لاله ميراسكندري 
سالهاست كه در كشورهاي پيشرفته و حتي نيمه پيشرفته دنيا اصطلاح پزشك خانوادگي اصطلاحي شناخته شده و جا افتاده است.
هر خانواده يك پزشك اختصاصي دارد كه در حقيقت پزشك عمومي است. هر كدام از اعضاي خانواده كه بيمار شوند ابتدا به اين پزشكان مراجعه كرده و بعد از تعيين علت، در صورت لزوم به پزشك متخصص مورد لزوم ارجاع مي  شوند.
در كشور ما سالها كمبود پزشك بود و خب مسلما امكان اجراي چنين برنامه اي وجود نداشت، ولي حالا و در شرايط كنوني با بالا رفتن آمار پزشكان فارغ التحصيل و مخصوصا پزشكان عمومي، امكان اجراي طرح هايي مثل طرح اصلاح نظام سلامت نه تنها امكانپذير است، بلكه لازم و واجب هم به نظر مي رسد.
در اين طرح قرار است با هدف ارتقاي كيفيت، افزايش كارايي، توسعه سلامت و پايداري آن با بكارگيري پزشكان خانواده در سراسر كشور هر پزشك خانواده، 2 هزار نفر را تحت پوشش دايم خود قرار دهد.
حميدرضا صفي خاني مدير اجرايي اين طرح مي گويد: اين طرح با سطح بندي خدمات بهداشتي و درماني ميان پزشكان خانواده و پزشكان متخصص به منظور دسترسي عادلانه همه مردم به خدمات بهداشتي، درماني و با قيمت مناسب اجرا مي شود و طي آن هر پزشك خانواده بسته هاي مشخصي از خدمات پزشكي، بهداشت اوليه و مشاوره را به افراد تحت پوشش خود ارايه مي كند.
در اين طرح پزشكان خانواده مسوول سلامت فردي، اجتماعي، جسمي و روحي افراد تحت پوشش خود هستند و در صورت لزوم آنان را به سطوح بالاتر كه پزشكان متخصص هستند، ارجاع مي دهند.
دكتر صفي خاني گفت: پزشكان خانواده علاوه بر رعايت بهداشت اوليه براي اين افراد و درمان آنها در صورت داشتن بيماري بايد به اقتصاد سلامت آنها نيز توجه داشته باشند به نحوي كه با حداقل هزينه درمان بيماران انجام شود.
يكي از اهداف اساسي طرح اصلاح نظام سلامت كشور عدالت در ارايه خدمات درماني است به نحوي كه هر نوع خدمت بهداشتي، درماني با توجه به وضع اقتصادي فرد ارايه مي شود تا ضمن افزايش كارايي وكيفيت خدمات، هزينه آن نيز به حداقل برسد. تلاش مي شود با اجراي اين طرح داروي مناسب، براي فرد مناسب، در زمان مناسب، به مدت مناسب و با قيمت مناسب ارايه شود به اين ترتيب يك نوع تعادل منطقي و پايدار نيز در زمينه مصرف دارو در كشور كه يكي ازمعضلات بزرگ نظام سلامت كشور است اصلاح مي شود.
دكتر صفي خاني در مورد چگونگي ارايه خدمات پاراكلينيكي گفت: نكته ديگري كه در اين طرح مورد توجه قرار گرفته، اصلاح ارايه خدمات پاراكلينيكي و تشخيصي مانند آنژوگرافي، سي تي اسكن، ام آر اي، گامانايف و ليزر است زيرا بسياري ازاين خدمات گرانقيمت در موارد غير ضروري ارايه مي شود و در عمل بخش زيادي از هزينه بيماران تلف مي شود ضمن اينكه بسياري از اين خدمات تشخيصي با عوارضي توام هستند كه مي تواند به تنهايي سلامت فرد را به خطر اندازد.
در اين طرح هر پزشك عمومي پس از طي دوره آموزشي و فراگيري اصول ارتباط گيري، يك منطقه مشخص در حدود 2 هزار نفر را تحويل مي گيرد، براي همه آنان پرونده سلامت تشكيل مي دهد و به طور مداوم ضمن ارايه خدمت در منزل و مشاوره هاي تلفني به آنان گزارش وضعيت سلامت منطقه را از نظر بروز بيماري هاي نوپديد يا عفوني به وزارت بهداشت ارسال مي كند به اين ترتيب يك نظام ارزشيابي و كنترل دايمي، وضعيت سلامت كشور را گزارش مي كند.
