|
فناوريهاي كاربرد الگوهاي
ارتباطي
پاياني بخش - جديد شهروندي و الكترونيكي دموكراسي
بر مبتني مدل در است ، گفته (Boyte)كهبويت طور همان
و انگيزه مركزي اساس آن ، مخالف رقباي از نظرخواهي ، گذشته
و محو ميشود ، يافت مدني جامعه در كه عملباورانه كنش
حساب به بيگانگاني همچون همواره شهروندان و ميگردد نابود
اجتماعي مشكلات حل و تصميمگيريها در دخالتي كه ميآيند
است مشابه درسي حاوي نيز كلاسيكمانسبريج پژوهش.ندارند
غافل آن از عموما نظرخواهي بر نظريههايمبتني كه
را New England انجمنشهري در دموكراتيك بحث:بودهاند
يا رشددوسويه روبه روابط به توجه بدون سادگي به نميتوان
يكديگر بر كردن تكيه براي مردم كه اطميناني و دادوستدي
.گرفت نظر در رواميدارند ، روزمره مشكلات برايحل
رهيافتهاي و اجتماعي سرمايه و 1990 ، دهههاي 1980 در..
خود به را فزايندهاي توجه اجتماعي برداراييهاي مبتني
شبكههاي كننده ترسيم سرمايهاجتماعي.است كرده جلب
;هستند پشتوانههاياجتماعي دهنده شكل كه است ديرپايي
به ميكوشند آن طريق از گروهها و افراد كه پشتوانههايي
سرمايه ترتيب ، اين به.يابند دست متقابل بازشناسي
به و مدني و اجتماعي زندگي زيرساختضروري اجتماعي
توسعه.است مدني تعهد و مبادله هنجارهاي وجودآورنده
را انجمنها كه محلي برآگاهي اجتماعي داراييهاي بر مبتني
مشكلات حل جهت در خود فراوان سرمايههاي بسيج و برايتجهيز
بانيان از فزايندهاي شمار.تاكيدميكند ميسازد ، آماده
بنگاههاي و درموسسات برسرمايهگذاري علاوه محلي ، پروژههاي
.كارگرفتهاند به را رويكرد اين برنامههايشان ، براي فدرال
از بيش اجتماعي ، سرمايه شبكههاي همچون انجمنهايي در
ميتوان مباحثهاي ، انجمنهاي همچون انجمنهايسختگيرانهاي
زندگي در را جديد اطلاعاتي (1)فناوريهاي پيوندگذار عناصر
.كرد بنا اجتماعي ، ساختار و اجتماعي
فزاينده و اساسي نقش اجتماعي ، شبكههاي در جديد فناوريهاي
اجتماعي ، ارتباطات پيچيدگي كه آنجا از.ايفاميكنند
ارتباطي سيستمهاي كه گسترشمييابد و افزايش هنگامي
تئوري پسهرگونه ميشوند ، ارتباطات آن واسطه الكترونيكي ،
ساختارهاي اين است ناگزير همگاني ، قلمرو درباره اجتماعي
به را آنها مقيدكننده ارتباطي سيستمهاي و اجتماعي شبكهاي
و بحث بر مبني عمومي زندگي مدل از كه هنگاميآورد حساب
بر بيشتري تاكيد كه ميكنيم حركت مدلي سوي به مباحثه ،
در اطلاعاتي واسطههاي و دلالها نقش دارد ، اجتماعي شبكههاي
گارنهم.ميشود مركزيتر و كانونيتر ارتباطي سيستمهاي درون
:ميدهد تشخيص همگاني قلمرو در را ارتباطي مهم كاركرد دو
و بحث براي محلي كردن فراهم و اطلاعات پراكندن و جمعآوري
داراي اطلاعات تبديل از جلوگيري براي او.همگاني نظر تبادل
امكان كه ميكند پيشنهاد خصوصي ، كالاي يك به خوب كيفيت
نيمه هياتهاي و عموم دست به اطلاعات عرضه هدايت و مديريت
