شماره‌ 2011‏‎ ‎‏‏،‏‎23 DEC 1999 دي‌ 1378 ، ‏‎ پنج‌شنبه‌ 2‏‎
Front Page
Editorial
National
International
Metropolitan
Features
Accidents
Life
Business
Stocks
Sports
World Sports
Science/Culture
Arts
Environment
Articles
Last Page
پاك‌‏‎ هواي‌‏‎ حسرت‌‏‎ در‏‎ شهرها‏‎ كلان‌‏‎


بشناسيم‌‏‎ را‏‎ شهرها‏‎ هواي‌‏‎ آلاينده‌‏‎ تركيبات‌‏‎ و‏‎ علل‌‏‎
درآمد‏‎ پيش‌‏‎
به‌‏‎ را‏‎ بيستم‌‏‎ قرن‌‏‎ جهان‌‏‎ سراسر‏‎ در‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ حفظ‏‎ دوستداران‌‏‎
قرن‌‏‎ سده‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ آلودگي‌‏‎ ناپذير‏‎ وقفه‌‏‎ روند‏‎ دليل‌‏‎
دم‌‏‎ سپيده‌‏‎ در‏‎ اروپا‏‎ صنعتي‌‏‎ انقلاب‏‎.‎ناميده‌اند‏‎ غم‌انگيز‏‎
قرار‏‎ انسان‌‏‎ روياروي‌‏‎ را‏‎ اميدبخشي‌‏‎ چشم‌انداز‏‎ بيستم‌ ، ‏‎ قرن‌‏‎
جهان‌‏‎ آزمندي‌‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ صنعتي‌‏‎ توسعه‌‏‎ اما‏‎ بود ، ‏‎ داده‌‏‎
چه‌‏‎ هر‏‎ سود‏‎ براي‌‏‎ بيشتر‏‎ چه‌‏‎ هر‏‎ توليد‏‎ هدف‌‏‎ با‏‎ سرمايه‌داري‌‏‎
محيط‏‎ آلودگي‌‏‎ هولناك‌‏‎ ورطه‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ زمين‌‏‎ كره‌‏‎ مرور‏‎ به‌‏‎ بيشتر ، ‏‎
رفتن‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ آب ، ‏‎ هوا ، ‏‎ آلودگي‌‏‎.‎است‌‏‎ كشانده‌‏‎ زيست‌‏‎
پيامدهاي‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ گياهي‌ ، ‏‎ و‏‎ جانوري‌‏‎ ارزشمند‏‎ گونه‌هاي‌‏‎
شهرهاي‌‏‎ در‏‎ هوا‏‎ آلودگي‌‏‎ اما‏‎ و‏‎ مي‌باشد‏‎ آلودگي‌‏‎ اين‌‏‎ زيانبار‏‎
سلامتي‌‏‎ و‏‎ زندگي‌‏‎ تهران‌‏‎ شهر‏‎ ازجمله‌‏‎ پرجمعيت‌‏‎ و‏‎ بزرگ‌‏‎
پيش‌‏‎.‎است‌‏‎ داده‌‏‎ قرار‏‎ حتمي‌‏‎ خطر‏‎ معرض‌‏‎ در‏‎ را‏‎ انسان‌‏‎ ميليونها‏‎
ساختار‏‎ و‏‎ علت‌‏‎ شناخت‌‏‎ هوا ، ‏‎ آلودگي‌‏‎ با‏‎ مبارزه‌‏‎ شرط‏‎
فراهم‌‏‎ هدف‌‏‎ همين‌‏‎ با‏‎ حاضر‏‎ است‌ ، مقاله‌‏‎ گوناگون‌‏‎ آلاينده‌هاي‌‏‎
.است‌‏‎ آمده‌‏‎

بيژن‌زاد‏‎ محمدرضا‏‎ مهندس‌‏‎
زيست‌‏‎ محيط‏‎ كارشناس‌‏‎
سكونت‌‏‎ انسان‌ها‏‎ بيشتر‏‎ يكم‌‏‎ و‏‎ بيست‌‏‎ قرن‌‏‎ به‌‏‎ ورود‏‎ آستانه‌‏‎ در‏‎
ترجيح‌‏‎ طبيعت‌‏‎ حاشيه‌‏‎ و‏‎ روستاها‏‎ در‏‎ اقامت‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ شهر‏‎ در‏‎
انواع‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ شهرهايي‌‏‎.شده‌اند‏‎ شهرنشين‌‏‎ و‏‎ داده‌اند‏‎
