| شماره2536 ،Oct.19,2001 مهر1380 ، جمعه 27 |
|
|
|
امروز مقاله
آينده‌افغانستان دولت و ايران 
تسخير براي شمال اتحاد و طالبان بين داخلي جنگ كه اين با و كابل مزارشريف ، بزرگ شهرهاي اطراف استراتژيك مواضع بمباران آماج همچنان كشور اين شهرهاي و دارد ادامه هرات دولت تشكيل اما است ، انگليسي و آمريكايي نيروهاي هوايي و توجه كه است موضوعي قومي گروه‌هاي از هريك سهم و آينده ديگر و پاكستان و ايران ويژه به همسايه كشورهاي نگراني معطوف خود به را روسيه و هند چون بحران در درگير طرف‌هاي عنوان به انگليس و آمريكا نقش ميان اين در و مي‌دارد چون فرعي بازيگران و منطقه از خارج اصلي بازيگران جايگزين دولت كارآوردن روي در نيز فرانسه چين ، ايتاليا ، آينده دولت تشكيل اينكه امااست تعيين‌كننده طالبان در كه است ابهامي مي‌كند ، پيروي الگويي چه از افغانستان ليكن.يافت نمي‌توان آن براي دقيق پاسخي كنوني ، شرايط گزيدن دوري و افغانستان بر حاكم رژيم‌هاي پيشينه به توجه هم و بوده تلخ افغانستان ملت براي هم كه تجربيات برخي از است ، كشور اين همسايگان از برخي يا همه نگراني مايه فارسي‌زبان بزرگ كشور دومين با روابط آينده در مي‌تواند .باشد تاثيرگذار دنيا برتر قدرت‌هاي منازعات كانون معاصر دوران در افغانستان تا جنوبي مركزي ، آسياي در خود هژموني تثبيت براي عصر هر بر حاكم رژيم‌هاي رو اين ازاست بوده غربي آسياي حدودي گرايش يا بزرگ قدرت‌هاي از هريك موقعيت به بسته كشور اين يا و داشته (هندوستان در بريتانيا نايبالسلطنه) جنوب به فروپاشي.است بوده (شوروي جماهير اتحاد) شمال دست‌نشانده و (مي‌كنند منتسب خود به را آن افغان‌ها كه) شوروي اتحاد براي نجيبالله ، ژنرال كمونيستي رژيم سرنگوني آن پيامد و مستقل نسبتا دولتي تا كرد ايجاد را شرايطي بار نخستين كار سر بر كابل در جهادي گروه‌هاي جمعي خواست از برگرفته تشتت و تعدد اثر در كه آن از پس مدتي ولي.بيايد تضعيف افغانستان داخلي جنگ جريان در كه پشتون گروه‌هاي افغانستان معاصر تاريخ در بار دومين براي بودند ، شده به‌طور و كشورها از برخي رسيد ، تاجيك‌ها به حاكميت نوبت در دست‌نشانده دولتي تا شدند كار به دست پاكستان مشخص آن از ويژه به پاكستان اصرار.آورند وجود به افغانستان مرزي 99 قرارداد اعتبار سال 1997 كه بود اهميت حائز رو در بريتانيا تحت‌الحمايه دولت و افغانستان ميان ساله محسوب قرارداد طرف آن از نيابت به پاكستان كه هندوستان بود اميدوار پاكستان رو اين از.مي‌رسيد پايان به مي‌شد ، سرحد ايالت كابل ، در دست‌نشانده دولتي آوردن كار روي با خود خاك به هميشه براي را پشتون اقوام از متشكل شمالي دولتي آمدن كار روي از پاكستان نگراني البته.كند منضم از كه بود تهديدي خاطر به بيشتر افغانستان در مستقل براي اما مي‌كرد احساس هندوستان قدرتمندش همسايه ناحيه همسايه ديگر با بدبيني ايجاد مرز تا حتي خود هدف تامين همسايه اعتمادترين قابل زمان آن تا كه ايران خود قدرتمند از نمايندگي به) روسيه ايران ، و رفت پيش بود ، پاكستان براي واحدي صف در را هند و (تاجيكستان و ازبكستان .داد قرار افغانستان بر پاكستان تسلط از جلوگيري عربستان و انگليس آمريكا ، كشورهاي هم و پاكستان هم اينك در پاكستان اسبق وقت نخست‌وزير بوتو بي‌نظير گفته به كه داشتند ، نقش افغانستان بر طالبان گروه سلطه تحكيم و ايجاد را نشانده دست حكومتي راحتي به نمي‌توان كه برده‌اند پي با رو اين از.كرد تحميل است اقوام موزائيك كه كشوري بر عليه جنگ در آمريكا متحد عنوان به پاكستان كه اين وجود از جلوگيري براي بيشتر همكاري اين مي‌كند ، همكاري طالبان تاكنون كه است اسلام‌آباد منافع به بيشتر زيان شدن وارد اين از.است بوده افغانستان در جاري بحران اصلي بازنده و قوي ارتباط و پاكستان موقعيت تضعيف به توجه با رو به دو هر كه) هزاره و تاجيك گروه‌هاي با ايران گسترده را افغانستان جمعيت درصد و 40 مي‌كنند تكلم فارسي زبان ،(جمعيت درصد با 15) ازبك قومي گروه و (مي‌دهند تشكيل آينده معادلات در تعيين‌كننده نقشي مي‌تواند ايران .كند ايفا افغانستان تشكيل براي تلاش تهران براي گزينه بهترين اساس براين ايران ، ملي منافع و امنيت تامين ضمن كه است كابل در دولتي پاكستان جمله از و همسايگان ديگر با دوستانه‌اي روابط طرفدار دولتي كارآمدن روي ديگر گزينه.باشد داشته نداشته همسايگان ديگر با خصمانه روابطي كه است پاكستان كشورهايي فعال ديپلماسي و پاكستان كنوني ضعف ولي باشد و است گزينه‌اي چنين تحقق از مانع هند و روسيه چون و دهلي‌نو كمك به نياز كه شرايط اين در نيز آمريكايي‌ها مي‌رسد نظر به همچنين.نمي‌كنند حمايت آن از دارند ، مسكو و آمريكا چون منطقه از خارج قدرت‌هاي كه نقشي به توجه با هوادار كاملا دولتي كه شوند آن از مانع دارند اروپا گزينه بهترين شايد رو اين از بگيرد ، شكل كابل در ايران كه باشد غرب طرفدار و فراگير دولتي تشكيل غربي‌ها براي اما باشد ، داشته دوستانه روابطي نيز همسايگان ديگر با كه مي‌دانند خوبي به نيز متحدانش ديگر و آمريكايي‌ها كه بياورند روي نيروهايي به بايد دولتي چنين تشكيل براي .دارند تهران با استوار روابطي مذهبي و زباني نظر از و روزها در ايران كه است حياتي ضرورتي بنابراين در خود درازمدت اهداف و منافع تامين براي آينده هفته‌هاي قومي گروه‌هاي همه با ارتباط ارتقاء و حفظ ضمن منطقه در خود ديپلماتيك تلاش بر آنها ، سياسي نمايندگان و افغان بيفزايد فرامنطقه‌اي و منطقه‌اي قدرت‌هاي ديگر با تعامل .ببرد را بهره بيشترين آمده وجود به فرصت از و 
|
|
