|
نشست علمي ائمه جمعه كشور برگزار شد
آموزش مهارت هاي زندگي ديني
|
|
|
ليلا خاكسار
نشست علمي كاربردي روش هاي ترويج مهارت هاي زندگي با شركت ائمه جمعه سراسر كشور در پايان آذر ماه سال جاري در مدرسه دارالشفاء قم برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمين تقوي، رئيس سياست گذاري ائمه جمعه كشور در اين نشست ضمن اشاره به فضاسازي مناسب با اهداف پيش بيني شده گفت: در دنياي كنوني مهارت هاي زندگي با عناوين مختلف در مراكز علمي مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد. انسان آفريده شده است براي اينكه به كمال مطلوب نزد آفريننده برسد و آفريننده انسان همه ابزارها را براي رشد و تعالي او آماده كرده است .اما آنچه اهميت دارد انتخاب راه و روش درست براي رسيدن به اين مقصد نهايي است.
وي با طرح اين پرسش كه زندگي چيست و انسان چه تفسيري از آن دارد؟ادامه داد، همه انسان ها به دنبال خوب زندگي كردن هستند. انسان چون آزاده است و قدرت انتخاب دارد زمينه رشد براي او فراهم است. همه پيشرفت هايي كه مشاهده مي كنيم، مرهون همين خصيصه انساني است كه فرشتگان و حيوانات فاقد آن هستند. اما سؤال اينجاست كه چرا برخي روش بهتر را انتخاب
مي كنند و برخي ديگر نمي توانند ؟
سخنران اين نشست ادامه داد: عواملي در انتخاب درست ، نقش دارند كه انسان بايد اين عوامل را بشناسند و در راستاي آن گام بردارد. اين در حالي است كه دشمن امروز وقت بسياري صرف فضاسازي و طراحي صحنه هاي اجتماعي كرده تا افراد در انتخاب هاي خود تحت تأثير اين عوامل باشند.
حجت الاسلام والمسلمين تقوي در پايان سخنان خود با تأكيد بر ضرورت استفاده صحيح از روش ها و مهارت هاي لازم تصريح كرد: اگر مي خوانيم ان الصلاه تنهي عن الفحشاء و المنكر و با وجود نماز خواندن تنهي عن الفحشاء در آن نيست، اشكال در روش ها است و بايد آن را اصلاح كرد و تا وقتي كه روش ها اصلاح نشود. فايده اي بر كارها مترتب نمي شود.
بايد مهارت بهره گيري از نماز را در جهت سالم سازي جامعه داشته باشيم و آن را عملي كنيم، تا نماز تأثير مثبت خود را به درستي ايفا كند.
زندگي كردن با مردم
معاون آموزش حوزه علميه قم نيز در اين نشست با بيان اينكه اسلام در برنامه هاي خود از هيچ امري غفلت نكرده و هرآنچه كه براي سعادت انسان لازم بوده بيان كرده است، گفت: آن چه بر عهده ماست، نحوه انتقال اين مفاهيم عميق و گسترده اسلامي به مخاطب است، كه از كجا شروع كنيم و با چه روشي با او سخن بگوييم؟
حجت الاسلام والمسلمين بهجت پور يادآور شد: ما نبايد اسلام را هم چون داروخانه اي بدانيم كه به شخص مريض بگويد براي مرض شما مثلاً هشت دارو وجود دارد بلكه بايد با استفاده از داروي مناسب او را درمان كرد و اين يعني روش كشف راه براي انتقال مفاهيم.
وي عمل به تعاليم قرآن مجيد را تنها راه نجات ملت ها عنوان كرد و افزود: خداوند براي تحول عظيم در جامعه قرآن را به تدريج نازل كرد، و تبيين اين كتاب مقدس و عمل به دستورات آن كه سرافرازي را به دنبال خواهد داشت وظيفه ماست.
معاون آموزش حوزه علميه قم خاطر نشان كرد: زبان قرآن ، زبان تربيت، زندگي با مردم و زبان دغدغه هاي ملت ها است، لذا امام جمعه اي موفق است كه مانند قرآن با مردم زندگي كند و در كنار حوادث زندگي مردم باشد. همان طور كه اهل بيت عليهم السلام، كه اين روش سرلوحه زندگي آنها بوده است ، موفق ترين انسانها بوده اند.
وي ادامه داد: در زندگي پربار ائمه اطهار عليهم السلام ، ميزان انتقال مفاهيم در تبليغ چهره به چهره بيش از سخنراني رسمي بوده است، و اين نكته بسيار مهمي است كه همه ما بايد به آن توجه ويژه داشته باشيم. هنر يك مدبر قرآن ، شناخت نيازها و ظرفيت ها و استفاده صحيح از مطالب قرآن كريم است.
وي در بخش ديگري از سخنان خود به مسأله ربوبيت الهي اشاره كرد و گفت: اگر مسأله ربوبيت الهي به خوبي تبيين و حل شود، فرصت براي انجام بسياري از كارها مهيا مي شود. شناخت مقام ربوبي پروردگار متعال و ترس از آن مقام آماده سازي و شناخت ظرفيت ها از جمله عوامل بسيار مؤثر در هدايت انسان ها مي باشد.