حتي‌‏‎ و‏‎ زيست‌محيطي‌‏‎ -‎اجتماعي‌‏‎ -اقتصادي‌‏‎ مشكلات‌‏‎ گوناگون‌‏‎
را‏‎ زيستن‌‏‎ آنها‏‎ بر‏‎ عارض‌‏‎ مسائل‌‏‎ و‏‎ مي‌باشند‏‎ روبه‌رو‏‎ فرهنگي‌‏‎
است‌ ، ‏‎ ساخته‌‏‎ بدل‌‏‎ غيرارادي‌‏‎ وظيفه‌‏‎ انجام‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ انسان‌‏‎ براي‌‏‎
با‏‎ و‏‎ هستند‏‎ عصباني‌‏‎ بي‌دليل‌‏‎ و‏‎ "غالبا‏‎ انسانهايي‌‏‎ چنين‌‏‎
مسائل‌‏‎ اين‌‏‎ تمام‌‏‎ براي‌‏‎.‎مي‌باشند‏‎ روبه‌رو‏‎ عصبي‌‏‎ تنش‌هاي‌‏‎
سطح‌‏‎ پايين‌افتادن‌‏‎ آن‌‏‎ مهمترين‌‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ وجود‏‎ خاصي‌‏‎ دلايل‌‏‎
حتي‌‏‎ و‏‎ روحي‌‏‎ و‏‎ جسمي‌‏‎ سلامت‌‏‎ زيرا‏‎.‎است‌‏‎ شهري‌‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ بهداشت‌‏‎
خورده‌‏‎ گره‌‏‎ شهري‌‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ سلامت‌‏‎ با‏‎ شهرها‏‎ ساكنين‌‏‎ فكري‌‏‎
آينده‌‏‎ به‌‏‎ مستقيم‌‏‎ بستگي‌‏‎ شهري‌‏‎ هر‏‎ آينده‌‏‎ رو‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ و‏‎ است‌‏‎
آينده‌‏‎ در‏‎ شهر‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ سلامت‌‏‎ تامين‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ آن‌‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎
كاهش‌‏‎ منظور‏‎ به‌‏‎ اساسي‌‏‎ اقدامات‌‏‎ انجام‌‏‎ با‏‎ مگر‏‎ نيست‌‏‎ ممكن‌‏‎
تفكري‌‏‎ نيازمند‏‎ شهري‌‏‎ جامعه‌‏‎.‎آلاينده‌ها‏‎ كنترل‌‏‎ و‏‎ آلودگي‌ها‏‎
آن‌‏‎ از‏‎ جزئي‌‏‎ را‏‎ فرد‏‎ و‏‎ بگيرد‏‎ نظر‏‎ در‏‎ را‏‎ جمع‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اجتماعي‌‏‎
به‌‏‎ توجه‌‏‎ بدون‌‏‎ امروزي‌‏‎ متراكم‌‏‎ شهرهاي‌‏‎ در‏‎ جهت‌‏‎ بدين‌‏‎ و‏‎ بداند‏‎
.نگاهداشت‌‏‎ سالم‌‏‎ را‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ نمي‌توان‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ قراردادهاي‌‏‎
محيطي‌‏‎ زيست‌‏‎ مشكلات‌‏‎ اساسي‌ترين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ راستا‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
و‏‎ آلودگي‌ها‏‎ و‏‎ موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائط‏‎ وجود‏‎ بزرگ‌‏‎ شهرهاي‌‏‎
گروه‌‏‎ در 4‏‎ كه‌‏‎ آنهاست‌‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ -اقتصادي‌‏‎ معضلات‌‏‎
.مي‌باشند‏‎ بررسي‌‏‎ قابل‌‏‎
موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائط‏‎ فعاليت‌‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ آلودگي‌هاي‌‏‎ -‎نخست‌‏‎
موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائط‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ معضلات‌‏‎ -دوم‌‏‎
موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائط‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ اقتصادي‌‏‎ خسارات‌‏‎ -‎سوم‌‏‎
موتوري‌‏‎ خودروهاي‌‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ ترافيكي‌‏‎ مشكلات‌‏‎ -‎چهارم‌‏‎
خودروها‏‎ اين‌‏‎ موتور‏‎ در‏‎ گازوئيل‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ بنزين‌‏‎ سوخت‌‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎
درست‌‏‎ و‏‎ باشد‏‎ سالم‌‏‎ "كاملا‏‎ آنها‏‎ موتور‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ فرض‌‏‎ به‌‏‎ حتي‌‏‎
به‌‏‎ آلاينده‌ها‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ مي‌آيد‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ هوا‏‎ آلودگي‌‏‎ كند‏‎ كار‏‎
و‏‎ پراكنده‌‏‎ هوا‏‎ در‏‎ جامد‏‎ ذرات‌‏‎ حتي‌‏‎ و‏‎ -بخار‏‎ و‏‎ گاز‏‎ -‎دود‏‎ صورت‌‏‎
جذب‏‎ تنفسي‌‏‎ مجاري‌‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎ و‏‎ زنده‌‏‎ موجودات‌‏‎ توسط‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ پخش‌‏‎
.مي‌شود‏‎
شهرهاي‌‏‎ هواي‌‏‎ آلودگي‌‏‎ %از 60‏‎ بيش‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ مشخص‌‏‎ امروزه‌‏‎
درون‌سوز‏‎ موتورهاي‌‏‎ فعاليت‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ تهران‌‏‎ نظير‏‎ بزرگ‌‏‎
آلوده‌‏‎ مهم‌‏‎ منابع‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسايل‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ خودروها‏‎
.مي‌باشند‏‎ هوا‏‎ كننده‌‏‎
از‏‎ شده‌‏‎ خارج‌‏‎ گازهاي‌‏‎ در‏‎ موجود‏‎ مضر‏‎ مواد‏‎ و‏‎ تركيبات‌‏‎ مهمترين‌‏‎
تقسيم‌بندي‌‏‎ قابل‌‏‎ زير‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائل‌‏‎ اگزوز‏‎
:مي‌باشند‏‎
(So‎‏‏2‏‎) گوگرد‏‎ دي‌اكسيد‏‎ گاز‏‎ -‎‎‏‏1‏‎
نقليه‌‏‎ وسايل‌‏‎ توسط‏‎ هوا‏‎ در‏‎ موجود‏‎ گوگرد‏‎ دي‌اكسيد‏‎ %تا 10‏‎
سبب‏‎ هوا‏‎ در‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎ افزايش‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ توليد‏‎ موتوري‌‏‎
