چهارشنبه ۸ بهمن ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۹۶
افزايش قيمت بنزين تاثيري در كاهش معضلات حمل و نقل خواهد داشت
داستان تكراري افزايش قيمت بنزين
002283.jpg
«ما كه به اين افزايش قيمت ها عادت كرده ايم...! اي كاش حداقل همزمان با افزايش قيمت بنزين، درآمدها هم افزايش پيدا مي كرد...»
حكايت افزايش ۱۰درصدي قيمت بنزين با تصويب مجلس شوراي اسلامي، به داستان هر ساله جامعه ايراني تبديل شده است.
در يكي دو سال قبل، دولت تلاش كرد تا قيمت بنزين و ديگر فرآورده هاي نفتي را به يكباره چندين برابر افزايش دهد اما در نهايت، مجلس به همان افزايش ۱۰درصدي راي داد و سال ۱۳۸۲ قيمت بنزين به ۶۵ تومان رسيد.
امسال نيز بر همين اساس قيمت بنزين به ۷۳ تومان خواهد رسيد.
يك مقايسه آماري 
با وجود افزايش ۱۰درصدي هر ساله فرآورده هاي نفتي در ايران، قيمت اين فرآورده ها به نسبت بقيه كشورها، در ايران بسيار پايين است. قيمت بنزين حتي در كشورهاي همسايه نيز بالا تر از ايران است.
براي مثال قيمت هر ليتر بنزين در پاكستان ۴هزار و ۵۰۰ ريال، افغانستان ۵هزار ريال، امارات متحده ۲هزار و ۳۳۰ ريال، انگلستان ۹هزار و۷۹۰ ريال و آمريكا ۳هزار و ۵۰۰ ريال است.
اين تفاوت قيمت به اعتقاد برخي از كارشناسان، موجب افزايش مصرف بنزين در ايران شده، به شكلي كه واردات بنزين در سال ۱۳۸۲ نسبت به سال گذشته باز هم افزايش يافت.
سال گذشته ۴ ميليارد ليتر بنزين به ارزش ۲/۱ ميليارد دلار به منظور تامين مصارف داخلي وارد شد و سال آينده مسوولان كشور مجبور خواهند بود، براي تامين بنزين، ۷/۱ ميليارد دلار ارز از كشور خارج كنند.
با اينكه هر ساله دولت مبالغ هنگفتي بابت واردات بنزين و يارانه آن هزينه مي كند، اما به نظر مي آيد مصرف سرانه بنزين در ايران نسبت به برخي كشورها چندان هم بالا نباشد. آمار و ارقام منتشره از سوي اتاق بازرگاني در سال ۱۳۸۱، حكايت از آن دارد كه مصرف سرانه بنزين (بشكه در سال) در ايران ۴/۱ بوده و اين ميزان در آمريكا ۱/۱۱ است. اين شاخصه در ژاپن ۸/۲، در چين ۲/۰، در كانادا ۳/۷، آلمان ۷/۲، روسيه ۴/۱، انگلستان ۳، برزيل ۷/۰ و فرانسه ۸/۱ است. با اين حال قيمت بنزين در ايران از تمام اين كشورها حدود ۴ تا ۱۰ برابر پايين تر است. اما نسبت مصرف بنزين به درآمد ناخالص ملي در ايران، تقريبا از تمام كشورهاي نامبرده بالاتر است.
به زبان ساده تر، ايراني ها با وجود مصرفي معادل بقيه كشورها، به مراتب ميزان بالاتري از درآمد ناخالص ملي شان را به بنزين اختصاص مي دهند.
اين آمار به اعتقاد برخي از كارشناسان، نشانگر اين است كه قيمت پايين بنزين باعث مصرف بالاي آن در ايران شده است.
صرفه جويي بنزين از نگاه مردم 
در نگاه نخست به نظر مي رسد، گران كردن بنزين، بيشترين سهم را در كاهش مصرف آن و در نتيجه كاهش آلودگي هوا داشته باشد. اما اين گزاره، خلاف آن چيزي است كه مردم به آن اعتقاد دارند.
«به محض گران شدن بنزين، كرايه ها هم گران مي شود. اگر بنزين ۱۰ تومان گران شود، كرايه ها ۵۰ تا ۱۰۰ تومان اضافه مي شود. با اين حساب باز هم به صرفه است كه با خودروي شخصي اين ور و آن ور بروي...»
اين را يكي از شهروندان تهراني مي گويد.
محمد، يكي ديگر از شهروندان، گران شدن قيمت بنزين را در صرفه جويي اصلا موثر نمي داند و فريبرز كه مسافركش هم هست معتقد است: «فقط قيمت بنزين نيست، قيمت تمام قطعات يدكي افزايش پيدا مي كند، از اين گذشته ما هم مجبوريم گوشت و مرغ را گران تر از قبل بخريم. چطور انتظار داريد، كرايه ها تفاوتي نكند.»