وي در پايان با تأكيد بر اين كه راه قرآن، بهترين راه و روش زندگي و سعادت بشر است ، يادآور شد: ما از اين كه از حقيقت قرآن كريم دور هستيم، بايد اظهار تأسف كنيم، ولي بدانيم كه تنها راه رستگاري عمل به قرآن كريم و تعاليم آسماني آن است.
حجت الاسلام والمسلمين كرمي هم در اين نشست طي سخناني اظهار داشت: در مورد كار با جوانان، دو بحث وجود دارد، بحث قالبي و محتوايي ، دربحث قالبي مدير يا شخصي از فعالان فرهنگي شهر شناسايي مي شود تا مسائل ريز جوانان را از نظر قالبي انجام دهد و علت اين كه قالبي گفته مي شود ، اين است كه معمولاً جوان به دو نفر روي خوش نشان مي دهد ، اول كسي كه متناسب با نيازهاي او سخن بگويد و دوم كسي كه بتواند با او ارتباطي داشته باشد.
بنابراين يكي از بحث هاي قالبي شناسايي افراد فعال شهر مثل طلاب يا فرهنگيان ، جهت كار با جوانان است كه اين نفرات بايد به صورت تك تك توجيه شوند.
اقدام بعدي تشكيل گروه جوانان صنفي در هر هفته است يعني جوانان آن شهر، اعم از دانش آموزان ، دانشگاهيان ، شاغلين در كارخانه ها و مغازه ها توسط همان شخصي كه مي تواند با آنان ارتباط برقرار كند ، جمع شده و با نام و صنف خودشان به نماز جمعه جذب شوند.
سومين بحث قالبي براي جوانان اين است كه كار توليدي گروه هاي مختلف اعم از قاريان و حافظان قرآن جنبه ديني و فرهنگ معارفي پيدا مي كند.
چهارم اين كه هر هفته جلسه اي با عنوان پرسش و پاسخ يا مشاوره، در قالب ديدار هفتگي با جوانان برگزار شود.
وي در ادامه مي افزايد: در روانشناسي بحثي وجود دارد كه اگر بخواهي افراد را بالا ببري، چند پله وجود دارد. يكي از آنها تأمين نيازهاي بنيادين افراد است ، كه اگر نياز فرد تأمين شود، نسبت به زندگي امنيت خاطر پيدا مي كند و اگر عشق و تعلق پيدا كرد، به كسي كه به او چنين كمكي كرده است، عشق و تعلق خاطر پيدا مي كند و اگر عشق و تعلق خاطر پيدا كرد،عزت نفس پيدا مي كند.
يعني فقط كسي كه نياز او را تأمين كند را به ذهن خود راه مي دهد. لذا مي بينيم كه بعضي از جوان ها ما را به ذهنشان راه نمي دهند. بايد آن حصار را بشكنيم و وارد ميدان شويم تا با آنها ارتباط برقرار كنيم. بعد با ما آشنا شوند و در نهايت اگر عزت نفس آمد، حصاري دورش مي آيد كه مي شود خودشكوفايي به اين معنا كه از فكرو فطرت خودش درست استفاده كند.
حجت الاسلام والمسلمين كرمي يادآور شد: در كار با جوان بايد پنج جنبه را مورد توجه قرار داد: جنبه هاي عقلاني، عاطفي ، اجتماعي، ديني و جسماني يعني اگر مي خواهيم نور قرآن را در وجود او منور كنيم. اگر به مسائل عاطفي او بي توجه باشيم ، قرآن را در ذهن او خراب مي كنيم . به همين دليل مي گويند براي هر كاري چهار عامل لازم است: رغبت، دقت، يادگيري و معرفت. حضرت علي عليه السلام 9 راهكار را براي دوستي با جوانان بيان مي كنند، خوش بيني، خيرخواهي، خوش زباني، فروتني، بخشش خطاهاي آنان، وفاداري به قولي كه به آنان داده مي شود، انصاف و راستگويي.
وي خاطرنشان كرد: جوان سه چيز را دوست دارد: مقبوليت، محبوبيت و موفقيت. جوان براساس اميد ،انرژي و ابتكاري كه دارد ، نمي خواهد در حوزه كاري خود با مشكل مواجه شود. لذا دوست دارد هميشه موفق باشد. از طرفي بر اساس تحقيقي كه روانشناسان و جامعه شناسان ارائه داده اند ، تمام ناهنجاري ها، ريشه در يك ناكامي دارد. جوان هرچه احساس كند موفقيت به دست مي آورد و اين خلاء پر مي شود، آنجا مي رود. در اين جاست كه يك امام جمعه بايد با شناسايي مديري موفق سعي در جمع كردن جوانان داشته باشد و به صورت چرخشي با جوانان ديدار كند. در اين صورت چون با امام جمعه ديدار داشته اند، احساس مقبوليت مي كنند كه در نهايت منجر به موفقيت مي شود.