وي افزود: براي اجراي اين طرح هنوز به قطعيت نرسيده ايم كه آيا همه موارد تصويب آن در اختيار وزارت بهداشت و هيات وزيران است يا به تصويب قانون در مجلس نيز نياز دارد زيرا با فعاليت شوراي عالي سلامت كشور به رياست رئيس جمهوري بخش عمده اي از مشكلات حل شده اما به نظر مي رسد براي اختصاص بودجه لازم براي اجراي اين طرح نيازمند مصوبه مجلس شوراي اسلامي هستيم.
اجراي آزمايشي طرح اصلاح نظام سلامت كشور در حال حاضر در چهار شهر فارسان در استان چهار محال و بختياري، شبستر در استان آذربايجان شرقي، دشتي در استان بوشهر و قوچان در استان خراسان آغاز شده و به طور مرحله اي به شهرهاي ديگر گسترش مي يابد تا زماني كه به صورت كشوري در بودجه دولت قرار گيرد.

مريم محنتي 
چگونه به نوجوان كمك كنيم؟
نوجوانان، مانند بزرگسالان هر روزه استرس را تجربه مي  كنند و مي  توانند مانند آنها، با يادگيري مهارت هاي كنترل استرس، فايده ببرند. نوجوانان، وقتي موقعيتي را خطرناك، دشوار يا دردناك و غم انگيز مي يابند استرس بيشتري را متحمل مي شوند. برخي از منابع استرس براي نوجوانان به شرح زير است:
- درخواست هاي مدرسه و نااميدي هاي تحصيلي
- افكار و احساسات منفي درباره خود نوجوان
- تغييرات فيزيكي بدن در نوجواني
- مسايل و مشكلاتي كه با دوستان يا همكلاسي هاي خود دارند.
- محيط زندگي يا همسايگي ناامن و نامطمئن
- جدايي يا طلاق والدين
- بيماري هاي سخت يا مشكلات عمده در خانواده
- مرگ نزديكان و عزيزان نوجوان
- تغيير دادن مدرسه
- شركت داشتن در فعاليت هاي زياد و توقعات زياد
- مشكلات مالي خانواده
بعضي از نوجوانان دچار استرس بسيار زيادي مي شوند. در اين شرايط، اگر استرس درست و به اندازه كافي مهار نشود، ممكن است منجر به ايجاد هيجان، واپسگرايي، خشونت، پرخاشگري، بيماري هاي جسماني و تطبيق غلط با شرايط يعني به طور مثال روي آوردن نوجوان به مواد مخدر يا استفاده از الكل شود.
وقتي كه ما شرايطي را دردناك يا دشوار تلقي مي كنيم، تغييراتي در مغز و بدن ما رخ مي دهد تا ما را براي پاسخ به اين خطر آماده سازد. اين واكنش كه اصطلاحا به آن پاسخ بجنگ، فرار كن يا مقابله كن ناميده مي شود، ضربان قلب و سرعت تنفس را زيادتر مي كند و فشار خون در ماهيچه هاي بازو و پاها را بالا مي برد، دست ها و پاها سرد و لرزان مي شود و ناراحتي هاي شكمي يا احساس نگراني به فرد دست مي دهد.
همين مكانيزم كه باعث ايجاد اين حالات در زمان استرس مي شود مي تواند آن را از بين ببرد. مثلا وقتي ما حس مي كنيم كه موقعيت موجود ديگر استرسزا نيست، در مغز و بدن ما تغييراتي رخ مي دهد تا ما آرام و آسوده شويم. اين پاسخ آرامش بخش، شامل پايين آمدن سرعت تنفس و ضربان قلب و داشتن يك احساس خوب است.
نوجواناني كه قادرند اينگونه واكنش هاي آرامش بخش و ديگر مهارت هاي كنترل استرس را در خود تقويت كنند كمتر از ديگران دچار نااميدي مي شوند.
والدين به روش هاي زير مي توانند به نوجوانان خود كمك كنند
- والدين توجه داشته باشند كه آيا استرس نوجوان، سلامت، رفتار، افكار و احساسات او را نيز تحت تاثير قرار داده يا نه؟
- به حرف هاي نوجوان خوب گوش كنند.
- مهارت هاي كنترل استرس را ياد بگيرند و الگوي خود قرار دهند.
- از شركت كردن نوجوان در ورزش و ديگر فعاليت هاي اجتماعي حمايت كنند.
نوجوانان با رفتارها و روش هاي زير مي توانند استرس خود را كاهش دهند
- به اندازه كافي ورزش كنيد و غذاي مناسب بخوريد.
- از مصرف بيش از اندازه كافئين كه باعث به وجود آمدن احساس هيجان و ناراحتي مي شود خودداري كنيد.