....شود بيشتر عمومي ،
چنان شبكههايكامپيوتري دهه 1980 ميانه از حال ، همين در
توانمندي درباره را سابقمان ديدگاههاي كه يافتهاند گسترش
مباحث در.ميطلبند چالش به اطلاعاتي تكنولوژيهاي دموكراتيك
به همهپرسي ، و نظرخواهي بر مبتني ديدگاههاي به مربوط
ارتباطي سيستمهاي در گروهي ارتباطات ذاتي امكانات
هماكنون.ميشد توجه دوم وهله در فقط (CMC)كامپيوتري
هاي(practitioner) كاربند و جمعي سازمانهاي شالوده
را كامپيوتري ارتباطي سيستمهاي اندازهاي به شهروندي ،
كردن دموكراتيك درباره پژوهش ميتوانيم كه كردهاند اتخاذ
چهار بعدي ، بخشهاي در.كنيم آغاز را آنها پراكنش اثرهاي
از وسيعي رشته سوي از ارتباطي فناوريهاي كاربرد مدل
.داد خواهيم شرح را شهروندي سازمانهاي
شهروندي شبكههاي مدلهاي
شبكههاي دامنهوسيع درباره نگارنده بررسي و تحليل حاصل
مدل شناسايي 4 شهروندان ، و انجمنها بر مبتني اطلاعاتي
:شبكههاست گونه اين گسترده
حل درخدمت را جديدي پشتيباني اطلاعات كه شبكههايي (1
.آوردهاند وجود به فعاليت و مشكلات
.منطقهاي و محلي انجمنهاي در فناوري شبكههاي (2
دولتي گسترده برنامهريزي فعاليتهاي دل از كه شبكههايي (3
.سربرآوردهاند (اجتماعي و اقتصادي توسعه شامل) محلي يا
همگانيالكترونيكي روزنامهنگاري يا ژورناليسم مدلهاي (4
جديد انتشاراتيشبكههاي كاركردهاي دل از كه
.سربرآوردهاند
اجتماعي آموزش سير خط يك مشخصكننده مدلها ، اين از كدام هر
نيز و ميكند معين را آن گوناگوني خاستگاهي اصول كه است
اين كه گوناگوني اجتماعات و مقاصد و اهداف بر است ناظر
جايگاههاي عليرغم حال ، اين با.هستند آنها خدمت در مدلها
مشخص صفات از آنها از هركدام مدلها ، اين گوناگون اجتماعي
اين از هريك هاي(practitioner) كاربند.ميبرند سهم مشتركي
نقاط شدن آشكار و فعاليتهايشان گسترش موازات به شبكهها ،
.آموختهاند چيزهايي يكديگر از كارشان ، در مشترك
درونمايههاي پارهاي زمينه در مذكور ، مدلهاي دليل ، همين به
پي در بايد شبكهها اينكه سر بر توافق خصوص به مركزي ،
جديد اشكال و مشكلات عملي حل اجتماعي ، سرمايه توسعه
.ميشوند همگرا يكديگر با باشد ، شهروندي
(هواداري) پشتيباني و مشكلگشايي مدلهاي
حل پي كهدر هواداري يا پشتيباني شبكههاي مدل نمونههاي
ميانه در هستند ، سهمبرياطلاعات يا تقسيم طريق از مشكلات
به ميتوان شبكهها اين ميان از.سربرميآورند دهه 1980
اشاره Hands Net شبكه و (IGC)ارتباطاتجهانگير موسسه
به متعهد گروههاي و افراد خدمت در شبكهاي IGC.كرد
.است زيست محيط و بشر حقوق اجتماعي ، عدالت از هواداري
در جمعي سازمانهاي از گروهي دل از نيز Hands Net شبكه
زمينههاي در محلي ، حيطه در كه آمده وجود به كاليفرنيا
فعاليت اقتصادي توسعه و مسكن بيخانماني ، تغذيه ، و گرسنگي
كاربرد بحث در اساسي جايگاهي شبكه دو اين.ميكردند