كرمي همچنين در ادامه مي گويد: حضرت اميرالمومنين علي عليه السلام مي فرمايند، براي نفوذ در جوانان چند راه وجود دارد ،يكي از اين راه ها تكريم است، كه اگر مورد تكريم قرار گرفتند اعتماد مي كنند و اگر اعتماد پيدا كردند و به شما علاقه مند شدند با شما همفكر مي شوند و اگر همفكر شدند، با شما هم راي مي شوند.
روش هاي محكوم به شكست نيز يكي دلخوشي دادن بي جا است كه مثلا اگر فلان كار را انجام دهي ، اهل بهشت مي شوي ، با كنايه زدن ، فرمان دادن و درلفافه سخن گفتن است.
درگير مديريت زمان
حجت الاسلام والمسلمين ايراندوست نيز در اين نشست به موضوع مديريت زمان پرداخت و گفت: اين كه مديريت زمان به معناي صرفه جويي در زمان به تنهايي نيست ، بلكه به معناي استفاده صحيح از زمان است و در خصوص
را ه هاي ادراك زمان بحث هاي زيادي وجود دارد. حركت خورشيد و ماه يك دوره مبناي زمان و زمان سنجي بود، حركت مواد سيال مثل آب يكي از ابزارهاي سنجش وقت براي بشر بود و اذان نيز يكي از شيوه هاي زمان سنجي بوده است.
مديريت زمان در واقع همان مديريت بر خويشتن است يعني ارائه برنامه ها و طرح هايي جهت جلوگيري از اتلاف وقت و هدف گذاري تعيين اولويت و رعايت اولويت ها به منظور استفاده صحيح از وقت است.
وي در ادامه گفت: دلايل عدم استفاده از مديريت زمان عبارتند از:1- عدم اطلاع، چون بي اطلاع هستند، زمان را ارزانترين در نظر گرفته و هدر مي دهند.2- سستي و تنبلي 3- بي هدفي و بي انگيزه بودن در مسير كار 4- عادت، كه شهيد مطهري عادت را دو نوع مي داند، فعلي و انفعالي كه عادت فعلي مورد تاييد اسلام است.
اما راه استفاده از زمان تعيين اولويت براي كارهاي زياد، حذف برخي فعاليت ها از زندگي كاهش استرس، حذف مزاحمت ها ، ايجاد وقت براي كارهاي مفيد، توانايي مديريت جلسات، تسلط بر مكاتبات اداري، مهار كردن تماس هاي تلفني ، اصول علمي مديريت زمان، ثبت و تحليل زمان هاي مصرفي و در نهايت ايجاد جدول زمان بندي براي كارها.
انتشار هزار عنوان كتاب قرآني
دكتر بيستوني هم در اين نشست با ايراد سخناني به نتايج برخي تحقيقات كتابخانه اي و ميداني درباره كتب تفسير پرداخت و گفت: ما ده هزار كتب تفسير از صدر اسلام تاكنون داريم كه روش همه آنها بررسي گروهي آيات است. مثلا چند آيه را طرح كرده و بعد تك تك آيات را بررسي و اقوال مختلف تفسيري را رد يا قبول مي كنند.
تقريباً همه تفاسير فارسي فاقد اعراب هستند و لذا خواننده يا آن را غلط مي خواند و يا متن عربي را نمي خواند. وي در همين زمينه افزود: انشاء و ادبيات متون تفسيرها به جزء تفسير نمونه مربوط به نسل هاي قبلي است و براي عموم مردم به ويژه جوانان قابل فهم نيست و بيشتر به درد كساني كه تخصص آنها در زمينه علوم قرآني است مي خورد.
دكتر بيستوني به نتيجه تحقيق ميداني كه در برخي مدارس و مناطق مذهبي انجام شده اشاره و تصريح كرد: طبق اين تحقيق نود وپنج درصد دانش آموزان دبيرستان روخواني قرآن را بلد نيستند و از 509 نفر فقط سي وشش نفر توانستند قرآن را درست بخوانند و از 170 دختر دبيرستاني فقط پنج نفر روخواني صحيح قرآن را بلد بودند . اين خروجي چهارده سال آموزش قرآن در سيستم آموزشي است . لذا به اين نتيجه رسيديم كه با استفاده از قرآن سيره معصومين و توصيه هاي رهبري و مرجع و متخصصين علوم قرآني روش انس با قرآن را ابداع كنيم.
وي همچنين مباني ابداع روش انس با قرآن را تشريح و خاطر نشان كرد : قرآن كريم در آيات متعددي تصريح مي كند كه كتابي است براي همه مردم و شفاست .
قرآن مثل داروخانه است و بنا نيست هر دارويي را هر بيماري مصرف كند . به همين دليل نيز بايد مثل ديگر كتاب ها مخاطب شناسي شده و به صورت موضوعي تفسير شود. لزومي ندارد ما همه آيات را براي هر مخاطبي تفسير كنيم و به همين دليل ما در روش انس با قرآن سه گروه كودك، نوجوان و جوان را در نظر گرفتيم.
|
