يكشنبه ۲۹ آبان ۱۳۸۴ - - ۳۸۵۴
تثبيت منابع طبيعي ،عامل كليدي حفظ سرمايه در جوامع است
ثروتي كه به چشم نمي آيد
005949.jpg
علي علي اسلام
مرو ويلكينسون، يكي از با تجربه  ترين و قديمي  ترين جنگل  بانان كاناداست. در سال 1938، وي بخشي از جنگل  هاي جزيره ونكهوور كه حدودا شامل يكصد هزار فوت (30 هزار متر) الوار مي  شد را خريداري كرد. ويلكينسون هر 10 سال يك بار، تنها به ميزان 20 درصد از الوارهاي اين منطقه را بريده و به فروش مي  رساند. در اين سال  ها وي همواره از بازديدكنندگان جنگل  هاي زيباي ونكهوور يك سئوال ثابت را مي  پرسيد: به نظر شما اين منطقه پس از 50 سال چقدر الوار خواهد داشت؟
بسياري در جواب اظهار مي  داشتند كه پس از گذشت 50 سال، ديگر هيچ درختي در اين منطقه باقي نخواهد ماند، اما ويلكينسون باهوش ثابت كرد كه اين تصور كاملا غلط است. 50 سال بعد و پس از بارها برداشت، وي توانست ذخاير درختان خود را به 120 هزار فوت (36 هزار متر) الوار برساند! اما چگونه؟ خود وي در جواب از دقت نظرش در انتخاب درختاني صحبت مي  كند كه هر 10 سال يك بار بريده مي  شوند. وي با انتخاب درختان خاص، سعي مي  كرد تا ميزان رشد درختان مجاور را به بيشترين ميزان ممكن برساند.
ويلكينسون مي  گويد: از كنار اين حقيقت كه درختان جنگل خود به خود بزرگ شده و رشد مي  كنند، نبايد بسادگي گذشت. در حال حاضر، الوارهاي اين منطقه ضخيم  تر، بلندتر و مرغوب  تر از اولين باري ست كه پا به اين جنگل گذاشتيم .
سير نزولي
براساس آخرين يافته  هاي اقتصاددانان، مسائلي چون جمعيت، فقر و شرايط زيست  محيطي، مقوله  هايي كاملا مرتبط به هم بوده و كشورهايي كه از منابع طبيعي خود به صورت بي  رويه استفاده مي  كنند، روز به روز از نظر اقتصادي فقيرتر مي  شوند.
در پي يافته  هاي اخير دانشمندان از تاثير منفي تخريب محيط زيست بر اقتصاد ملل، چندي پيش جمعي از اقتصاددانان برتر جهان، نشستي را در شهر لندن برگزار كردند. برطبق دست  يافته  هاي اين نشست، جامعه  اي كه به سرمايه  هاي طبيعي خود به چشم حساب  هاي ملي مي  نگرد، تدريجا به سمت فقر اقتصادي پيش رفته و دير يا زود نتيجه تخريب  هاي خود را خواهد ديد.
نكته جالب اينجاست كه حتي كشورهاي ثروتمند جهان هم با اين مشكل دست به گريبانند. كشورهايي كه جنگل  هاي خود را براي رسيدن به سود سرشار با خاك يكسان مي  كنند، با استفاده از مواد منفجره قصد بهره  برداري بيش از حد از منابع آبزيان را دارند يا پس  مانده  هاي كارخانه  ها و مزارع بزرگ را روانه جوي  هاي آب مي  كنند، در نگاه نخست قدم به سوي پيشرفت و جذب سرمايه برداشته  اند، در صورتي كه واقعيت، چهره ديگري دارد؛ اينگونه كشورها عامل كليدي ثروت و رفاه اجتماعي را يكباره نابود كرده  اند.