حساسيت‌‏‎ و‏‎ -پلك‌ها‏‎ خارش‌‏‎ -‎چشم‌‏‎ سوزش‌‏‎ -تنفسي‌‏‎ اختلالات‌‏‎
و‏‎ شده‌‏‎ تركيب‏‎ هوا‏‎ با‏‎ مي‌تواند‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌گردد‏‎
Ph كاهش‌‏‎ ضمن‌‏‎ و‏‎ آورد‏‎ پديد‏‎ آمونيم‌‏‎ سولفات‌‏‎ و‏‎ اسيدسولفوريك‌‏‎
اسيدي‌‏‎ با‏‎ ترتيب‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ شود‏‎ اسيدي‌‏‎ باران‌‏‎ بارش‌‏‎ سبب‏‎ باران‌‏‎
آبزيان‌‏‎ و‏‎ ماهيان‌‏‎ مرگ‌‏‎ سبب‏‎ درياچه‌ها‏‎ و‏‎ رودخانه‌ها‏‎ آب‏‎ شدن‌‏‎
روزنه‌ها‏‎ طريق‌‏‎ از‏‎ مي‌تواند‏‎ گوگرد‏‎ دي‌اكسيد‏‎ گاز‏‎.‎گردد‏‎
توليد‏‎ و‏‎ گياه‌‏‎ در‏‎ موجود‏‎ آب‏‎ با‏‎ تركيب‏‎ ضمن‌‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ گياه‌‏‎ وارد‏‎
خشك‌‏‎ سبب‏‎ برگ‌‏‎ در‏‎ لكه‌‏‎ ايجاد‏‎ با‏‎ و‏‎ رسانده‌‏‎ آسيب‏‎ گياه‌‏‎ به‌‏‎ اسيد‏‎
.شود‏‎ آن‌‏‎ شدن‌‏‎
ازت‌‏‎ اكسيد‏‎ دي‌‏‎ و‏‎ مونواكسيد‏‎ گازهاي‌‏‎ -‎‎‏‏2‏‎
مي‌شود‏‎ توليد‏‎ موتوري‌‏‎ نقليه‌‏‎ وسائط‏‎ توسط‏‎ ازت‌‏‎ اكسيدهاي‌‏‎ %‎‏‏75‏‎
موتور‏‎ داراي‌‏‎ خودروهاي‌‏‎ در‏‎ بنزين‌‏‎ ليتر‏‎ يك‌‏‎ مصرف‌‏‎ كه‌‏‎ طوري‌‏‎ به‌‏‎
پراكنده‌‏‎ هوا‏‎ در‏‎ را‏‎ ازت‌‏‎ اكسيدهاي‌‏‎ گرم‌‏‎ تا 40‏‎ سوز 15‏‎ درون‌‏‎
اصلي‌‏‎ عوامل‌‏‎ مهمترين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ گازها‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌سازد‏‎
مي‌باشند‏‎ ريوي‌‏‎ حاد‏‎ امراض‌‏‎ بروز‏‎ و‏‎ تنفس‌‏‎ دستگاه‌‏‎ ناراحتي‌هاي‌‏‎
دودمه‌‏‎ مناسب ، ‏‎ اقليمي‌‏‎ وضعيت‌‏‎ و‏‎ خورشيد‏‎ نور‏‎ تاثير‏‎ تحت‌‏‎ كه‌‏‎
اكسيدهاي‌‏‎ غلظت‌‏‎ رو‏‎ اين‌‏‎ مي‌كنند ، از‏‎ ايجاد‏‎ نيز‏‎ فتوشيميايي‌‏‎
ترافيك‌‏‎ و‏‎ خورشيد‏‎ نور‏‎ ميزان‌‏‎ قبيل‌‏‎ از‏‎ عواملي‌‏‎ به‌‏‎ هوا‏‎ در‏‎ ازت‌‏‎
.دارد‏‎ بستگي‌‏‎ نيز‏‎
كربن‌‏‎ مونواكسيد‏‎ گاز‏‎ -‎‏‏3‏‎
كربن‌دار‏‎ مواد‏‎ ناقص‌‏‎ احتراق‌‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎ توليد‏‎ اصلي‌‏‎ منشا‏‎
ليتر‏‎ يك‌‏‎ احتراق‌‏‎ از‏‎.‎مي‌باشد‏‎ (‎گازوئيل‌‏‎ و‏‎ بنزين‌‏‎ سوخت‌‏‎)‎
وضعيت‌‏‎ با‏‎ متناسب‏‎ كربن‌‏‎ مونواكسيد‏‎ گرم‌‏‎ تا300‏‎ بين‌ 140‏‎ بنزين‌‏‎
تا 95‏‎ كه‌ 90‏‎ طوري‌‏‎ به‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ ايجاد‏‎ نقليه‌‏‎ وسيله‌‏‎ و‏‎ موتور‏‎
توليد‏‎ سوز‏‎ بنزين‌‏‎ خودروهاي‌‏‎ توسط‏‎ كربن‌‏‎ مونواكسيد‏‎ گاز‏‎ درصد‏‎