- از مصرف مواد و داروهاي غير مجاز، الكل و سيگار جدا خودداري كنيد.
- روش هاي آرامش بخشي Relaxation را فرا بگيريد مانند تمرينات تنفس شكمي و تكنيك هاي آرامش بخشي عضله.
- از جملات محكم و درست براي ابراز احساسات خود استفاده كنيد. براي مثال، احساسات خود را با جملات مودبانه و محكم نه جملات بي تفاوت و نه پرخاشگرانه بيان كنيد، مثلا بگويند: وقتي شما سر من فرياد مي كشيد عصباني مي شوم. لطفا داد نزنيد.
- موقعيت هايي را كه باعث ايجاد استرس در شما مي شود تمرين كنيد. مثلا اگر از صحبت كردن در برابر كلاس هراس داريد اين كار را قبلا تمرين كنيد.
صحبت ها و جملات منفي درباره خود را كاهش دهيد، سعي كنيد افكار منفي در مورد خودتان را با افكار منفعل يا مثبت جايگزين كنيد مثلا به جاي اين جمله زندگي من بهتر نمي شود از اين جمله استفاده كنيد: درسته كه الان كمي نااميد هستم، اما احتمالا اگر سعي كنم و از ديگران كمك بخواهم، اوضاع بهتر خواهد شد.
- سعي كنيد از انجام كارها احساس رضايت داشته باشيد و از خود و ديگران توقع زياد در انجام امور را نداشته باشيد.
- در شرايط استرس، زماني را براي استراحت و آرامش بخشي در نظر بگيريد. فعاليت هايي مثل گوش دادن به موسيقي، صحبت كردن با دوستان، نقاشي كردن، نوشتن، يا سرگرمي هاي ديگر مي توانند استرس را كاهش دهند.
- گروهي از دوستان خود را كه مي توانند در كاهش استرس با روش هاي مثبت به شما كمك كنند دور خود جمع كنيد.
با استفاده از اين روش ها و ديگر تكنيك ها، نوجوانان مي توانند براي كنترل استرس اقدام كنند. اگر نوجوان علايم استرس زياد را از خود نشان مي دهد، بهتر است با روانشناس كودك يا بزرگسال يا متخصصان مجرب بهداشت روان مشورت كنيد.

سازمان نظام پزشكي اعلام كرد: قدرت خريد يك پزشك آمريكايي 20 برابر قدرت خريد يك پزشك ايراني است.
سازمان نظام پزشكي در گزارشي براي مقايسه ميزان بهره پزشكان در ايران از زندگي با ميزان بهره پزشكان از زندگي در كشورهاي غربي، قدرت خريد يك دستگاه اتومبيل پژو 206 را مورد مقايسه قرار داد.
بر اين اساس درآمد سالانه يك پزشك عمومي در آمريكا حدود 310 هزار دلار است درحالي كه قيمت يك دستگاه اتومبيل 206 در حدود 15 هزار دلار است. در نتيجه يك پزشك عمومي با درآمد سالانه خود مي تواند  ۶۶‎/۸ دستگاه پژو ۲۰۶ خريداري كند.
ميزان پرداختي كل بيمه ها به هر پزشك در ايران 12 ميليون و  ۶۶۶ هزار و  ۶۶۶ ريال در سال بوده كه اگر 20 درصد بيماران آزاد نيز به اين عدد اضافه شود مبلغ كل دريافتي يك پزشك عمومي 50ميليون ريال مي شود و اين درحالي است كه قيمت يك دستگاه پژو۲۰۶ در ايران  ۱۱۵ ميليون ريال است بنابراين يك پزشك عمومي با متوسط درآمد سالانه۵۰ ميليون ريال توانايي خريد  ۳۲‎/۰ دستگاه اتومبيل پژو 206 را در سال خواهد داشت.
پس جاي تعجب نيست كه هرساله شاهد افزايش تعداد پزشكاني باشيم كه متقاضي كار در سيستم هاي بهداشتي- درماني كشورهاي ديگر هستند. كشور ايران يكي از كشورهايي است كه سالانه تعداد زيادي از نيروهاي كارآمد خود را از دست مي دهد.

مژده به بيماران كليوي 
مجيد عطايي مشاور اطلاع رساني معاون غذا و داروي وزارت بهداشت با اعلام اينكه به زودي نوع كوبايي داروي اپركس داروي مورد نياز بيماران كليوي به قيمتي ارزانتر از گذشته در بازار عرضه خواهد شد، گفت: افزايش قيمت نوع سوئيسي اين دارو به دليل تغيير نرخ ارز بوده است.