يك تراژدي مرموز
آمار و ارقام اقتصادي كشورهاي بزرگ جهان بخوبي حكايت از اين تراژدي مرموز دارد. برطبق برآوردهاي اخير اتحاديه اروپا (EU)، در صورتي كه اين قاره سبز طي 15 سال آينده اقدام عملي را براي معضل آلودگي هوا انجام ندهد، اين مسئله خسارتي بالغ بر 400 ميليارد پوند بر پيكره كشورهاي اروپايي وارد خواهد كرد. يافته  هاي بانك جهاني نيز حاكي از آن است كه تقريبا يك پنجم از بيماري  هاي خطرناكي كه كشورهاي در حال توسعه با آن دست به گريبانند، ريشه در تخريب محيط زيست در اينگونه كشورها دارد. دست و پنجه نرم كردن با چنين بيماري  هايي به نوبه خود، فرصت خارج شدن از چنگال فقر را به اين جوامع نخواهد داد.
به نظر بسياري از كارشناسان، وقوع توفان كاترينا نيز ريشه در تخريب محيط زيست داشته است. برطبق آخرين يافته  ها، فرسايش بيش از حد ديواره هاي طبيعي رودخانه مي  سي  سي  پي كه درنتيجه توسعه و غفلت از محيط زيست به وقوع پيوسته، دليل اصلي بزرگترين بلاي طبيعي ايالات متحده بوده است. خسارات ناشي از اين توفان تنها در ايالت نيواورلئان بالغ بر 200 ميليارد دلار گزارش شده است؛ مبلغي كه با هزينه  هاي جنگ آمريكا با عراق برابري مي  كند!
محققان دانشگاه جان هاپكينز ايالات متحده نيز به آمار جالبي در مطالعات اقتصادي خود دست يافته  اند. شواهد منحصر به فرد به دست آمده حاكي از آن است كه به ازاي يك درصد افزايش جنگل  زدايي، تعداد پشه  هاي ناقل بيماري مالاريا در مناطقي كه پيش  تر از بافت جنگلي برخوردار بوده  اند، به ميزان 8 درصد افزايش مي  يابد. مطمئنا بريدن درختان
سر به  فلك  كشيده و تبديل آنها به الوارهاي ارزشمند باعث پرپول شدن خزانه دولت خواهد شد، اما آيا تا به حال كسي ضرر ناشي از افزايش مالارياي كشنده را محاسبه كرده است؟! ميلياردها سال است كه مناطق جنگلي جهان بدون دريافت هيچ پولي و به طور كاملا خودكار، اين خدمات را به ساكنان خود ارائه مي  دهند.
سرمايه  گذاري مطمئن
كلاز تپ  فر، مدير بخش برنامه  هاي محيط زيست سازمان ملل متحد (UNEP) است. وي مي  گويد: در گذشته نگاه دولت  ها به محيط زيست چون نگاه يك مشتري به اجناس لوكس پشت ويترين يك فروشگاه بود، اما در حال حاضر، سرمايه  گذاري جوامع در بازآفريني محيط زيست و اكوسيستم طبيعي نه تنها يك اصل پذيرفته  شده است، بلكه اعداد و ارقام حكايت از نرخ بالاي برگشت پول به اينگونه جوامع دارد. بدون وجود حمايت  هاي طبيعي، هر كشوري در معرض فقر و نابودي ست .
فوايد ناشي از حفظ و تثبيت محيط زيست تنها به كشورهاي فقير جهان بازنمي  گردد. برطبق برآوردهاي شوراي شهر نيويورك، اين كلانشهر جهت ارائه آب آشاميدني تصفيه  شده براي 9 ميليون شهروند خود، مبلغ 6 ميليارد دلار را در نظر گرفته بود، در حالي كه مسئولان اين شهر توانستند با كنترل منابع رودخانه  اي، مناطق جنگلي اطراف شهر، مزارع كشاورزي و ديگر پارامترهاي زيست  محيطي از ميزان آلودگي كاسته و نهايتا فرآيند تصفيه آب را با صرف تنها يك ميليارد دلار عملي سازند.
آمار و ارقام به دست آمده در انستيتوي منابع اوليه جهان (World Resources Ins) واقع در شهر واشنگتن، حاكي از آن است كه به ازاي هريك دلار سرمايه  گذاري جهت مبارزه با جنگل  زدايي و تخريب اكوسيستم، سه دلار سود به خزانه اقتصادي كشورهاي در حال توسعه وارد مي  شود. اين در حالي ست كه صرف هر يك دلار براي تصفيه آب و حفظ بهداشت به بازگشت 14 دلار مي  انجامد!