حدود IGC امروزه.كردهاند كسب جديد تكنولوژيهاي دموكراتيك
سازمان تا 500 شامل 300 تعداد اين كه دارد عضو هزار 13
انستيتوي يونيسف ، خود ، پوشش تحت تخصصي شبكههاي IGC.است
ديگر سازمان دهها و تجاري سياست و كشاورزي انستيتوي دفاع ،
ساختار در تخصصي ، شبكههاي از هريك.ميدهد ارتباط هم به را
ارتباطات شبكه يك عنوان به كه ميگيرد جاي IGC وسيعتر
گفتگوي براي عامي ارتباطي سيستم و خود ، اعضاي براي داخلي
منبع همچون نيز و علاقه ، مورد زمينههاي در هم با اعضا
.ميكند فعاليت اطلاعات ، و اخبار
ازطريق جمعي سازماندهي شكلهاي Hands Netو IGC
در آن از كه است ياريگري بينش داراي IGC.هستند تكنولوژي
دو هرميجويد سود خود متشكله افراد و سازمانها به خدمت
Capital) اجتماعي سرمايه جديد اشكال سوي روبه شبكهها اين
شكل اجتماعي پشتوانههاي و و منابع به و داشتهاند (Social
.بخشيدهاند
آزاد شبكههاي و انجمنها
كه شاملميشود را موسسههايي مجموعه جمعي ، اصطلاحشبكه
از...و هياتهايخبرنامهاي مدني ، شبكههاي آزاد ، شبكههاي
شمار از ميتوان را ايننهادها زياد اهميت.جملهاند آن
.دريافت آنها استفادهكنندگان
جمعي ، درشبكهسازي اجتماعي آموزش سير خط تحليل و تجزيه
از آنكه از بيش شبكههايجمعي.ماست علاقه مورد موضوع
اجتماعي متفاوت گروههاي از پشتيبانيسربرآورند ، شبكههاي
پشتيبانياز شبكههاي سازندگان كه حالي در ;ناشيميشود
.ظاهرميشوند جمعي سازماندهي و اجتماعي جنبشهاي درون
.هستند محلي بهجمعيتهاي وابسته جمعي شبكههاي سازندگان
بينش جمعي ، سازندگانشبكههاي نخستين از بعضي
با را دولت و جمع از وفردباورانهاي اختيارباورانه
اگر آن ، براساس كه آميختند درهم فناوري آرمانشهرباوري
دموكراسي يابند ، پيوند و ارتباط يكديگر با بتوانند افراد
.يافت خواهد جريان فراگير
موفقترينپروژههاي دموكراتيك ، ارتباطات ديدگاه از
به اوليه ازعلايق كه هستند آنهايي جمعي ، شبكهسازي
گام گسترده ارتباطي و جمعي جهتگيري سمت به فناوري ،
جمعي شبكهسازي كاربندان و ناظران از بسياري.برداشتهاند
و شكست از اجتناب براي كه دارند نظر اتفاق امر اين در
تجاري ، تجهيزكنندگان يورش اثر در جمعي شبكههاي نابودي
.شود مستحكمتر و عميقتر شبكهها اين محلي ريشههاي بايد
دركلولند جمعي شبكه جنبش شهري بزرگ آزمون نخستين
سنت تاسيسبيمارستان با سال 1984 در (Cleveland)
هيات يك موسسه ، اين.نمود روي (Silicon)سيليكون
نخستين براي و بود پزشكي اطلاعات زمينه در محلي خبرنامهاي
تجسم را كامپيوتر طريق از پزشكي اطلاعات مفهومارايه بار
.گشت جمعي شبكههاي از بسياري الگوي بعدها و بخشيد
جمعي -اقتصاديدولتي توسعه مدلهاي
اطلاعات كنترلزيرساخت و تنظيم در هنوز متحده ، ايالات دولت
آن به معطوف ما توجه.ايفاميكند مركزي نقش كشور ، اين در
رسانه در دموكراتيك مشاركت امكان استكه دولتي عناصر
