دوشنبه ۱۳ آذر ۱۳۸۵
به انگيزه اولين سالگرد شهادت تعدادي از عكاسان خبري در سانحه هواپيماي سي-130-15آذر
آنها سوژه عكس هاي شان شدند
007452.jpg
عكس از شهيد كربلايي احمد آرامش موجود در اين عكس ، نشان دهنده حضور زنده وجاويد عكاس است.
007434.jpg
عكس از شهيد ميرافضلي- گوشه اي اندك از يك بلاي طبيعي به گونه اي عكاسي شده تا عمق و گستردگي زلزله را به بيننده آن انتقال دهد
007431.jpg
عكس از شهيد عليرضا برادران- پيرمردي بدون توجه به عبور سريع مرد جوان چشم از حادثه  اي عادي فروبسته و نمي بيند كه هر لحظه...
007437.jpg
عكس از شهيد حسن قريب- اين عكس از سانحه هواپيما در فرودگاه مهرآباد
در حدود هفت ماه پيش از شهادت گرفته شده است

سهيلا نياكان
حادثه ها نه تنها براي تذكر بي ثباتي جهان است، بلكه عاملي است تا انسان به دنياي پيرامونش از ديد تازه اي بنگرد. بنا به اعتقاد روانشناسان اجتماعي، تصادف و حادثه امري اجتناب ناپذير و ممكن است و فقط انسان ها آن دسته از حوادث را درك مي كنند كه احتمال وقوعشان كم يا به همراه ضايعه و فقداني باشد.
بنابر اين واكنش لحظه اي و آني فرد در برابر حادثه نيست كه نشان دهنده ويژگي شخصيتي اوست، بلكه برداشت و عكس العمل منطقي افراد است كه تفاوت آنها را از يكديگر امكان پذير مي سازد.پس از حادثه هوايي سال گذشته كه آن هم نزديك به سقوطي ديگر بود و همچون امسال مقارن با سقوط تازه اي است، عمدتاً بحث برسر آن بود كه چرا خبرنگاران به لحاظ كاري از امنيت شغلي مناسبي برخوردار نيستند و آمار جانباختگان خبرنگار، هر روز رشد تصاعدي دارد.از طرفي كارشناسان رسانه اي اذعان دارند عكاسان، همان نويسندگان مقاله و مخبران خبر به وسيله تصوير يا همان عكس هستند و فقدان گروه عكاسان خبري شهيد شده در حادثه آذر 84 نه تنها جامعه مطبوعاتي، بلكه گروه هنرمندان عكاس را داغدار كرد. بنابر اين بازتاب مطبوعاتي حادثه سقوط هواپيمايي كه در آن تعدادي عكاس و خبرنگار جان باختند، به دو دليل حائز اهميت است. اول آن كه براي مردم و حتي مسئولان مطبوعاتي كشور يادآوري شود كه حوزه كار خبري، موقعيت پرحادثه اي است و احتمال بروز هر گونه حادثه و ضايعه اي مي رود و خبرنگاران و عكاساني كه همچون چشم يك جامعه عمل مي كنند و اولين عضوي هستند كه به خاطر مشاهده حوادث در خطر بروز هر اتفاقي هستند، آيا نبايد همچون چشم به عنوان عضو مفيد و حساس مورد لطف و مهر جامعه قرار گيرند؟
و اما نكته دوم، در بعد هنري بودن عكس هاي خبري است. هر عكاس حتي وقتي در فضايي آرام و امن مثلاً از مردم در پارك عكاسي مي كند، جداي از اصول زيبايي شناسي و كادربندي به انتقال مفاهيم و احساسات به عموم مردم فكر كرده و به دنبال ارايه هر چه بهتر آن به مردم است.انتخاب سوژه براي عكاس گاهي از چنان اهميتي برخوردار مي شود كه جاي خود را به هر گونه خلاقيت متعارف هنري مي دهد، از اين رو عكاسان خبري به خلاقيت غيرمتعارف و در لحظه مي رسند كه به نوعي كشف و شهود بي واسطه هنري است و گاهي آنقدر در اين لذت هنري غرق مي شود كه خود، سوژه عكسهايش مي شود و گاهي نيز سوژه عكس ديگران.
