شماره‌ 2343‏‎ ‎‏‏،‏‎17 FEB 2001 بهمن‌1379 ، ‏‎ شنبه‌ 29‏‎
Front Page
National
International
Across Iran
Metropolitan
Features
Life
Free Tribune
Metropolis
Business
Sports
World Sports
Religion
Science/Culture
Arts
Environment
Articles
Last Page
اسلام‌‏‎ در‏‎ اجتماعي‌‏‎ حقوق‌‏‎

اسلام‌‏‎ تاريخي‌‏‎ حقايق‌‏‎ از‏‎ پاسداري‌‏‎

قرآن‌‏‎ تازه‌‏‎ تحرير‏‎ و‏‎ بانوان‌‏‎ خوشنويسي‌‏‎

اسلام‌‏‎ در‏‎ اجتماعي‌‏‎ حقوق‌‏‎


با‏‎ نسبت‌‏‎ در‏‎ مردمسالاري‌‏‎ و‏‎ مردمي‌‏‎ مشروعيت‌‏‎ باب‏‎ در‏‎ بحثي‌‏‎
(پاياني‌‏‎ بخش‌‏‎) ديني‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎
حقوق‌‏‎ و‏‎ حكومت‌‏‎ موضوع‌‏‎ حاضر ، ‏‎ مطلب‏‎ نخست‌‏‎ بخش‌‏‎ در‏‎ :‎جستارگشايي‌‏‎
همراه‌‏‎ بحث‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ نظري‌‏‎ كليات‌‏‎ و‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎ تحقيق‌‏‎ مورد‏‎ مردم‌‏‎
حقوق‌‏‎ با‏‎ ارتباط‏‎ در‏‎ زمامداري‌‏‎ متفاوت‌‏‎ كيفيتهاي‌‏‎ تحليل‌‏‎ با‏‎
"حق‌‏‎" مسئله‌‏‎ باب‏‎ در‏‎است‌‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎ توجه‌‏‎ مورد‏‎ ناس‌‏‎
نظر‏‎ از‏‎ حكومت‌ ، ‏‎ نظارت‌‏‎ تحت‌‏‎ افراد‏‎ و‏‎ مسلم‌‏‎ حقوق‌‏‎ و‏‎ به‌طوركلي‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ بررسي‌‏‎ و‏‎ بحث‌‏‎ بخش‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ امام‌ ، ‏‎
معارف‌‏‎ گروه‌‏‎
حقوق‌‏‎ اعطاي‌‏‎ معيار‏‎ فروع‌دين‌‏‎ و‏‎ ارزش‌ها‏‎ رعايت‌‏‎ تنها‏‎ -‎‎‏‏2‏‎
خدا‏‎ رسول‌‏‎:‎مي‌فرمايند‏‎ امام‌‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎ نيست‌‏‎ اجتماعي‌‏‎
او‏‎ بر‏‎ بعد‏‎ و‏‎ كرد‏‎ سنگسار‏‎ همسرداشت‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ زناكننده‌اي‌‏‎
كشت‌‏‎ را‏‎ قاتل‌‏‎.داد‏‎ او‏‎ كسان‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ او‏‎ ميراث‌‏‎ و‏‎ نمازگزارده‌‏‎
و‏‎ بريد‏‎ را‏‎ دزد‏‎ دست‌‏‎.‎كرد‏‎ تقسيم‌‏‎ بين‌وراثش‌‏‎ را‏‎ او‏‎ ارث‌‏‎ و‏‎
ازآنچه‌مسلمانان‌‏‎ بعد‏‎ تازيانه‌زد‏‎ را‏‎ بي‌همسر‏‎ زناكننده‌‏‎
زن‌‏‎ كه‌‏‎ وآنان‌‏‎ داد‏‎ قسمت‌‏‎ ايشان‌‏‎ به‌‏‎ بودند‏‎ غنيمت‌آورده‌‏‎ به‌‏‎
را‏‎ خداآنان‌‏‎ رسول‌‏‎.گرفتند‏‎ زن‌‏‎ مسلمانان‌‏‎ بين‌‏‎ در‏‎ نداشتند‏‎
آنان‌‏‎ درباره‌‏‎ را‏‎ خدا‏‎ حق‌‏‎ گناهشان‌‏‎ سبب‏‎ به‌‏‎ و‏‎ ندانست‌‏‎ كافر‏‎
و‏‎ جلوگيري‌ننمود‏‎ اسلام‌‏‎ از‏‎ بهره‌آنان‌‏‎ واز‏‎ ساخت‌‏‎ جاري‌‏‎
(‎‏‏25‏‎).نفرمود‏‎ خارج‌‏‎ مسلمانان‌‏‎ بين‌‏‎ از‏‎ را‏‎ اسمشان‌‏‎
كدامند؟‏‎ حقوق‌‏‎ چيست‌؟‏‎ حق‌‏‎
و‏‎ وصف‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ چيزي‌‏‎ آن‌‏‎ حق‌‏‎ مي‌فرمايند‏‎ (ع‌‏‎)‎ علي‌‏‎ امام‌‏‎
دادن‌‏‎ انصاف‌‏‎ و‏‎ دركردار‏‎ و‏‎ دارد‏‎ را‏‎ فراخترين‌معنا‏‎ گفت‌وگو‏‎
‎‏‏، حق‌‏‎ صورت‌‏‎ هر‏‎ در‏‎ اما‏‎ (‎‏‏26‏‎)‎.است‌‏‎ چيزها‏‎ همديگرتنگ‌ترين‌‏‎ با‏‎
از‏‎ آن‌را‏‎ كه‌‏‎ آوري‌ويا‏‎ دست‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ مي‌تواني‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎
با‏‎ نمي‌آيدمگر‏‎ دست‌‏‎ به‌‏‎ حق‌‏‎ بنابراين‌‏‎(‎‏‏27‏‎)‎.بگيرند‏‎ تو‏‎
-استنباطمي‌شود1‏‎ عبارت‌ها‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ (‎‎‏‏28‏‎).كوشش‌‏‎ و‏‎ تلاش‌‏‎
است‌و‏‎ پيچيده‌‏‎ حال‌‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ ساده‌‏‎ مفاهيم‌‏‎ از‏‎ مفهوم‌حق‌‏‎
و‏‎ اجتماعي‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ مفهوم‌بلكه‌‏‎ در‏‎ تنها‏‎ نه‌‏‎ آن‌‏‎ پيچيدگي‌‏‎
صحنه‌‏‎ و‏‎ حكومت‌داري‌‏‎ امر‏‎ در‏‎ -است‌20‏‎ چندان‌‏‎ دو‏‎ رفتارها‏‎
آوردن‌‏‎ دست‌‏‎ قابليت‌به‌‏‎ كه‌هم‌‏‎ نسبي‌‏‎ است‌‏‎ حق‌امري‌‏‎ اجتماعي‌‏‎
دادن‌‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ و‏‎ وحفظ‏‎ را‏‎ دادن‌‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ قابليت‌‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ را‏‎
حق‌‏‎ پايداري‌‏‎ -‎است‌30‏‎ آن‌‏‎ راه‌‏‎ در‏‎ زحمت‌‏‎ تلاش‌و‏‎ به‌‏‎ وابسته‌‏‎ آن‌‏‎
-است‌1‏‎ اصل‌‏‎ دو‏‎ به‌‏‎ منوط‏‎ مردم‌‏‎ براي‌‏‎ وهم‌‏‎ حاكمان‌‏‎ براي‌‏‎ هم‌‏‎
.ديگري‌‏‎ حقوق‌‏‎ رعايت‌‏‎ -خود ، 2‏‎ حق‌‏‎ احقاق‌‏‎ كوشش‌جهت‌‏‎ و‏‎ تلاش‌‏‎
(ع‌‏‎)‎علي‌‏‎ امام‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ از‏‎ حق‌‏‎ انواع‌‏‎
بر‏‎ خداوند‏‎ حق‌‏‎ (است‌10‏‎ گونه‌‏‎ دو‏‎(ع‌‏‎)علي‌‏‎ امام‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ از‏‎ حق‌‏‎
بر‏‎ كسي‌‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎همديگر‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎ حق‌‏‎ (‎مردم‌ ، 2‏‎
او‏‎ آفريدگان‌‏‎ براي‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ سبحان‌‏‎ خداوند‏‎ فقط‏‎ ندارد‏‎ حقي‌‏‎ او‏‎
حقوق‌‏‎ رابطه‌با‏‎ در‏‎ اما‏‎ (‎‏‏29‏‎)نيست‌‏‎ انبياءچنين‌حقي‌‏‎ حتي‌‏‎
(مي‌داند1‏‎ دسته‌‏‎ سه‌‏‎ را‏‎ حقوق‌‏‎ اين‌‏‎ (ع‌‏‎) امام‌‏‎ همديگر‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎
حق‌‏‎ (‎‎‏‏3‏‎(حاكمان‌‏‎) حكومت‌‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎ حق‌‏‎(‎همديگر ، 2‏‎ بر‏‎ افراد‏‎ حق‌‏‎
ديگري‌‏‎ بر‏‎ را‏‎ كسي‌‏‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎.‎مردم‌‏‎ بر‏‎ (‎حكومت‌‏‎)‎ حاكمان‌‏‎
هيچ‌‏‎.‎است‌‏‎ حقي‌‏‎ او‏‎ بر‏‎ هم‌‏‎ را‏‎ ديگري‌‏‎ آن‌‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ نيست‌مگر‏‎ حقي‌‏‎
مرتبه‌‏‎ و‏‎ مقام‌‏‎ چند‏‎ نيست‌ ، هر‏‎ كمك‌ديگري‌‏‎ از‏‎ بي‌نياز‏‎ فردي‌‏‎
وهيچ‌‏‎ باشد‏‎ برتري‌داشته‌‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ باشد‏‎ بزرگ‌‏‎ او‏‎
كمك‌‏‎ ديگري‌‏‎ به‌‏‎ حق‌‏‎ اداي‌‏‎ در‏‎ نبايد‏‎ كه‌‏‎ ندارد‏‎ وجود‏‎ هم‌‏‎ فردي‌‏‎
مردم‌‏‎ چند‏‎ هر‏‎.‎ننمايد‏‎ ياري‌‏‎ را‏‎ ديگري‌‏‎ حق‌‏‎ احقاق‌‏‎ در‏‎ كند ، يا‏‎
نشوددر‏‎ گمان‌‏‎.‎آيد‏‎ كوچك‌‏‎ ديده‌‏‎ در‏‎ و‏‎ شمرده‌‏‎ راخرد‏‎ او‏‎
را‏‎ ايشان‌‏‎ يا‏‎ و‏‎ خواست‌‏‎ كمك‌‏‎ نبايد‏‎ بي‌قدر‏‎ افراد‏‎ حق‌از‏‎ اداي‌‏‎