متحده ، دولت ايالات در.ميكنند ميسر را شبكههايارتباطي
از برخي منشا.بسيارياست قدرتهاي داراي هم هنوز محلي ،
جديد اشكال حيطه در دموكراتيك نوآوريهاي مهمترين
محلي و ايالتي دولتهاي جمعي ، توسعه و اقتصادي برنامهريزي
براي شبكهبازي شبكهبورلينگتون ، همچون هايي شبكه.است
قدرت و دولتي سرمايههاي دل از مدني ارزشهاي موسسه و برد ،
كمك اهداي طريق از مردمي گروههاي به بخشيدن سامان در دولت
.سربرآوردهاند جمعي ، برنامهريزياقتصادي و امتياز و
همگاني الكترونيكي روزنامهنگاري
الكترونيكي انتشار سمت به باشتاب امريكا ، در روزنامهنگاري
در روزنامه جولاي 1995 ، هفتاد از آنچنانكه ;ميرود پيش
.ميشوند منتشر كامپيوتر ايالاتمتحدهازطريق
شبكه كه پيشكشيدهاند را استدلال اين منتقدان
از موثري بهطور است ممكن خصوصي ، الكترونيكي اطلاعاتي
و كامپيوتر داشتن استطاعت كه جمعيت از بخشي دسترسي
مقوله اينكه با.بكاهد ندارند ، آنرا با ملازم هزينههاي
سخن داريم قصد ما است ، داغي بحث حقوقي ، هنوز تساوي بنيادين
ابزارهاي قيمت كاهش.كنيم متمركز امكانديگري بر را خود
گروههاي امروز ، با مقايسه در شود باعث ممكناست الكترونيكي
كه همچنان ;پيداكنند دسترسي الكترونيكي ونشر بهچاپ بيشتري
.بودهايم روبهرو امر اين با تلفني شبكه موردگسترش در
خبري نشريه يك الكترونيكي نشر كردن مردمي تجربي نمونه يك
درمدرسه كه Online Wisconsinبهنام است الكترونيكي
ژانويه در دانشگاهويسكنسين جمعي ارتباطات و روزنامهنگاري
مدل يك بهعنوان OnlineWisconsin.كردهاست بهكار آغاز 1994
ويژگي سه جستجوي در همگاني روزنامهنگاريالكترونيكي اوليه
شبكه اين اينكه ، نخست ;بود رسانهخبري دموكراتيك توانمند
بر هنوز كه سادهاي شكل وراي درسطحي را انتشار توانمندي
بهاثبات است ، حاكم (World Wide Web) جهاني گسترده شبكه
دلار از 5000 كمتر هزينهاي با ازدانشجويان گروهي.ميرساند
سراسر در خبري نشريه يك پخش و طرحريزي ، انتشار به قادر
هزينهاي اينترنت در نشر هزينه كه ثابتكردند و شدند جهان
با ميتوان را اينترنت خبري اينكهمنابع دوماست حداقل
سرويسهاي براي مدلي تاسيس با ازمسئوليتتوزيعشده استفاده
باهم محلي ، و منطقهاي ملي ، يا بينالمللي مخابراتيشهروندي
هنگام در گهگاه امر اين.داد انتشار دوباره كردو جمع
داشته نمود ارس-خليجف جنگ همچون بحرانهايبينالمللي
امكانات جستجوي به شروع Online Wisconsin اينكه سوم.است
كرد چندرسانهاي ژورناليسم (Hypertextual) بسيارمتني
منابع و ديدگاهها بر كه دهد ارائه را تاگزارشهايي
را گزارش يك شيوه ، اين بهكارگيري با.دارند متعددتكيه
با امر اين و كرد طبقهبندي (rertical) عمودي ميتوانبهطور
گوناگون منابع تركيب پي در كه موضوع از خبرنگار شرحروايي
و شرح يا نظرها ستون است ، سنتي كموبيش شيوهاي گزارشبه
گزارههايي شامل اصلي منابع و اسناد تفسيرهايجانبدارانه ،