اما مهديه يكي ديگر از شهروندان مي گويد: «اگر قيمت بنزين خيلي بيشتر از ۱۰ درصد افزايش يابد، مردم كمتر رغبت به استفاده از خودروي شخصي خواهند داشت... در اين صورت هواي تهران هم كمي تميزتر مي شود...»
آلوده ترين پايتخت 
در اينكه مصرف بنزين در ايران بالا است و هواي تهران آلوده است، هيچ شكي نيست. چندي پيش مديرعامل سازمان حمل و نقل و ترافيك تهران، پايتخت را آلوده ترين پاركينگ جهان و مركز تجمع خودروهاي فرسوده ناميد. با اين حال سوال اين است كه آيا افزايش قيمت بنزين، تاثيري در كاهش مصرف آن خواهد داشت يا خير؟ مصرف بنزين تنها نتيجه استفاده بيش از اندازه از خودروهاي شخصي در پايتخت نيست. بيشتر خودروهاي تهراني براي طي هر صدكيلومتر، بيش از ۱۳ ليتر بنزين مي سوزانند. اين ميزان در مورد خودروهاي فرسوده، حتي تا ۲۰ ليتر براي هر صدكيلومتر هم مي رسد، در حالي كه ميزان مصرف بنزين به ازاي هر صدكيلومتر با استفاده از روش هاي نوين فن آوري در محصولات بسياري از كشورها به ۴ ليتر رسيده است.
از اين گذشته ،مقدار زيادي بنزين در هنگام سوخت گيري به هدر مي رود. ناوگان حمل و نقل عمومي نيز در پايتخت (اعم از اتوبوس، مترو، تاكسي و...) جوابگوي تقاضاي سفر در اين شهر نيست. جداي از آنكه سرويس دهي در برخي از اين ناوگان ها آنقدر نامطلوب است كه مسافران عطاي آن را به لقايش مي بخشند. طبيعي است در چنين شرايطي، استفاده از خودروي شخصي با وجود هزينه بالا در اولويت قرار مي گيرد.
شوك قيمتي 
قيمت سوخت در ايران، به عنوان يك قيمت پايه اي محسوب مي شود و افزايش آن به عنوان يك شاخص بر ديگر قيمت ها تاثير مي گذارد. شاهرخ اصيل، دانش آموخته اقتصاد مي گويد: «جداي از تاثيري كه افزايش قيمت بنزين بر كرايه ها دارد، به محض بالا گرفتن زمزمه افزايش قيمت بنزين و ديگر فرآورده هاي نفتي، قيمت هاي ديگر اقلام مصرفي مردم نيز به بهانه اين قضيه افزايش مي يابد. جداي از هزينه هاي حمل و نقل كه به قاعده با افزايش سوخت، افزوده مي شود، بخش اعظمي از مردم پايتخت از طرقي مانند مسافركشي ارتزاق مي كنند. طبيعي است افزايش قيمت بنزين توسط اين دسته، به سرعت در بقيه جامعه تعميم مي يابد.
با اين پيش فرض ها پيش از اقدام به گران كردن بنزين بايد تمام جوانب و آثار و تبعات آن در نظر گرفته شود.
وي در ادامه با اشاره به روش شوك قيمتي، مي گويد: «از طرفي اگر قيمت بنزين به يكباره به قيمت واقعي برسد و يارانه پرداختي دولت قطع شود، قيمت كرايه ها و ديگر قيمت هاي تابعه آن نيز تا ميزان خاصي بالا مي رود و پس از آن در نقطه خاصي مي ايستد. در آن صورت دولت مي تواند مابه التفاوت قيمت بنزين را صرف تجهيز ناوگان حمل و نقل عمومي و خروج خودروهاي فرسوده كند. با اين تمهيد، قيمت بنزين مصرف شده در هر كيلومتر، چندان افزايش نخواهد يافت و هزينه حمل و نقل نيز به ميزاني معقول خواهد رسيد. گذشته از آن، سرويس دهي مناسب حمل و نقل عمومي، مردم را در استفاده از اين ناوگان ترغيب مي كند.»
فرهنگسازي 
در كنار روش هايي از اين دست، فرهنگسازي و ترويج صرفه جويي در مصرف انرژي، مي تواند نقش بسزايي در كاهش مصرف سرانه بنزين در ايران داشته باشد. بهبود بخشيدن كيفيت سوخت مصرفي نيز در كاهش انرژي تاثير خواهد داشت. هرچند نبايد فراموش كرد، در صورت افزايش قيمت بنزين بايد ميزان درآمد كارمندان دولت نيز به همان اندازه افزايش يابد.

