تصميم‌گيري در اطلاعاتي سيستم‌هاي نقش
موءثر
گيري نتيجه ;نشيني حاشيه و شهر
تصميم‌گيري در اطلاعاتي سيستم‌هاي نقش
موءثر
زاهدي شمس‌السادات دكتر
در كه است سازمان مهم منابع از يكي اطلاعات :اشاره
اطلاعاتي سيستم.مي‌كند ايفا مهمي نقش منابع ساير انعكاس
اطلاعات كه است كامپيوتر بر مبتني سيستم‌هاي از مديريت
قرار مديران اختيار در را تصميم‌گيري جهت نياز مورد
پنج از است ممكن سازمان يك اطلاعاتي سيستم‌هاي.مي‌دهد
تصميم‌يار ، گزارش‌دهي ، داده‌پردازي ، :شوند تشكيل جزء
تصميم‌ها تقسيم‌بندي ، يك در.خبره و اداري ، اقداماسيون
و شده برنامه‌ريزي تصميمات":شده‌اند منقسم دسته دو به
غيرقابل البته و غائي ، هدف.نشده برنامه‌ريزي تصميمات
تصميمات ، كليه كه است اين اطلاعاتي ، سيستم يك در حصول
چنين چون و شوند گرفته شده برنامه‌ريزي طور به "كاملا
امكان ، حد در تا مي‌شود سعي نيست ، حالتي‌امكان‌پذير
قرار اختيارمديران در و شوند پردازش بيشتري اطلاعات
با را نشده برنامه‌ريزي تصميم‌هاي بتوانند آنان تا گيرند
در تصميم‌گيري مراحل.بگيرند بيشتري نسبي اطمينان
طراحي مساله ، علمي تحليل:از عبارتست اطلاعاتي سيستم‌هاي
طراحي بالاخره و آن كامپيوتري درونداد و تصميم قاعده
.اطلاعاتي سيستم در كنترل‌كننده جزء و خروجي ورودي ،
برنامه‌ريزي‌هاي امكان اطلاعاتي ، سيستم‌هاي كمك به
سازمان فعاليت‌هاي مي‌آيد ، فراهم اصولي‌تر و دقيق‌تر
واحدهاي كليه هماهنگ پاسخ‌گويي امكان و شده هماهنگ‌تر
متناسب مي‌توانند آنان و شده داده قرار مديران به سازمان
واقعيت‌هاي.كنند تصميم‌گيري موقعيت اقتضائات با منطبق و
از موءثر نكردن استفاده از نشان ايران كاري جامعه
پژوهشي كه است شايسته و دارد مديريت اطلاعاتي سيستم‌هاي
وضع نارسايي‌هاي و كاستي‌ها مورد در همه‌جانبه و فراگير
و ثمربخشي اعتلاي جهت مناسب راهكارهاي و شود انجام موجود
ايران كاري جامعه در مديريت اطلاعاتي سيستم‌هاي اثربخشي
:باره اين در است پژوهشي زير ، مقاله.شود ارائه
انديشه و فرهنگ گروه
مديران.است سازمان هر منابع مهم‌ترين از يكي اطلاعات ،
اوليه ، مواد انساني ، نيروي يعني سازمان منابع موظفند
تركيب هم با گونه‌اي به را اطلاعات و تجهيزات و سرمايه
اگر.آيد عمل به آن از ممكن استفاده بهترين كه كنند
فيزيكي منابع را تجهيزات و سرمايه مواد ، انساني ، نيروي
.است سازمان يك مفهومي منابع زمره در اطلاعات بدانيم
از و مي‌شوند اداره مفهومي منابع وسيله به فيزيكي منابع
فيزيكي ، منابع به مربوط اطلاعات مفهومي ، سيستم طريق
مفهومي ، منابع و فيزيكي منابع تلفيق براي.مي‌شود منعكس
ما مديران است لازم كه است نياز مورد خاصي مهارت و دانش
.باشند برخوردار آنها از
اطلاعاتي منابع مديريت
مورد و بخشيد نظم كرد ، اكتساب بايد را سازمان منابع
زمان كه است لازم فرايند اين درداد قرار استفاده
و منسوخ كه اين از قبل و رساند حداقل به را منابع بيكاري
مفيد و جديد منابع با را آنها شوند افتاده كار از
.مي‌شود طي روند همين نيز اطلاعات مورد در.كرد جايگزين
مورد و خام داده‌هاي كه مي‌كند حاصل اطمينان مديريت ،
تبديل استفاده قابل اطلاعات به و شده جمع‌آوري نياز
و مناسبي شكل به مناسبي زمان در مناسبي افراد مي‌شوند ،
استفاده اطلاعات آن از هماهنگ طور به مناسب توالي با
است رسيده پايان به مصرفشان تاريخ كه اطلاعاتي و مي‌كنند
به‌هنگام ، و نو اطلاعات با و مي‌شوند خارج فرايند از
تحصيل" استمرار يعني فعاليت اين مجموعه.مي‌شوند جايگزين
"مناسب زمان در آن صرف و آن از موءثر استفاده اطلاعات ،
.مي‌شود ناميده اطلاعات مديريت
اطلاعات مديريت به توجه دلايل
زيادي توجه اطلاعات مديريت به اخير سال‌هاي در مديران
:از عبارتند توجه اين عمده دلايل.مي‌دهند نشان
فعاليت‌هاي و كارها پيچيدگي روزافزون افزايش (1
.سازمان‌ها
رايانه‌ها توانمندي‌هاي چشمگير افزايش (2
رقابت اقتصادي ، عوامل تاثير از ناشي كارها ، پيچيدگي
محدوديت‌هاي و زمان فشردگي تكنولوژي ، پيچيدگي جهاني ،
قلمروي و وسعت از صرف‌نظر سازمان‌ها.است اجتماعي
بهترين.دارند قرار اقتصادي عوامل تحت‌تاثير فعاليتشان
ارز برابري نرخ بر اقتصادي عوامل تاثير مورد اين در مثال
در تنها سازمان‌ها كه است شده باعث جهاني رقابتاست
عملكرد از و نكنند عمل خودشان جغرافيايي محدوده
واردات ميزان مثال براي.نباشند امان در ديگر سازمان‌هاي
تاثير داخلي شركت‌هاي فعاليت‌هاي بر خارجي كشورهاي از
نمودهاي.مي‌كند محدود را عملكردشان حيطه و مي‌گذارد
پديدار زندگي ظواهر در سو يك از تكنولوژي ، پيچيدگي
سيستم سوپرماركت‌ها ، در باركد سيستم‌هاي مانند) مي‌شوند
بسته مدار تلويزيون‌هاي هوايي ، خطوط در بليت رزرواسيون
در خودكار پاسخگوي ماشين‌هاي جديد ، پاركينگ‌هاي در
توليدي و كاري نظام‌هاي در ديگر سوي از و (بانك‌ها
ذخيره‌سازي توليد ، خطوط در روبات‌ها از استفاده مانند)
رخ (نياز هنگام به درست تجهيزات ، و مواد تحويل كالاها ،
و مي‌كند باز را خود راه حال هر در تكنولوژي.مي‌نمايند
.مي‌كند ظاهر را آثارش سطح ، و عمق در و كنار و گوشه در
خود نقش مي‌شود ، مربوط انسان به چه آن همه در تكنولوژي
را تبديل‌هايي و تغيير ضرورت ، بنابه و مي‌نمايد اعمال را
(1).مي‌آورد پديد خويش ماهيت و نوع با متناسب
و شده‌اند ارزشمند لحظه‌ها.است يافته ديگر مفهوم زمان
.مي‌شوند انجام فشرده‌تري زماني هاي محدوده در كارها
راه از بازاريابي طريق از ثانيه چند عرض در فروشندگان
صورت به سفارشات و مي‌گيرند تماس مشتريانشان با دور
برنامه و مي‌شوند منعكس رايانه‌ها وسيله به الكترونيكي
،"JIT" قبيل از سيستم‌هايي با كالاها تحويل زمان‌بندي
مزبور ، موارد بر علاوه.مي‌گيرند انجام وقت نوبت بدون
پاسخ نيز خود اجتماعي مسئوليت‌هاي به بايد سازمان‌ها
ميزان و اجتماعي بعد از كه اثراتي به توجه با و دهند
براي.كنند تصميم‌گيري دارند احتمالي اجتماعي هزينه‌هاي
مناسبي تصميمات تا دارند مفيدي اطلاعات به نياز مهم ، اين
.بگيرند
.هستند دخيل كارها روزافزون پيچيدگي در عوامل اين جملگي
احراز را فراواني توانايي‌هاي رايانه‌ها ميان ، اين در
براي كه و 60 دهه‌هاي 50 غول‌پيكر رايانه‌هاي.كرده‌اند
آنها به خاصي افراد فقط و بودند ناآشنا مردم اكثر
عنوان به كه شدند تبديل دستگاه‌هايي به داشتند دسترسي
تحرير ، ميز تلفن ، مانند مدير ، هر كار دفتر ضروريات از يكي
و هستند متصل شبكه به مي‌شوند ، تلقي..و فتوكپي دستگاه
.مي‌دهند قرار مديران اختيار در را متعددي و متنوع خدمات
اقتصادي ، محيط در كار روبه‌رشد پيچيدگي به پاسخ‌گويي براي
كه هستند ابزارهايي رايانه‌ها امروز ، اجتماعي و سياسي
مي‌توانند گيرند قرار بهره‌برداري مورد درستي به چنانچه
به.دهند پاسخ مديران متنوع نيازهاي به خود خواص تنوع با
علاقه‌مند كامپيوترها به مديران كه است دليل همين
كسب را گوناگوني اطلاعات آنها كمك به زيرا شده‌اند
.مي‌كنند
مديريت اطلاعاتي سيستم
را آن از جديدي نسل سال 1964 در رايانه توليدكنندگان
امكان سيليكوني تراشه‌هاي از استفاده با و كردند توليد
را آن كاربرد مهم‌ترين و بخشيدند وسعت را داده‌پردازي
خيلي واژه اين.كردند معرفي "مديريت براي اطلاعات توليد"
و مديريت متون در را خود جاي و يافت عام مقبوليت زود
يكي مديريت اطلاعات سيستم.كرد باز مرتبط نظام‌هاي ساير
مورد اطلاعات كه است كامپيوتر بر مبتني سيستم‌هاي از
قرار آنان اختيار در تصميم‌گيري جهت را مديران نياز
زيادي داده‌هاي بگيرد ، تصميم مي‌خواهد مدير وقتي.مي‌دهد
.مي‌گيرد قرار اختيارش در نيستند مفيد نيز آنها اكثر كه
اطلاعات به و شده معني‌دار و مفيد بايد داده‌ها اين
اطلاعاتي تكنولوژي سيستم يك طريق از تنها.شوند تبديل
.كرد مناسب استفاده داده‌ها از مي‌توان كه است مناسب
جداگانه اطلاعاتي سيستم‌هاي با كه دريافته‌اند سازمان‌ها
مشخص واحد يك براي خاصي مشكل حل منظور به كه مجزا و
كه است لازم و كرد عمل خوبي به نمي‌توان شده‌اند تنظيم
يك را تكنولوژي و عمليات انساني ، نيروي به مربوط اطلاعات
وقتي.بيابد راه سازمان استراتژي در و ساخته پارچه
كمك مديران به اطلاعاتي سيستم‌هاي باشند ، مشخص هدف‌ها
.شوند نايل هدف‌هايشان به تا مي‌كنند
مي‌كنند؟ چه اطلاعاتي سيستم‌هاي