بزرگ‌‏‎ و‏‎ خرد‏‎ كمك‌‏‎ به‌‏‎ مملكت‌‏‎ و‏‎ ملك‌‏‎ رونق‌‏‎ زيرا‏‎.نمود‏‎ كمك‌‏‎
(‎‏‏30‏‎).است‌‏‎ ناتوان‌‏‎ و‏‎ توانا‏‎
اهميتش‌‏‎ همه‌‏‎ همديگربا‏‎ بر‏‎ افراد‏‎ حقوق‌‏‎ وجود‏‎ اين‌‏‎ امابا‏‎
امر‏‎ در‏‎ حق‌ها‏‎ بزرگترين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ جزيي‌‏‎ امام‌‏‎ نگاه‌‏‎ از‏‎
وديگري‌حق‌‏‎ حكومت‌‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎ حق‌‏‎ يعني‌‏‎.‎حكومت‌داري‌است‌‏‎
فساد‏‎ و‏‎ هستند‏‎ عمومي‌‏‎ حقوق‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎ مردم‌ ، ‏‎ بر‏‎ حكومت‌‏‎
حقوق‌‏‎ ساير‏‎ از‏‎ هم‌‏‎ لذا‏‎ عموميت‌دارد‏‎ آن‌‏‎ وتبهكاري‌در‏‎
(‎‏‏31‏‎).هستند‏‎ مهم‌تر‏‎ وهم‌‏‎ كلي‌تر‏‎
گونه‌‏‎ اين‌‏‎ امام‌‏‎ را‏‎ برمردم‌‏‎ حكومت‌‏‎ حقوق‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎
در‏‎ حاكم‌‏‎ دوستي‌‏‎ (بيعت‌ 2‏‎ بر‏‎ ماندن‌‏‎ باقي‌‏‎ (‎برمي‌شمارد1‏‎
. حاكم‌‏‎ اوامر‏‎ از‏‎ اطاعت‌‏‎ (دعوت‌ها40‏‎ اجابت‌‏‎ (‎وآشكار30‏‎ پنهان‌‏‎
(‎‏‏32‏‎)
بر‏‎ گونه‌‏‎ اين‌‏‎ نيز‏‎ را‏‎ حكومت‌‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎
:مي‌شمارد‏‎
انجام‌‏‎ (‎جنگ‌20‏‎ در‏‎ مگر‏‎ مردم‌‏‎ از‏‎ رازها‏‎ نداشتن‌‏‎ پوشيده‌‏‎ (‎‎‏‏1‏‎
(شرعي‌30‏‎ حكم‌‏‎ مگردر‏‎ مردم‌‏‎ مشورت‌‏‎ بدون‌‏‎ كارها‏‎ ندادن‌‏‎
دانستن‌‏‎ برابر‏‎ (‎مردم‌40‏‎ حقوق‌‏‎ رساندن‌‏‎ در‏‎ نكردن‌‏‎ كوتاهي‌‏‎
اخلاق‌‏‎ به‌‏‎ ترغيب‏‎ (‎‏‏5‏‎(‎‎‏‏33‏‎)‎ حكومت‌‏‎ در‏‎ آنها‏‎ حق‌‏‎ و‏‎ افراد‏‎
(باجهل‌ ، 7‏‎ مقابله‌‏‎ براي‌‏‎ آنان‌‏‎ وتعليم‌‏‎ آموزش‌‏‎ (پسنديده‌60‏‎
عمل‌‏‎ (‎‎‏‏9‏‎(‎‏‏34‏‎) مردم‌‏‎ به‌‏‎ وغنايم‌‏‎ رساندن‌حقوق‌‏‎ (مردم‌ ، 8‏‎ تربيت‌‏‎
و‏‎ رساندن‌حقوق‌‏‎ به‌‏‎ پيغمبروقيام‌‏‎ روش‌‏‎ و‏‎ خدا‏‎ كتاب‏‎ به‌‏‎ كردن‌‏‎
روش‌‏‎ و‏‎ خدا‏‎ كتاب‏‎ به‌‏‎ كردن‌‏‎ عمل‌‏‎ (‎‎‏‏9‏‎)مردم‌‏‎ به‌‏‎ غنايم‌‏‎
(‎‏‏35‏‎).او‏‎ كردن‌احكام‌‏‎ بلند‏‎ و‏‎ او‏‎ حق‌‏‎ به‌‏‎ قيام‌‏‎ و‏‎ پيغمبر‏‎
حاكم‌‏‎:‎مي‌شود‏‎ استفاده‌‏‎ اشاره‌‏‎ حقوق‌مورد‏‎ دسته‌‏‎ دو‏‎ آنچه‌از‏‎
كتاب‏‎ به‌‏‎ كردن‌‏‎ عمل‌‏‎ حتي‌‏‎ ندارد‏‎ مردم‌‏‎ ارتباطبا‏‎ بدون‌‏‎ حقوقي‌‏‎
.حاكم‌‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ مي‌شمارد‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ از‏‎ رسول‌را‏‎ سنت‌‏‎ و‏‎ خدا‏‎
پيدا‏‎ معنا‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ راستاي‌‏‎ در‏‎ حكومت‌‏‎ بنابراين‌حقوق‌‏‎
تدبير‏‎ امورو‏‎ اداره‌‏‎ -‎است‌1‏‎ دسته‌‏‎ دو‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ و‏‎ مي‌كند‏‎
اطلاع‌رساني‌‏‎ و‏‎ امور‏‎ در‏‎ آنان‌‏‎ مشاركت‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ جامعه‌‏‎ امور‏‎
برخورداري‌‏‎ و‏‎ نمايند‏‎ مشاركت‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ بايد‏‎ آنچه‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ درست‌‏‎
تربيت‌‏‎ و‏‎ تعليم‌‏‎ -پيدامي‌كند20‏‎ تجلي‌‏‎ يكسان‌‏‎ حقوق‌‏‎ از‏‎
.رسول‌اكرم‌‏‎ سنت‌‏‎ و‏‎ خدا‏‎ كتاب‏‎ به‌‏‎ كردن‌‏‎ درجهت‌عمل‌‏‎
حكومت‌هاي‌‏‎ با‏‎(ع‌‏‎)علي‌‏‎ امام‌‏‎ حكومت‌‏‎ مميزه‌‏‎ وجه‌‏‎ بنابراين‌‏‎
(ع‌‏‎)‎علي‌‏‎ امام‌‏‎ كه‌‏‎است‌‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ از‏‎ دوم‌‏‎ بعد‏‎ در‏‎ امروزين‌‏‎
امور‏‎ تدبير‏‎ -‎است‌10‏‎ قايل‌‏‎ وظيفه‌‏‎ يا‏‎ شان‌‏‎ دو‏‎ حكومت‌‏‎ براي‌‏‎
از‏‎ اعم‌‏‎) امروزين‌‏‎ حكومت‌هاي‌‏‎ اما‏‎.‎تربيت‌‏‎ و‏‎ تعليم‌‏‎ -جامعه‌ 2‏‎
(...مدني‌وسوسياليسم‌و‏‎ ‎‏‏، طرفداران‌جامعه‌‏‎ دموكراسي‌‏‎ ليبرال‌‏‎
.برنمي‌شمارند‏‎ وظايف‌حكومت‌‏‎ از‏‎ را‏‎ دوم‌‏‎ بعد‏‎
حكومت‌‏‎ دوام‌‏‎ عامل‌‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ رعايت‌‏‎
از‏‎ مردم‌‏‎ اطاعت‌‏‎ و‏‎ حمايت‌‏‎ درنتيجه‌‏‎ و‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎ رعايت‌‏‎ با‏‎
زندگي‌‏‎ آسايش‌‏‎ در‏‎ نيز‏‎ مردم‌‏‎ و‏‎ مي‌يابد‏‎ حكومت‌تداوم‌‏‎ حكومت‌ ، ‏‎
و‏‎ نظم‌‏‎-مي‌شود1‏‎ سبب‏‎ حقوق‌‏‎ اين‌‏‎ رعايت‌‏‎ پس‌‏‎كرد‏‎ خواهند‏‎
و‏‎ گردد‏‎ ارجمند‏‎ حق‌‏‎-‎گردد20‏‎ برقرار‏‎ جامعه‌‏‎ آرامش‌در‏‎
-است‌30‏‎ درجامعه‌‏‎ درستكاري‌‏‎ و‏‎ عدل‌‏‎ نشانه‌‏‎ حق‌‏‎ شدن‌‏‎ ارجمند‏‎
اصلاح‌‏‎ روزگار‏‎ آن‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ و‏‎ جاري‌‏‎ خود‏‎ مواضع‌‏‎ در‏‎ سنت‌ها‏‎
اگر‏‎ اما‏‎(‎‏‏36‏‎)‎.دارد‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ دولت‌را‏‎ پايندگي‌‏‎ -‎مي‌گردد40‏‎
مي‌آيد‏‎ پيش‌‏‎ حالت‌‏‎ دو‏‎ صورت‌‏‎ اين‌‏‎ نگردددر‏‎ رعايت‌‏‎ مردم‌‏‎ حقوق‌‏‎
بر‏‎ مردم‌‏‎ (‎مي‌نمايد20‏‎ ستم‌‏‎ و‏‎ برمردم‌تعدي‌‏‎ حكومت‌‏‎ (‎‎‏‏1‏‎
صورت‌‏‎ دو‏‎ درهر‏‎.(مرج‌‏‎ و‏‎ هرج‌‏‎)‎مي‌كنند‏‎ غلبه‌‏‎ حكومت‌‏‎ و‏‎ حاكم‌‏‎
رخ‌‏‎ مسلمانان‌‏‎ كلمه‌ميان‌‏‎ اختلاف‌‏‎ (‎ع‌‏‎)علي‌‏‎ امام‌‏‎ ديد‏‎ از‏‎
ستم‌‏‎ نشانه‌هاي‌‏‎ (‎دوحالت‌1‏‎ هر‏‎ در‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎ مي‌دهدو‏‎
(مي‌گردد30‏‎ زياد‏‎ دين‌‏‎ در‏‎ تبهكاري‌‏‎ (‎مي‌گردد20‏‎ آشكار‏‎
(نمي‌گردد50‏‎ اجرا‏‎ شريعت‌‏‎ (مي‌شود40‏‎ عمل‌‏‎ نفس‌‏‎ خواهش‌‏‎ براساس‌‏‎
(‎‏‏37‏‎).مي‌گردند‏‎ بدكاران‌ارجمند‏‎ و‏‎ نيكوكاران‌خوار‏‎
عدل‌‏‎ داشتن‌‏‎ برپا‏‎
:مي‌گردد‏‎ حكومت‌‏‎ تداوم‌‏‎ سبب‏‎ چيز‏‎ سه‌‏‎ (‎ع‌‏‎)‎علي‌‏‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎
ساختن‌‏‎ آشكار‏‎ -‎شهرها30‏‎ در‏‎ دادگري‌‏‎ -‎عدل‌20‏‎ داشتن‌‏‎ برپا‏‎ -‎‎‏‏1‏‎
(‎‏‏38‏‎)مردم‌‏‎ دوستي‌‏‎
در‏‎ دقت‌‏‎ (‎است‌1‏‎ چيز‏‎ چهار‏‎ در‏‎ عدل‌‏‎ نشانه‌‏‎(ع‌‏‎)‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎
(نيكو ، 4‏‎ حكم‌‏‎ (حقيقت‌دانايي‌ ، 3‏‎ به‌‏‎ رسيدن‌‏‎ (فهميدن‌ ، 2‏‎
حقيقت‌‏‎ رسيدن‌به‌‏‎ پرتو‏‎ در‏‎ (‎‏‏39‏‎)‎.‎بردباري‌‏‎ داشتن‌‏‎ استوار‏‎
(‎‏‏40‏‎).مي‌بندد‏‎ را‏‎ جويان‌‏‎ بهانه‌‏‎ بهانه‌‏‎ دانش‌ ، ‏‎ وعلم‌و‏‎ دانايي‌‏‎
قرار‏‎ خود‏‎ جاي‌‏‎ به‌‏‎ چيزها‏‎ كه‌‏‎ مي‌شود‏‎ سبب‏‎ فهميدن‌‏‎ در‏‎ دقت‌‏‎
آنچه‌‏‎ مي‌پسندي‌و‏‎ آنچه‌‏‎ بر‏‎ شكيبايي‌‏‎ و‏‎ بردباري‌‏‎.‎گيرند‏‎