جاناتان كش، رئيس اين انستيتو معتبر با اشاره به رويكرد جديد جوامع به اين مسئله مي  گويد: نگاه سنتي مسئولان به محيط زيست، نگاهي گذرا بوده است، اما امروزه نمونه  هاي فراواني از كنترل اكوسيستم  هاي طبيعي و تاثير اميدواركننده آن بر غني شدن جوامع فقير وجود دارد. اين شواهد ثابت مي  كنند كه زمان به خود آمدن كشورهاي در حال توسعه فرا رسيده  است. زمان آن رسيده تا جوامع فقير به روند رو به وخامت بيماري  ها، تخليه تدريجي منابع اوليه، عدم ثبات سياسي و تبعيضات اجتماعي پايان داده و با استفاده بهينه از منابع طبيعي محيط زيست، به خشم نسل  هاي بيچاره  اي كه هيچ  گونه وسيله  اي براي خاتمه دادن به تراژدي فقر خود ندارند، پايان دهند.

حياتي وابسته به منابع طبيعي
چند سال پيش، بانك جهاني ارقام تاييدشده  اي را از نرخ جنگل  زدايي، مصرف بيش از حد منابع گاز و نفت و انتشار ميزان كربن خالص در سطح جو ارائه داد. در صورتي كه از اين اطلاعات براي محاسبه تغييرات نرخ رفاه فردي در سطح مناطق فقير جهان استفاده شود، متوجه خواهيد شد كه با وجود افزايش يافتن نرخ ناخالص توليد داخلي (GDP) و شاخص  هاي توسعه انساني (HDI) طي سال  هاي 1970 تا 2000، ميزان رفاه فردي در اينگونه كشورها كاهش قابل توجهي داشته است. حيات انسان  هاي فقيري كه در تمامي روستاهاي جهان زندگي مي  كنند، به طور مستقيم و انكارناپذيري بستگي به منابع طبيعي محلي دارد و با ويراني زمين  هاي حاصلخيز، منابع آبي و آبزيان، جنگل  ها، درياچه  ها و مراتع، اين قشر ضعيف روستايي هستند كه بيش از همه آسيب مي  بينند.
در صورتي كه بانك جهاني اين موارد را نيز به آمار و ارقام موجود خود جهت محاسبه ثروت ملي كشورهاي در حال توسعه بيفزايد، آنگاه وضعيت مناطق فقير جهان از آنچه تصور مي  شد نيز وخيم  تر خواهد بود.

پيشخوان
005919.jpg
عرب نيوز
روزنامه عرب نيوز خبر اول خود را به احتمال برگزاري انتخابات زودهنگام در اسرائيل اختصاص داده است. بعد از ديدار رهبران سياسي اسرائيل با آريل شارون ، پرتز (رهبر جديد حزب كارگر اسرائيل) اعلام كرد كه انتخابات زودهنگام حداكثر بين ماه هاي فوريه و مارس سال 2006 برگزار خواهد شد.پرتز ديدارش با شارون را موفقيت آميز خواند و گفت: هر زماني را كه او تعيين مي كرد ما مي پذيرفتيم.
005925.jpg
چايناديلي
عكس اول اين روزنامه به حادثه دردناكي برمي گردد كه چند روز پيش در استان شانگسي چين اتفاق افتاده است. در اين حادثه يك خودرو سنگين كه از مسيرش خارج شده بود با دانش آموزان مدرسه چين يان برخورد كرد و باعث مرگ 20 نفر از آنها شد. در اين حادثه جيان هوا - معلم مدرسه- كه قصد نجات دو نفر از دانش آموزان را داشت نيز جان باخت. در تصوير، تعدادي از شاگردان جيان هوا را مي بينيد كه به او اداي احترام مي كنند.

جهانشهر
ايرانشهر
تهرانشهر
خبرسازان
دخل و خرج
در شهر
زيبـاشـهر
سفر و طبيعت
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  جهانشهر  |  خبرسازان   |  دخل و خرج  |  در شهر  |  زيبـاشـهر  |  سفر و طبيعت  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |