جهان درياچه بزرگترين شكننده سيستم اكو خزر ،
دانوب رود در محيطي زيست فاجعه
بي‌جانشين ثروت حاصلخيز ، خاك
انحلال به زيست محيط هواداران اعتراض
روسيه در محيطي زيست نهادهاي
جهان درياچه بزرگترين شكننده اكوسيستم خزر ،
درياچه‌جهان بزرگترين آسيبپذير اكوسيستم درباره ملاحظاتي
درياي از كه واميدهائي بيم‌ها به مقاله اين در :اشاره
و شده اشاره مي‌رود جهان درياچه بزرگترين خزر ،
فاضلابها ، ورود درياچه ، اين آب از ناصحيح استفاده‌هاي
شيوه‌هاي صنعتي ، پسابهاي سمي ، و نفتي معلق مواد
رژيم خزر ، تعيين درياي آب سطح نوسانات صيد ، غيراستاندارد
آگاهانه درك به پايان در و شده ذكر..و خزر درياي حقوقي
جانبه همه و وسيع همكاري و ارزشمند آبي بوم زيست اين
.است گرديده اشاره دريا اين حاشيه كشورهاي
كه است زمين كره در خشكي داخل درياچه بزرگترين خزر درياي
حدود 86.مي‌باشد كيلومترمربع بر 390000 بالغ آن وسعت
تامين آرال و ولگا رودخانه دو از درياچه اين آب درصد
بيم‌ها از بسياري منبع عظيم درياي اين امروز اما.مي‌شود
آب از ناصحيح استفاده‌هاي.است گشته آينده براي واميدها
ورود يافته ، استقلال تازه كشورهاي توسط خزر درياي
صنعتي ، پسابهاي و آفت‌كشها نفتي ، معلق فاضلابها ، مواد
...دامگسترهاو به‌روش صيد مخرب و غيراستاندارد شيوه‌هاي
بحرانهاي با را بزرگ درياچه اين كه هستند اعمالي همه
.است كرده مواجه زيست‌محيطي عظيم
گزارش پايه بر و خزر درياي آب سطح نوسانات به توجه با
مي‌رود احتمال آذربايجان جمهوري آشاميدني آب دولتي كميته
باشد داشته ادامه سال 2030 تا خزر درياي آب سطح كاهش كه
.دارد وجود دريا اين آب سطح افزايش احتمال سال 2040 از و
افزايشي روند سالهاي 19771970 طي خزر درياي آب سطح
افزوده دريا اين آب سطح بر متر مدت 5/2 اين در و داشته
اين در و شد متوقف 1996-سالهاي 1999 در روند اين كه شده
كاسته سانتي‌متر ميزان 50 به خزر درياي آب سطح از مدت
فاضلابهاي انواع مترمكعب ميليارد سالانه 40.است شده
يك همراه آفت‌كش ، و نفتي معلق مواد هزارتن و 75 ميكروبي
ميليونها و كورا رود از سمي و زيان‌آور مواد تن ميليون
اورال رود از نشده تصفيه صنعتي پساب و فاضلاب مترمكعب
.مي‌ريزد خزر درياي به وقفه بدون
سواحل در بويژه خزر كناره نفت چاههاي شدن غرقاب خطر
احتمال با را درياچه اين آذربايجان و قزاقستان جمهوري
سهم اگرچه.است كرده روبه‌رو زيست‌محيطي فاجعه يك وقوع
اما است آن بالادست جمهوري چهار از ناشي خزر آلودگي عمده
با و شد خواهد ما كشور متوجه بيشتر آلودگي اين زيانهاي
هزار حدود عمق به دريا اين بخش عميق‌ترين اينكه به توجه
آن در آلودگي مهار دارد قرار ايران ساحل مجاورت در متر
بودن بسته به توجه با و است نواحي ساير از مشكل‌تر بسيار
زيانهاي وقوع به آلودگي نوع هر انتشار درياچه ، اين