بيمه كارگران خارجي در ايران
گويا تمام كارگران ايراني شاغل در كارگاه ها و كارمندان شاغلي كه حكم كارگر را دارند، بيمه شده اندكه حالا نوبت به اتباع خارجي رسيده است. احتمالاً سيستم بيمه اي ايران مي خواهد روي دست ژاپن بلند شود و براي جبران مافات، قرار است كارگر ژاپني به ايران بياورد.چراكه مديركل امور بيمه اي تامين اجتماعي تهران بزرگ گفته است:  «اتباع خارجي شاغل در كارگاه ها بايد بيمه شوند.» عجيب آنكه برخي واحدهاي كاري با وجود چند سال سابقه فعاليت، هنوز كاركنان خود را بيمه نكرده اند. نمونه اش يك واحد كاري است كه باوجود چندبار سركشي بازرس تامين اجتماعي و ثبت نام از همه كاركنان آن، هنوز هيچ اميدي از ظهور بيمه در آن واحد به چشم نمي خورد.

شهر بدون  دست فروش
شما تا به حال چند بار اجناستان را از دست فروشان كنار خيابان خريده ايد؟
ديگه كم كم داشتيم به برپايي اين فروشگاه هاي پياده رويي عادت مي كرديم كه معاون خدمات شهري منطقه ۱۱ تهران گفت: سد معابر در خيابان هاي مولوي، هلال احمر و ولي  عصر در محدوده منطقه ۱۱ رفع مي شود.
از قرار معلوم اين خيابان ها تبديل به بورس فروش و تعمير موتور سيكلت و قطعات آن شده است كه موجبات اشغال پياده رو و البته اشتغال فروشندگان را فراهم كرده است. گرچه صحبتي از اشتغال اين افراد كه احتمالا از بي كاري و ناچاري به اين نوع فروش روي آورده اند نشده است اما مي توانيم اميدوار باشيم براي رد شدن از پياده رو مجبور به خريد از دست فروش ها نشويم.

