاسفانه در كشور ما ديده شده بعضاً ادعاهاي كذبي در اين زمينه مطرح مي شود.
ضمن تشكر از آقاي دكتر مطلبي زاده، بايد اين نكته را يادآوري كنيم كه هدف گزارش مورد نظر (كه متن كامل آن در همشهري جوان به چاپ رسيده است) آگاهي دادن نسبت به عوارض روش  هاي جراحي افزايش قد، با توجه به تبليغات فراواني است كه در اين زمينه مي شود. ما هم با آقاي دكتر موافقيم كه افرادي كه واقعاً به اين جراحي ها نياز دارند، بايد پس از مشورت و آگاهي كامل از جنبه هاي مثبت و منفي آن، داوطلب چنين اعمال جراحي شوند. گروه سلامت از انعكاس نظرات ساير متخصصان نيز در اين زمينه استقبال مي كند.