مستند منابع به بسيار ارجاعات و ميدهند راتشكيل گزارش كه
و روايي شرح با خواننده روش ، اين در.ميسرميشود ديگر ،
تحقيق براي هم است قادر او همچنين اما ;سادهروبهروست
ساختبندي بررسي براي هم و رويداد و درستيگزارش
تجزيه و تفكيك را گزارش آن ، در مستتر روايي ايدئولوژيكو
نمايش با.است عملي چارهجوييهاي جهت در اينطبقهبندي.كند
و زمينه سازنده كه روايي ساختار يك در شهروندان حلمشكلات
عرصه به پا جديدي روزنامهنگاري مدل است ، فهمتاريخي
فراهم و اطلاعات توزيع و جمعآوري كاركرد دو كه وجودميگذارد
يكديگر با را مردم گفتگوي و بحث براي آوردنجايگاهي
شيوه در را ديدگاهها از مجموعهاي اينترتيب ، به.ميآميزد
مدلهايي -است كرده فراهم مشكلات حل جديد مدلهاي تازهايكه
ميتوان -ميكنند عبور روايت سنتي ازمرزهاي كه
ارتباط هم به و كرد كاوش و جستجو نگهداري ، بازخواني ،
دادن قرار هم كنار در با همگاني ، روزنامهنگاري.داد
فدرال منقطهاي ، ايالتي ، محلي ، سطوح در گرفته مباحثسرچشمه
را عمومي روايتهاي متقابل ارتباط وبينالمللي ،
.ميكند روشنتر و واضحتر شهروند -خواننده براي
رويكردي متحده ايالات در همگاني روزنامهنگاري جنبش
به آنكمك اصلي هدف كه رويدادهاست و اخبار به
ژورناليسم خبري سازمانهاي.است عمومي زندگي بهينهشدن
از عمومي زندگي فروشكستگي و فروپاشي بهجايتوصيف همگاني ،
با گفتگو دنبال به ميدهند ترجيح ناظريبيطرف ، جايگاه
جامعه و عمومي زندگي در مشاركت گشايشراههاي و شهروندان
برنامه توسعه طرحهاي بر همگاني ، ژورناليسم.باشند مدني
و مشكلات به مربوط پروژههاي يا و برايانتخابات شهروندان
آن ويژگي امر ، اين و است شده متمركز ويژهاجتماعي ، مقولات
.شدهاست
آمده پديد ديدگاه اين دل از (CPN)مدني رفتارهاي شبكه
وكارامدي ، توانايي ايجاد و گسترده اجتماعي آموزش كه است
وستد داد به كه است مدنياي و جمعي سازمانهاي نيازمند
.عمليبپردازند آموزشهاي و مشاركتي مدلهاي سازمانيافتهتر
شهرونداننيازمند كه است انديشه اين بر مبتني شبكه اين
عموميدرميان زندگي الگوهاي و كنشها بهترين به دسترسي
:دوم ;فضاييهمگاني توسعه:نخست:هستند آن گوناگون اشكال
ژورناليسم مدلهايجديد:سوم ;عمومي روايتهاي مجدد تركيب
توسعه:اطلاعاتيوچهارم واسطهگري و شهروندي (روزنامهنگاري)
اجتماعي سازندهسرمايه ابزارهاي از الكترونيكي انبار يك
هر در و هميافتباشد قابل سيستمي بهطور كه كارآيند
قابل آماده است ، بهطور متصل اينترنت شبكه به كه كامپيوتري
.باشد دسترس
و است شده ظاهر شهروندي نوين جنبش دل از CPN
شده بازسازي روايت توسعه به كمك آن رسالت نخستين
عمومي هويت قائلشدن به را مردم كه گزارشهايي:است همگاني
اين كه ميكند تحريك شهروند ، بهعنوان خود فعالتربراي
كارامد همگاني فعاليت براي تازهاي امر ، چشماندازهاي
بيرون شهروندي جديد جنبش از كه كارامدي فرضيه.ميگشايد
ديگران و خود كه هستند آن نيازمند مردم كه ايناست ميآيد ،
دچار كه كساني همچون تا ببينند مشكلات همچونحلكننده را
.مشكلهستند
ارتباطات زمينه در را گفتگويي باب همگاني ، روزنامهنگاري
درباره كه شهروندان و ژورناليست روايتگران ميان شايسته
با همگاني ژورناليسم.است گشوده ميشود ، ارائه گزارش آنها
كه اخبار برايجمعآوري كارشناسان اعزام نقش كردن دگرگون
را گزارشخبري ميكنند ، ايفا را آن خبري سنتي سازمانهاي
و وگفتگو بحث براي عمومي فضاي ايجاد در فعالتري نقش داراي
.ميكند مشكلگشايي
نتيجه
بديل بهمفهومي شد ، ارائه نوشتار اين در كه تحليلي و تجربه
و اطلاعاتي جديد فناوريهاي ميان رابطه از جايگزين و
مدلهاي كه مهمي سهم عليرغم.شد منتهي دموكراسي
داشتند ، بحث اين پيشرفت جهت در همگاني قلمرو نظرخواهانه
با جديد فناوريهاي كه بود ويژهاي توانبخشي ما توجه كانون
از شهروندي جديد كاراييهاي و يكسو از اجتماعي ايجادسرمايه
شبكههاي -يادشده مدل چهار از هركدام.داشتند سويديگر
اقتصادي توسعه شبكههاي جمعي ، شبكههاي ،(هواداري)پشتيباني
-الكترونيكي همگاني روزنامهنگاري و ودولتي
.ميكنند عميقتر و ميطلبند چالش به را مفاهيمدموكراتيك
عيني بهطور جديد ، اجتماعي سرمايه شبكههاي اين...
شبكههاي بافت در را آنها ميتوان و هستند شناسايي قابل
آنها در جديد اجتماعي سرمايه شبكههاي كه وسيعتري ارتباطي
دسترسي كه ميدهد نشان يافتهها اين.كرد درك قراردارند ،
نقطه -است گسترش درحال بهسرعت كه -شبكهاي بهابزارهاي
جديد اشكال آنها ، در كه است همگاني فضاهاي آغازايجاد
راه امر اين.يابند جريان ميتوانند ارتباط وايجاد اطلاعات
و عامه گروههاي دموكراتيك سازماندهي عملي برتقويت هم را
جديد ، شهروندي گروههاي به آنها شدن منتهي و همرشد
.ميگشايد
چگونه كه است امر اين كاوش بعدي مهم مسئله...
ميتوانند نظرخواهي مبتنيبر مدل و اجتماعي سرمايه مدلهاي
مجموعه اجتماعي شبكه نظريه.دهند افزايش را يكديگر توان
مورد راه اين در تاكنون كه ميكند رافراهم تمهيداتي
اين فهم چالش در ما نظري ، ازلحاظ.نگرفتهاست قرار استفاده
جامعه بازسازي بستر اجتماعيدر سرمايه شبكههاي شبكههاي
سرمايه قراردادنشكلگيري با.داريم قرار غرب ، در مدني
ازچارچوبهاي ميتوانيم شهروندي گستردهتر بستر در اجتماعي
دريابيم سو ازيك تا رويم فراتر نظرخواهانه صرفا و عادي
مبتنيبر اجتماعي شهروندي ، شبكههاي كارامد فعاليت چگونه كه
دريابيم ديگر سوي از و ارتقاميبخشد را دموكراتيك مشاركت
فراگير دموكراسي به اجتماعيمنتهي جديد شبكههاي آيا كه
.نه يا خواهدشد
فريدلند.اي.لوئيس:نوشته
م ، ع:تلخيص و ترجمه
Medua, Culture and Sociey:منبع
:پانوشت
به كلمهفناوري از علوم فرهنگستان دستورالعمل اساس بر -1
.است شده استفاده تكنولوژي كلمه جاي
|
|