كه‌‏‎ مواقعي‌‏‎ و‏‎ چهارراه‌ها‏‎ سر‏‎ در‏‎ موتوري‌‏‎ خودروهاي‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎
مونواكسيد‏‎ زياد‏‎ بسيار‏‎ مقدار‏‎ به‌‏‎ مي‌باشند‏‎ روشن‌‏‎ حركت‌‏‎ بدون‌‏‎
بين‌ 3‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ پايدار‏‎ بسيار‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌كنند‏‎ توليد‏‎ كربن‌‏‎
بدن‌‏‎ در‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎ استنشاق‌‏‎.‎مي‌كند‏‎ عمر‏‎ هوا‏‎ در‏‎ سال‌‏‎ تا 5‏‎
بالعكس‌‏‎ و‏‎ بافتها‏‎ به‌‏‎ ريه‌‏‎ توسط‏‎ تنفسي‌‏‎ گازهاي‌‏‎ انتقال‌‏‎ مانع‌‏‎
هموگلوبين‌‏‎ با‏‎ كربن‌‏‎ مونواكسيد‏‎ گاز‏‎ %تركيب 30‏‎ و‏‎ مي‌گردد‏‎
مي‌كند‏‎ انسان‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ سرگيجه‌‏‎ و‏‎ -خماري‌‏‎ -‎سردرد‏‎ ايجاد‏‎ خون‌‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ سرگيجه‌‏‎ خاصي‌‏‎ نوع‌‏‎ و‏‎ سردرد‏‎ به‌‏‎ رانندگان‌‏‎ وابتلاء‏‎
مراكز‏‎ در‏‎ طولاني‌‏‎ رانندگي‌‏‎ هنگام‌‏‎ بخصوص‌‏‎ پرترافيك‌‏‎ شهرهاي‌‏‎
اين‌‏‎ اثر‏‎ مستقيم‌‏‎ نتيجه‌‏‎ مي‌كنند ، ‏‎ رانندگي‌‏‎ شلوغ‌‏‎ آمد‏‎ و‏‎ پررفت‌‏‎
.است‌‏‎ گاز‏‎
كربن‌‏‎ اكسيد‏‎ دي‌‏‎ گاز‏‎ -‎‎‏‏4‏‎
يك‌‏‎ هوا‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ حد‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ افزايش‌‏‎ علت‌‏‎ به‌‏‎ تنها‏‎ گاز‏‎ اين‌‏‎
چنانچه‌‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ مشخص‌‏‎ امروزه‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ تلقي‌‏‎ آلوده‌ساز‏‎
يابد‏‎ افزايش‌‏‎ %هوا 1‏‎ در‏‎ موجود‏‎ كربن‌‏‎ دي‌اكسيد‏‎ گاز‏‎ ميزان‌‏‎
.مي‌گردد‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ حرارت‌‏‎ سانتيگراد‏‎ درجه‌‏‎.‎/افزايش‌ 5‏‎ سبب‏‎
دادن‌‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ قرمز‏‎ مادون‌‏‎ اشعه‌‏‎ جذب‏‎ علت‌‏‎ به‌‏‎ كربن‌‏‎ دي‌اكسيد‏‎ گاز‏‎
آن‌‏‎ نتيجه‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌گردد‏‎ محيط‏‎ دماي‌‏‎ افزايش‌‏‎ سبب‏‎ زمين‌‏‎ به‌‏‎ آن‌‏‎
و‏‎ خشك‌‏‎ زمستان‌هاي‌‏‎ و‏‎ طاقت‌فرسا‏‎ و‏‎ گرم‌‏‎ تابستان‌هاي‌‏‎
.است‌‏‎ كم‌باران‌‏‎
دارد‏‎ ادامه‌‏‎


Copyright 1996-1999 HAMSHAHRI, All rights reserved.
HTML Production by Hamshahri Computer Center.