نيكو‏‎ است‌وحكم‌‏‎ حق‌‏‎ در‏‎ ميانه‌روي‌‏‎ سبب‏‎ (‎‎‏‏41‏‎)‎.‎نداري‌‏‎ دوست‌‏‎
آنان‌‏‎ وسستي‌‏‎ ضعف‌‏‎ دل‌و‏‎ خرابي‌‏‎ و‏‎ فساد‏‎ جلوگيري‌از‏‎ سبب‏‎
نگاه‌‏‎ عدل‌‏‎ نهايت‌‏‎ در‏‎ (‎‎‏‏42‏‎)‎.مي‌گردد‏‎ نعمت‌ها‏‎ زوال‌‏‎ و‏‎ تغيير‏‎
طرف‌‏‎ از‏‎ نساختن‌خدا‏‎ متهم‌‏‎ و‏‎ يك‌طرف‌‏‎ از‏‎ دارنده‌همگان‌‏‎
براي‌دينش‌گريه‌‏‎ استبداديكي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎ (‎‎‏‏43‏‎).‎ديگرست‌‏‎
حضور ، ‏‎ در‏‎ غلام‌‏‎ مانند‏‎ مردم‌‏‎ دنيايش‌و‏‎ براي‌‏‎ ديگري‌‏‎ و‏‎ مي‌كند‏‎
.نمايند‏‎ بدگويي‌‏‎ او‏‎ از‏‎ غياب‏‎ در‏‎ ببرندو‏‎ او‏‎ فرمان‌‏‎
دادگري‌‏‎
در‏‎ حق‌‏‎ كردن‌‏‎ همگاني‌‏‎ حق‌ ، ‏‎ ميانه‌روي‌در‏‎ (ع‌‏‎) امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎
لذا‏‎ (‎‎‏‏44‏‎).است‌‏‎ حاكم‌‏‎ مهم‌‏‎ وظايف‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ دادگري‌‏‎ و‏‎ برابري‌‏‎
به‌‏‎ مردم‌‏‎ مورد‏‎ رادر‏‎ انصاف‌‏‎ و‏‎ عدل‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نيكو‏‎ حكومت‌‏‎ براي‌‏‎
(باعث‌1‏‎ ستم‌‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎.‎نمايد‏‎ پرهيز‏‎ ظلم‌‏‎ و‏‎ ستم‌‏‎ از‏‎ و‏‎ گيرد‏‎ كار‏‎
و‏‎ نزاع‌‏‎ (‎مردم‌ ، 3‏‎ بين‌‏‎ خورد‏‎ و‏‎ زد‏‎ و‏‎ نزاع‌‏‎ (‎مردم‌ ، 2‏‎ آوارگي‌‏‎
نظرامام‌‏‎ از‏‎ (‎‏‏45‏‎)‎.مي‌شود‏‎ حكومت‌‏‎ و‏‎ مردم‌‏‎ بين‌‏‎ خورد‏‎ و‏‎ زد‏‎
ستم‌‏‎ نافرماني‌‏‎ و‏‎ گناه‌‏‎ به‌‏‎(دارد1‏‎ نشانه‌‏‎ سه‌‏‎ ظالم‌‏‎ و‏‎ ظلم‌‏‎
برتري‌‏‎ و‏‎ زور‏‎ با‏‎(است‌20‏‎ او‏‎ از‏‎ برتر‏‎ كه‌‏‎ كسي‌‏‎ به‌‏‎ مي‌كند‏‎
كه‌‏‎ كسي‌‏‎(است‌30‏‎ او‏‎ دست‌‏‎ زير‏‎ كه‌‏‎ كسي‌‏‎ به‌‏‎ مي‌كند‏‎ ستم‌‏‎
ستمگري‌‏‎ (‎‎‏‏46‏‎).مي‌نمايد‏‎ كمك‌‏‎ كردار‏‎ باگفتارو‏‎ را‏‎ ستمگران‌‏‎
و‏‎ نقص‌‏‎ و‏‎ مي‌گرداند‏‎ دنيايش‌تباه‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ در‏‎ شخص‌را‏‎ نيز‏‎
نظر‏‎ از‏‎ (‎‏‏47‏‎)مي‌سازد‏‎ هويدا‏‎ عيبجويان‌‏‎ نزد‏‎ را‏‎ بي‌قدريش‌‏‎
بي‌دقتي‌‏‎ ستمگري‌‏‎ و‏‎ استبداد‏‎ بروز‏‎ دلايل‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ (ع‌‏‎)امام‌‏‎
استبداد‏‎ از‏‎:مي‌گويد‏‎ لذا‏‎ است‌‏‎ حاكم‌‏‎ فرد‏‎ درانتخاب‏‎ مردم‌‏‎
و‏‎ غم‌‏‎ ستمگران‌‏‎ كه‌‏‎ اين‌‏‎ مگر‏‎ نماند‏‎ باقي‌‏‎ خانه‌اي‌‏‎ بني‌اميه‌‏‎
به‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ كردند‏‎ وارد‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ را‏‎ گرفتاري‌‏‎ و‏‎ سختي‌‏‎ و‏‎ اندوه‌‏‎
لياقت‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ كسي‌‏‎ خلافت‌‏‎ امر‏‎ براي‌‏‎ مردم‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ اين‌‏‎ دليل‌‏‎
(‎‏‏48‏‎).دادند‏‎ جاي‌‏‎ خود‏‎ مورد‏‎ غير‏‎ در‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ برگزيدند‏‎ نداشت‌‏‎
مردم‌‏‎ خشنودي‌‏‎ سبب‏‎ را‏‎ دادگري‌‏‎ (‎ع‌‏‎)علي‌‏‎ امام‌‏‎ ديگر‏‎ ازطرف‌‏‎
(مردم‌ ، 2‏‎ عموم‌‏‎ (دسته‌اند1‏‎ دو‏‎ مردم‌‏‎ او‏‎ نظر‏‎ از‏‎.‎مي‌داند‏‎
عموم‌‏‎ و‏‎ همگان‌‏‎ خشنودي‌‏‎ بايد‏‎ همواره‌‏‎ (ع‌‏‎)‎امام‌‏‎ ازنظر‏‎.‎خواص‌‏‎
تن‌‏‎ چند‏‎ خشم‌‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎.شود‏‎ داده‌‏‎ ترجيح‌‏‎ خواص‌‏‎ خشنودي‌‏‎ بر‏‎ مردم‌‏‎
و‏‎ رضا‏‎ همگان‌ ، ‏‎ خشم‌‏‎ و‏‎ ندارد‏‎ اهميت‌‏‎ همگان‌‏‎ خشنودي‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎
امام‌‏‎ رو‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ (‎‎‏‏49‏‎).مي‌سازد‏‎ پايمال‌‏‎ را‏‎ چندتن‌‏‎ خشنودي‌‏‎
ادعا‏‎ كه‌‏‎ كسي‌‏‎ (مي‌كنم‌1‏‎ جنگ‌‏‎ كس‌‏‎ دو‏‎ با‏‎ من‌‏‎ مي‌نمايد‏‎ مطرح‌‏‎
از‏‎ مي‌گرداند‏‎ روي‌‏‎ كه‌‏‎ كسي‌‏‎ (نيست‌ 2‏‎ او‏‎ براي‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ آنچه‌‏‎ كند‏‎
مردم‌‏‎ بين‌‏‎ در‏‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ (‎‎‏‏50‏‎)است‌‏‎ گرفته‌‏‎ عهده‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ چيزي‌‏‎
كم‌ياري‌‏‎ وآسايش‌ ، ‏‎ رفاه‌‏‎ هنگام‌‏‎ در‏‎ آنها‏‎ پرهزينه‌ترين‌‏‎
هنگام‌‏‎ ناراضي‌ترين‌در‏‎ گرفتاري‌ ، ‏‎ هنگام‌‏‎ در‏‎ كننده‌ترين‌‏‎
سپاس‌ترين‌‏‎ كم‌‏‎ خواهش‌ ، ‏‎ در‏‎ اصرارترين‌‏‎ پر‏‎ برابري‌ ، ‏‎ و‏‎ انصاف‌‏‎
و‏‎ روزگار‏‎ پيشامدهاي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ عذرپذيرتر‏‎ دين‌‏‎ رد‏‎ هنگام‌‏‎ دربخشش‌ ، ‏‎
و‏‎ دين‌‏‎ ستون‌‏‎ ديگر‏‎ ازطرف‌‏‎.‎نيست‌‏‎ خواص‌‏‎ از‏‎ سست‌تر‏‎ شكيبايي‌‏‎ در‏‎
چند‏‎ نه‌‏‎ هستند‏‎ مردم‌‏‎ از‏‎ همگان‌‏‎ دشمنان‌‏‎ با‏‎ مقابله‌‏‎ براي‌‏‎ آماده‌‏‎
(‎‏‏51‏‎).بود‏‎ همراه‌‏‎ آنان‌‏‎ با‏‎ بايد‏‎ پس‌‏‎ خواص‌‏‎ تن‌‏‎
حكومت‌‏‎ نشمردن‌‏‎ سنگين‌‏‎
شود ، ‏‎ شمرده‌‏‎ سنگين‌‏‎ برمردم‌‏‎ نبايد‏‎ حكومت‌‏‎:مي‌فرمايند‏‎ امام‌‏‎
داده‌‏‎ آنها‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ تخفيفي‌‏‎ زيرا‏‎كرد‏‎ سبك‌‏‎ را‏‎ مردم‌‏‎ بار‏‎ بايد‏‎
حكومت‌‏‎ دادن‌‏‎ آرامش‌‏‎ و‏‎ آباداني‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اندوخته‌اي‌‏‎ مي‌شود‏‎
بكشد ، ‏‎ مي‌تواند‏‎ باركني‌‏‎ آنچه‌‏‎ آباد‏‎ مملكت‌‏‎ بر‏‎برمي‌گردد‏‎
(آن‌ ، 2‏‎ اهل‌‏‎ تنگ‌دستي‌‏‎ (جهت‌1‏‎ به‌‏‎ زمين‌‏‎ ويراني‌‏‎ همواره‌‏‎ اما‏‎
و‏‎ مال‌‏‎ جمع‌آوري‌‏‎ به‌‏‎ حكمران‌‏‎ تمركزتوجه‌‏‎ با‏‎ نيازمند‏‎ مردم‌‏‎
پاسداري‌‏‎ به‌‏‎ حكمرانان‌‏‎ بدگماني‌‏‎ (مي‌شوند30‏‎ پريشان‌‏‎ دارايي‌‏‎
و‏‎ پيشامدها‏‎ از‏‎ حكمرانان‌‏‎ كم‌‏‎ بهره‌مندي‌‏‎(‎خود ، 4‏‎ حكومت‌‏‎
از‏‎(‎‎‏‏52‏‎).است‌‏‎ بوده‌‏‎ گذشتگان‌‏‎ اصول‌‏‎ به‌‏‎ انديشه‌ها‏‎ و‏‎ پندها‏‎
خوش‌رفتاري‌‏‎ و‏‎ مهرباني‌‏‎ است‌‏‎ لازم‌‏‎ حكومت‌‏‎ امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ اين‌رو‏‎
به‌‏‎ نسبت‌‏‎ و‏‎ دهد‏‎ قرار‏‎ خود‏‎ همت‌‏‎ وجهه‌‏‎ را‏‎ مردم‌‏‎ با‏‎ نيكويي‌‏‎ و‏‎
غنيمت‌‏‎ را‏‎ خوردنشان‌‏‎ كه‌‏‎ نباشد‏‎ درنده‌‏‎ جانور‏‎ همانند‏‎ آنان‌‏‎
ديني‌‏‎ برادر‏‎ تو‏‎ با‏‎ يا‏‎ دسته‌اند‏‎ دو‏‎ مردم‌‏‎ كه‌‏‎ چرا‏‎شمارد‏‎
ديگر‏‎ طرف‌‏‎ از‏‎(‎‎‏‏53‏‎).‎هستند‏‎ تو‏‎ همانند‏‎ درآفرينش‌‏‎ يا‏‎ هستند‏‎