وي علاوه بر اين افزايش قيمت داروي اپركس را تكذيب كرده و گفت: اخبار گراني داروي بيماران كليوي موجب تشويش اذهان عمومي و استرس بيماران كليوي مي شود.
وي در خاتمه گفت: براي جبران افزايش قيمت نوع سوئيسي داروي اپركس نيز سازمان هاي بيمه گر، پوشش بيمه اي خود را براي اين نوع داروي خاص از 50 درصد به 75 درصد افزايش داده اند.

طبق آمارگيري كه دو سال پيش توسط انجمن علوم اعصاب ايران صورت گرفت، حدود 42 هزار بيمار مبتلا بهMS دركشور وجود دارد كه اين آمار با توجه به تقسيم بندي ژنتيك و جغرافيايي، آمار بالايي است به طوري كه ايران از نظر بيماران مبتلا به MS مقام اول را در منطقه دارد.
دكتر حسين پاكدامن رئيس اين انجمن علل اين افزايش را اينطور بيان مي كند: ژنتيك، نحوه تغذيه، فشارهاي روحي و رواني و منطقه جغرافيايي عوامل موثر بر ابتلا به بيماري MS هستند كه به نظر مي رسد تغذيه نامناسب از جمله مصرف بالاي گوشت قرمز و چربي هاي حيواني و نيز برخي فشارهاي رواني باعث افزايش آمار مبتلايان به MS شده است.
وي تصريح كرد: در سال هاي اخير پيشرفت هاي زيادي در تشخيص و درمان اين بيماري انجام شده به طوري كه اميدها را براي كشف درمان قطعي اين بيماري افزايش داده است.

ششمين همايش مركز تحقيقات پزشكي ورزشي دانشگاه علوم پزشكي تهران با عنوان Traveling medicine و بيماري هاي عفوني در ورزشكاران در تاريخ دوم و سوم دي ماه سال جاري در محل تالار امام، بيمارستان امام خميني ره برگزار خواهد شد. پيشگيري و درمان عفونت هاي تنفسي در ورزشكاران، عفونت هاي منتقله از طريق وسايل و محيط هاي ورزشي، هپاتيت و ايدز در ورزشكاران، عفونت هاي پوستي شايع در ورزشكاران، برنامه واكسيناسيون ورزشكاران، تغييرات رژيم بيولوژيك در مسافرت هاي ورزشي، نحوه سازگاري با تغييرات در مسافرت هاي ورزشي، نحوه مقابله با Jetflay در ورزشكاران و نكات بهداشتي ضروري در سفرهاي ورزشي، اهم موضوعات مطرح شده در اين همايش را تشكيل مي دهند. اين همايش با همكاري گروه هاي آموزشي بيماري هاي عفوني و طب كار برگزار شد و براي تمامي گروه هاي پزشكي، امتياز بازآموزي در نظر گرفته شده است.

به طور ميانگين هر ايراني سالانه 12 قلم از فرآورده هاي تزريقي را مصرف مي كند در حالي كه اين ميزان در كشورهاي توسعه يافته كمتر از يك قلم است.
عبدالمجيد چر اغعلي قائم مقام و معاون غذا و داروي وزارت بهداشت گفت: به طول كلي مصرف دارو در كشور ما به علت فرهنگ نادرست آن در ميان مردم، بسيار بالاتر از ميانگين جهاني است و در حالي كه ميانگين تجويز دارو در هر نسخه پزشك در كشورهاي پيشرفته 5/1 قلم داروست، اين ميزان در ايران 5/3 قلم دارو يعني بيش از دو برابر سطح استاندارد آن است.
وي اضافه كرد: علت تجويز غير منطقي و بيش از حد مجاز دارو در كشور به تصور عمومي مردم مبني بر ماهر بودن پزشكي كه داروي بيشتري تجويز مي كند مربوط مي شود به همين علت بيماران از پزشكان مي خواهند كه حتما براي آنها فرآورده هاي تزريقي تجويز كنند و داروهاي بيشتر بنويسند.
وي گفت: حداقل 50 درصد بيماران از پزشكان مي خواهند تا فرآوردهاي تزريقي تجويز كنند و 43 درصد نسخه هاي بيماران نيز حاوي يكي از انواع آنتي بيوتيك ها است كه متاسفانه اين ارقام نسبت به متوسط جهاني آن بسيار بالاست.
چراغعلي اضافه كرد: مصرف نامعقول دارو در كشور علاوه بر تبعات اقتصادي آن، عوارض شديد جاني و مشكلات زيادي را براي مصرف كنندگان آن به دنبال دارد.