سازمان كليدي داده‌هاي اطلاعاتي سيستم‌هاي كمك به
مديران نياز مورد اطلاعات و مي‌شوند ذخيره و جمع‌آوري
.مي‌شود توليد تصميم ، اخذ و كنترل تحليل ، و تجزيه براي
تشكيل جز پنج از است ممكن سازمان يك اطلاعاتي سيستم‌هاي
سيستم‌هاي گزارش‌دهي ، سيستم داده‌پردازي ، سيستم:شوند
و اداري متداول امور سيستم‌هاي تصميم ، پشتيباني
.خبره سيستم‌هاي
مورد اطلاعات به را داده‌ها مقادير داده‌پردازي ، سيستم
روز بهميكند روز به را اطلاعات و مي‌كند تبديل نياز
:است عملي صورت دو به داده‌ها پايگاه شدن
گاهي چند هر داده‌ها اساس براين دسته‌اي ، پردازش:الف
مي‌شوند ، پردازش همديگر با زمان يك در سپس و شده جمع‌آوري
ندارند مستمر پردازش به نياز كه كارهايي براي روش اين
;(كاركنان حقوق پرداخت مانند).است مناسبي روش
دسترس در داده‌اي زمان اساس ، هر براين پيوسته ، پردازش ب ،
هواپيما بليت كردن رزرو مانند.مي‌شود پردازش گيرد قرار
"مستقيما آن با مرتبط اطلاعات بليت ، يك رزرو محض به كه
.مي‌شود تاييد و شده وارد كامپيوتر به
البته است ، بيشتر دسته‌اي پردازش از پيوسته پردازش هزينه
براي چوناست اطلاعات نگه‌داشتن به‌روز آن ، مزيت
اكثر است به‌موقع و جاري اطلاعات به نياز تصميم‌گيري
.مي‌كنند استفاده پيوسته پردازش سيستم‌هاي از موءسسات
مسئوليت ، گوناگون سطوح براي گزارش‌دهي سيستم در
.مي‌شود تنظيم مسئوليت قلمرو با متناسب گزارشهايي
گزارش‌هاي:از عبارتند گزارش‌ها انواع متداول‌ترين
و مغايرت‌ها فرابيني ، متوازن ، عمودي ، افقي ، تطبيقي ،
.استثناها
با مورد چند يا دو مقايسه از پس تطبيقي ، گزارش‌هاي در
اين به.مي‌شود مشخص آنها افتراق و اشتراك وجوه يكديگر ،
را گوناگون عوامل توانست خواهند استفاده‌كنندگان ترتيب
گزارش‌هاي در.دهند قرار مقايسه مورد متفاوت جنبه‌هاي از
به مربوط مقادير با گزارش هر در موجود مقادير افقي ،
و افزايش و مي‌شود مقايسه (زمان طول در) قبلي دوره‌هاي
مي‌گردد منعكس گزارش در مربوط درصدهاي و قلم هر كاهش
گزارش‌هاي از كه درآمد وضعيت صورت و ترازنامه مانند)
بين روابط عددي ، گزارش‌هاي در.(هستند دوره‌اي و مالي
هر نسبت و مي‌گيرد قرار بررسي مورد گوناگون فعاليت‌هاي
نسبت مانند) مي‌شود واقع تحليل و تجزيه مورد كل ، با جزء
ابعاد متوازن ، گزارش‌هاي در.(كل فروش به كالا هر فروش
بدترين مانند).مي‌شوند مقايسه يكديگر با وضعيت ، گوناگون
ميزان برنامه ، بهترين كار ، مناسبترين فعاليت ،
به‌گونه‌اي نظارتي گزارش‌هاي(...پروژه هر مخاطره‌پذيري
و برنامه از را بحران‌ها يا تغيير درجه كه مي‌شوند تنظيم
مشخص غيره ، و طرح سهميه ، بودجه ، مانند ديگر معيار هر يا
گزارش‌هاي:از عبارتند گزارش‌ها اين مهم‌ترين.كنند
كه مغايرت‌ها ، گزارش دراستثناها و مغايرت‌ها به مربوط