نتيجه‌‏‎ در‏‎.مي‌آورد‏‎ رنجش‌‏‎ مردم‌‏‎ بر‏‎ سخت‌گيري‌‏‎:‎مي‌فرمايند‏‎
تلاش‌‏‎ حاكمان‌‏‎ عزل‌‏‎ و‏‎ حكومت‌‏‎ زوال‌‏‎ براي‌‏‎ ديده‌‏‎ رنج‌‏‎ مردم‌‏‎
و‏‎ سخت‌گيري‌‏‎ اين‌‏‎ براثر‏‎ همواره‌‏‎ نيز‏‎ حاكمان‌‏‎ و‏‎ مي‌كنند‏‎
آسودگي‌‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ اندوهناك‌‏‎ و‏‎ غمگين‌‏‎ آن‌‏‎ عواقب‏‎ در‏‎ انديشه‌‏‎
و‏‎ مردم‌‏‎ ازبي‌رغبتي‌‏‎ جلوگيري‌‏‎ سبب‏‎ به‌‏‎ امام‌‏‎ لذا‏‎ (‎‎‏‏54‏‎).‎ندارند‏‎
بزرگي‌‏‎:‎مي‌كند‏‎ سفارش‌‏‎ حاكمان‌‏‎ به‌‏‎ دادگري‌‏‎ و‏‎ عدل‌‏‎ برقراري‌‏‎
بزرگ‌‏‎ را‏‎ او‏‎ كوچك‌‏‎ كار‏‎ و‏‎ رنج‌‏‎ كه‌‏‎ ندارد‏‎ برآن‌‏‎ را‏‎ تو‏‎ كسي‌‏‎
بزرگش‌‏‎ كار‏‎ و‏‎ رنج‌‏‎ كه‌‏‎ نسازد‏‎ وادار‏‎ را‏‎ تو‏‎ كسي‌‏‎ پستي‌‏‎ و‏‎ شماري‌‏‎
(‎‏‏55‏‎).پنداري‌‏‎ كوچك‌‏‎ را‏‎
و‏‎ سخت‌گيري‌‏‎ سود ، ‏‎ و‏‎ زيان‌‏‎ بيشترين‌‏‎ (ع‌‏‎)‎امام‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نهفته‌‏‎ حاكم‌‏‎ درانديشه‌‏‎ مردم‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ سهل‌گيري‌‏‎
پيدا‏‎ تجلي‌‏‎ كارگزارانش‌‏‎ و‏‎ او‏‎ رفتار‏‎ در‏‎ و‏‎ تغيير‏‎ زمان‌‏‎ پرتو‏‎
و‏‎ انديشه‌‏‎ هرگاه‌‏‎:مي‌فرمايد‏‎ امام‌‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.مي‌كند‏‎
ابن‌‏‎ (‎‎‏‏56‏‎).مي‌كند‏‎ تغيير‏‎ زمانه‌‏‎ كند‏‎ تغيير‏‎ پادشاه‌‏‎ كردار‏‎
و‏‎ انوشيروان‌‏‎ از‏‎ داستاني‌‏‎ عبارت‌‏‎ تفسيراين‌‏‎ در‏‎ ابي‌الحديد‏‎
و‏‎ عمال‌‏‎ وي‌‏‎ روزي‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌كند‏‎ نقل‌‏‎ را‏‎ كارگزارانش‌‏‎ و‏‎ عمال‌‏‎
مرواريدي‌‏‎ خود‏‎ دست‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎ نمود‏‎ جمع‌‏‎ را‏‎ كارگزارانش‌‏‎
مملكت‌‏‎ مزروعات‌‏‎ به‌‏‎ چيز‏‎ چه‌‏‎ كرد‏‎ سوال‌‏‎ سپس‌‏‎.مي‌گردانيد‏‎ را‏‎
بدهد‏‎ صحيح‌‏‎ پاسخ‌‏‎ كس‌‏‎ هر‏‎ گفت‌‏‎ و‏‎ مي‌رساند؟‏‎ را‏‎ زيان‌‏‎ بيشترين‌‏‎
ملخ‌ ، ‏‎ آمدن‌‏‎:گفت‌‏‎ يكي‌‏‎.داد‏‎ خواهم‌‏‎ او‏‎ به‌‏‎ را‏‎ مرواريد‏‎ اين‌‏‎
ديگري‌‏‎ باران‌ ، ‏‎ نباريدن‌‏‎ گفت‌‏‎ ديگري‌‏‎ آب ، ‏‎ نرسيدن‌‏‎ گفت‌‏‎ ديگري‌‏‎
وزير‏‎ به‌‏‎ آنگاه‌‏‎ شمال‌ ، ‏‎ باد‏‎ نوزيدن‌‏‎ و‏‎ جنوب‏‎ باد‏‎ وزيدن‌‏‎ گفت‌‏‎
درباره‌‏‎ سلطان‌‏‎ انديشه‌‏‎ تغيير‏‎:‎گفت‌‏‎ وزير‏‎.‎بگوييد‏‎ شما‏‎ گفت‌‏‎
(‎‏‏57‏‎).هوش‌‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ آفرين‌‏‎ گفت‌‏‎ انوشيروان‌‏‎.‎مردم‌‏‎
:پانوشتها‏‎
(و 3‏‎ بند 2‏‎)‎ و 394‏‎ ص‌ 393‏‎ خطبه‌ 127‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏25‏‎
(و 3‏‎ بند 2‏‎)‎ ص‌ 682‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏26‏‎
ص‌ 690‏‎ خطبه‌ 208‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏27‏‎
(بند4‏‎)‎ص‌ 104‏‎ خطبه‌ 29‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏28‏‎
(و 3‏‎ بند 2‏‎)‎ ص‌ 682‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏29‏‎
و 685‏‎ ص‌ 684‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏30‏‎
ص‌ 684‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏31‏‎
(و 11‏‎ بند 10‏‎) ص‌ 115‏‎ خطبه‌ 34‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏32‏‎
(بند 2‏‎) ص‌ 983‏‎ نامه‌ 50‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏33‏‎
(و 11‏‎ بند 10‏‎) ص‌ 115‏‎ خطبه‌ 34‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏34‏‎
( بند 6‏‎) ص‌ 550‏‎ خطبه‌ 168‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏35‏‎
و 685‏‎ ص‌ 684‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏36‏‎
و 685‏‎ ص‌ 684‏‎ خطبه‌ 207‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏37‏‎
(بند 36‏‎) ص‌ 1008‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏38‏‎
و 1010‏‎ ص‌ 1099‏‎ قصار 35‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏39‏‎
(بند 1‏‎) ص‌ 1224‏‎ قصار275‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏40‏‎
ص‌ 1113‏‎ قصار 52‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏41‏‎
ص‌ 1114‏‎ قصار‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏42‏‎
ص‌ 1302‏‎ قصار 463‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏43‏‎
(بند 11‏‎) ص‌ 997‏‎ اشتر‏‎ مالك‌‏‎ نامه‌به‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏44‏‎
ص‌ 1304‏‎ قصار 468‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏45‏‎
ص‌ 1251‏‎ قصار 342‏‎ كلمات‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏46‏‎
(بند 1‏‎) ص‌ 981‏‎ نامه‌ 48‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏47‏‎
(بند 5‏‎) ص‌ 501‏‎ خطبه‌ 157‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏48‏‎
(بند 11‏‎) ص‌ 997‏‎ مالك‌اشتر‏‎ به‌‏‎ نامه‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏49‏‎
(بند 4‏‎) ص‌ 559‏‎ خطبه‌ 172‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏50‏‎
(و 13‏‎ و 12‏‎ بند 11‏‎)‎ ص‌ 997‏‎ مالك‌اشتر‏‎ به‌‏‎ نامه‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏51‏‎
(و 51‏‎ بند 50‏‎) ص‌ 1015‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏52‏‎
سوره‌ 3‏‎ لهم‌‏‎ لنت‌‏‎ الله‌‏‎ من‌‏‎ رحمه‌‏‎ كريم‌ ، ‏‎ قرآن‌‏‎ به‌‏‎ شود‏‎ رجوع‌‏‎-‎‎‏‏53‏‎
و 995‏‎ ص‌ 994‏‎ نامه‌ 53‏‎ آيه‌ 159 ، ‏‎
(بند 21‏‎) ص‌ 1002‏‎ مالك‌‏‎ به‌‏‎ نامه‌‏‎ همان‌‏‎ -‎‏‏54‏‎
ص‌ 1009‏‎ همان‌‏‎ -‎‎‏‏55‏‎
(بند 61‏‎) ص‌ 938‏‎ شماره‌ 31‏‎ (‎ع‌‏‎)‎حسن‌‏‎ امام‌‏‎ به‌‏‎ وصيت‌‏‎ -‎‎‏‏56‏‎
(بند 61‏‎) ص‌ 938‏‎ شماره‌ 31‏‎ (‎ع‌‏‎)‎حسن‌‏‎ امام‌‏‎ به‌‏‎ وصيت‌‏‎ -‎‎‏‏57‏‎

اسلام‌‏‎ تاريخي‌‏‎ حقايق‌‏‎ از‏‎ پاسداري‌‏‎


كتاب‏‎ وبررسي‌‏‎ نقد‏‎ و‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎ بزرگداشت‌‏‎ جلسه‌‏‎ از‏‎ گزارشي‌‏‎
"(ع‌‏‎)‎علي‌‏‎ زبان‌‏‎ از‏‎ علي‌‏‎"
علم‌‏‎ وادي‌‏‎ مسلم‌‏‎ نخبگان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ شهيدي‌‏‎ جعفر‏‎ سيد‏‎ دكتر‏‎ استاد‏‎
در‏‎ بروجرد‏‎ شهرستان‌‏‎ در‏‎ شمسي‌‏‎ هجري‌‏‎ سال‌ 1297‏‎ در‏‎ وادب‏‎
از‏‎ قبل‌‏‎;گشود‏‎ جهان‌‏‎ به‌‏‎ روحاني‌چشم‌‏‎ و‏‎ ساده‌‏‎ اي‌‏‎ خانواده‌‏‎
كودك‌‏‎ سرپرستي‌‏‎ و‏‎ پيوست‌‏‎ ابديت‌‏‎ به‌‏‎ ايشان‌‏‎ دانشمند‏‎ پدر‏‎ تولد‏‎
سپري‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ را‏‎ او‏‎ ايشان‌‏‎ عموي‌‏‎.‎شد‏‎ محول‌‏‎ عموها‏‎ عهده‌‏‎ به‌‏‎
يادگيري‌ ، ‏‎ به‌‏‎ واستاد‏‎ فرستاد‏‎ مكتب‏‎ به‌‏‎ كودكي‌ ، ‏‎ مرحله‌‏‎ كردن‌‏‎
روي‌‏‎ قرآن‌‏‎ قرائت‌‏‎ فراگيري‌‏‎ به‌‏‎ وآنگاه‌‏‎ پرداخت‌‏‎ نوشتن‌‏‎ و‏‎ خواندن‌‏‎
فراگيري‌‏‎ به‌‏‎ نظيري‌‏‎ كم‌‏‎ استعداد‏‎ و‏‎ سرعت‌‏‎ با‏‎ سپس‌‏‎ ايشان‌‏‎.‎آورد‏‎
علماي‌‏‎ محضر‏‎ در‏‎ فقه‌‏‎ اصول‌‏‎ و‏‎ فقه‌‏‎ مقدمات‌‏‎ منطق‌ ، ‏‎ نحو ، ‏‎ و‏‎ صرف‌‏‎
تحصيل‌‏‎ كنار‏‎ در‏‎ ايام‌ ، ‏‎ همين‌‏‎ در‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎.پرداخت‌‏‎ بروجرد‏‎
جواني‌‏‎ سن‌‏‎ در‏‎.‎بود‏‎ مشغول‌‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ عمويش‌‏‎ بزازي‌‏‎ دكان‌‏‎ در‏‎ علم‌‏‎
هرگز‏‎ كه‌‏‎ عطشي‌‏‎ شد‏‎ بيشتر‏‎ وي‌‏‎ جويي‌‏‎ معرفت‌‏‎ و‏‎ اندوزي‌‏‎ دانش‌‏‎ عطش‌‏‎
هجرت‌‏‎ اشرف‌‏‎ نجف‌‏‎ به‌‏‎ گرفت‌‏‎ تصميم‌‏‎ بنابراين‌‏‎.نمي‌شد‏‎ سيراب‏‎
آملي‌ ، ‏‎.‎.آيت‌ا‏‎ چون‌‏‎ مرداني‌‏‎ بزرگ‌‏‎ محضر‏‎ درك‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نموده‌‏‎
.آيد‏‎ نائل‌‏‎ ديار‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ وشاهرودي‌‏‎ خويي‌‏‎
شمسي‌‏‎ هجري‌‏‎ سال‌ 1327‏‎ در‏‎ ادب‏‎ و‏‎ علم‌‏‎ برجسته‌‏‎ دانشور‏‎ اين‌‏‎
قصد‏‎ به‌‏‎ را‏‎ اشرف‌‏‎ حوزه‌نجف‌‏‎ معرفت‌ ، ‏‎ و‏‎ ازدانش‌‏‎ باكوله‌باري‌‏‎
در‏‎ خود‏‎ بس‌سنگين‌‏‎ وظايف‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ نمود‏‎ ترك‌‏‎ ايران‌‏‎ به‌‏‎ عزيمت‌‏‎
اسلام‌‏‎ بخش‌‏‎ حيات‌‏‎ آيين‌‏‎ پوياي‌‏‎ و‏‎ غني‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ اشاعه‌‏‎ جهت‌‏‎
تحصيل‌‏‎ ادامه‌‏‎ ضمن‌‏‎ ايران‌‏‎ به‌‏‎ ورود‏‎ از‏‎ بعد‏‎ ايشان‌‏‎.‎بپردازد‏‎
نظير‏‎ كم‌‏‎ اخلاصي‌‏‎ و‏‎ والا‏‎ همتي‌‏‎ با‏‎ تهران‌‏‎ دانشگاه‌‏‎ در‏‎ وتدريس‌‏‎
در‏‎ معين‌‏‎ دكتر‏‎ استاد‏‎ مرحوم‌‏‎ و‏‎ دهخدا‏‎ علي‌اكبر‏‎ مرحوم‌‏‎ با‏‎
رياست‌‏‎ ودرسال‌ 1346‏‎ نمود‏‎ همكاري‌‏‎ به‌‏‎ شروع‌‏‎ لغت‌نامه‌‏‎ موسسه‌‏‎
مسئوليت‌‏‎ اين‌‏‎ امروز‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ محول‌‏‎ ايشان‌‏‎ به‌‏‎ دهخدا‏‎ موسسه‌‏‎
.دارد‏‎ ادامه‌‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ پركاري‌‏‎ نويسندگان‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ شهيدي‌‏‎ سيدجعفر‏‎ دكتر‏‎
توانست‌‏‎ خالصانه‌‏‎ نيتي‌‏‎ و‏‎ گسترده‌‏‎ تلاش‌‏‎ با‏‎ پربارش‌‏‎ عمر‏‎ طول‌‏‎
نثري‌‏‎ و‏‎ شيوا‏‎ قلمي‌‏‎ و‏‎ رسا‏‎ بياني‌‏‎ با‏‎ را‏‎ خويش‌‏‎ ارزنده‌‏‎ تحقيقات‌‏‎
در‏‎.‎دارد‏‎ عرضه‌‏‎ فارسي‌‏‎ ادب‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ وسيع‌‏‎ جهان‌‏‎ به‌‏‎ استوار‏‎
تجليل‌‏‎ منظور‏‎ به‌‏‎ سال‌ 1374‏‎ در‏‎ منطقه‌ 8‏‎ شهرداري‌‏‎ راستا‏‎ اين‌‏‎
باخريداري‌‏‎ شهيدي‌‏‎ جعفر‏‎ سيد‏‎ دكتر‏‎ وادبي‌‏‎ شامخ‌علمي‌‏‎ مقام‌‏‎ از‏‎
نام‌‏‎ با‏‎ عمومي‌‏‎ كتابخانه‌‏‎ به‌‏‎ آن‌‏‎ وتبديل‌‏‎ ايشان‌‏‎ مسكوني‌‏‎ منزل‌‏‎
آوران‌‏‎ نام‌‏‎ تقديراز‏‎ راه‌‏‎ در‏‎ گامي‌‏‎ است‌‏‎ اميدوار‏‎ ايشان‌‏‎ خود‏‎
فرهنگي‌‏‎ مسائل‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ توجه‌‏‎ و‏‎ برداشته‌‏‎ سرزمين‌‏‎ اين‌‏‎ فرهنگ‌‏‎
.باشد‏‎ داده‌‏‎ نشان‌‏‎
راستاي‌‏‎ در‏‎ منطقه‌ ، ‏‎ همين‌‏‎ شهرداري‌‏‎ هنري‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ مراكز‏‎ مديريت‌‏‎
همچنين‌‏‎ و‏‎ كتابخواني‌‏‎ و‏‎ مطالعه‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ اشاعه‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎ رسالت‌‏‎
زبان‌‏‎ از‏‎ علي‌‏‎" كتاب‏‎ نقد‏‎ مراسم‌‏‎(ع‌‏‎)علي‌‏‎ امام‌‏‎ سال‌‏‎ مناسبت‌‏‎ به‌‏‎
شنبه‌ 15‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎ را‏‎ شهيدي‌‏‎ جعفر‏‎ سيد‏‎ دكتر‏‎ نوشته‌‏‎ "(ع‌‏‎)‎علي‌‏‎
بهاءالدين‌‏‎ ودكتر‏‎ ايشان‌‏‎ خود‏‎ حضور‏‎ با‏‎ جاري‌‏‎ ماه‌‏‎ بهمن‌‏‎
سابق‌‏‎ منزل‌‏‎ در‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ ناشر‏‎ و‏‎ منتقد‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ خرمشاهي‌‏‎
به‌‏‎ تبديل‌‏‎ سال‌ 1374‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ وادب‏‎ علم‌‏‎ فرهيخته‌‏‎ اين‌‏‎
.نمود‏‎ برگزار‏‎ است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ عزيز‏‎ همين‌‏‎ نام‌‏‎ با‏‎ كتابخانه‌اي‌‏‎
وسپس‌‏‎ مجيد‏‎ كلام‌الله‌‏‎ از‏‎ چند‏‎ آياتي‌‏‎ جلسه‌‏‎ اين‌‏‎ ابتداي‌‏‎ در‏‎
و‏‎ گرديد‏‎ قرائت‌‏‎"ع‌‏‎"علي‌‏‎ مولا‏‎ مناسبت‌سال‌‏‎ شعري‌به‌‏‎ قطعه‌‏‎
سير‏‎ به‌‏‎ اشاره‌‏‎ با‏‎ خرمشاهي‌‏‎ بهاءالدين‌‏‎ دكتر‏‎ مراسم‌‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎
ايشان‌‏‎ جايگاه‌‏‎ كه‌‏‎ نكته‌‏‎ اين‌‏‎ بيان‌‏‎ با‏‎ و‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎ آثار‏‎ نشر‏‎
ساله‌‏‎ چهل‌‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ همكاري‌‏‎ است‌ ، از‏‎ شده‌‏‎ جاودانه‌‏‎ مردم‌‏‎ قلوب‏‎ در‏‎
واژه‌نگاري‌‏‎ سازمان‌‏‎ مهمترين‌‏‎ كه‌‏‎ لغت‌نامه‌‏‎ ايشان‌باسازمان‌‏‎
كه‌‏‎ كتاب‏‎ شناسنامه‌‏‎ قرائت‌‏‎ با‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ برد‏‎ نام‌‏‎ است‌‏‎ كشور‏‎ در‏‎
و‏‎ دوم‌‏‎ چاپ‌‏‎ به‌‏‎ سال‌‏‎ همان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ سال‌ 1376چاپ‌‏‎ در‏‎ بار‏‎ اول‌‏‎
هزار‏‎ تيراژ 208‏‎ با‏‎ سيزدهم‌ ، ‏‎ چاپ‌‏‎ به‌‏‎ هم‌‏‎ جاري‌‏‎ سال‌‏‎ در‏‎ و‏‎ سوم‌‏‎
كه‌‏‎ نكته‌‏‎ اين‌‏‎ بيان‌‏‎ با‏‎ سپس‌‏‎ وي‌‏‎.‎كرد‏‎ اشاره‌‏‎ است‌ ، ‏‎ رسيده‌‏‎ جلد‏‎
صفحه‌است‌‏‎ حدود 200‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ كم‌‏‎ صفحات‌‏‎ عليرغم‌‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎
قدر‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ تاليف‌بهره‌گرفته‌‏‎ در‏‎ فراواني‌‏‎ منابع‌‏‎ از‏‎
تحقيق‌ ، ‏‎ در‏‎ جمع‌كردن‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ را‏‎ عقل‌‏‎ نقل‌و‏‎ و‏‎ كشي‌‏‎ عصاره‌‏‎
نزد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ هنري‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ و‏‎ مي‌باشد‏‎ بسياردشوار‏‎
ماندگار‏‎ و‏‎ برجسته‌‏‎ اثري‌‏‎ گرديده‌‏‎ باعث‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ فراهم‌‏‎ استاد‏‎
.ساخت‌‏‎ نمايان‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ اهميت‌‏‎ آيد ، ‏‎ پديد‏‎
حضرت‌‏‎ زمان‌‏‎ در‏‎ تاريخي‌‏‎ حوادث‌‏‎ سير‏‎ بيان‌‏‎ با‏‎ وي‌‏‎ درادامه‌‏‎
با‏‎ كه‌‏‎ پرسيد‏‎ سوال‌‏‎ اولين‌‏‎ به‌عنوان‌‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎ از‏‎ "ع‌‏‎"علي‌‏‎
آمده‌‏‎ پديد‏‎ "ع‌‏‎"علي‌‏‎ حضرت‌‏‎ درباره‌‏‎ كه‌‏‎ منابع‌‏‎ همه‌‏‎ اين‌‏‎ خواندن‌‏‎
فرمائيد؟كه‌‏‎ بيان‌‏‎ سيره‌‏‎ اين‌‏‎ نوشتن‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ علمي‌‏‎ انگيزه‌‏‎
هديه‌‏‎ يك‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌ديدم‌‏‎ خودم‌‏‎ ذمه‌‏‎ در‏‎ من‌‏‎:فرمودند‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎
دوستان‌مولا‏‎ به‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ كنم‌‏‎ آماده‌‏‎ كوچكي‌‏‎ بسيار‏‎
پيش‌‏‎ سالهاي‌‏‎ از‏‎ فكر‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ كنم‌‏‎ تقديم‌‏‎ "ع‌‏‎"علي‌‏‎ اميرالمومنين‌‏‎
ننوشته‌‏‎ را‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ مثل‌‏‎ كسي‌‏‎ نمي‌گويم‌‏‎ ولي‌‏‎ بود ، ‏‎ ذهنم‌‏‎ در‏‎
اين‌‏‎ فصيح‌تر ، ولي‌‏‎ هم‌‏‎ و‏‎ بليغ‌تر‏‎ هم‌‏‎ نوشته‌اند‏‎ بسيار‏‎ است‌ ، ‏‎
اداي‌‏‎ فقط‏‎ بنويسم‌‏‎ را‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ كرد‏‎ وادار‏‎ مرا‏‎ كه‌‏‎ چيزي‌‏‎
مي‌ديدم‌‏‎ مديون‌‏‎ مولا‏‎ ساحت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ خودم‌‏‎ من‌‏‎ يعني‌‏‎ بود ، ‏‎ تكليف‌‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ همچنان‌‏‎ و‏‎ كنم‌‏‎ تقديم‌‏‎ ايشان‌‏‎ محضر‏‎ به‌‏‎ هديه‌اي‌‏‎ يك‌‏‎ كه‌‏‎
ساخته‌است‌‏‎ من‌‏‎ از‏‎ كاري‌‏‎ همچو‏‎ آيا‏‎ كه‌‏‎ بودم‌‏‎ مردد‏‎ كتاباست‌‏‎
توجه‌‏‎ مورد‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ اينكه‌‏‎ علت‌‏‎ كه‌‏‎ كنم‌‏‎ گمان‌‏‎ من‌‏‎ و‏‎ نه‌؟‏‎ يا‏‎
خود‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎ مولا‏‎ ارادتمندان‌‏‎ و‏‎ شيعيان‌‏‎
ساحت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ خودم‌‏‎ من‌‏‎ چون‌‏‎ است‌‏‎ داشته‌‏‎ نظر‏‎ كتاب‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ حضرت‌‏‎
.مي‌كنم‌‏‎ فرض‌‏‎ هيچ‌‏‎ ايشان‌ ، ‏‎
و‏‎ نقلي‌‏‎ علوم‌‏‎ مسائل‌‏‎ برخي‌‏‎ توضيح‌‏‎ با‏‎ خرمشاهي‌‏‎ دكتر‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎
از‏‎ مجموعه‌‏‎ اين‌‏‎ تاليف‌‏‎ براي‌‏‎ شما‏‎:‎كرد‏‎ سوال‌‏‎ استاد‏‎ از‏‎ عقلي‌‏‎
از‏‎ كداميك‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ جسته‌ايد‏‎ مدد‏‎ عقلي‌ ، ‏‎ يا‏‎ و‏‎ نقلي‌‏‎ ;روشي‌‏‎ چه‌‏‎
در‏‎ من‌‏‎ داد‏‎ توضيح‌‏‎ ايشان‌‏‎ داريد؟‏‎ بيشتري‌‏‎ گرايش‌‏‎ شيوه‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎
نبوده‌‏‎ نقل‌‏‎ فقط‏‎ غرضم‌‏‎ نوشته‌ام‌‏‎ تاريخ‌‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ كتابهايي‌‏‎
خوب‏‎ كسي‌‏‎ اگر‏‎ تاريخي‌‏‎ حادثه‌هاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌دانيد‏‎ چون‌‏‎ است‌ ، ‏‎
تحليل‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ زاويه‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ بخواهد‏‎ و‏‎ باشد‏‎ داشته‌‏‎ مطالعه‌‏‎
به‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ ديگر‏‎ حادثه‌‏‎ معلول‌‏‎ حادثه‌‏‎ هر‏‎ مي‌بيند‏‎ كند‏‎
در‏‎ باشد‏‎ داشته‌‏‎ بصيرت‌‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎ كسي‌‏‎ اگر‏‎ كه‌‏‎ مي‌رسد‏‎ جايي‌‏‎
سال‌‏‎ پنجاه‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ كند‏‎ پيش‌بيني‌‏‎ مثلا‏‎ مي‌تواند‏‎ مقطع‌‏‎ همين‌‏‎
اتفاق‌‏‎ هم‌‏‎ همان‌‏‎ و‏‎ مي‌افتد‏‎ اتفاقي‌‏‎ چه‌‏‎ ايران‌‏‎ در‏‎ آينده‌‏‎
.اختلاف‌‏‎ مقدار‏‎ يك‌‏‎ با‏‎ البته‌‏‎ مي‌افتد‏‎
خواست‌‏‎ كه‌‏‎ نكته‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ اشاره‌‏‎ با‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎ سپس‌‏‎ شهيدي‌‏‎ استاد‏‎
حوادث‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ موضوع‌‏‎ اين‌‏‎ كردن‌‏‎ روشن‌‏‎ واقع‌ ، ‏‎ در‏‎ من‌‏‎
نمي‌افتند ، ‏‎ اتفاق‌‏‎ همين‌جوري‌‏‎ و‏‎ هستند‏‎ هم‌‏‎ معلول‌‏‎ تاريخي‌‏‎
اين‌‏‎ افتاد‏‎ اتفاق‌‏‎ هجري‌‏‎ يك‌‏‎ و‏‎ شصت‌‏‎ سال‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ وضعي‌‏‎ آن‌‏‎ مثلا‏‎
و‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ زمينه‌ساز‏‎ قبلا‏‎ كه‌‏‎ وضعي‌‏‎ آن‌‏‎ با‏‎ و‏‎ طبيعي‌‏‎ بطور‏‎
كه‌‏‎ شد‏‎ باعث‌‏‎ و‏‎ نبود‏‎ غيرمترقبه‌‏‎ لذا‏‎ بود ، ‏‎ كرده‌‏‎ تغيير‏‎ جامعه‌‏‎
پنجاه‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎" كتاب‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ همانطور‏‎.‎شود‏‎ شهيد‏‎ "ع‌‏‎"حسين‌‏‎ امام‌‏‎
افتاد‏‎ اتفاق‌‏‎ مولا‏‎ زمان‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ حوادثي‌‏‎ داده‌ام‌‏‎ توضيح‌‏‎ "سال‌‏‎
سيره‌‏‎ ذكر‏‎ با‏‎ ايشان‌‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎.است‌‏‎ داشته‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ علت‌هاي‌‏‎
فرمودند‏‎ حضرت‌‏‎ كه‌‏‎ خلافت‌‏‎ قبول‌‏‎ زمان‌‏‎ در‏‎ اميرالمومنين‌‏‎ زندگي‌‏‎
اينكه‌‏‎ تا‏‎ است‌‏‎ بهتر‏‎ باشم‌‏‎ شما‏‎ وزير‏‎ و‏‎ مشاور‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ من‌‏‎
مي‌دانست‌‏‎ كسي‌‏‎ هر‏‎ از‏‎ بهتر‏‎ حضرت‌‏‎ خود‏‎ افزود‏‎ باشم‌ ، ‏‎ شما‏‎ امير‏‎
و‏‎ شد‏‎ تكليف‌‏‎ كه‌‏‎ موقعي‌‏‎ ولي‌‏‎ آمد‏‎ كنار‏‎ ملت‌‏‎ اين‌‏‎ با‏‎ نمي‌شود‏‎ كه‌‏‎