شرايط سخت تر براي حفظ  كيفيت  نان
بارها گفته شده، دور ريز نان در ايران بالا است و هر بار هم يكي از دلايل عمده اين مساله كيفيت نامطلوب نان عنوان شده است. هميشه هم مسوولان نظارت بر نان و نانوايي وعده داده اند، كه در اسرع وقت همه چيز حل خواهد شد. اما با اين همه وعده هنوز جاي نظارت مستمر و درست در پخت نان خالي است و هنوز مردم، نان نيمه خمير و نيمه سوخته به خانه مي برند. اخيرا در جلسه ساماندهي آرد ونان كه باحضور معاونان برنامه ريزي فرمانداري هاي استان و روساي ادارات و سازمان هاي غله و تعزيرات حكومتي و تعاون روستايي استان تهران تشكيل شده،  عباس احمدي معاون برنامه ريزي استانداري تهران، خواهان رفع معضلات آرد و نان شهروندان تهراني شده است.

بيماري هاي عفوني، زنان را تهديد مي كند
زنان به سبب فيزيك خاص بدني در شرايط بحراني، بيشتر در معرض آلودگي هاي عفوني قرار دارند.زلزله هم شرايطي بحراني است، آن هم زلزله اي به ابعاد فاجعه بم. آن طور كه پيداست مسوولان امداد و مديريت بحران نتوانسته اند بر بسياري از معضلات ويروسي زلزله بم فايق آيند. چرا كه علاوه بر دردهاي بيشمار بي سرپرستي و ازدست دادن عزيزان، خطر ابتلا به بيماري هاي خطرناك نيز زنان بم را تهديد مي كند. صندوق جميعت سازمان ملل اعلام كرد هزاران نفر از زنان بمي در معرض انواع بيمار هاي خطرناك قرار دارند. اين صندوق براي رويارويي با خطرات به وجود آمده، مبلغي را به وزارت بهداشت اختصاص داده است با اين حال اين سازمان خواستار ۷۱۰ هزار دلار كمك مالي براي برآورده كردن نيازهاي اوليه بهداشتي و سلامتي زنان شد.

ازدواج ۱۲ هزار زوج در ايام دهه فجر
ايام دهه فجر وقتي با عيدهاي قربان و غدير همراه شود، عمده ترين انتظار مردم، جشن هاي بيشمار عروسي است. بسياري از زوج ها، اين ايام را غنيمت شمرده و دست يكديگر را مي گيرند و به خانه بخت مي روند. اين دم غنيمت شمردن، به مسوولان مختلف برگزاري جشن هاي دسته جمعي ازدواج هم سرايت كرده است.
«منصور قمشه» مسوول كميته تعاون ستاد دهه فجر، خبر از برگزاري جشن ازدواج ۱۲ هزار و ۵۰۰ زوج جوان در ايام دهه فجر داد.

بيمه زنان مطلقه
مثل اينكه بازار بيمه شديداً داغ شده است، درپي بيمه اتباع كارگر افغاني، قرار است زنان مطلقه بم تحت پوشش بيمه قرار بگيرند، از قرار معلوم در كشور ما درمورد بيمه همه اقشار جامعه صحبت مي شود جز روزنامه نگاران كه عليرغم قول هاي فراوان، همچنان از بيمه اين قشر خبري نيست. درهرصورت، معاون دفتر زنان و خانواده سازمان بهزيستي، از ارايه طرح «بيمه طلاق» به هيات دولت و مجلس ظرف يك ماه آينده خبر داد. وي مي گويد: «آنچه كه كارشناسان اجتماعي را به سمت بيمه طلاق سوق داده، ايجاد شرايط عادي زندگي براي زنان مطلقه تا هنگامي است كه تحت پوشش سازمان هاي حمايتي قرار نگرفته  و توان تحت پوشش قراردادن افراد خانواده يا ازدواج مجدد را نداشته باشند.»

در شهر
ايرانشهر
تهرانشهر
جهانشهر
حوادث
درمانگاه
طهرانشهر
يك شهروند
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  جهانشهر  |  حوادث  |  در شهر  |  درمانگاه  |  طهرانشهر  |  يك شهروند  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |