توسعه ضرورت نقل ، و حمل ساماندهي
و شهري نقل و حمل سنگين زيانهاي و تلفات
بگيريم جدي را جادهاي
پيشدرآمد
جاده در رانندگي دلخراش حادثه يك جريان در گذشته هفته *
از پيش.سپردند جان اتوبوس يك مسافران از نفر دامغان 20
حوادث براثر نيز خراسان و خوزستان گيلان ، جادههاي در آن
.دادهاند ازدست را خود جان تن دهها رانندگي
در آن از ناشي تلفات رانندگيو حوادث شدت و ميزان
امسال نخست سهماهه در كشور جادههاي و درونشهري سفرهاي
اغلب كه شهرها داخل در رانندگي حوادث.است تكاندهنده
به است جوان رانندگان و مدرن خودروهاي با سرسامآور سرعت
داخل در سرعت گويي.است رسيده نگرانكنندهاي مرحله
و روز اوليه ساعات در اغلب و بزرگراهها در بهويژه شهرها
انتظار در مجازاتي هيچ و مجازاست اندازه بههر شبهنگام ،
.نيست آن عاملان
درصد كرد ، خواهيد مطالعه گزارش اين در كه همچنان
سال 1377 دوم نيمه در كه را نفري از 6007 قابلتوجهي
جان كشور شهرهاي و جادهها در رانندگي حوادث براثر
.ميدهند تشكيل نوجوانان و جوانان سپردهاند ،
و حمل ساماندهي براي كه ميكند حكم غمانگيز نتايج اين
.كنيم اساسي چارهانديشي جادهها و شهرها در كشور نقل
ديدگاههاي پايه بر و مناسبت بههمين كه را گزارشي
ارشد كارشناس ميرحسيني يوسف سيد آقاي پژوهش و كارشناسي
.ميخوانيد است ، آمده فراهم تصادفات و ترافيك امور
صحيح مبادلات و ارتباطات پايه بر امروز جامعه در مناسبات
و مناسب نقل و حمل.است گرفته شكل مفيد و لازم و سريع و
و است زيربنايي پيشرفت و توسعه عمده عوامل از مدرن
سياسي حتي و صنعتي -كشاورزي ، فرهنگي اقتصادي بسترهاي
اين چرخش در و ميدهد گسترش و ميآورد فراهم را جوامع
.ميآيد پديد توسعه و پيشرفت -رفاه تسهيلات محور ، و مدار
هم روزبهروز و ميكند ايجاد مفيدتر و برتر انگيزههاي
از سودآوري و زمان از صرفهجويي و است تحول و تغيير در
حد به امروزه نقل و حمل نياز دامنه ميشود ، موجب را مكان
امكان نقليه وسايل از استفاده بدون كه رسيده وسعتي و
مردم تمامي چون نيست ، ممكن روزمره مناسب زندگي ادامه
به خود سني - شغلي -اجتماعي -فرهنگي شرايط هر در جامعه
يا كه معني بدين وابستهاند ، جابهجايي و نقليه وسيله
مالي بضاعت حسب بر كه عابر يا و سرنشين يا رانندهاند ،
مدار در ناخواه خواه بنابراين.ميگيرند بهره امكانات از
شامل را آن مضرات و مزايا و دارند قرار ترافيكي محور و
مبادلات و جابهجايي وجود و ونقش اهميت نظربر ميشوند
پيش جديدي و تازه ضرورتهاي گفته پيش زمينههاي در مرتبط
.ميباشد پرهيزناپذير ضرورتي آن بررسي و توجه و است آمده
مشكلات و بهرهوري تنوع ،
و نقليه وسيله انسان ، مرور و عبور مجموعه به كه ترافيك
در ميگردد ، اطلاق اجتماعي مبادلات و كالا جابهجايي
تجهيزات داريم قرار آن پاياني eدهه در كه اخير سال يكصد
رسيده خود بهرهدهي و بهرهوري - تنوع اوج به نقل و حمل
نام به معضلي انكار غيرقابل فوايد عليرغم متاسفانه اما
.است آورده بهوجود خود كنار در "ترافيك مشكل"
و مالي امتيازات كسب براي زماني صنعتي و پيشرفته كشورهاي
وسايل انواع توليد و ساخت در سعي سلطهگري و بينالمللي
و داشتند مختلف سرعتهاي و كاربردها و هدفها با نقليه
گيرودار در هم كشورها همان امروز اما مينمودند ، تبليغ
رهايي درصدد و دارند قرار فشرده و سنگين ترافيكي مشكلات
.ميباشند معضل اين از
از بيش اتومبيل اولين ورود از كه آن با نيز ما كشور در
يك صورت به ترافيك به مربوط مشكلات نميگذرد سال يكصد
.است آمده در ملي مساله
عظيم جابهجايي
در نقليه وسيله انواع از واحد ميليون حدود 3 امروزه
روز 4 در نسبت به كدام هر اگر دارند ، تردد بزرگ تهران
تا 12 ده بين روزانه باشند حركت و گردش در بار يا دور