زير‏‎ از‏‎ نمي‌شود‏‎ و‏‎ نيست‌‏‎ جايز‏‎ ديگر‏‎ كردند‏‎ بيعت‌‏‎ و‏‎ قبول‌‏‎ مردم‌‏‎
كه‌‏‎ وقتي‌‏‎ هم‌‏‎ آن‌‏‎ مشابه‌‏‎ و‏‎ كرد‏‎ خالي‌‏‎ شانه‌‏‎ مسئوليت‌‏‎ بار‏‎
اين‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ شهيد‏‎ كه‌‏‎ مي‌دانست‌‏‎ رفت‌‏‎ كربلا‏‎ به‌‏‎ سيدالشهداء‏‎
من‌‏‎ هدف‌‏‎ كتابها ، ‏‎ تمام‌‏‎ در‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ نداند ، ‏‎ كه‌‏‎ نبود‏‎ هم‌‏‎ چنين‌‏‎
توجه‌‏‎ مورد‏‎ اجتماعي‌‏‎ تحولات‌‏‎ بلكه‌‏‎ تا‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ موضوع‌‏‎ تحليل‌‏‎
.گيرد‏‎ قرار‏‎
استاد‏‎ كتابهاي‌‏‎ اكثر‏‎ كه‌‏‎ موضوع‌‏‎ اين‌‏‎ بيان‌‏‎ با‏‎ خرمشاهي‌‏‎ دكتر‏‎
و‏‎ "سال‌‏‎ پنجاه‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎" كتاب‏‎ مانند‏‎ است‌‏‎ تحليلي‌‏‎ تاريخ‌‏‎ شامل‌‏‎
غيره‌‏‎ و‏‎ (ع‌‏‎)علي‌‏‎ زبان‌‏‎ از‏‎ علي‌‏‎ كتاب‏‎ و‏‎ (ع‌‏‎)‎علي‌‏‎ مولا‏‎ زندگي‌‏‎
دارد ، ‏‎ امويان‌‏‎ پايان‌‏‎ تا‏‎ و‏‎ اول‌‏‎ قرن‌‏‎ نيم‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ توجه‌‏‎ بيشتر‏‎
با‏‎ و‏‎ دارد‏‎ جاذبه‌اي‌‏‎ چه‌‏‎ قرن‌‏‎ نيم‌‏‎ اين‌‏‎ كرد ، ‏‎ سوال‌‏‎ استاد‏‎ از‏‎
توجه‌‏‎ مورد‏‎ كه‌‏‎ سوال‌‏‎ اين‌‏‎ جواب‏‎ در‏‎ دارد؟‏‎ فرقي‌‏‎ چه‌‏‎ ادوار‏‎ ساير‏‎
دوره‌‏‎ چون‌‏‎ كه‌‏‎ فرمودند‏‎ دكتر‏‎ گرديد‏‎ واقع‌‏‎ نيز‏‎ حضار‏‎
حادثه‌اي‌‏‎ هر‏‎ كه‌‏‎ اين‌‏‎ يعني‌‏‎ است‌‏‎ اول‌‏‎ قرن‌‏‎ همان‌‏‎ ما‏‎ سرنوشت‌ساز‏‎
همان‌‏‎ دنباله‌رو‏‎ آمد‏‎ وجود‏‎ به‌‏‎ امويان‌‏‎ حكومت‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎ كه‌‏‎
موثر‏‎ آنها‏‎ و‏‎ است‌‏‎ داده‌‏‎ رخ‌‏‎ صدساله‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ حوادثي‌‏‎
به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ سوال‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ پاسخ‌‏‎ در‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎.است‌‏‎ بوده‌‏‎
كرده‌ايد‏‎ قول‌‏‎ نقل‌‏‎ بسيار‏‎ نهج‌البلاغه‌‏‎ باره‌‏‎ در‏‎ شما‏‎ اينكه‌‏‎
و‏‎ بوده‌‏‎ مسلط‏‎ و‏‎ مانوس‌‏‎ خوب‏‎ تاريخي‌‏‎ رويدادهاي‌‏‎ با‏‎ اينقدر‏‎ و‏‎
عنايت‌‏‎ با‏‎ و‏‎ نموده‌ايد‏‎ منطبق‌‏‎ و‏‎ تنظيم‌‏‎ متين‌‏‎ خيلي‌‏‎ را‏‎ اينها‏‎
گردآوري‌‏‎ درباره‌‏‎ كه‌‏‎ سال‌‏‎ صد‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ تاريخي‌‏‎ گسست‌‏‎ به‌‏‎
پيدا‏‎ خاطر‏‎ خلجان‌‏‎ هيچ‌گاه‌‏‎ آيا‏‎ است‌‏‎ داده‌‏‎ روي‌‏‎ نهج‌البلاغه‌‏‎
در‏‎ و‏‎ باشد‏‎ نشده‌‏‎ گفته‌‏‎ حضرت‌‏‎ زبان‌‏‎ از‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎ كه‌‏‎ نكرده‌ايد‏‎
مولا‏‎ كلمات‌‏‎ كلمات‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ داشتيد‏‎ معياري‌‏‎ چه‌‏‎ شما‏‎ واقع‌‏‎
و‏‎ مي‌كند‏‎ تاييد‏‎ خودش‌‏‎ تاريخي‌‏‎ حادثه‌هاي‌‏‎ اولا‏‎:گفت‌‏‎ باشد؟‏‎
كه‌‏‎ نيست‌‏‎ ممكن‌‏‎ مي‌كنم‌‏‎ بيان‌‏‎ را‏‎ حضرت‌‏‎ كلمات‌‏‎ جائيكه‌‏‎ هر‏‎ در‏‎
هيچكدام‌‏‎ اگر‏‎ بعلاوه‌‏‎ و‏‎ نباشد‏‎ تاريخي‌‏‎ رويدادهاي‌‏‎ با‏‎ منطبق‌‏‎
كه‌‏‎ مي‌داد‏‎ نشان‌‏‎ حوادث‌‏‎ تحليل‌‏‎ اين‌‏‎ نبود ، ‏‎ هم‌‏‎ بالا‏‎ موارد‏‎ از‏‎
اكتفا‏‎ نهج‌البلاغه‌‏‎ به‌‏‎ تنها‏‎ من‌‏‎ و‏‎ بيفتد‏‎ بايد‏‎ اتفاقات‌‏‎ اين‌‏‎
حوادث‌‏‎ و‏‎ تاريخ‌‏‎ به‌‏‎ است‌‏‎ مويد‏‎ كتاب‏‎ آن‌‏‎ بلكه‌‏‎ نكرده‌ام‌ ، ‏‎
.تاريخي‌‏‎
به‌‏‎ بحث‌‏‎ ‎‏‏،‏‎"(‎ع‌‏‎)علي‌‏‎ زبان‌‏‎ از‏‎ علي‌‏‎" كتاب‏‎ باب‏‎ در‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎
اصولا‏‎ كه‌‏‎ گرديد‏‎ سوال‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ كشيده‌‏‎ معاويه‌‏‎ و‏‎ حكميت‌‏‎ موضوع‌‏‎
با‏‎ نمود ، ‏‎ رفتار‏‎ مدارا‏‎ با‏‎ معاويه‌‏‎ با‏‎ (‎ع‌‏‎)علي‌‏‎ حضرت‌‏‎ چرا‏‎
مي‌كشد‏‎ حكميت‌‏‎ به‌‏‎ كار‏‎ كه‌‏‎ موقعي‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ نبوده‌‏‎ مجبور‏‎ اينكه‌‏‎
استاد‏‎ جواب ، ‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ بلاموضوع‌‏‎ حكميت‌‏‎ به‌‏‎ مي‌شود‏‎ راضي‌‏‎ حضرت‌‏‎
اينكه‌‏‎ با‏‎ مولا‏‎ اولا‏‎ كه‌‏‎ گفتند‏‎ اسلام‌‏‎ تاريخي‌‏‎ وقايع‌‏‎ ذكر‏‎ با‏‎
بعد‏‎ و‏‎ نوشت‌‏‎ نامه‌‏‎ او‏‎ به‌‏‎ ولي‌‏‎ نمي‌كند‏‎ قبول‌‏‎ معاويه‌‏‎ مي‌دانست‌‏‎
شرط‏‎ به‌‏‎ نمود‏‎ قبول‌‏‎ معاويه‌‏‎ كه‌‏‎ رسيد‏‎ جايي‌‏‎ به‌‏‎ كار‏‎ كم‌كم‌‏‎
دهد ، ‏‎ او‏‎ تحويل‌‏‎ و‏‎ كند‏‎ شناسايي‌‏‎ را‏‎ عثمان‌‏‎ قاتلين‌‏‎ علي‌‏‎ اينكه‌‏‎
اين‌‏‎ سر‏‎ بر‏‎ حكميت‌‏‎ اصولا‏‎ و‏‎ رسيد‏‎ حكميت‌‏‎ به‌‏‎ كار‏‎ سرانجام‌‏‎ ولي‌‏‎
و‏‎ بنشينند‏‎ معاويه‌‏‎ نماينده‌‏‎ و‏‎ مولا‏‎ نماينده‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ موضوع‌‏‎
و‏‎ باشد‏‎ مرگ‌‏‎ حقش‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كرده‌‏‎ گناهي‌‏‎ عثمان‌‏‎ آيا‏‎ كه‌‏‎ ببينند‏‎
اگر‏‎ شود ، ‏‎ علي‌‏‎ تسليم‌‏‎ بايد‏‎ معاويه‌‏‎ است‌‏‎ كرده‌‏‎ گناهي‌‏‎ چنين‌‏‎ اگر‏‎
چون‌‏‎ دهد‏‎ معاويه‌‏‎ تحويل‌‏‎ را‏‎ عثمان‌‏‎ قاتلين‌‏‎ علي‌‏‎ بايد‏‎ نه‌‏‎
اتفاق‌‏‎ حكمين‌‏‎ كار‏‎ در‏‎ خلافي‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ عثمان‌‏‎ خويشاوند‏‎ معاويه‌‏‎
همين‌‏‎ به‌‏‎ نداشت‌‏‎ حضرت‌‏‎ از‏‎ خوشي‌‏‎ دل‌‏‎ اشعري‌‏‎ ابوموسي‌‏‎ چون‌‏‎ افتاد ، ‏‎
مشي‌‏‎ در‏‎ گرنه‌‏‎ و‏‎ مي‌دانند‏‎ همگان‌‏‎ كه‌‏‎ رسيد‏‎ آنجا‏‎ به‌‏‎ كار‏‎ جهت‌‏‎
.بود‏‎ نشده‌‏‎ پيدا‏‎ تغييري‌‏‎ معاويه‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ اميرالمومنين‌‏‎
بين‌‏‎ شما‏‎ كه‌‏‎ نمودند‏‎ سوال‌‏‎ استاد‏‎ از‏‎ خرمشاهي‌‏‎ دكتر‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎
ديگري‌‏‎ و‏‎ مي‌باشد‏‎ اعتقادي‌‏‎ يكي‌‏‎ كه‌‏‎ تاريخ‌نگاري‌‏‎ شيوه‌‏‎ دو‏‎
تاريخ‌‏‎ و‏‎ داريد‏‎ توجه‌‏‎ بيشتر‏‎ كداميك‌‏‎ به‌‏‎ مي‌باشد‏‎ علمي‌‏‎
تاريخ‌‏‎ اينكه‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ است‌‏‎ پرهيزپذير‏‎ چقدر‏‎ اعتقادي‌‏‎
اشاره‌‏‎ با‏‎ شهيدي‌‏‎ دكتر‏‎ جواب ، ‏‎ در‏‎ دارد‏‎ هم‌‏‎ غلو‏‎ گاهي‌‏‎ اعتقادي‌‏‎
به‌‏‎ منحصر‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎ تاريخي‌ ، ‏‎ حوادث‌‏‎ و‏‎ سيره‌‏‎ تفاوت‌‏‎ به‌‏‎
گفته‌هاي‌‏‎ هم‌‏‎ را‏‎ سيره‌‏‎ نمودندو‏‎ است‌‏‎ افتاده‌‏‎ كه‌‏‎ اتفاقاتي‌‏‎
براي‌‏‎ ما‏‎ اعتقاد‏‎ به‌‏‎ بنا‏‎ كه‌مي‌گويند‏‎ را‏‎ هرچه‌‏‎ كه‌‏‎ معصومين‌‏‎
و‏‎ شيعه‌‏‎ هم‌‏‎ كه‌‏‎ حديثي‌‏‎ به‌‏‎ اشاره‌‏‎ با‏‎ و‏‎ است‌‏‎ حجت‌‏‎ شيعه‌‏‎ فرد‏‎ هر‏‎
مسلماني‌‏‎ نشانه‌‏‎":‎اينكه‌‏‎ بر‏‎ مبني‌‏‎ دارند‏‎ اعتقاد‏‎ آن‌‏‎ بر‏‎ سني‌‏‎
".نرو‏‎ دنبالش‌‏‎ ندارد‏‎ عملي‌‏‎ اثر‏‎ كه‌‏‎ چيزي‌‏‎ آن‌‏‎ كه‌‏‎ آنست‌‏‎ درست‌‏‎
.دانستند‏‎ مبحث‌‏‎ خلط‏‎ باعث‌‏‎ را‏‎ مباحث‌‏‎ اينگونه‌‏‎
در‏‎ و‏‎ گرديد‏‎ برگزار‏‎ پاسخ‌‏‎ و‏‎ پرسش‌‏‎ جلسه‌‏‎ مراسم‌‏‎ پايان‌‏‎ در‏‎
فرهنگي‌‏‎ مديريت‌‏‎ طرف‌موحدي‌‏‎ از‏‎ يادبود‏‎ رسم‌‏‎ به‌‏‎ مراسم‌‏‎ انتهاي‌‏‎
كتاب‏‎ ناشر‏‎ و‏‎ خرمشاهي‌‏‎ شهيدي‌ ، ‏‎ به‌دكتر‏‎ منطقه‌ 8‏‎ هنري‌‏‎
هديه‌‏‎ تمام‌‏‎ خضوع‌‏‎ با‏‎ شهيدي‌‏‎ كه‌دكتر‏‎ گرديد‏‎ اهداء‏‎ هدايايي‌‏‎
قرار‏‎ حضار‏‎ تفقد‏‎ مورد‏‎ كه‌‏‎ نمودند‏‎ اهداء‏‎ كتابخانه‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ خود‏‎
مي‌توان‌‏‎ گرانقدر‏‎ عالم‌‏‎ و‏‎ نويسنده‌‏‎ اين‌‏‎ آثار‏‎ ديگر‏‎ از‏‎.‎ گرفت‌‏‎
مثنوي‌‏‎ تفسير‏‎ و‏‎ شرح‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"نهج‌البلاغه‌‏‎ ترجمه‌‏‎" كتابهاي‌‏‎ به‌‏‎
‎‏‏،‏‎"عليهاالسلام‌‏‎ زهرا‏‎ فاطمه‌‏‎ زندگاني‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"عرشيان‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"مولوي‌‏‎
تازه‌‏‎ پژوهشي‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"سال‌‏‎ پنجاه‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"امروز‏‎ تا‏‎ ديروز‏‎ از‏‎"
تا‏‎ اسلام‌‏‎ تحليلي‌‏‎ تاريخ‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"(ع‌‏‎)‎حسين‌‏‎ امام‌‏‎ قيام‌‏‎ پيرامون‌‏‎
پژوهشي‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"(ع‌‏‎)بن‌الحسين‌‏‎ علي‌‏‎ زندگاني‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"امويان‌‏‎ پايان‌‏‎
اشاره‌‏‎ "ربذه‌‏‎ آواره‌‏‎" و‏‎ "(‎ع‌‏‎)‎حسين‌‏‎ امام‌‏‎ قيام‌‏‎ پيرامون‌‏‎ تازه‌‏‎
.كرد‏‎

قرآن‌‏‎ تازه‌‏‎ تحرير‏‎ و‏‎ بانوان‌‏‎ خوشنويسي‌‏‎


نخستين‌‏‎ دهه‌هاي‌‏‎ از‏‎ مسلمان‌‏‎ زنان‌‏‎ توسط‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ نگارش‌‏‎
سيري‌‏‎ و‏‎ گرديده‌‏‎ آغاز‏‎ (‎ص‌‏‎)خدا‏‎ رسول‌‏‎ بيت‌‏‎ از‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ طلوع‌‏‎
نور‏‎.‎است‌‏‎ داشته‌‏‎ همراه‌‏‎ به‌‏‎ امروز‏‎ تا‏‎ فرازرا‏‎ و‏‎ پرنشيب‏‎
اسلامي‌‏‎ كشورهاي‌‏‎ جغرافيايي‌‏‎ بستر‏‎ گسترده‌‏‎ ابعاد‏‎ در‏‎ قرآن‌‏‎
پرتو‏‎ ;داشت‌‏‎ وجود‏‎ متداول‌‏‎ فنون‌‏‎ جميع‌‏‎ در‏‎ هنري‌‏‎ استعدادي‌‏‎ هرجا‏‎
متجلي‌گرديد ، ‏‎ و‏‎ بالنده‌‏‎ قرآن‌‏‎ با‏‎ اسلامي‌‏‎ هنر‏‎ و‏‎ افكند‏‎
قرآن‌‏‎ با‏‎ چون‌‏‎ بود‏‎ وحي‌‏‎ كلام‌‏‎ قالب‏‎ كه‌‏‎ خوشنويسي‌‏‎ و‏‎ خط‏‎ به‌ويژه‌‏‎
تا‏‎ زيباشناختي‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ يافت‌‏‎ شنيدني‌‏‎ سرگذشتي‌‏‎ گرديد‏‎ همدم‌‏‎
استوار ، ‏‎ و‏‎ متين‌‏‎ و‏‎ محكم‌‏‎ كريم‌ ، ‏‎ قرآن‌‏‎.‎راند‏‎ پيش‌‏‎ بيكران‌ها‏‎
آينه‌‏‎ و‏‎ وحدت‌‏‎ سند‏‎ را‏‎ جهان‌‏‎ مسلمان‌‏‎ ميليارد‏‎ يك‌‏‎ قريب‏‎ امروزه‌‏‎
.است‌‏‎ حاكميت‌‏‎ و‏‎ ولايت‌‏‎ جاودانه‌‏‎ قانون‌‏‎ و‏‎ نبوت‌‏‎ و‏‎ توحيد‏‎
را‏‎ (‎امام‌‏‎)‎ معروف‌‏‎ نسخه‌‏‎ جهان‌‏‎ مسلمانان‌‏‎ نيز‏‎ نگارش‌‏‎ شيوه‌‏‎ در‏‎
مي‌باشد ، ‏‎ نخستين‌‏‎ نسخه‌هاي‌‏‎ تحرير‏‎ ساختاري‌‏‎ وحدت‌‏‎ نمودار‏‎ كه‌‏‎
علماي‌‏‎ و‏‎ عظام‌‏‎ مراجع‌‏‎ چنانكه‌‏‎ داشته‌اند ، ‏‎ مقبول‌‏‎ و‏‎ مطلوب‏‎
مزبور‏‎ نگارش‌‏‎ شيوه‌‏‎ گسترش‌‏‎ و‏‎ نشر‏‎ به‌‏‎ تاريخ‌ ، ‏‎ طول‌‏‎ در‏‎ اعلام‌‏‎
خط‏‎ به‌‏‎ ايران‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ نسخه‌‏‎ ميليونها‏‎ تاكنون‌‏‎ و‏‎ فرمودند‏‎ امر‏‎
شده‌‏‎ منتشر‏‎ و‏‎ چاپ‌‏‎ سوريه‌‏‎ اهل‌‏‎ تبار‏‎ ايراني‌‏‎ خوشنويس‌‏‎ طه‌‏‎ عثمان‌‏‎
مقصودي‌‏‎ بانوفريبا‏‎ كشورمان‌‏‎ معاصر‏‎ خوشنويس‌‏‎ اخيرا‏‎ است‌ ، ‏‎
هنري‌‏‎ روزگار‏‎ تخصصي‌‏‎ ايام‌‏‎ از‏‎ يك‌دهه‌‏‎ بر‏‎ بالغ‌‏‎ دوره‌اي‌‏‎ كه‌‏‎
كشورهاي‌‏‎ نويس‌‏‎ قرآن‌‏‎ هنرمندان‌‏‎ محضر‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎ با‏‎ را‏‎ خود‏‎
دومين‌‏‎ است‌ ، ‏‎ نموده‌‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ كتابت‌‏‎ بر‏‎ تسلط‏‎ صرف‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎
و‏‎ طرح‌‏‎ سال‌‏‎ چهار‏‎ حاصل‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ كامل‌‏‎ خوشنويسي‌‏‎ نسخه‌‏‎
امام‌‏‎ نسخه‌‏‎ قرآن‌‏‎ صفحات‌‏‎ از‏‎ متعدد‏‎ و‏‎ مكرر‏‎ اتودهاي‌‏‎ و‏‎ تحرير‏‎
مزبور‏‎ نسخه‌‏‎ صفحه‌بندي‌‏‎ و‏‎ آيات‌‏‎ ختم‌‏‎ و‏‎ فتح‌‏‎ طبق‌‏‎ بر‏‎ مي‌باشد‏‎
به‌‏‎ هنري‌‏‎ دقائق‌‏‎ رعايت‌‏‎ و‏‎ پشتكار‏‎ و‏‎ الهي‌‏‎ عنايت‌‏‎ و‏‎ توفيق‌‏‎ با‏‎
ملي‌‏‎ هنر‏‎ نمودار‏‎ كه‌‏‎ اسلامي‌‏‎ خطوط‏‎ عروس‌‏‎ نستعليق‌ ، ‏‎ زيباي‌‏‎ خط‏‎
.است‌‏‎ نموده‌‏‎ ارائه‌‏‎ شايسته‌‏‎ نحوي‌‏‎ به‌‏‎ است‌‏‎ مسلمان‌‏‎ ايرانيان‌‏‎
خوشنويس‌و‏‎ بانوي‌‏‎ يك‌‏‎ به‌خط‏‎ منتشره‌‏‎ قرآن‌‏‎ اولين‌‏‎ نسخه‌‏‎ اين‌‏‎
"امام‌‏‎ نسخه‌‏‎ براساس‌‏‎ نستعليق‌‏‎ خوشنويسي‌‏‎" با‏‎ قرآن‌‏‎ نخستين‌‏‎ نيز‏‎
پرتوان‌هنر‏‎ بال‌‏‎ بر‏‎ را‏‎ وحي‌‏‎ كلام‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اسلامي‌‏‎ ممالك‌‏‎ در‏‎
بس‌‏‎ همين‌‏‎ و‏‎ درمي‌نوردد‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎ كران‌‏‎ تا‏‎ كران‌‏‎ از‏‎ ايراني‌‏‎
جهان‌‏‎ قرآني‌‏‎ مراكز‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎ استقبال‌‏‎ مورد‏‎ راه‌‏‎ آغاز‏‎ در‏‎ كه‌‏‎
.است‌‏‎ گرفته‌‏‎ قرار‏‎ اسلام‌‏‎
قطع‌‏‎ در‏‎ نشرسها‏‎ توسط‏‎ خوشنويس‌ ، ‏‎ هنرمند‏‎ اين‌‏‎ تحرير‏‎ قرآن‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ بازار‏‎ روانه‌‏‎ و‏‎ منتشر‏‎ تازگي‌‏‎ به‌‏‎ رحلي‌ ، ‏‎


Copyright 1996-2001 HAMSHAHRI, All rights reserved.
HTML Production by Hamshahri Computer Center.