براي تلاش نظر اين از و مي‌انجامد زيست‌محيطي گسترده
.است ضروري بسيار آن اطراف كننده آلوده منابع كنترل
آب آلودگي از ناشي خزر درياي آلودگيهاي نوددرصد تا هشتاد
دريا وارد جو از كه است آلاينده‌هايي و رودخانه‌ها
.مي‌شوند
منابع از نامعقول بهره‌برداري و بي‌رويه صيد ديگر مسئله
خزر آبزي گونه‌هاي از بسياري مي‌باشد ، خزر درياي پروتئين
در خاوياري ماهيان همچون آنها از برخي و بوده كمياب
براي مي‌بايست و هستند بسزا اهميت داراي ما كشور اقتصاد
بر.گيرد صورت جانبه همه تلاش گونه‌ها اين حفظ
اين به آلودگي‌ها ورود نيز و بي‌رويه اثربهره‌برداري
بوده تن تنها 700 سال 1376 در خاويار برداشت ميزان دريا ،
گذشته دهه به نسبت كه
ماهيان ذخاير كاهش علل از يكي.است يافته كاهش برابر 5/3
كه بوده دامگسترها صيد مخرب و غيراستاندارد شيوه خاوياري
اين.است شده ايران آبهاي در يك‌چهارم به آن كاهش باعث
تنزل يك‌دهم به خزر درياي حاشيه كشورهاي ساير در ميزان
.است كرده پيدا
را ما ملي منافع خزر درياي حقوقي رژيم كه آنجائي از
تنها نه خزر درياي حقوقي رژيم تعيين و مي‌كند تبيين
حوزه كشورهاي مجموعه بلكه كنوني ، شرايط در ايران دغدغه
محدود درياچه حالت از گذشته خلاف بر اينك كه درياست اين
به است يافته بين‌المللي آبراهي شكل و خارج كشور دو ميان
زيركف و آبي منابع از بهره‌برداري چگونگي ترتيب اين
و درياست اين حوزه كشورهاي ميان مشترك موضوعي خزر درياي
رژيم نهائي سرنوشت هنوز يكسو از كه است حالي در اين
با كشورها برخي ديگر طرف از و نشده معلوم دريا اين حقوقي
منابع از بهره‌برداري مشغول آمده بدست موقعيت از استفاده
نيز را آن زيست‌محيطي شرايط حال اين در و بوده آن نفتي
.ساخته‌اند روبه‌رو جدي خطر با
به استثنا آبي پيكره‌هاي ميان در خزر ، درياي حال هر به
يا ناآگاهي نيز و سهل‌انگاري اندكي با و نيامده شمار
بسته ، آبي اكوسيستم اين واقعي شرايط از نادرست آگاهي
روي بر نابهنجار تاثيرات و زيانبار تهديدات جز ارمغاني
در ماهيان تاس زيستگاه تنها كه ارزشمند آبي بوم زيست اين
امر اين به نيل براي لذا و ندارد همراه به مي‌باشد جهان
يافته استقلال تازه كشورهاي و ايران وگسترده وسيع همكاري
نابهنجار و زيانبار پيامدهاي از جلوگيري براي را
.مي‌طلبد زيست‌محيطي
زيست محيط رشته دانشجوي مهدي‌اميني‌نسب سيد
:منابع*
اقيانوسي ، و جوي علوم مركز اقيانوس ، خبرنامه‌هاي (1
آبان شماره 4 مرداد 76 ، شماره 1 كشور ، هواشناسي سازمان
شماره 14 تير 77 ، شماره 12 خرداد 77 ، شماره 11 76 ،
شهريور 77
سازمان اقليم‌شناسي ، ملي مركز اقليم ، خبرنامه‌هاي (2
.سال 1378 شماره 23 خرداد 76 ، شماره 3 كشور ، هواشناسي
دانوب رود در محيطي زيست فاجعه
ادعاي مجارستان دولت پيش ، سه‌شنبه :زيست محيط گروه
زيست فاجعه بدترين از وارده زيانهاي خاطر به را خسارتي
در استراليايي معدنكاري شركت يك سوي از اروپا محيطي
ارائه استراليا (Perth) "پرث" شهر در آن سهامداران اجلاس
.نمود
بر 109 بالغ خسارت اين پرث ، از فرانسه خبرگزاري گزارش به
در مستقر "اسمرالدا" كاوشگري شركت و است ، دلار ميليون
به آغشته آب ريختن حادثه آورنده وجود به كه استراليا غرب
پيش سال ديماه در دانوب شعبات از تيزا رودخانه در سيانور
.است درآمده تعليق حال به سهامش مبادله اكنون است
روماني در "بايامار" معدن از طلا استخراج به كه شركت اين
پشت كه آن عمليات ضايعات بود داده اجازه داشت ، اشتغال
.شود تيزا رود وارد بود شده جمع سدي
روماني ، رودخانه‌هاي كه ريزش اين مي‌كند ادعا مجارستان
تنها بود ، نموده آلوده را اوكراين و يوگسلاوي مجارستان ،
.است كرده نابود را ماهي تن مجارستان 1241 در
تنها شده وارد خسارات گفت ، مجارستان دولت مدافع وكيل
اين.شود تامين اسمرالدا بيمه شركت‌هاي سوي از مي‌تواند
از مجارستان دولت خسارت ادعاي كه دارد انتظار گفت ، وكيل
اين اگر كرد اضافه وي.شود رد اسمرالدا شركت مدير سوي
و زد خواهيم دست بعدي قانوني اقدامات به ما شود ، رد ادعا
بازسازي هزينه‌هاي شامل كرد خواهيم دريافت كه مبالغي
.شد خواهد هم دانوب رودخانه اطراف زيست محيط
بي‌جانشين ثروت حاصلخيز ، خاك
مردم و زيست محيط
كره‌زمين روي بر حيات عناصر ارزش‌ترين با از يكي خاك
هر مسئولين و كارشناسان توسط آن به توجه لزوم كه مي‌باشد
به انسانها تغذيه كه مي‌باشد اهميت حائز جهت آن از كشور
از يعني خاك فرسايش.دارد بستگي كم‌عمق بعضا لايه اين
عوامل يعني مهم عامل دو توسط آن حركت و شدن جاكنده
نقش و غيرمستقيم عوامل يا باد ، و باران مثل:مستقيم
و ييلاق شباني سيستم و چرا كشتي ، تك:غلط كشاورزي) انسان
.مي‌گيرد صورت (درختان قطع قشلاق ،
كه موجود آمارهاي به توجه با ايران در خاك فرسايش
خسارات ميزان اما نشده محاسبه دقيق به‌طور هنوز متاسفانه
و جنگلها سازمان رئيس كه به‌طوري است سنگين بسيار آن
حداقل سالانه كشور در را خاك فرسايش ميزان كشور مراتع
صورتي در (ص 4 -22/3/78-همشهري)مي‌داند 5/1ميلياردتن
اصفهان استان سازندگي جهاد سازمان آبخيزداري بخش مدير كه
-همشهري) مي‌نمايد ذكر تن ميليارد پنج سالانه را رقم اين
در فرسايش ميزان مسئول ، همين ديگر سوي از (ص 3 -1/10/77
برابر سه آنرا و مي‌كند قلمداد سال در تن را 30 هكتار هر
نقش بررسي مشورتي كارگاه در كه حالي در مي‌داند حدمجاز
و Undp سازندگي ، جهاد توسط كه بيابانزدايي فرآيند در زن
هشت از را ميزان اين گرديد برگزار توسعه‌پايدار موسسه
و دانسته افزونتر هكتار در تن يعني 4 جهاني متوسط برابر
حال و گرفته‌اند نظر در هكتار هر در تن سالانه 33 آنرا
است گرفته قرار توسعه سوم برنامه برنامه‌ريزي مبناي آنچه
كه است رقمي همان اين كه مي‌باشد تن ميليارد سالانه 5/2
شده مطرح سال در تن ميليارد يعني 5/2 برآوردسال 1375 در
(توسعه سوم برنامه كلي رهنمودهاي).است
دقيق آمار نبود به مي‌توان وضوح به فوق آمار مقايسه ، با
گوياي كه آماري.برد پي كشورمان در خاك فرسايش ميزان از
ندانيم اگر مي‌باشد ، آينده براي برنامه‌ريزي نياز حداقل
مي‌رود پيش رشدي چه با و است چقدر حال در تخريب ميزان
ترسيم چگونه آينده در آنرا جلوگيري نحوه و رشد محاسبه
كرد؟ خواهيم
رحماني شهريار
انحلال به زيست محيط هواداران اعتراض
روسيه در محيطي زيست نهادهاي
و روسيه زيست محيط كارشناسان :زيست محيط گروه
تصميم‌گيري براي جهاني بانك به پيش سه‌شنبه بين‌المللي
ميليون ميزان 60 به روسيه به جنگلداري وام يك ارائه در
انحلال به‌خاطر گوشمالي و تنبيه اين.دادند هشدار دلار
ولاديمير رئيس‌جمهور دست به زيست‌محيطي كليدي نهاد دو
.بود وام اين ارائه از پيش روز چند درست پوتين
گروه نمايندگان 67 واشنگتن ، از فرانسه خبرگزاري گزارش به
جهاني ، بانك رئيس ولفنسون ، جيمز به نامه‌اي در زيست‌محيطي
مالي تامين فعاليتهاي تمام موسسه اين كردند درخواست
اين شدن فعال دوباره تا را روسيه زيست‌محيطي طرحهاي
.درآورد تعليق حال به نهادها ،
.است نداده زمينه اين در پاسخي هيچ جهاني بانك
ماه ارديبهشت تاريخ 28 در كه را پوتين فرمان نامه اين
امر در روسيه دولت هيات يعني روسيه نهاد دو و شده صادر
نموده منحل را فدرال جنگلداري خدمات دستگاه و زيست محيط
وزارت به را نهاد دو اين مسئوليت پوتين.كرد محكوم بود
.است نموده محول طبيعي منابع
نظام كار ، اين با":نوشته‌اند نامه اين امضاكنندگان
زمينه در دولت دخالت از دور به زيست محيط كنترل
شده ساخته دهه چندين طي كه طبيعي منابع از بهره‌برداري
".گرديد محدود بود ،
اين اصلي كار كه كردند ، وارد را اتهام اين آنان
محيط حفظ نه و است بازرگاني فعاليتهاي گسترش" وزارت‌خانه
زيست محيط هيات دستورات نمي‌تواند اين بر بنا و ،"زيست
بانك اماكند اجرا را جنگلداري خدمات موسسه و دولت
وام 60 يك پوتين ، فرمان از پس روز چند درست جهاني ،
جنگل مديريت طرح يك مالي تامين براي را دلاري ميليون
.نمود تصويب روسيه
اقيانوس زيست محيط و منابع مركز عضو ،"گوردون ديويد"
كه داد اطمينان ما به ولفنسون پيش ماه چند:گفت آرام
نظر از و دموكراتيك شيوه‌اي براساس بانك‌جهاني
اين ادامه با اماكرد خواهد عمل پايدار زيست‌محيطي
محيط بي‌اهميتي صدا و پرسر به‌طور جهاني بانك وامها ،
تقريبا.است كرده اعلام روسيه در را عمومي سلامت و زيست
دولت بانك ، اين بين تباني يك عمل اين مي‌رسد نظر به
.باشد چوببري صنايع و روسيه
به را رئيس‌جمهورما:گفت روسيه زيست محيط كارشناس يك
در كشورهايي به زيان‌رساني كه مي‌كند هدايت راهي سوي
تعادل مي‌تواند حتي و مي‌آورد ارمغان به را روسيه وراي
.زند برهم را زمين كره زيست‌محيطي
|