.داريم جابهجايي در را نقليه وسيله ميليون
شهري درون روزانه جابهجاييهاي در مسافر ميليون حدود 15
مي تردد شامگاهي و صبحگاهي ترافيكي پيكهاي در"مخصوصا
.كنند
نيمساعت مجموع در كدام هر روزانه مسافر ميليون اگر 15
حدود 5/7 دهند هدر و بگذرانند ترافيك در را خود وقت
.ميشود تلف بيهوده روز هر ساعت ميليون
روزانه ، جابهجاييهاي نقليهدر وسيله ميليون حدود 12 اگر
معابر و خيابانها ترافيك و تراكم در نيمساعت روزي
بينتيجه انرژي و سوخت مقدار چه ست باشندپيدا درگير
.ميرود هدر
با) نقليه وسايل بيهوده كار ساعت ميليون روزي 6 حداقل
تنفسي محيط در آلودگي اندازه چه شهر سطح در (روشن موتور
از ناشي آلاينده مواد كه حالي در ميكنند ايجاد مردم
.داريم هم را اتومبيل قطعات زودرس فرسودگي و لنتترمزها
مصرف كشور سطح در بنزين ليتر ميليون حدود 36 روزانه
تهران در جابهجايي به مربوط آن سوم يك حدود كه ميشود
اغلب بيرويه روشهاي با سوخت ، مقدار اين مصرف است ،
حركت معابر ، سطح در سنگين و طولاني تراكمهاي رانندگان ،
شهروندان محيطي زيست شرايط مستعمل ، و فرسوده اتومبيلهاي
آن نتيجه كمترين بيشك ميكشاند؟ كجا به را كودكان بخصوص
افراد رواني و روحي اثرات و گوناگون بيماريهاي بروز
رفتاري و اخلاقي تنشهاي به منجر كه بود خواهد جامعه
.ميشود
ترافيك با كشورمان بزرگ شهرهاي از شماري و تهران امروزه
دامنه كه حالي در ميباشند روبهرو فشردهاي و سنگين
و اقتصادي شرايط و جمعيت افزايش تبع به هم جابهجايي
ناهنجاريهاي "قطعا كه ميشود بيشتر روزبهروز اجتماعي
.ميكند ايجاد دولت و جامعه مردم براي فراواني
ديگر بخشي و افراد به اجتماعيمربوط ضررهاي از بخشي
معني اين به عمومي است ، جامعه و دولت به مربوط و عمومي
افراد ديگر بر تاثير فرد يك مخاطرهآميز اقدام كه
بحرانها گونه اين با مقابله براي دولت و.ميگذارد
خدمات و امكانات تجهيزات ، و پرسنل تامين به مجبور
ونقل حمل از ناشي وحوادث ترافيكي ناهنجاريهاي ميباشد ،
.دارد همراه به را زيانبار اثرات مورد هر 3 متاسفانه
رانندگي حوادث گرفتاران مصيبت و درد و غم ميزان چند هر
مجموع كه است اين سئوال اما نيست ، ريالي محاسبه قابل
درآمد از درصد چند ترافيك از ناشي خسارات و لطمهها
كه.درصد تا 3 ميگويند ميدهد؟ هدر را كشور ملي ناخالص
هزار يكصد و كشته هزار حدود 13 و مالي خسارات مقدار اين
ايجاد ترافيكي حوادث با رابطه در فقط سال هر در مجروح
.ميشود
يك سوخت از ما مناسب روشهاي و برنامهريزي و توجه اگر
كند جلوگيري تصادف فقره يك و بيهدف و اضافي بنزين ليتر
.است موفقيت
و مشكلات نقل حملو و ترافيك بخش در كه است آن مهم حقيقت
با.دارد وجود گذشته تداوم روال بر زيادي ناهنجاريهاي
شخصي سليقهاي هم شايد و سنتي و قديمي روشهاي بر تكيه
نديده را تحول و نوآوري تكنيك ، -علم تاثير اجرائي ،
بسيار كه ترافيك آورنده بوجود عوامل به نسبتگرفتهايم
برنامههاي نداشتهايم ، توجه و مطالعه است ارزنده و مهم
و موضعي اقدامات علتها كردن پيدا و ريشهيابي بجاي ما
.است بوده روزانه
ايجاد با گذشته سال چند در تهران شهرداري اقدامات
عمدهترين از يكي مناسب گذرگاههاي و پلها -بزرگراهها
مناسب طرحهاي از بعضي انجام كه است بوده مفيد روشهاي
.است ساخته ممكن را ترافيكي
و راهنمائي و انتظامي نيروي بخش در سختكوش نيروهاي
انجام ترافيك منظم جريان براي زيادي تلاش هم رانندگي
.داشتهاند اجرا در هم مناسبي موضعي طرحهاي و دادهاند
ترافيكي مشكل اقدامات و تمهيدات اين همه وجود با اما
آن نظارهگر متاسفانه و ميكنيم مشاهده همگان كه داريم
مردم به جاني و مالي هنگفت بسيار مبالغ روزانه كه هستيم
.ميگردد وارد زيان جامعه
كشورهاي حتي دنيا كشورهاي اغلب در ترافيك مشكل البته
داريم ، ما كه وسعتي و شدت به نه ولي دارد وجود هم پيشرفته
و طرح با مشكلات درك با آنها كه است اين در تفاوت
را مشكل اجرائي معقول روشهاي و جامع برنامهريزيهاي
از يكي به هنوز ما ولي هستند آن رفع صدد در و مهار
.نكردهايم توجه خود اجتماعي معضلات بزرگترين
نقل و حمل موءسسات توسط مسافر جابجايي دنيا ، جاي همه در
دولت به وابسته يا و تعاوني يا دولتي شهري ، بين و شهري
(است مفصل بحثي نيازمند خود هم موارد اين) ميشود انجام
سطح در حتي مسافران جابجائي شده شناخته وسيله و
در.است تاكسي و مينيبوس و اتوبوس مترو ، بينالمللي
حمل در را آن نقش تا نشده راهاندازي مترو هنوز ما كشور
كافي اندازه به كه هم اتوبوس.كنيم ارزيابي شهري نقل و
است ، نشده كاملي برنامهريزي مورد اين در يا و نداريم
تغيير هستند كه هم آنها نيست كافي اندازه به كه هم تاكسي
افراد و كارخانجات و ادارات خدمت در برخي و دادهاند رنگ
درون مسافران جابجايي ميليون تكليف 15.دارند قرار بخصوص
ميشود؟ چه روزانه شهري
قانوني نظر از شهري برون و درون معابر در شخصي مسافربران
اجرائي آئيننامه در هنوز دارند؟ جايگاهي چه اجتماعي و
و نيست مجاز شخصي پلاك با مسافر حمل رانندگي و راهنمائي
دريافت با حتي آنان شرايط همين در و.ميباشد جريمه قابل
باعث خود كه ميكنند مسافر جابجائي به مبادرت مجوز
.است ترافيك جريان در بينظمي
مجوزهاي چنين با را آنان اشتغال مسئله است قرار اگر
قالب در حداقل كنيم ، حل جامعه مصلحت فاقد و غيرقانوني
نقل ، و حمل تعاونيهاي ايجاد مانند قانوني و منظم تشكيلات
تاكسيراني شركتهاي يا و مينيبوسداران اتوبوسداران ،
بايد كشور ترافيك سازمان قاطع نظارت و خطوط واگذاري با
.شود انجام
و مهم بسيار مسئله به توجه اقدام مهمترين خلاصه ، بطور
سازمان ساختار در بازبيني لزوم و "ترافيك" اجتماعي سنگين
همهجانبه و عميق بررسي سپس و آن ادارهكننده قانوني
"سياستگذار -مسئول متمركز ، سازماني"به دستيابي براي
مرور و عبور مقررات اصلاح و نهايتتدوين در و باشد مي
پاگير ، و دست و زائد تشريفات حذف نيت به يكپارچه بطور
با رابطه در كه موءسساتي و سازمانها هزينه در صرفهجويي
.است نظر مد نيز دارند ، موضعي اقدامات يا مطالعات ترافيك
و آموزش ترافيك ، جريان قانونمند و منظم و صحيح اجراي
كاهش يا جلوگيري همه از مهمتر و جامعه فرهنگي صحيح هدايت
متوجه آن حوادث و ترافيكي تراكمهاي در كه است ضايعاتي
:ميشوم متذكر را نكته دو مورد اين در.ميگردد ميهنان هم
نقل و حمل ترافيك امور متمركز و مسئول تشكيلات ايجاد -1
و مصلحت كه سازماني و اداري وابستگي نوع هر با كشور ،
اقدامات -بررسيها مطالعات ، تمامي كه نحوي به باشد ، مقيد
در يكنواخت و يكپارچه آنها اجراي و برنامهريزي و طرح
و ترافيك امر در مسئوليتها مجراي تا گردد اجرا كشور سطح
نمودن هزينه از و شده گرفته درنظر جامعه مصلحت و مشخص
كوشش و امكانات و توان تمامي و جلوگيري موازي سازمانهاي
حوادث از جلوگيري و ترافيك نظم جهت در برنامهريزيها و
.شود گرفته بكار آن
دارد ، اداري و قانوني جايگاه كه كشور ترافيك شورايعالي -2
قالب در شده گفته پيش اهداف رساندن ثمر به و انجام براي
ايمني و معابر مهندسي و تبليغات و آموزش كميتههاي
ادارات تجربه با كارشناسان توسط اجرائي مديريت و ترافيك
بررسي با تشكيلو ترافيك امر در ذيربط سازمانهاي و
ساير قوانين مطالعه حتي و كشور ترافيكي مقررات و قوانين
نقليه وسيله بيشترين با كه كشورهائي "مخصوصا كشورها
اجتماعي شرايط گرفتن نظر در با دارند ، را حوادث كمترين
اجرا به و انتخاب را سازنده و مفيد راهكارهاي كشورمان ،
.آورند در
"دارد ادامه"
|