پروژه يك اتمام مانند عمده كار يك تكميل هنگام اغلب
مورد استانداردها با كار نتايج و عملكردها مي‌شود ، تنظيم
براي مشخصي حد استثناها ، گزارش در.مي‌گيرد قرار مقايسه
در كه مواردي و مي‌شود تعيين فعاليت‌ها يا عمليات جريان
بگيرند ، قرار شده ، تعيين پيش از و معين قلمروي از خارج
فروش فرايند در نمونه ، عنوان به.مي‌شوند واقع توجه مورد
تعيين خاص سهميه فروش ، نمايندگان از يك هر براي است ممكن
كه را آن‌هايي فروش ميزان فقط فروش مدير و باشد شده
گرفته‌اند ، قرار شده معين سهميه از پائين‌تر يا بالاتر
.كند گزارش
دارد ادامه
گيري نتيجه ;نشيني حاشيه و شهر
شهرها جمعيت بالاي رشد نرخ از مهمي بخش كه آنجايي از
مشكلات از بسياري حل مي‌باشد روستاييان مهاجرت از ناشي
كلي طور به و روستايي مشكلات همزمان حل گرو در شهري
كه نظامي برپايي يعني است ، كشور يكپارچه و موزون توسعه
.گردد روستا و شهر توسعه به منجر آن اجزاي تمامي
به حاشيه‌اي مناطق تخريب و تحكمي سياستهاي از استفاده
حاشيه‌اي گروههاي با ناصحيح برخورد ساكن به ابتدا صورت
حل را زاغه‌نشينان مشكل تنها نه كه چرا.است شهر در
حادتري اجتماعي معضلات سرپناه ، تخريب با بلكه نمي‌كند
در برنامه‌ريزي و سياست هرگونه اتخاذ.مي‌شود زده دامن
مجموعه خصوص در جانبه همه شناخت به منوط مشكل ، رفع جهت
.است آن پيدايش بر موءثر عوامل
تشويق و (جاذبه قوه ايجاد) روستايي مناطق توسعه
ساخت اصلي ، موطن به بازگشت براي روستايي حاشيه‌نشينان
تخصيص دولتها ، توسط سازماني صورت به قيمت ارزان خانه‌هاي
راه‌حلهاي از برخي امكانات گسترش مسكن ، ساخت براي وام
و طبيعي.است حاشيه‌نشيني گسترش روبه پديده با مبارزه
بايستي خصوص اين در سياست هرگونه تعيين كه است منطقي
چگونگي از واقع‌بينانه و جانبه همه شناخت با همراه
مناسب سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي با و باشد آن شكل‌گيري
سطح به و كاست جامعه مشكلات و مسائل از مي‌توان كه است
.يافت دست (توسعه) زندگي مطلوب
:پانوشت‌ها *
نامه "حاشيه‌نشين انسان نظريه" عبدالمعبود انصاري ، -1
ص 162 شماره 1 -اجتماعي علوم
تحقيقات موءسسه "شهري حاشيه‌نشينان" حسين شكوهي ، -2
ص 41 اجتماعي
دانشگاهي جهاد "شهرها اجتماعي جغرافياي" حسين شكوهي ، -3
صص 114110
و حاشيه‌نشيني بر موءثر عوامل بررسي" رضاعلي محسني ، -4
"(سفيد خاك) پارس تهران منطقه در آن از ناشي عوارض
ص 280.ارشد كارشناسي پايان‌نامه
محسني ، رضاعلي ترجمه "سوم جهان در شهري انفجار" -5
مورخ 21/1/70 رسالت روزنامه
ص 186 وجدي شاداب ترجمه "سوم جهان درون" پل هريسون ، -6
-سياسي اطلاعات "تهران در آلونك‌نشيني" پرويز پيران ، -7
شماره 19 اقتصادي ،
|