عكاسان خبري در مطبوعات همواره با نوعي عدم درك موقعيت شغلي شان مواجه هستند. از يك طرف آنها به عنوان چشمان حساس و تيزبين جامعه، نمايندگاني پيگير و سختكوش بايد در تمام رويدادها و حوادث مهم خبري حاضر باشند و از سوي ديگر علايق هنري عكاسان ايجاب مي كند هر از گاهي و بنا به طبع و سليقه شان در شهر و روستا، جاده ها و مناظر طبيعي، در ميان انسان ها و پوشش گياهي به دنبال عكس هاي بديع و جذاب باشند تا زينت بخش و بازگوكننده مفهوم تصويري مقالات و گزارش هاي متعدد نشريات باشد.از طرفي مديران مطبوعاتي همواره با عكاسان برخوردي متناقض دارند، چرا كه آنها را فردي بين يك كارمند خبري و عضوي از يك آژانس عكاسي مي دانند و عكاس بايد هر دو خواسته آنها را برآورده كند.از اين رو وقتي خواستيم شماره اي به عكس هاي عزيزان از دست رفته در سانحه هوايي آذر ماه سال گذشته اختصاص دهيم، مواجه با مجموعه هاي گوناگوني شديم كه در جرايد چاپ شده و كمتر بازگوكننده سبك شخصي آنها در عكاسي است. پس اين عكس ها نه عكس هاي برگزيده كه به نوعي دربرگيرنده بحث تصادف و حادثه و رويكرد انسان معاصر در مواجهه با آن است.
در عكسي از شهيد عليرضا برادران (خبرگزاري فارس) پيرمردي بدون توجه به عبور سريع مرد جوان چشم از ديدن حادثه اي عادي فروبسته و نمي بيند كه هر لحظه و در حادثه اي نامحسوس او پيرتر و پيرتر مي شود و جامعه با شتابي روزافزون به سمت مسيري نامعلوم مي رود.
در عكس شهيد حسن قريب (خبرگزاري ايسنا) عكاس به طرز باورنكردني در محل يك سانحه هوايي حاضر شده و بدون توجه به سرنوشت خودش كه او نيز حدود هفت ماه بعد، قرباني حادثه اي مشابه خواهد شد،  از هواپيما عكسي گرفته كه نشان دهنده جاري و ساري بودن چنين سانحه هاي ساليانه در تاريخ حوادث هوايي كشور است و پويايي عكس دليلي بر زنده بودن آن دارد.
در عكسي از شهيد ميرافضلي (خبرگزاري ايرنا) نيز گوشه اي اندك از يك بلاي طبيعي به گونه اي عكاسي شده تا عمق و گستردگي زلزله را به بيننده آن انتقال دهد. اگرچه كار عكاس خبري حضور مداوم در حادثه است و بايد برايش، ديدن عواقب و ضايعات ناشي از يك حادثه عادي شده باشد، اما روحيه خبري باعث مي شود عكاس خبري خود را جاي مردم گذاشته و تيزبين و حساس عكسي بگيرد تا برانگيزاننده عواطف و احساسات بشري در برخورد با اين گونه مسائل باشد.اما آرامش موجود در عكس شهيد محمد كربلايي احمد (همشهري) نه تنها مي تواند نقطه پاياني بر مطلبي در باب يادآوري اين عزيزان هنرمند باشد، از طرفي نشان دهنده حضور زنده و جاويد اين دوستان در ياد و خاطره همكاران و بازماندگان آنهاست.روحشان شاد و يادشان پايدار.

هنر
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
شهرآرا
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  شهرآرا  |  هنر  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |